RACHUNKOWO Ć WYKŁADY

RACHUNKOWOŚĆ WYKŁADY

Wykład 1 dr Joanna Bereżnicka 20.02.2012 r

Regulacje prawne prowadzenia rachunkowości

Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 (DzU nr 121 poz. 591 z poźn. zm, teks jednolity DzU 113 poz.1186)

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości

Dyrektywy Unii Europejskiej

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Ustawa o rachunkowości

dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich:

Pojęcie rachunkowości :

system ewidencji gospodarczej, który odzwierciedla w formie pieniężnej zjawiska i procesy gospodarcze oraz sytuację majątkową i wyniki działalności podmiotów gospodarczych

Rachunkowość jednostki obejmuje:

Podmioty, mające obowiązek stosowania ustawy o rachunkowości:

Zasady rachunkowości:

Podwójny charakter majątku:

Majątek – aktywa (składniki majątku)

Aktywa są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,

np. budynek, samochód, komputer, środki pieniężne, papiery wartościowe.

Podział aktywów :

Aktywa trwałe (długoterminowe):

Wartości niematerialne i prawne:

nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności: 

a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, 

b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

 c) know-how. 

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, wartości niematerialne i prawne zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy.

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych

Wykład 2 27.02.2012 r

Rzeczowe aktywa trwałe:

a) Środki trwałe

rzeczowe aktywa trwałe o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Np. działalność usługowa wynajmująca zewnętrzne biuro rachunkowe. Te, które są zdatne do użytkowania, wykorzystywane przez jednostkę na jej własne potrzeby (!). Żeby były zaliczane do rzeczowych aktywów trwałych – środek musi być związany z podstawową działalnością i wykorzystywany na własne potrzeby przedsiębiorstwa.

Jeżeli nie są wykorzystywane na podstawową działalność to są zaliczane do inwestycji długoterminowych.

b) Środki trwałe w budowie

zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

(np. komputer bez oprogramowania w biurze rachunkowym czy maszyna bez przeglądu). Środki na które nie ma dokumentu OT – odbiór techniczny – jak się pojawi dokument OT to zostaje przekwalifikowany do środków trwałych (!)

Należności długoterminowe

Równowartość środków pieniężnych należnych przedsiębiorstwu od jego dłużników, których termin spłaty wynosi powyżej 12 miesięcy. Zawsze są związane z kwotami, które się należą jednostce. (!) należą się nam od odbiorcy. Odbiorcy, dłużnicy – związani są z podmiotem, któremu się należą zobowiązania.

UWAGA: należności z tytułu dostaw i usług nie zalicza się do długoterminowych, nawet w przypadku gdy termin ich spłaty wynosi ponad 12 m-cy. (nie dotyczą należności dokonanych z tytułu sprzedaży)

Np. pożyczka długoterminowa jakiej zakład udziela pracownikom np. na 3 lata, nie może być udzielana pracownikom aby osiągnąć korzyści – czyli pożyczka 0%

Inwestycje długoterminowe
aktywa posiadane w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów

Składniki majątku , które jednostka posiada aby osiągnąć korzyści – nie wynikają one ze sprzedaży ale z przyrostu wartości tych aktywów.

a) Inwestycje w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia korzyści. (różnicą między inwestycjami w nieruchomości w wartości niematerialne i prawne a środkiem trwałym jest przeznaczenie). Inwestycje w nieruchomości – np. kupujemy ziemię bo wiemy że za rok będzie budowana autostrada i odsprzedajemy ją z zyskiem. Wartości niematerialne i prawne – nabywamy patent na jakis wynalazek i odsprzedajemy go z zyskiem.

b) Aktywa finansowe

-to aktywa pieniężne, instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach

- zarabiamy na przyroście wartości

Udzielenie pożyczki – aktywa (!)

Zaciągnięcie pożyczki – pasywa (!)

Aktywa obrotowe (krótkoterminowe): służą do przetworzenia, zmieniają swoją postać, w całości się zużywają (ale tylko zapasy) przekazując swoją wartość na wytworzony produkt.

1) Zapasy :

a) materiały

b) towary

c) produkty : gotowe i półprodukty(produkcja w toku)

2) Należności krótkoterminowe : do 12 miesięcy a powyżej 12 miesięcy z tytułu dostaw i usług

3) Inwestycje krótkoterminowe :

a) środki pieniężne : aktywa inwestycyjne

b) aktywa finansowe : papiery wartościowe, obligacje – jeżeli mamy zamiar nimi obracać -> sprzedaż aby osiągnąć korzyści

1) Zapasy podział ze względu na pochodzenie :

a) materiały – materiały kupujemy aby wytworzyć produkt, pochodzą z zewnątrz przedsiębiorstwa (!) np. jabłka na sok, mąka w piekarni -> pieczywo.

b) towary – pochodzą z zewnątrz w celu ich dalszej odsprzedaży. Występują w jednostkach handlowych np. w sklepach.

c) produkty : gotowe i półprodukty(produkcja w toku) jest to efekt działań jednostki, przeznaczone na sprzedaż. Produkty wytwarzamy, nie pochodzą z zewnątrz.

