Za prekursorskie wobec kinematografu możemy uznać:

• Camera obscura (łac. Ciemna komnata) – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz, pierwowzór aparatu fotograficznego, nazywany również kamerą otworkową (XVI/XVII w.)

• Latarnia magiczna (łac. Laterna magica) – najprostszy aparat projekcyjny rzutujący obraz ze szklanych przezroczy (obrazki malowane na płytkach). Składał się z soczewki (często z samego szkła z namalowanym obrazem) oraz źródła światła (XVIII w.)

• Stroboskop (efekt stroboskopowy) – bardzo szybko zmieniające się przed oczami statyczne obrazy, utrwalające kolejne fazy ruchu, mogą w efekcie dać złudzenie płynnego zapisu tego ruchu

• Zootrop, Bioscop, Taumatrop (tzw. Ptaszek w klatce)

• Wynalezienie taśmy celuloidowej, która pozwalała na robienie zdjęć w ciągłym, szybkim tempie (1877 r.)

Bracia Lumiѐre

-28 grudnia 1895 r. – uważany za symboliczny moment narodzin kina – gdy bracia wyświetlili swoich 9 krótkich (ok. jednominutowych) filmów dla publiczności w podziemiu GRAND CAFE przy bulwarze DES CAPUCINES nakręconych za pomocą kinematografu. Kinamatograf zaprezentowano jako nowinkę techniczną.

Na pokazie przedstawiono bardzo proste filmy, składające się z jednego ujęcia, nakręcone statyczną kamerą w planie pełnym. Wyglądało to jakby uchwycono jedynie przypadkowo wybrany fragment rzeczywistości (mp. Kawałek peronu dworcowego „Wjazd pociągu na stację La Ciotat” czy bramę fabryki „Wyjście robotników z fabryki”). Jednak po raz pierwszy widzowie zobaczyli prawdziwy zapis ruchu, maksymalnie wierne, pełne odbicie rzeczywistości, świat ożywiony na ekranie.

-realizatorem wszystkich filmów był Louis Lumiere, jego brat Auguste zrobił tylko jeden film oraz w znacznie mniejszym przyczynił się do wynalezienia kinematografu, dość szybko przestał się nim także interesować

-kinematograf pozwala chwytać na ciągi migawkowych zdjęć wszystkie ruchy, które w danym czasie następują przed obiektywem, po czym reprodukować te ruchy rzutując ich obrazy w naturalnej wielkości na ekran przed całą salą

- jedne filmu Lumiere zostały zrobione z ukrytej kamery lub z cząstkową lub niepełną wiedzą ludzi(np. wyjście robotników z fabryki, przybycie statku). Inne robiono za wiedzą ludzi lub nawet inscenizowano (np. Śniadanie dziecka, Polewacz polany, Gra w karty)

-gdy okazało się, że filmy cieszą się dużym zainteresowaniem bracia zatrudnili szereg operatorów, którzy pokazywali ich filmy i realizowali nowe. W sumie w firmie Lumierów powstało 1200 filmów

-przykładowe filmy Lumierѐ:

• Wyjście robotników z fabryki – wychodzący ludzie z fabryki Antoine’a Lumiere

• Wjazd pociągu na stację- pociąg wjeżdża na stację La Ciotat

• Przybycie statku – ze statku rzecznego schodzą na ląd uczestnicy kongresu fotograficznego, pozdrawiają kamerę

• łódź wypływa na morze walcząc z falami, na molo stoją kobiety w długich sukniach

• Śniadanie dziecka – syn Antoine z jego żoną siedzą w ogrodzie przy nakrytym do śniadania stole i karmią dziecko

• Gra w karty – Antoine gra z przyjaciółmi w karty, a służący polewa piwo

• Zburzenie muru – film puszczony od tyłu, gdzie wydaje się, że mur odradza się na nowo

• Polewacz polany – film całkowicie fabularyzowany, zainscenizowany

• Wędliniarnia mechaniczna – uważane za zaprzeczenie kina Lumiere, bo był oparty na transformacji

