STOSUNEK PROCENTOWY UŻYTKÓW I KLAS PRZED ZABIEGIEM URZĄDZENIOWO-ROLNYM:

a) Jeśli rolnik nie postuluje zmiany dotychczasowego charakteru produkcyjnego swego gospodarstwa, powinny być zachowane dotychczasowe proporcje rodzajów i jakości poszczególnych uytków rolnych, tj. gruntów ornych i trwałych użytków zielonych oraz ich rodzaju i zdolności produkcyjnej z odpowiednią dokładnością.

b) Zakłada się, ze stosunek procentowy użytków zielonych do gruntów ornych w trakcie przeprowadzania zabiegu może być naruszony maksymalnie o 20%.

c) Podobnie jest ze strukturą klas. Gospodarstwa, które przed zabiegiem mogły grunty w grupach klas o zbliżonej produkcyjności, w tych samych grupach klas ekwiwalent powinny otrzymać. Można wyróżnić następujące klasy:

---> w gruntach ornych:

* grunty bardzo dobre - klasy: I, II, IIIa

* grunty dobre - klasy: IIIb, IVa, IVb

* grunty słabe - klasy: V i VI

---> grunty w użytkach zielonych:

* grunty bardzo dobre - klasy: I i II

* grunty dobre - klasy: III IV

grunty słabe - klasy: V i VI

Suma powierzchni kompleksów glebowo-rolniczych których gospodarstwo nie posiadało przed zabiegiem nie przekraczało po zabiegu +- 20% ogólnej powierzchni gruntów gospodarstwa

Stosunek procentowy użytków i klas przed zabiegiem urządzeniowo rolnym

Jeśli rolnik nie postuluje zmiany dotychczasowego charakteru produkcyjnego swego gospodarstwa powinny być zachowane dotychczasowe proporcje rodzajów i jakości poszczególnych użytków rolnych tj. gruntów ornych i trwałych użytków zielonych oraz ich rodzaju i zdolności produkcyjnej z odpowiednią dokładnością

Projektowanie dróg i działek

4) powierzchnie obszarów obsługiwanych przez drogi o nawierzchni nieutwardzonej nie mogą przekraczać 50ha a nawierzchni utwardzonej 100 ha

5) szerokość drogi dostosowana być musi do ruchu przewidywanych pojazdów, jednak ze względu na ochronę terenów rolnych należy projektować drogi jednopasmowe z jednoczesnym miejscem do mijania się pojazdów. Mijanki powinny być długości ok. 30 m i znajdować się powinny na i przy skrzyżowaniach dróg, na krańcach widoczności, odl między mijankami na drodze prostoliniowej nie mogą przekraczać 300-500m

6) istotna jest maksymalna Długość działek przylegających krótszym bokiem do drogi, nie może być większa od 300-400m

7) projektowanie dróg powinno odbywać się jednocześnie z projektowaniem kompleksów obliczeń

Projektowanie działek dla gospodarstw indywidualnych

1. Dążyć należy do rozmieszczenia gruntów gospod zgodnie ze złożonymi życzeniami w kwestionowaniu życzeń w kolejności wariantów zaproponowanych przez rolników

2. Jeżeli zaprojektowanie działek zgodnie z tymi wariantami jest niemożliwe należy ponownie uzgodnić warunki zaprojektowania działek czyli możemy utworzyć aneks do kwestionariusza życzeń

3. Należy dążyć do zaprojektowania wszystkich gruntów uczestnika scalenia w jednej obwodnicy, a jeżeli nie jest to możliwe ze względu ma układ terenowy, szachownicę użytków lub inne warunki, możliwe jest projektowanie odrębnych użytków oddzielnie położonych obszarów

4. Jeżeli istniejące znaczne różnice w jakości grunt powodują, że niemożliwe jest zaprojektowanie działek poszczególnym użytkownikom w jednej obwodnicy, możliwe jest projektowanie ich w wielu podobszarach

5. Granice działek należy dostosować do dróg, kanałów i rowów melioracyjnych mając na uwadze zmniejszenie ilości przejazdów przez drogi, przepusty mając na uwadze dostosowanie projektowanych nowych działek do wymagań agrotechnicznych i mechanizacyjnych

6. Działki projektować w kształcie regularnych kształtów geometrycznych w miarę możliwości zbliżonych do prostokąta, mając na uwadze podział tych działek na pola płodozmianowe

7. Kąty załamania granic działek nie powinny być mniejsze od 60 stopni wydłużenie nie powinno przekraczać 10 razy szerokość działki a w wyjątkowych wypadkach 15 dla użytków rolnych, a dla użytków zielonych 15 razy a wyjątkowo 20.