-> jednostki usługowe – tylko materiały

-> samochód transportowy – aktywa trwałe :

-> samochód w fabryce – półprodukt lub produkt, w salonie – towar, materiał w firmach zajmujących się tuningowaniem.

-> gotowe – zakończył się proces produkcji, kompletne, nadają się do sprzedaży

-> półprodukty – produkcja w toku

Kapitały – pasywa

Wskazują, „kto uczestniczył” w finansowaniu majątku (aktywów) jednostki , wskazują na źródło finansowania aktywów czyli majątku przedsiębiorstwa.

Dzielą się na:

KAPITAŁ OBCY

-> długoterminowy - okres spłaty wynosi powyżej 12 miesięcy, jest zaangażowany w finansowanie aktywów w okresie powyżej 12 miesięcy

-> krótkoterminowy – dług, który jednostka musi oddać w ciągu roku np. z tytuły dostaw nawet jeżeli okres spłaty wynosi powyżej 12 miesięcy zaliczamy zawsze do krótkoterminowych.

KAPITAŁ WŁASNY, PODSTAWOWY, ZAKŁADOWY

-> powierzony – właściciel przekazuje kapitał jednostce w momencie jej zakładania, np. przekazuje swoje mieszkanie na biuro

-> samofinansowania – przychody są większe niż koszty i wtedy ta nadwyżka jest przekazywana na lokatę-> oprocentowanie -> zyski. Powstaje w trakcie prowadzenie działalności w postaci zysku.

Wykład 3

Bilans majątkowy- dokument zawierający zestawienie stanu majątku (aktywów) oraz źródeł jego pochodzenia (pasywów) sporządzony na określony moment i w określonej formie:

- z podanej definicji wynika ze układ bilansu nie może być dowolny.

-pozycje aktywów i pasywów są ujęte w określonej logicznej kolejności w grupy o zbliżonej treści ekonomicznej.

Aktywa- uszeregowane w kolejności wg stopnia ich płynności to znaczy możliwości zmiany danego środka na gotówkę bez straty.

Pasywa- zestawienie wg kryterium wymagalności to znaczy terminowości spłaty od najmniej wymagających tj kapitału własnego do najbardziej wymagających- zobowiązań krótkoterminowych.

Rada: w pierwszej kolejności wprowadza się aktywa. Później pasywa.

Suma aktywów= suma pasywów

Kwł +Kob

Bilans majątkowy- mamy grupy aktywów i pasywów. Nie wymieniamy wszystkich składników bilansu oddzielnie. Grupujemy podobne w użyciu do siebie składniki.

Inwentarz- wykaz wszystkich „nazwanych po imieniu i nazwisku” składników bilansu majątkowego.

Bilans majątkowy- 31,12 br- bilans z zeszłego roku.

Rozliczenia międzyokresowe:

-aktywa- czynne; traktowane jako zaplata z góry np. czynsz za dwa lata z góry

-pasywa- zapłata z „dołu” za coś np. zapłata za rok ale na koniec roku

Operacje gospodarcze

Bilans sporządzany jest na ściśle określony moment czasu (moment bilansowy) stanowi zatem jednorazowy obraz danego podmiotu. Ulega on każdego dnia zmianie na skutek różnorodnych zdarzeń, które wywołują ruch okrężny środków i zmianę ich postaci.

Operacje są przedmiotem rachunkowości.

Wpływ operacji gospodarczych na bilans:

Tak więc wiele decyzji podejmowanych w trakcie działalności gospodarczej ma jakoś pośredni lub odroczony w czasie wpływ na wartość majątku i kapitałów. Przedmiotem zainteresowania rachunkowości są tylko te decyzje, których rezultaty można zakwalifikować jako operacje gospodarcze i tylko one podlegają ewidencji księgowej.

Operacje gospodarcze to wszystkie udokumentowane zdarzenia gospodarcze które można wyrazić w mierniku pieniężnym i które powodują zmiany w składnikach aktywów i pasywów.

Podział:

- bilansowe- powodują zmiany wyłącznie w pozycjach aktywów i pasywów; nie wywierają żadnego wpływu na wynik finansowy. Będzie to przykładowo podjęcie gotówki z banku do kasy, spłata zobowiązań wobec dostawcy, zakup materiałów.

-wynikowe- obejmują procesy gospodarcze wpływające na wynik finansowy poprzez wpływ na koszty, przychody, straty i zyski nadzwyczajne (nastepuje zwiększenie lub zmniejszenie sumy bilansowej). Oznacza to, że operacja tego rodzaju ma wpływ na jeden ze składników bliansu oraz jednocześnie na rachunek wyników.

Suma bilansowa- suma wszystkich wartości składników bilansu.

