BADANIA FIZYKALNE A PRAKTYKA PIELĘGNIARSKA
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 roku, w sprawie wykonywania świadczeń profilaktycznych, diagnostycznych, terapeutycznych, pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych przez pielęgniarki i położne bez zlecenia lekarskiego
Ocena stanu zdrowia psychicznego – jej znaczenie:
W zależności od sytuacji zdrowotnej pacjenta
Podstawowe narzędzie do oceny zaburzeń psychicznych
Badania laboratoryjne i inne specjalistyczne są jedynie elementem pomocniczym dla wyjaśnienia tła zaobserwowanych zaburzeń
Stan psychiczny należy traktować całościowo, a poszczególne jego elementy należy rozpatrywać w raz z innymi, np. zaburzenia świadomości, orientacja, pamięć.
Ocena stanu psychicznego pacjenta dotyczy:
Wyglądu zewnętrznego (służy ocenie nastroju, codziennej aktywności):
Rodzaj i sposób ubierania się
Stan higieny osobistej
Uczesanie
Chód, postawa
Zgodność wyglądu z wiekiem i stopniem wykształcenia
Zachowanie i napęd psychoruchowy pacjenta:
Adekwatność zachowania do sytuacji
Stosunek do badającego
Szybkość mówienia i poruszania się (bezruch, ruchliwość, stereotypie ruchowe – powtarzanie stałe prostych czynności)
Zachowanie: posłuszne, spokojne, taktowne
Zborne, oporne, aroganckie, dziwaczne, błazeńskie, bez poczucia dystansu, zahamowane lub z podnieceniem i pobudzeniem psychoruchowym
Wyraz twarzy i mimika
Zwany afektem (krótkotrwały stan uczuciowy) – zdolność emocjonalnego reagowania na bodźce środowiskowe. Ocena afektu jest przydatna m.in. do określania zaburzeń, np. schizofrenii i chorób afektywnych. Oceniamy właściwości afektu:
Wyrównany
Napięty
Blady
Sztywny
Tępy
Jednostajny – słabo modulowany
Dostosowany lub nie do sytuacji
Nastrój – stan uczuciowy, który towarzyszy ogółowi przeżyć i spostrzeżeń
Świadomość (zasadnicza funkcja OUN, polegająca na odzwierciedlaniu rzeczywistości) i przytomność:
Natężenie świadomości – wrażliwość na działanie bodźców, zdolność do ich odzwierciedlania
Pol świadomości – zakres bodźców docierających do świadomości
Zaburzenia świadomości:
Ilościowe: senność patologiczna, półśpiączka (sen głęboki – tylko silne bodźce mogą spowodować reakcje pacjenta), śpiączka (nawet najsilniejsze bodźce powodują tylko słabą lub żadną reakcje)
Jakościowe: przymglenie proste (niejasne spostrzeżenie i pojmowanie świata zewnętrznego), utrudnienie kontaktu, osłabienie reakcji, zaburzenia przypominania i orientacji, zespół majaczeniowy, zespół splątani owy, zespół zamroczeni owy
Uwaga – zdolność nastawienia się na odbieranie bodźców. Oceniamy:
Zdolność skupienia i trwałość polecając choremu odejmowanie po 7 od 100, często zmieniając temat rozmowy i zwracając uwagę, czy odpowiedzi badanego nadążają za zmianami – przerzutność
Pojemność uwagi – na ile bodźców badany jest zdolny zwrócić uwagę jednocześnie
Uwaga rozproszona, nadmiernie przerzutna, lepka
Pamięć – zdolność przechowywania informacji różnego typu
Trwała – zdarzenia sprzed kilku lat
Operacyjna – świeżo zapamiętane informacje
Oceniamy: zdolność zapamiętywania, zdolność przypominania
Zaburzenia pamięci:
Ilościowe: osłabienie przypominania, ogólny zanik pamięci, luki pamięciowe, wyspy pamięciowe
Jakościowe: złudzenia i omamy pamięciowe, konfabulacje
Niepamięć wsteczna
Niepamięć śródczesna
Niepamięć następcza
Orientacja:
W czasie
W miejscu
W otoczeniu i sytuacji własnej
Oceniamy czy jest prawidłowa czy zaburzona
Czynność myślowa, mowa, inteligencja, zaburzenia spostrzegania, patologiczne twory myślowe, poczucie choroby psychicznej, życie popędowe
Ocena czynności myślowych
Ocena mowy (bierzemy pod uwagę: rodzaj, zasób słownictwa, bogactwo lub ubóstwo wypowiedzi):
Nadmierna gadatliwość, wielomówność
Małomówność, uporczywe milczenie
Wady wymowy
Bezgłos, głuchoniemota
Niemożność mówienia
Udzielanie na różne pytania tej samej odpowiedzi
Słowo twory
Wielokrotne powtarzanie tych samych słów i zdań, dziwactwa