8. Grunty gospodarstw indywidualnych położone w innych wsiach niż siedliska należy lokować w miarę możliwości najbliższej siedlisk

9. Projektowanie działki możemy wykonać metodami analityczną, graficzną lub mechaniczna. W praktyce używamy metody średniej wartości 1 ha oraz metra bieżącego

Zasady projektowania rozłogów gospodarstw

Należy dążyć, aby nowo zaprojektowana wartość gospodarstw była równa wartości gospodarstw przed scaleniem.

Jeżeli zaprojektowanie równej wartości jest niemożliwe to różnica nie może przekraczać 3% wartości gospodarstwa (zmniejszonej o wielkość potrąceń na cele użyteczności publicznej lub miejscowej)

W wyjątkowo uzasadnionych przypadkach wartość nowo zaprojektowanych gospodarstw może przekraczać 3% ale wówczas stosuje się dopłaty (dopłaca rolnik)

Na życzenie rolnika można zaprojektować gospodarstwo o mniejszej wartości, ale wówczas stosuje się dopłaty (dopłaca się rolnikowi).

Powiększenie gospodarstwa w trybie dopłat jest możliwe jedynie wówczas kiedy jest to życzenie rolnika oraz kiedy organ prowadzący scalenie wyrazi na to zgodę

Wartość gruntów o które zostanie powiększona lub zmniejszona wartość gospodarstwa powinna być wpisana z odpowiednim znakiem do wykazu wartości do zaprojektowania.

Powierzchnia nowo wydzielonych gospodarstw nie może przekraczać 20% powierzchni przed scaleniem lub 10% w przypadku gruntów szczególnie cennych.

Należy dążyć do tego aby w zaprojektowanych gospodarstwach różnica powierzchni gruntów występująca w poszczególnych kompleksach przydatności rolniczej, klasach bonitacyjnych oraz użytkach była najmniejsza w stosunku do stanu przed scaleniem.

Położenie działki siedliskowej:

1. Należy wydzielić grunty w miarę możliwości przy siedliskach.

2. Przy zabudowie rozproszonej, wybieramy bazę budynkową o najlepszym stanie technicznym oraz o największej ilości budynków, przekonując rolników, aby przenieśli swoje centrum do tego właśnie miejsca (musi być to uzgodnione zainteresowanymi).

3. W przypadku, gdy przez wieś przechodzi droga szybkiego ruchu, należy lokalizować grunty nowoprojektowane po tej samej stronie drogi, gdzie znajduje się siedlisko.

Inne kryteria lokalizacji gruntów:

1. Uwzględnienie odrębnych prawnie gruntów należących do różnych członków rodziny, gospodarstw inwalidów wojennych, wdów, skłócenie rolników, małżeństw, ich dzieci, należy:
   - je lokalizować w formie bezpośrednio przyległych do siebie działek,
   - grunty użytkowane na podstawie nieformalnych dokumentów kupna-sprzedaży lub nieformalnych działów spadku, nieregulowanych jeszcze w trybie odpowiednich przepisów zaleca się sytuować obok gruntów własnych tych osób.

- nie należy projektować obok siebie gruntów rolników ze sobą skłóconych

Rozmieszczenie i kształt działek w gospodarstwie:
- Najbardziej racjonalne jest, gry grunty zostaną wydzielone w jednej obwodnicy.
- Celem uzyskania jednakowej zmienności gleb w działkach usytuowanych na silnie urzeźbionych fragmentach terenu, powinny one

być wydłużone w kierunku spadu, przy czym ich szerokość powinna zapewnić możliwość przeprowadzenia orki w poprzek działki wydłużonej.