Przykład

BM 31,12,11
aktywa
Trwałe 10000
Obrotowe 20000
30000

31,12,11

A trwałę 10000 zobowiązania wobec pracowników 30000

Obrotowe 20000 k.wł 30000

Strata 30000

A=P

Typy operacji gospodarczych- z formuły równowagi bilansowej A=P wynika ze dla jej zachowania operacja gospodarcza musi powodować zmianę dwóch składników bilansu. Musi być spełniony jeden z dwóch warunków:

  1. Zmiany występują jednocześnie tylko po jednej stronie równania przy czym zmniejszeniu jednego składnika towarzyszy zwiększenie drugiego o tę samą wartość lub też pojawienie się nowego składnika (suma nie ulega zmianie)

  2. Zmiany jednocześnie po obu stronach mogą być tylko jednokierunkowe tzn. muszą się zmniejszać lub zwiększać po obu stronach równości i być jednakowe co do wielkości (suma bilansowa zmniejsza się lub zwiększa)

4 typy operacji:

  1. E A +Z-Z= E P op aktywne

  2. E A= EP +Z-Z op pasywne

  3. E A+Z= E P+Z op aktywno-pasywne zwiększające

  4. E A-Z=E P-Z op aktywno-pasywne zmniejszające

Wynikowe nigdy nie będą typu 1

Cechy operacji:

  1. Jednoznacznie określony termin wystąpienia

  2. Wyrażenie skutków decyzji gospodarczych lub skutków nadzwyczajnych okoliczności losowych

  3. Dualny charakter (wpływ na dwa składniki bilansu)

  4. Wartość wyrażona w mierniku pieniężnym.

Wykład 4

DOKUMENTY KSIĘGOWE

Zanim operacja trafi do ksiąg rachunkowych to misi być zaewidencjonowana.

Dokumenty księgowe to umowy, porozumienia, ponaglenia.

Podstawą każdego zapisu na kontach są dokumenty. Dokument księgowy powinien zawierać co najmniej następujące informacje:

KONTROLA DOKUMENTÓW :

1) Formalna – osoba kontrolująca określa czy wszystkie wymagane elementy są zawarte w dokumencie czyli określa czy dokument jest zgodny z prawem.

2) Merytoryczna – potwierdzenie, że dokument dokumentuje faktycznie zaistniałą operację gospodarczą. Kierownik jednostki zawsze ponosi odpowiedzialność niezależnie od tego czy przygotowywał dokumenty czy nie.

3) Rachunkowa – sprawdzenie czy kwoty na dokumencie są prawidłowo wyliczone.

Po kontroli – DEKRETACJA – przyporządkowanie operacji do miejsca gdzie będzie księgowane np. lista płac na konto rozrachunki z pracownikami i wynagrodzenia.

Podział dokumentów :

Podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej "dowodami źródłowymi".

Dokumenty dzielimy ze względu na wskazanie podmiotów uczestniczących w operacji :

a) dokumenty wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki, na potrzeby przedsiębiorcy np. lista płac, dotyczą samego podmiotu.

b) dokumenty zewnętrzne – dotyczą dwóch podmiotów, stanowią podstawę ewidencji transakcji kupno – sprzedaż.

obce - otrzymane od kontrahentów własne - przekazywane w oryginale kontrahentom

to my otrzymujemy je od kontrahentów, zawsze to my jako jednostka wystawiamy je kontrahentom,

muszą być oryginalne, dotyczą transakcji oryginał transakcji przekazywany jest na zewnątrz -

kupno – sprzedaż kontrahentom, dotyczą sprzedaży

Popularne dokumenty zewnętrzne to faktura VAT i rachunek.

Podstawą zapisów mogą być również sporządzone przez jednostkę dowody księgowe:

1) zbiorcze - służące do dokonania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych, które muszą być w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione,

2) korygujące poprzednie zapisy,

3) zastępcze - wystawione do czasu otrzymania zewnętrznego obcego dowodu źródłowego,

4) rozliczeniowe - ujmujące już dokonane zapisy według nowych kryteriów klasyfikacyjnych

DOKONYWANIE POPRAWEK NA DOKUMENTACH :

- dokument musi być wypełniony trwale – nie ołówkiem

- bez skreśleń, przeróbek i korektora

- poprawki są dopuszczone jedynie na dokumentacji wewnętrznej – przekreślamy aby zachować czystość zapisu pierwotnego, i nad tą treścią zapisujemy właściwą treść a nad tym podpis

- dokumenty zewnętrzne – wystawiamy dokument korygujący – nie można dokonywać skreśleń ponieważ wtedy takie dokumenty są nieważne.

- dokumenty korygujące – nazwa, treść, data, a błędy to nota korygująca do dokumentu

- błędy rachunkowe – niezależnie od kwoty zawsze wystawiana jest faktura korygująca

Obrót gotówkowy – to wszystkie operacje wykonywane na tzw. żywej gotówce, dotyczą kasy.

KP- kasa przyjmie

KW – kasa wyda

Obrót bezgotówkowy – dotyczy środków pieniężnych na rachunku bankowym.

Obrót środkami trwałymi :

Operacja Dokument Ewidencja księgowa Konto księgowe

KONTO – podstawowe urządzenie ewidencji księgowej umożliwiające bieżącą, ciągłą i systematyczną rejestrację jednorodnych operacji gospodarczych.

Urządzenie księgowe służące do bieżącego, ciągłego i systematycznego ujmowania operacji gospodarczych.

