Związki zawodowe – typ organizacji masowej zrzeszającej pracowników w celu ochrony ich interesów oraz pracy na rzecz ich sytuacji ekonomicznej i społecznej. SĄ GWARANTOWANE PRAWEM NIEZALEŻNYM!!!

• Wolność związkowa: każdy ma prawo należeć do Z.Z. beż rzadych konsekwencji ze strony pracodawcy.

1948 – konwencja dotycząca wolności związkowej.

1949 – konwencja dotycząca stosowania zasad praw organizowania się.

SĄ TO KONWENCJE MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI PRACY.

• Z.Z działają dla:

  • Poprawy płacy,

  • Przeciwdziałaniu zwolnieniom,

  • Funkcja kontrolna przestrzeganie prawa przez pracodawcę,

  • Tworzy fundusze strajkowe,

  • Działalność edukacyjną (kusy przekwalifikujące) ,

  • Działalność oświatową,

1923 – powstanie krakowski.

W PRL-u Z.Z. odgrywały ogromną role nawet w tworzeniu prawa ale były one podporządkowane władzy państwowej,

WOLNE Z.Z. początkowo działały nielegalnie,

1980r –po fali strajków władza państwowa dopuściła NZZ Solidarność.

1982r – solidarność się rozwiązuje,

1984 –OPPZ solidarność przejmuje schede po NZZ solidarność.

STARJK: forma nacisku i protestu społecznego stosowana przez różne grupy społeczne, głównie jednak przez pracowników najemnych. Znane są różne formy strajku, większość z nich polega na dobrowolnym powstrzymaniu się od pracy przez protestujących:

• Głodowy,

• Okupacyjny,

• Ostrzegawczy -forma strajku polegająca na krótkotrwałym powstrzymaniu się pracowników od wykonywania pracy, może być zorganizowany jednorazowo i na czas nie dłuższy niż 2 godziny.

• Włoski -forma strajku aktywnego polegająca na wykonywaniu przez pracowników obowiązków służbowych w sposób skrajnie drobiazgowy, co powoduje blokadę działania zakładu w sposób zbliżony do strajku pasywnego.

• Japoński - forma strajku aktywnego, polegająca na wykonywaniu przez pracowników obowiązków służbowych w sposób skrajnie zwiększający ilość produkcji, co w przypadku produkcji taśmowej powoduje zapchanie systemu i zatrzymanie ciągu pracy.

• Czarny - forma strajku, polegająca na tym, że pracownicy porzucają pracę i obsługę nawet tam, gdzie grozi to nieodwracalnymi następstwami (np. zalaniem kopalni, wygaszeniem wielkich pieców).

• Polski - określa się połączenie strajku okupacyjnego ze strajkiem głodowym.

TWORZENIE Z.Z : - w Polsce minimum 10 osób z pośród nich wybierany jest komitet założycielski, uchwalany jest status i zgłaszają do KLS-u. Po uzyskaniu wpisu do rejestru otrzymuje osobowość prawną.

KOŚCIOŁY I INNE ZWIĄZKI WYZNANIOWE:

Związek wyznaniowy(ZW) jest to wspólnota powołana dla celu kultu religijnego i propagowania i nauczania tradycji religijnej.

Kościół: - jest to duża organizacja hierarchiczna, rządzona najczęściej autokratycznie (np. papież) i większości członków kościoła staje się na zasadzie socjalizacji pierwotnej, (urodzenia się) kościół jest typem ZW ale nie każdy ZW jest kościołem (np. sekty, kulty)

Konstytucja gwarantuje wolność wyznania.

ZW – podlegają rejestracji ale nie jest konieczna do tego aby ją praktykować.

Wpływ kościoła i ZW na państwo i władzę:

- kształtowanie opinii publicznej,

- narzucanie moralności (kształtowanie postępowania wśród polityków).

Zasada autonomii państwa i kościoła: chodzi tu o rozdział jednego od drugiego „niema czegoś takiego jak religia państwowa”, wszystkie ZW są autonomiczne, od władzy państwowej w takich sferach jak obsada stanowisk nauczanie itp.

Organy te uczestniczą w polityce i wyborach władz państwowej:

WYBÓR RELIGII: jest wyborem każdego z nas (wolność religijna).

Stosunki między polską a kościołem katolickim reguluje konkordat z 1993r i ratyfikowany przez polskie w 1998r.

MANDAT: - W KONTEKŚCIE WYBORCZYM – jest to wytypowanie konkretnej osoby do uczestnictwa w organie.

KOLEGIALNYM – (wielo osobowym) którego skład wybierany jest w formie wyborów (mandat posła)

RODZAJE:

1. Mandat wolny.

2. Mandat związany (imperatywny)

Ad1. Wybrany nie jest związany wolą wyborców, decyduje ze swoim sumieniem, według własnej woli, nie może być odwołany, i pouczony jak głosować.

Ad 2. Związany są wybranymi swoich wyborców a nie całego narodu i dlatego deputowany jest związany z wolą wyborców i jest odpowiedzialny przed nimi i może być odwołany przez nich.

Posiadanie mandatu wiąże się z immunitetem:

- BEZWZGLĘDNY – niemożna go uchylić (np. prezydent)

- WZGLĘDNY – można uchylić.

- NIETRWAŁY – przysługuje tylko na czas pełnienia określonej funkcji,

- TRWAŁY – przysługuje dożywotnio.

- MATERIALNE – tzw. nie odpowiedzialność (uchylają odpowiedzialność przestępstwa) są one zawsze trwałe,

- FORMALNE – tzw. nietykalności – wyłącza możliwość postępowania karnego,

NP.:

- IMMUNITET PARLAMENTARNY: (poseł i senator) jest materialny ale tylko z działalności mandatu z wyjątkiem pokrzywdzenia osób trzecich, jest również formalnym.

- IMMUNITET PREZYDENCKI : jest formalny ale może odpowiadać w szczególnych procedurach przez trybunałem stany, jest trwały, i bezwzględny, za wszystko co zrobił za swojej kadencji i przez całe życie będzie odpowiadał przed trybunałem stany.

- IMMUNITET CZŁONKÓW RADY MINISTRÓW – J.W.

- IMMUNITET DYPLOMATYCZNY – formalny, względny i trwały,

- IMMUNITET KONSULARNY – J.W.

- IMMUNITET SĘDZIOWSKI – Formalny względny, nietrwały,

- IMMUNITET PROKURATORSKI – J.W.

- IMMUNITET RADCY PRAWNEGO I ADWOKATA – materialny.