- Na małych spadach, niepowodujących zjawisk erozyjnych, wskazane jest projektowanie długich boków (kierunku orki) działek wzdłuż spadu, aby umożliwić szybszy odpływ wód pochodzących z wiosennych roztopów i tym samym spowodować możliwość wcześniejszego wyjścia na wiosnę do prac polowych.
- Przy glebach o zwięzłym, nieprzepuszczalnym wysoko występującym podłożu, możliwe jest także wydłużanie kierunku spadu, pozwala ono na odprowadzenie wód, które w postaci zastoisk wodnych utrzymują się na takich glebach przez dłuższy czas.
- Na glebach szkieletowych i piaszczystych, nawet na spadach niepowodujących zagrożenia erozyjnego, działki wydłuża się w kierunku warstwic, aby przez orkę w poprzek spadu powstrzymać spływającą wodę i umożliwić jej wsiąkanie do gleby.
- Projektowane działki powinny mieć kształt zbliżony do prostokątów i trapezów prostokątnych, unikać należy kształtów trójkątnych.
- Kąty załamań zbliżone do prostych, nie mniejsze niż 60 stopni.
- Wydłużenie działek dla gruntów ornych od 1:3 do 1:10, w wyjątkowych przypadkach 1:15, wydłużenie działek użytków zielonych może sięgać 1:15, w wyjątkowych wypadkach 1:20.
- Dostosowanie granic działek do granic sieci kanałów, rowów, dojazdów. Każda działka powinna mieć dogodny dojazd, nieprzebiegający przez grunty innych rolników.

Projektowanie szczegółowe

Główna zasada: „od ogółu do szczegółu”, a więc od formowania granic zewnętrznych obszaru, poprzez granice kompleksów, następnie grupy działek do najdrobniejszych elementów, itp.

Po zaprojektowaniu nowych granic obręby dzieli się obszar na kompleksy obliczeniowe o żądanej powierzchni lub wartości.

W praktyce wyodrębnia się jego obszar na kompleksy obliczeniowe o powierzchni od 10 do 100 ha i o 30 maksymalnie 50 elementach składowych(działkach).

Gdy w kompleksie jest do zaprojektowania większa liczba działek lub jeżeli zachodzi potrzeba zlokalizowania w określonym miejscu pewnej liczby działek jednakowego typu, np. ze względu na rzeźbę terenu, jakość gleby, rodzaj użytku gruntowego, itd., należy kompleks taki podzielić na podkompleksy, a czasem nawet na grupy działek.

Opracowanie projektu scalenia obejmuje:

1. Pomiar i wkreślenie na mapę obszaru scalenia i terenów pozostawionych w granicach dotychczasowych.

2. Wykreślenie na mapie projektowanej sieci rowów melioracyjnych.

3. Zaprojektowanie nowych granic wsi.

4. Stabilizacja, pomiary i wykreślenie na mapie działek siedliskowych.

5. Zaprojektowanie i wykreślenie linii komunikacyjnych, dróg publicznych i innych.

6. Zaprojektowanie terenów przeznaczonych na cele miejscowej użyteczności publicznej.

7. Zaprojektowanie wszystkich innych elementów wynikających z projektu ogólnego.

8. Zaprojektowanie osnowy realizacyjnej.

9. Zaprojektowanie kompleksów i podkompleksów gruntów.

10. Sporządzenie zbiorczego imiennego zestawienia z wyszczególnieniem należnych ekwiwalentów powstałych z sumy wartości gospodarstw, dopłat, udziałów we współwłasności, udziałów we wspólnocie gruntowej, gruntów z wartości potrąceń.

11. Sporządzenie wstępnego projektu rozmieszczenia działek gruntowych w gospodarstwach.

12. Szczegółowe zaprojektowanie działek.

13. Ułożenie rejestru szacunku porównawczego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia.

14. Sporządzenie wykazu zaprojektowanych ekwiwalentów gruntowych i pieniężnych.

15. Opracowanie projektu warunków objęcia w posiadanie nowo wydzielonych gruntów.

Projektując granice nowych obiektów należy uwzględnić istniejące warunki terenowe, w terenie znajdują się bowiem obiekty, których likwidacja lub zmiana lub przesuniecie jest niemożliwe lub znacznie ograniczone (niezmienniki projektowe). Ograniczają one możliwość dowolnych rozwiązań projektowych niekiedy z góry narzucają określone rozwiązanie.

Stanowią one elementy wyjściowe, na których opiera się dalsze czynności projektowe, np. punkty i linie granice szlaków kolejowych, sieci dróg komunikacyjnych, krawędzie dróg o nawierzchni ulepszonej, granice terenów i działek budowlanych niepodlegających likwidacji, granice terenów użytkowanych nierolniczo – zakładów przemysłowych, terenów będących pod ochrona przyrody, linie drzew przydrożnych, granice wodocieków, wąwozów, skarp, istniejące linie zabudowy, trwale grodzenia, rowy.