Konto księgowe to rachunek dynamiczny aktywów i pasywów, inaczej rachunek zmian majątku i źródeł jego pochodzenia.

Operacja jednorodna – dotyczy jednego rodzaju zdarzenia (dokonywanie wpłat, wypłat z kasy, przyjmowanie i wydawanie materiałów z magazynu.

ELEMENTY KONTA KSIĘGOWEGO :

KONTO

Nazwa – np. KASA

Winien Ma
Data Treść
(obrót debetowy)-> 600 (obrót kredytowy) -> 450
150 ( saldo końcowe – bilans zamówienia)
600 600

RODZAJE KONT :

Nadanie nazwy i numeru – to założenie konta a pierwszy wpis to otwarcie konta.

Stan początkowy – ile środków było w pierwszym dniu bilansu (czyli ostatnim dniu bilansu zamknięcia)

  1. – napisy w nawiasach to operacje gospodarcze.

Lewa strona – Winien – to obciążenie konta.

Prawa strona to uznanie konta.

Suma zapisów z jednej strony to obrót stanu konta – np. obrót debetowy

-> zrównanie stron – wyliczamy saldo będące różnicą między obrotem wyższym i obrotem niższym.

-> wyrównanie obrotu – zbilansowany obrót – podwójne podkreślenie to zamknięcie konta.

Saldo trafia do bilansu zamknięcia konta.

Ewidencja odbywa się zgodnie z zasadą podwójnego zapisu – każda operacja gospodarcza musi być zapisana na przynajmniej dwóch kontach po przeciwnych stronach tych kont.

Pracownik zwrócił niewykorzystaną zaliczkę do kasy : 100 zł

A B

Wn Ma Wn Ma

100 zł 100 zł

Są to tzw. konta korespondujące.

Rachunkowość- wykład 5

Bilans majątkowy

A P K.A K.P

s.p - - Sp

+ S k +

Konta aktywów otwiera się po stronie debetowej bilansu otwarcia

Konta pasywów (po prawej) otwiera się po stronie kredytowej.

(+)- w koncie oznacza zwiększenia.

Operacje wynikowe- ustalenie wyniku finansowego.

Sk- wartość końcowa na koniec roku; wartość ta trafia do bilansu zamknięcia.

Wynik finansowy= przychody – koszty.

Konto kosztów
100
Konto przychodów
Y
150
x
100
WE
100

Zyski nadzwyczajne- przychody.

Straty nadzwyczajne- koszty.

Konta wynikowe- zawsze zamykają się bezsaldowo. Dlatego że z kont kosztów i przychodów przeksięgowuje się kwoty na „wynik finansowy”.

Koszt-> na stronie „winien” konta kosztów.

Polecenie przeksięgowania kwoty z konta Y na konta WF.

Dzięki przeksięgowaniu mamy zbilansowany obrót i L=P

„wynik finansowy”

Koszty przychody

Zysk: P>K saldo kredytowe- trafia do pasywów przepisujemy z normalnym znakiem

Strata: P<K- saldo debetowe (trafia do pasywów ale zmieniamy znak).

Przykład 1.

Naliczono wynagrodzenie pracownikowi w wysokości 2000zł.

Wynagrodzenie koszt dla firmy (do pasywów)

Wynagrodzenie konta kosztów

  1. 2000
2000
WE

  1. 2000

2000

Sk 1000
3000
Rachunki z pracownikami

-

2000
2000

(2)- przeksięgowanie kosztów wynagrodzeń na konto WF

Przykład 2

Otrzymano darowiznę w postaci towarów o wartości 3000 (przychód dla firmy).

towary
3000
3000
darowizna
3000 (4)
3000

(4)- przeksięgowanie darowizny na wynik finansowy

Bilans majątkowy

3000

-
3000

Przychody należne jednostce lub uzyskane kwoty ze sprzedaży lub innych tytułów.

Podstawowe kategorie przychodów:

  1. Przychody operacyjne (przychody ze sprzedaży)- związane z przychodami podstawowymi

  2. Powstałe przychody operacyjne- dodatkowe (np. darowizny zużytych maszyn)

  3. Przychody finansowe- finansowa- finansujemy podmiot wewnętrzny.

Koszty- wyrażone w pieniądzu celowe zużycie rzeczowych składników majątku i usług obcych, wynagrodzenia za prace , nakłady czysto pienięzne związane z normatywną działalnością danej jednostki w pewnym czasie.

Podstawowe kategorie kosztów:

-koszty operacyjne

- pozostałe koszty operacyjne

-koszty finansowe

Maszyna- zużycie moralne

Koszt- powstanie zobowiązanie np. faktura za telefon

Koszty operacyjne (klasyfikowane wg różnych kryteriów):

Wg rodzaju: porównawczy rach. Wyników

W układzie funkcji: kalkulacyjny rachunek wyników.

