CHOROBY GRUCZOŁU SUTKOWEGO
NIENOWOTWOROWE CHOROBY GRUCZOŁU SUTKOWEGO
1. Ginekomastia
2. Ropień sutka - w okresie połogowym
* objawy: ból, obrzęk, zaczerwienienie, chełbotanie, gorączka
* leczenie: antybiotykoterapia we wczesnym okresie,
nacięcie, drenaż, zaprzestanie karmienia
NOWOTWORY ŁAGODNE GRUCZOŁU SUTKOWEGO
1. Włókniakogruczolak (Fibroadenoma)
młode kobiety, elastyczna konsystencja guza,
leczenie - miejscowe wycięcie
2. Brodawczak wewnątrzprzewodowy
wyciek treści z brodawki, wskazana mammografia
leczenie - wycięcie segmentu z brodawczakiem
3. Zwyrodnienie włóknisto-torbielowate
występowanie: kobiety przed i po menopauzie
bolesne, torbielowate stwardnienia
diagnostyka: USG, mammografia, biopsja
RAK GRUCZOŁU SUTKOWEGO
Najczęstsze umiejscowienie raka u kobiet!!!
Występuje najczęściej po 40 roku życia.
Czynniki predysponujące:
* biała rasa
* rodzinne występowanie raka sutka, geny BRCA1/BRCA2
* bezdzietność
* zwyrodnienie torbielowate gruczołu piersiowego ?
* występowanie raka macicy i jajników
* rak drugiego sutka
* kraje cywilizacyjne
* otyłość, dieta bogata w tłuszcze
Objawy:
* pojedynczy guz w sutku
* nieregularny kształt guza
* brak bolesności
* „skórka pomarańczy”
* wciągnięcie brodawki
* owrzodzenie
* powiększone węzły
* bóle spowodowane przerzutami
Diagnostyka:
* samokontrola piersi
* mammografia
* USG
* biopsja cienkoigłowa
Klasyfikacja TNM
T - Guz pierwotny
Tis - rak przedinwazyjny
T1 - guz do 2 cm
T2 - średnica guza 2-5 cm
T3 - średnica guza > 5 cm
T4 - guz naciekający klatkę piersiową lub skórę
N - okoliczne węzły chłonne
N0 - nie stwierdza się przerzutów
N1 - przerzuty do pachowych węzłów chłonnych
N2 - węzły pachowe tworzą pakiety
N3 - przerzuty do węzłów przymostkowych
M - przerzuty odległe
M0 - brak przerzutów
M1 - przerzuty odległe (w tym przerzuty do węzłów nadobojczykowych)
Klasyfikacja kliniczna Steinthala
I stopień - T1 N0 M0
II stopień - T2 N0 M0 lub T1 N1 M0 lub T2 N1 M0
III stopień - T1 N2 M0 lub T2 N2 M0 lub T3 N3 M0
IV stopień - z obecną cechą M1
Szczególne postacie nowotworów:
* rak zapalny (w okresie ciąży i karmienia)
* rak Pageta - z nabłonka końcowych odcinków przewodów mlecznych
* rak wewnątrzprzewodowy - wolno rośnie do światła przewodów, występuje
obustronnie, rzadko daje przerzuty
* rak galaretowaty - dojrzały, powolny wzrost
* guz liściasty - olbrzymie rozmiary, dobre rokowanie
* mięsak
* rak sutka u mężczyzn - 100 x rzadziej niż u kobiet, gorsze rokowanie
Leczenie:
1. Chirurgiczne
2. Radioterapia
3. Hormonoterapia
4. Chemioterapia
Leczenie chirurgiczne:
1. Zmodyfikowane radykalne odjęcie gr. sutkowego wg Patey’a
2. Operacja sposobem Halsteada.
3. Operacje oszczędzające gruczoł sutkowy
4. Proste odjęcie gruczołu sutkowego
Powikłania pooperacyjne;
1. Obrzęk kończyny
2. Ograniczenie ruchów kończyny w stawie barkowym
Stan po amputacji - operacje plastyczne
* proteza silikonowa
* uszypułowany przeszczep
Radioterapia:
Wskazania:
* zaawansowane postacie nowotworu
* brak zgody na leczenie chirurgiczne
* uzupełnienie leczenia chirurgicznego
Napromienianie:
* przedoperacyjne
* pooperacyjne (zabiegi oszczędzające, obecność przerzutów w węzłach)
* paliatywne
RAK GRUCZOŁU SUTKOWEGO
Leczenie hormonalne:
1. Wyłączenie hormonalne (kastracja, usunięcie nadnerczy,usunięcie przysadki)
2. Podawanie hormonów (androgeny, estrogeny, kortykosterydy, tamoksyfen)
obecność receptorów estrogenowych - - wskazanie do hormonoterapii
Chemioterapia
1. Chemioterapia paliatywna
2. Chemioterapia uzupełniająca
Plan leczenia:
I stopień: operacja Patey’a lub operacja oszczędzająca + radioterapia
II stopień: operacja Patey’a + radioterapia, ew. hormono- lub chemioterapia
III stopień: chemioterapia, radioterapia, chirurgia, tamoksyfen
IV stopień: leczenie objawowe, tamoksyfen, chemioterapia, radioterapia,
proste odjęcie sutka, kastracja, kortykosterydy
RAK GRUCZOŁU SUTKOWEGO
Rokowanie