Projektując granice kompleksów należy mieć na uwadze by pokrywały się z ciągiem poligonowym, liniami osnowy wykorzystywanej później jako osnowa realizacyjna projektu albo by istniała możliwość zlokalizowania tych ciągów w pobliżu granicy, np. rzeki, rowu, krzywoliniowej granicy z lasem, wodą.

METODY PROJEKOWANIA

Zasada projektowania działek

- znając powierzchnie lub wartość obiektu szuka się jej odpowiedniego, nowego położenia jego granic zewnętrznych. Zagadnienie projektowania sprowadza się do ustalenia wymiarów, które mogły posłużyć do wyznaczenia granic nowej działki o określonej powierzchni lub wartość w wybranym miejsc obszaru postępowania scaleniowego (zasada odwrotna do od ogółu do szczegółu – od najmniejszej działki do największej)

Metody

Wybór metody zależy od wielu czynników, z których najważniejsze to :

-dokładność obliczenia powierzchni i położenie granic projektowanych obiektów

- istnienie odpowiednich danych geodezyjnych dla określenia granic zewnętrznych obszaru kompleksu lub grupy działek

- konfiguracja granic, tj. składanie się z linii prostych, łamanych bądź odcinków krzywoliniowych

Metoda analityczna

Polega na wyznaczeniu położenia granicy projektowanej działki za pomocą wymiarów (liniowych,. kątowych) pomierzonych wprost z gruntu albo ustalonych w drodze rachunkowej, jako wynik przeprowadzonych uprzednio pomiarów terenowych.

Do metody zalicza się także sposób projektowania, przy którym pewne wymiar są ustalone graficznie na mapie, lecz pozwalają na wyznaczenie powierzchni projektowanego obiektu z dokładnością właściwa dla metody analitycznej, np. współrzędne projektowanego punktu położonego na linii osnowy pomiarowej obliczyć można analitycznie, chociaż odcinki określające położenie tego punktura tej linii będą ustalana graficznie

Zaleta : od razu uzyskuje się wszystkie wymiary niezbędne derealizacji projektu na gruncie

Projektowanie metodami przybliżonymi

Zasada: ustalenie granic projektowanych obiektów odbywa się bezpośrednio na mapie, na podstawie miar liniowych branych z tej mapy oraz powierzchni obliczonych z tych miar.

Dwa rodzaje metod:

1.I grupa – metody, które zakładają wykorzystanie wzorów i konstrukcji geometrycznych – określenie położenia projektowanych granic następuje od razu

2. II grupa – metody tzw. kolejnych przybliżeń – stosując te metody nie od razu określa się położenia projektowanej granicy, najpierw w pobliżu spodziewanego miejsca jej przebiegu wykreśla się linie przybliżoną, następnie obliczona zostaje powierzchnia lub wartość tak zaprojektowanej figur, z porównania tej wielkości z wielkością zadana do zaprojektowania, można określić znak i wielkość różnicy

Dokładność wyznaczenia projektowanych elementów, przystosowaniu metod przybliżonych, uzależniona jest przede wszystkim od tych czynników, które charakteryzują dokładność mapy:
- podłoże mapy
- dokładność kartometryczna
- inne

Metoda średniej wartości hektara

Wartość średniego hektara ustala się obliczając powierzchnie poszczególnych klas, które następnie wyrównuje się do ogólnej powierzchni kompleksu mnożąc te powierzchnie przez wartości jednostkowe klas i sumując iloczyny otrzymując całkowitą wartość kompleksu.

P1c1+p2c2+…+pncn=Wwki
Wk/pk=Wśr średnia wartość jednego hektara kompleksu

Mając do zaprojektowania działkę o wartość W można ustalić jej powierzchnie z relacji :
P=W/Wśr