Koszty rodzajowe obejmują:

  1. Zużycie materiałów i energii

  2. Amorytzacje

  3. Wynagrodzenia

  4. Narzuty na wynagrodzenia

  5. Usługi obce

  6. Podatki i opłaty

  7. Pozostałe koszty rodzajowe

Zużycie materii i energii- koszt zużycia materiałów podstawowych , pomocniczych, opakowań, budowlanych i części zamiennych, materiałów gospodarczych, biurowych, reklamowych, książek, czasopism, koszt zużycia energii.

Metody wyceny rozchodu materiałów w związku z ich wykorzystaniem w procesie prod:

  1. ceny przeciętne- wycena rozchodu materiałów wg średniej ważonej ceny zakupu obliczonej po każdej dostawie.

  2. FIFO- wysena rozchodu wg ceny najwcześniejszej dostawy

  3. LIFP- wycena materiałów wg ostatniej otrzymane j dostawy ( nie stosuje się wh MSRZ)

  1. 100 szt * 2 zl

  2. 100 szt * 3 zl

  3. 100 szt * 4 zl

Ceny przeciętne (C.P)= 100 *2 + 100 * 3 + 100*4/ 300= 3 zl

R (zamówienie)- 250szt

FIFO= 100*2+ 100*3+50 * 4=

LIFO= 100*4+100*3+50*2=

Amortyzacja- koszt zużycia rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych i prawnych.

Metody amortyzacji:

  1. Liniowa ( taką samą kwote odpisujemy w czasie)

  2. Degresywna ( coraz mniejsze kwoty)

  3. Progresywna ( coraz większe)

  4. Naturalna ( zależna od ilości wykonanej pracy)

Amortyzacja- stały koszt skokowo niepieniężnych, nie uszczupla kosztów pieniężnych.

Wyrażona w pieniądzu; fizyczne zużycie majątku trwałego na skutek jego uczestnictwa w procesach produkcji, które wliczone jest w koszty działalności. Amortyzacje i umorzenie majątku oblicza się w specjalnym zestawieniu nazwanym tabelą amortyzacyjną. Amortyzacja stanowi zatem jeden ze składników kosztów natomiast umorzenie jest kategorią pomocną przy określaniu wartości poszczególnych składników rzeczowego majątku trwałego lub całej ich grupy.

Umorzenie- okresowe korygowanie wartości inwentarzowej (początkowej) rzeczowego majątku trwałego o sumę wartości zużycia. Umorzenie nie jest kosztem.\

Wartość bieżąca (netto) rzeczowego majątku trwałego.

Wykład 6

Wartość początkowa : przyjętych do eksploatacji nowych środków trwałych – ustala się ją do wysokości rzeczywistej ceny ich nabycia lub kosztu wytworzenia. Natomiast wartość początkową ustala się na wysokość ich rzeczywistej ceny nabycia, powiększonej o koszty zainstalowania, przebudowy, rozbudowy i modernizacji przeprowadzonej przed oddanie obiektu do eksploatacji.

Amortyzacja : wyrażone w pieniądzach fizyczne zużycie majątku trwałego na skutek jego uczestnictwa w procesach produkcji, które wliczone jest w koszty działalności. Amortyzację i umorzenie majątku oblicza się w specjalnym zestawieniu nazwanym tabelą amortyzacyjną. Amortyzacja stanowi zatem jeden ze składników kosztów natomiast umorzenie jest kategorią pomocną przy określaniu wartości poszczególnych składników rzeczowego majątku trwałego lub całej ich grupy.

Umorzenie : okresowe korygowanie wartości początkowej majątku trwałego o sumę zużywaną.

Wartość netto rzeczowego majątku trwałego : ustala się przez odjęcie od jego wartości początkowej amortyzacji pomnożonej przez czas amortyzacji.

WN = Wp – U

U – Amortyzacja * t (okres który dotyczy środka trwałego)

Okres i stawka amortyzacji wg prawa bilansowego :

Przy uwzględnianiu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacji uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają :

Jednostka sama ustala stawkę amortyzacyjną dla konkretnego składnika.

Amortyzować można od kwoty wartości początkowej w cenie nabycia.

Stawkę amortyzacyjną obliczamy jako :

e = 100 % / t

t – przewidywany okres użytkowania środka trwałego

WP = U -> WN = 0 -> dany składnik majątku nie istnieje.

Amortyzujemy od momentu gdy WP = U , a użytkować możemy dłużej.

METODY USTALANIA AMORTYZACJI :

1. Metoda równomierna (liniowa) – ratę amortyzacji możemy obliczyć na dwa sposoby :

A = WP/ t lub A = Wp * a

A – rata amortyzacji

t – przewidywany okres użytkowania

Wp – wartość początkowa

a – stopa amortyzacji

2. Metoda nierównomierna – metoda degresywna – przyspieszona – przyjmuje się założenie, że wydajność stopniowo maleje. Na początku wydajność jest maksymalna a wraz z upływem czasu zwiększają się koszty dotyczące środka.

A = Wb * a * W

Wb – wartość bieżąca środka trwałego (!)

A – roczny odpis amortyzacji (kwota amortyzacji)

W- współczynnik degresji ( 2 lub 3) -> może być niszy ale rzadko.