Thomas Alvy Edison

Twórca KINETOSKOPU – jednoosobowego kina, w którym ogląda się ruchome obrazki. Żeby wyświetlić film trzeba było wrzucić monetę do urządzenia. Był on obudowany, żeby nikt nie mógł zobaczyć jak działa i go skopiować (działał na zasadzie FOTOPLASTYKONU). W przeciwieństwie do Lumiere jego filmy niczego nie opowiadały, ale przedstawiały rzeczywistość. Widzowie oglądali obrazy na mikroskopijnym ekranie.

-wkrótce pojawiły się miejsca, gdzie ustawiono pudła, w których można było oglądać ruchome obrazki. Na początku nazywano je „ARCADE PEEPSHOWS”, a później NICKELODEONAMI (od biletu – 5 centów - nickel)

-pierwszy film nakręcono w 1894 r. to „Fred Ott’s sneeze”. Trwał 5 sekund i był chroniony patentem Edisona.

-wynalazł również KINETOGRAF (1898) aparat do wykonywania zdjęć filmowych (pierwsza kamera filmowa na świecie) oraz KINETOFON (1898) aparat do odtwarzania ruchomych obrazów z dźwiękiem (kinetoskop + gramofon)

-w 1893 Edison Laboratories zbudowało pierwsze studio filmowe w West Orange w New Jersey

-filmy Edisona:

• Egzekucja Marii Szkockiej (1895) – pień, kat, kat ścina głowę królowej, podnosi i pokazuje ją; tak naprawdę była to wypchana głowa odcięta kukle.

• Pocałunek – pierwszy film pornograficzny, John C. Rice całuje May Irvin; gdy wyświetlono go na dużym ekranie zrobił się z tego skandal

• Taniec brzucha – tancerka wykonuje tytułowy taniec brzucha i bioder; choć była kompletnie ubrana, cenzura nakazała je zakryć.

• Fred Ott’s sneeze

Jego taśmy mogłyby trwać do teraz jako model mini-spektaklu.

Georges Méliès

- Właściciel Teatru Robert-Houdin, teatru iluzji, chciał włączyć do swojego repertuaru kinematograf, który uważał za cud techniki.

- W filmie widział głównie możliwość tworzenia atrakcyjnych widowisk otwartych na świat wyobraźni, pełnych niezwykłych efektów i atrakcji. Stał się wynalazcą setek trików filmowych opartych na wypraktykowanej w teatrze mechanice, zastosowaniu makiet i na właściwościach fotografii (znikanie postaci, podwójna ekspozycja, maskowanie tła itp.)

-pionier fantastyki: baśniowej, science-fiction, przygodowej i opartej na grozie

- Pierwsza transformacja – dokonana przypadkiem, gdy wybrał się sfilmować ruch uliczny kamera się zacięła po czym pracowała dalej. Podczas obróbki usunięto uszkodzoną partię i przy wyświetlaniu filmu mężczyźni zmienili się w kobiety, a konny omnibus w karawan. Narodził się montaż.

-Na planie byli zwykli ludzie i osoby zmienione nie do poznania: poprzebierani, zamaskowani, pomalowani. Czasem ciężcy do odróżnienia od sztucznych tworów ożywionych. Dekoracje naśladujące trójwymiarowość i perspektywę przeplatające się z dekoracjami trójwymiarowymi (w dodatku ruchomych).

-Najpierw realizował swoje filmy pod gołym niebem. Wiosną 1897 r. zbudował prawdziwe studio. Miało 6 m. wysokości i szerokości, długie na 17 m. było całe oszklone. Filmował przeważnie przy dziennym świetle (zdjęcia nocne nie były jeszcze możliwe ze względu na brak światła

-przy realizacji swych filmów spełniał wiele ról: wybierał tematy, pisał scenariusze, projektował scenografię i kostiumy, obmyślał triki, reżyserował i występował w głównych rolach

-uważany za ojca kina fabularnego, gdyż rozwinął ten rodzaj sztuki filmowej i jego narracje, od krótkich scenek z trikami do feerii (kilkunastominutowe pełne widowiskowości historie)

Filmy:

• Partia kart – prawie kopia filmu Lumiere; trzech partnerów gra przy stoliku karty, pośrodku Melies. Na stoliku szklanki z piwem. Różnica – zamiast służącego jest gosposia.