Metoda wartość metra bieżącego

Czynności: ·- wykreślenie linii m’n’ – pierwsze przybliżenie granicy projektowanej działki abcdfnm o wartości w
- w granicach tak określonej działki oblicza się powierzchnie konturów szacunkowychp1, a następnie mnożąc je przez wartości jednostkowec1, ustala się wartości pici oraz wartość całej działki w pierwszym przybliżeniu w1
- porównując obliczona wartość w1zzadana do zaprojektowania wartością działki W określić można różnice delta=W-W1
- następnie wzdłuż przypuszczalnej linii środkowej paska wyrównującego te wartości ustala się długości odcinków położnych w poszczególnych klasach, mnoży się każdą z nich przez wartość jednostki powierzchniowej odpowiedniej klasy
-otrzymano w wyniku sumowania wielkość będzie wartością paska gruntu o szerokości 1m- wartość metra bieżącego – cm
cm=l1e1+l2e2+…+lncm
n- liczba odcinków oddzielnie określonych wzdłuż linii środkowej wyrównującego paska ze względu na zmieniający się szacunek jednostki powierzchni
- gdy wyrównujący pas gruntu przecięty jest przez nieoszacowany kontur użytku gruntowego (droga, nieużytek),długość linii środkowej jest także mierzona, z ta różnica, że wartość szacunkowa równa 0,
c =0
- szerokość przesunięcia projektowanej granicy oblicza się ze wzoru
delta h = w-w1/cm = delta w/cm
- po przemieszczeniu projektowanej granicy o szerokości delta h, potwornie liczy się powierzchnie i wartość składowa konturów szacunkowych oraz wartość całej działki w drugim przybliżeniu w2

Metoda interpolacji wartości

- obliczamy wartość całego kompleksu, który będziemy projektować lub jeśli dysponujemy wartością to taka przyjmujemy
- rysujemy układ lokalny współrzędnych xy dobrany w taki sposób ze os x jest prostopadła do zadanego kierunku projektowania granic działek zaś os y przechodzi przez punkt załamania granicy kompleksu wysunięty najdalej w kierunku x
- w dowolnej skali na osi y odkładamy cala wartość kompleksu, wartość ta powinna znaleźć się powyżej najwyżej wysuniętego punktu kompleksu oraz dzielimy ten odcinek na osi na równe wartości
- rysujemy linie równoległe do osi y ( w kierunku projektowania granic działek) w każdym charakterystycznym punkcie kompleksu
1. W punktach przecięć granic użytków i kompleksu
2. Punktach załamania się granic użytków
3. Itp. Każda linie opisujemy np. 1,2,3
- dla prostej p szacunkowa a prostokąta o szerokości równej jednostce x i długości równej odległości miedzy punktami przecięcia tej prostej z granicami kompleksu stanowi wartość metra bieżącego – obliczmy wartość metra bieżącego dla każdego z charakterystycznych punktów
- tworzymy tabele : nr linii/ wartość metra bieżącego/ odległość x/wartość
- odległości x narastają, za początek wiec musimy wziąć każdy x od zera

obliczamy wartość pierwszej figury
W1= powierzchnia * stawka szacunkowa
obliczamy wartość kolejnych figur
w2=1/2(a1+a2)/x2-x1
w3=1/2(a2+a3)/x3-x2

-rysujemy wykres narastających wartości dla każdego charakterystycznego punktu – wartość x z osi oraz wart oscy z osi y dla w1,w1+w2,w1+w2+w3
- wykres ten powinien cały czas wzrastać, aż do całej wartość kompleksu założonej na początku
- jeśli ostatni punkt kompleksu oraz wykres narastających wartości niepokrywana się, należy wyrównać rozrzucając odchyłkę o równą wartość od każdego charakterystycznego punktu
- projektujemy granice działek o zadanej wartości, pamiętając o narastaniu tych wartości

dane wyjściowe otrzymuje sie po wykonaniu:
- obliczenia wartość metra bieżącego w charakterystycznych punktach w kierunkach równoległych do granic projektowanych działek
- wykreślenie w dowolnym miejscu linii prostopadłej do granic projektowanych działek
- naniesienie wartości w dowolnej skali pionowej, poczynając od punktu przecięcia sie opisanej linii z liniami, na których obliczona wartość metra bieżącego
- linia ta przestawia zależność miedzy wartością kompleksu a odległością mierzoną po osi x, dzięki niej widoczna jest wartość metra bieżącego w każdym punkcie kompleksu

Projektowanie działek o złożonej wartości sprowadza się do :

-przybliżonego określenia wartości metra bieżącego

-pamięciowego obliczania przybliżonej szerokości działek

- znając szerokość h oblicza się czołówki działek

-sumując je otrzymuje się miary bieżące na poszczególnych bokach

- powierzchnie działek oblicza się na podstawie tak wyznaczonych czołówek i pozostałych elementów określonych graficznie