Przykład :

Wp = 20000 zł

a = 40%

a1 = 20% (a/ W=2) metoda liniowa

20000 * 40% = 8000 Wp = 20000

12000 * 40% = 4800 Wb = 20000 – 8000 = 12000

7200 * 40% = 2880 Wb = 12000 – 4800 = 7200

amortyzacja liniowa – bo rata amortyzacji niższa

od raty amortyzacji metodą liniową

3. Metoda naturalna – A = ir * (WP/ip)

Wp – wartość początkowa

ir – wartość dla danego roku (np. przebieg środka transportu w ciąg roku)

ip – suma wydajności (przebieg przez cały okres użytkowania)

Przykład :

Wp = 120 000

Planowany przebieg środka transportu w I roku 120 000

W II roku – 100 000

W III roku – 100 000

Razem 320 000

1. 120 000 * (120 000/ 320 000)

2. 100 000 * (120 000/320 000)

3. 100 000 * (120 000/320 000)

Wynagrodzenia – przypadające na rzecz pracowników wszelkiego rodzaju płace wypłacone gotówką lub świadczenia w naturze, wynikające ze stosunku pracy, z tytułów umów zlecenia, o dzieło i innych umów gospodarczych.
 
Wysokość składek dotyczących wynagrodzeń w 2007 roku

Pracodawca : koszty wynagrodzenia brutto + składniki związane z wynagrodzeniami (22,61%) -> ubezpieczenia społeczne i fundusz pracy.

Narzuty na wynagrodzenia – obciążające pracodawcę dodatkowe, poza płacami, koszty zatrudnienia pracowników i uzależnione kwotowo od wysokości wynagrodzeń np. ubezpieczenia społeczne, dopłaty do kwater, świadczenia rzeczowe związane z bezpieczeństwem i higieną pacy itp.

Usługi obce – koszt usług wyświadczonych przez podmioty zewnętrzne (dostawców): usługi transportowe, remontowe, komunalne, łączności, najmu, sprzątania, telekomunikacyjne i inne.
 
Podatki i opłaty – obciążające jednostkę podatki stanowiące koszt np. podatek od środków transportu (dotyczy samochodów ciężarowych), podatek od nieruchomości, akcyza, VAT nie podlegający odliczeniu, opłaty targowiskowe, i inne.
 
Pozostałe koszty – wszelkie inne koszty poza wymienionymi np. koszty reprezentacji i reklamy, koszty podróży służbowych, ryczałty za używane przez pracowników samochody służbowe.

Podatek naliczony i należny :

⇓ ⇓

zawiera fakturę dotyczy sprzedaży

różnica

zwrot dla podatnika (>0)

do urzędu wpłacamy <0

Podatek dochodowy ≠ koszt = spadek wyniku finansowego

Pozostałe przychody operacyjne – pośrednio związane z działalnością jednostki
-         przychody ze zbycia lub likwidacji środków trwałych, WNiP, środków trwałych w budowie
-         przychody związane z odpisaniem przedawnionych lub umorzonych zobowiązań,
-         otrzymane odszkodowania, kary, darowizny, dotacje subwencje
-         przychody ze sprzedaży złomu i odpadów z zaniechanej produkcji
-         niewyjaśnione nadwyżki majątku (np., w kasie lub magazynie)

Pozostałe koszty operacyjne
-         wartość netto sprzedanych lub zlikwidowanych środków trwałych, środków trwałych w budowie lub WNiP,
-         wartość odpisanych środków trwałych w budowie, które nie dały efektu gospodarczego,
-         odpisanie należności przedawnionych, umorzonych,
-         utworzenie rezerwy na należności, lub przewidywane straty,
-         koszty postępowania spornego
-         przekazane darowizny

Utworzenie rezerwy – zawsze wliczamy koszty.

Przychody finansowe (związane z operacjami finansowymi):
 
- przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, udziałów, akcji
- dywidendy z akcji obcych
- odsetki od lokat wolnych środków pieniężnych
- prowizje od udzielonych pożyczek
- odsetki z tytułu zwłoki w regulowaniu należności
- dyskonto przy zakupie weksli
- dodatnie różnice kursowe
- wartość umorzonych kredytów i pożyczek, wartość sprzedanych wierzytelności

Rachunkowość w-d 7

Przychody finansowe (związane z operacjami finansowymi) i przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, udziałów, akcji, dywidendy z akcji obcych, odsetki od lokat wolnych środków pieniężnych, prowizje od udzielonych pożyczek, odsetki z tytułu zwłoki w regulowaniu należności, dyskonto przy zakupie weksli, dodatnie różnice kursowe, wartości umorzonych kredytów i pożyczek, wartości sprzedanych wierzytelności.

Koszty finansowe ( wartości w cenie nabycia udziałoww, akcji, papierów wartościowych oraz koszty związane z ich sprzedażą, odsetki i prowizje od zaciągniętych kredytów, odsetki ze zwłoką w zapłacie i od własnych obligacji, utworzone rezerwy na pewne lub prawdopodobne straty na operacjach finansowych, dyskonto przy sprzedaży weksli, ujemne różnice kursowe, umorzenie należności z tytułu operacji finansowych, wartości ewidencyjne sprzedaży wierzytelności, odsetki i dodatkowe opłaty od środków trwałych przyjętych w leasing finansowy.