• Sprawa Dreyfusa (1899) – rekonstrukcja historyczna w dekoracjach mających odtwarzać autentyczne miejsca, z aktorami grającymi rzeczywiste postacie

• Koronacja Edwarda VII (1902) - -II-

• Popis prestidigitatora – zapewne dokumentalna rejestracja sztuczek iluzjonistycznych

• Fantastyczny wachlarz (1904) – Melies zjawia się jako iluzjonista na dworze księcia; wyczarowuje kufer, a z niego wielki wachlarz, na każdym z piór kobieta. Ich suknie są najpierw starożytne, później strojami z Baśni 1001 nocy, po czym chińskie i japońskie. Wreszcie kobiety opuszczają wachlarz i przed księciem odbywa się dworski balet. Wachlarz się składa, kufer zamyka. Oczarowany książę próbuje dostać się do kufra, ale okazuje się pusty. Książę znika.

• Czterysta diabelskich żartów (1906) –baśń, feeria przeniesiona z Teatru Châtelet; fantastyczna opowieść o szaleństwach kina piekieł; wykorzystał montaż i uczynił z niego element narracji.

• Królestwo wróżek (1903)- pojawiły się nowe triki: grzmoty, błyskawice, strumienie deszczu, wzburzone morze, horyzont pokrywający się mgłą; fale i deszcz z prawdziwej wody; bohaterowie z dna morza fotografowani przez wielkie akwarium, w którym pływają ryby. Łączenie inscenizacji z „naturą”

• Zdobycie bieguna północnego (1912) – najbliższy fantastyce naukowej; prof. Mabouloff, przy współpracy uczonych całego świata, buduje aerobus, którym wraz z uczonymi leci na zdobycie bieguna. Po drodze mijają znaki zodiaku, wpadają w burzę, a gdy lądują, Śnieżny Olbrzym chce ich porwać, później siła magnetyczna bieguna jest gotowa ich unicestwić. Olbrzym poruszany za pomocą sznurów, niczym kukła w teatrze lalek.

• Tunel pod La Manche lub Zły sen francusko-angielski (1907) – film pokazuje jak niedaleko jest science-fiction od baśni obróconej w przyszłość; kanał La Manche w przekroju, u góry woda, ryby, flora, poniżej geologiczne warstwy dna. Przez te warstwy od prawej i lewej strony robotnicy francuscy i angielscy. Spotykają się pośrodku. Pociągi ruszą pod morzem, aż zdarzy się katastrofa. Na szczęście to sen wspólny prezydent Francji i króla Anglii .

• Podróż na księżyc (1902) – adaptacja powieści pod tym samym tytułem. Bogactwo kostiumów, widać elementy pirotechniki, próba zrobienia zoomu, fantazja na temat podróży w kosmos, scenografia zbliżona do teatralnej. Pierwsze duże kino animowane. Widzimy pogodne oblicze Księżyca (wstawiona twarz Meliesa), nadlatuje rakieta z uczonymi i trafia Księżyc w oko. Na jego powierzchni działa wulkan, burza śnieżna, rosną drzewa, fantastyczne grzyby. Astronauci schwytani przez selenitów (rodzaj zwinnych małp, pasiastych jak zebry). Zostają zaprowadzeni do ich króla, ale niszczą go, a atakujących selenitów zmieniają w obłoczki dymu. Namnożenie emocji: astronauci uciekają i w ostatniej chwili chronią się w rakiecie, odlatują. Wracają na Ziemię i niebezpiecznie lądują na morzu, po czym zostają uratowani.