Zyski nadzwyczajne- dodatnie efekty finansowe powstające w skutek zdarzeń losowych spowodowanych zaniechaniem lub zawieszeniem jakiegoś rodzaju działalności oraz uprawomocnieniem się ustaleń postępowania układowego lub naprawczego:

Straty nadzwyczajne- skutki finansowe zdarzeń trudnych do przewidzenia poza działalnością operacyjną jednostki, niezwiązane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności, w szczególności spowodowane zdarzeniami losowymi, zaniechaniem lub zawieszaniem pewnego rodzaju działalności lub postępowaniem układowym lub naprawczym:

Wynik finansowy ( wariant porównawczy)

Działalności operacyjna

Podstawowa + pozostała

 Przychody ze sprzedaży produktów
+ wzrost stanu zapasów
+ koszty wytwarzania na własne potrzeby jednostki
- koszty wg rodzaju
+przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
- wartość sprzedawanych towarów i materiałów
= wynik ze sprzedaży
+ pozostałe przychody operacyjne
- pozostałe koszty operacyjne

Działalność finansowa- { = wynik z działalności operacyjnej- koszty finansowe+ przychody finansowe

Działalność nazdwyczajna= wynik na działalność gospodarczą + zyski nadzwyczajne – straty

= wynik finansowy brutto – podatek dochodowy

= wynik finansowy netto

wynik finansowy wariant kalkulacyjny

Działalności operacyjna

Podstawowa + pozostała

 +Przychody ze sprzedaży produktów
-koszt własny sprzedaży produktu
+przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
- wartość sprzedawanych towarów i materiałów
=wynik brutto ze sprzedaży
-koszt sprzedaży
-koszt wspólnego zarządo (?)

Działalność finansowa= wynik ze sprzedaży – pozostałe koszty operacyjne + pozostałe przychody operacyjne

Działalność nadzwyczajna= wynik działalności gospodarczej + zyski – strata nadzwyczajna

= wynik finansowy brutto- podatek dochodowy

= wynik finansowy netto

Inwentaryzacja- służy do określonego sprawdzania stany aktywów i pasywów wykazanego w księgach rachunkowych lub jego ustaleń, jeżeli ie prowadzi się bieżącej ewidencji stanów (np. produkcji w toku, materiały, towary odpisywane w koszty w momencie ich zakupu).

Formy inwentaryzacji:

  1. Pełna okresowa

  2. Pełna, ciągła

  3. Wyrywkowa, okresowa

  4. Wyrywkowa, ciągła

Inwentaryzacja pełna okresowa:

Polega na ustaleniu rzeczywistego stanu wszystkich składników aktywów i pasywów na określony dzień lub w określonym terminie.

Polega na inwentaryzacji poszczególnych składników nie w jednym terminie lecz sukcesywnie, tak aby określić stan inwentaryzacji aktywów i pasywów w określonych przedziale czasowym (różne grupy w różnym dniu).

Inwentaryzacja pełna ciągła:

Polega na dokonywaniu systematycznej w ciągu okresu inwentaryzacji w różnych planowo określonych terminach, spisów z natury poszczególnych składników środków w taki sposób aby wszystkie środki w ciągu tego okresu zostały objęte inwentaryzacją z wyznaczoną częstotliwością. Ustala się tutaj roczny plan inwentaryzacji (daty poufne) z zachowaniem terminów określonych w Ustawie o rachunkowości. Plan inwentaryzacji zatwierdza kierownik jednostki.

Wyrywkowa inwentaryzacji ciągła:

Polega na ustaleniu rzeczywistego stanu części składników aktywów i pasywów na wybrany dzień lub w określonym terminie.

Obejmuje ona tylko objęte ewidencją ilościowo- wartościową:

-materiały

-produkty gotowe

- półfabrykaty

Cel:

Sposoby inwentaryzacji:

  1. Spis z natury

  2. Potwierdzenie salda

  3. Porównanie danych ewidencyjnych z dokumentu

SPIS Z NATURY

Spisanie składników majątkowych, ich wycena, porównanie z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różnic

Stosowany jest do składników dających się policzyć, zmierzyć, zważyć. Dotyczy składników bedących własnością jednostki jak i obcych powierzonych w celu sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania.

POTWIERDZENIE SALDA KSIĘGOWEGO

To otrzymywanie od banków o kontrahentów potwierdzenia prawidłowości wykazywanego w księgach jednostki stanu aktywów oraz wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różic.

Tą metodę stosuje się do:

PORÓWNANIE DANYCH Z DOKUMENTAMI

To porównanie danych z ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacja realnej wartości tych składników. Obejmuje one pozostałe składniki aktywów i pasywów niezinwentaryzowane na koniec roku obrotowego w inny sposób.

Terminy realizacji inwentaryzacji:

  1. Składniki aktywów- z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produkcji w toku oraz materiałów, towarów i produktów gotowych co roku ( 3 m-ce przed konicem roku obrotowego do 15 dnia następnego roku), przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych może nie być ustalony po dniu bilansowym.

  2. Zasoby materiałów, towarów, produktów gotowych, półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową- raz na 2 lata

  3. Nieruchomości zaliczone do srodków trwałych oraz inwestycji jak i też znajdujących się na strzeżonym terenie innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie przeprowadza się raz w ciągu 4 lat.

  4. Zapasy towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w pkt obrotu detalicznego jednostki- 1 raz w roku

  5. Zapasy drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną- 1 raz w roku.

Różnice inwentaryzacyjne:

-nadwyżki

-niedobory

-szkody

Niedobory i nadzywżki ustala się:

  1. Ilościowo i wartościowo

  2. Wartościowo

Ad. A

Dotyczy rzeczowych składników majątku ( srodków trwałych, towrów, materiałów, opakowań), jeżeli ich ewidencji w księgach rachunkowych jest prowadzona wartościowo i w jednostkach naturalnych.

Ad. B.

Dotyczy gotówki, papierów wartościowych, towarów i opakowań w placówkach handlu detalicznego jeżeli ich ewidencja w księgach rachunkowych jest prowadzona wartościowo.

Niedobory:

Ujemne róznice ilościowei wartościowe ujawnione w drodze prownywania stanu rzeczywistego ze stanem księgowym.

Stan rzeczywisty < stan księgowy

Powstają podczas transportu, magazynowania, użytkowania, produkcji

Szkody:

utrata pierwotnej wartości użytkowej składników majątku.

Przyczyny:

Nadwyżki:

Dodatnie różnice ilościowe i wartościowe ujawnione w porównaniu stanu rzeczywistego ze stanem ksiąg rachunkowych

Stan rzeczywisty> stan księgowy

Powstają podczas transportu, magazywnowania, użytkowania, produkcji

Niedobory:

Niedobory i szkody zawinione:

  1. Niedobory bezsporne- osoba winna wyraża zgodę na ich pokrycie

  2. Niedobory sporne- osoba winna nie wyraża zgody na ich pokrycie

  1. Niedobory dochodowe

  2. Niedobory niedochodowe

Nadwyżki: powstają w wyniku:

  1. Niedokładności urządzeń pomiarowych mieszczących się w granicach dopuszczalnego błądu

  2. Błędów w dokumentacji

  3. Pomyłkowej zmiany podobnych składników.

Kompensata niedoborów z nadwyżkami

Przyjmuje się tu za prawdopodobne ze w ruchu magazynowym zaistniały pomyłki w przyjmowaniu bądź wydawaniu składników powodujących że zamiast materiału A można nieumyślnie podać podobny do niego materiał B

Kompensata jest dokonywana przed ubytkiem naturalnym.

Warunki kompensaty nadzyżek i niedoborów:

Sposoby kompensaty:

  1. Globalnie

  2. Indywidualnie

Ad1

W ramach z góry ustalonych grup kompensacyjnych obejmujących składniki tego samego lub pokrewnego asortymentu w podobnych opakowaniach podobne kolorystycznie.

-kompensaty wewnątrz

Ad 2

W ramach wytypowanej jednej nadwyżki jednego niedoboru

-stosowany w odniesieniu do składników zaliczanych do różnych grup kompensacyjnych oraz tam gdzie nie ustala się grup kompensacyjnych gdy spełnione są warunki..

Różnice pozostające po kompensacji:

  1. Ilościowe- gdy ceny kompensowanych składników są równe ale ilości są różne

  2. Wartościowe- gdy ilości są równe ale ceny są różne

  3. Zarówno ilościowe jak i wartościowe gdy różne ilości i ceny kompensowanych składników.

THE END


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
4 konta ksiegowe cwiczenia, Semestr V, Finanse i Rachunkowosc, Wyklady i materialy do seminarium
rachuna wykłady
Rachunkowosc - wyklad - dr V.Skrodzka - 27.09.2008r, rachunkowość, rachunkowość
Rachunkowość - Wykład 1, Technologia Żywności, 2 i 3 rok TŻ
RACHUNKOWOŚĆ WYKŁADY
HARMONIZACJA I STANDARYZACJA RACHUNKOWOŚCI WYKŁADY 2 5
rachunkowość wykłady
Rachunkowość wykład 14, Rachunkowość - Jacek Jaworski
M.Walczak - wyklad 4 - rachunek kosztów zmiennych a rachunek kosztów pełnych, Zarządzanie, rachunkow
Rachunkowość wykłady
Rachunkowość - wykłady - 04, Zdarzenia gospodarcze w jednostkach pieniężnych (wartość zdarzeń) podle
Rachunkowość wykład 0
Finanse i rachunkowość wykład V
Rachunkowość wykład 4, Rachunkowość - Jacek Jaworski
Rachunkowość wykład 10, Rachunkowość - Jacek Jaworski
M.Walczak - wyklad 5 - rachunek kosztów zmiennych a rachunek kosztów pełnych ciąg dalszy, Zarządzani
Finanse i rachunkowość wykład III

więcej podobnych podstron