Czym się różni pociąg od manewru?
Pociąg - zestaw taboru kolejowego (co najmniej jedna lokomotywa z wagonami, kilka lokomotyw itp.), sprzęgnięty z czynnym pojazdem trakcyjnym, pojedynczy pojazd trakcyjny lub jednostka taboru specjalnego, odpowiednio osygnalizowany, oznaczony numerem i obsadzony drużyną pociągową posiadającą odpowiednie dokumenty, przygotowany do drogi albo znajdujący się w drodze. Pociąg może poruszać się pomiędzy posterunkami ruchu.
Manewr - zestaw pojazdów kolejowych (skład manewrowy) nie stanowiący pociągu, poruszający się w obrębie posterunku ruchu. Manewrami nazywane są również wszelkie ruchy taboru (jazdy manewrowe) oraz związane z nimi czynności wykonywane na torach kolejowych z wyjątkiem jazd pociągowych.
Pociąg różni się od manewru specjalnym oświetleniem, pociąg posiada odpowiedni numer i obsadzony jest drużyną pociągową. Manewr może być realizowany przy wykorzystaniu szynowych pojazdów trakcyjnych, silnikowych pojazdów drogowych lub innych urządzeń mechanicznych (napędowych) albo za pomocą siły ciężkości taboru, siły ludzkiej, siły zwierzęcej. Pociąg musi poruszać się za pomocą czynnego pojazdu trakcyjnego.
Co to jest pociąg?
Pociąg - zestaw taboru kolejowego (co najmniej jedna lokomotywa z wagonami, kilka lokomotyw itp.), sprzęgnięty z czynnym pojazdem trakcyjnym, pojedynczy pojazd trakcyjny lub jednostka taboru specjalnego, odpowiednio osygnalizowany, oznaczony numerem i obsadzony drużyną pociągową posiadającą odpowiednie dokumenty, przygotowany do drogi albo znajdujący się w drodze. Pociąg może poruszać się pomiędzy posterunkami ruchu.
Co nazywamy manewrem w ruchu kolejowym?
Manewr - zestaw pojazdów kolejowych (skład manewrowy) nie stanowiący pociągu, poruszający się w obrębie posterunku ruchu. Manewrami nazywane są również wszelkie ruchy taboru (jazdy manewrowe) oraz związane z nimi czynności wykonywane na torach kolejowych z wyjątkiem jazd pociągowych.
Czym się różni się okręg sterowania od okręgu nastawczego w kolejnictwie?
Okręg sterowania - obszar sieci kolejowej, dla którego decyzje dotyczące realizacji przebiegów pociągowych są podejmowane centralnie przez jeden ośrodek decyzyjny. Ośrodkiem decyzyjnym może być człowiek (dyżurny ruchu) lub zespół automatyczny (komputer).
Okręg nastawczy – obszar stacji lub innego posterunku ruchu, w którym wszystkie urządzenia sterowania ruchem są obsługiwane z jednej nastawni.
Okręg nastawczy - obszar z układem torów wyposażonym w zewnętrzne urządzenia nastawcze, sygnalizacyjne i kontrolne, które są nastawiane w tej samej nastawnicy lub są uzależnione od tej samej nastawnicy.
Czym jest okręg sterowania w kolejnictwie?
Okręg sterowania - obszar sieci kolejowej, dla którego decyzje dotyczące realizacji przebiegów pociągowych są podejmowane centralnie przez jeden ośrodek decyzyjny. Ośrodkiem decyzyjnym może być człowiek (dyżurny ruchu) lub zespół automatyczny (komputer).
Czym jest okręg nastawczy w kolejnictwie?
Okręg nastawczy – obszar stacji lub innego posterunku ruchu, w którym wszystkie urządzenia sterowania ruchem są obsługiwane z jednej nastawni.
Okręg nastawczy - obszar z układem torów wyposażonym w zewnętrzne urządzenia nastawcze, sygnalizacyjne i kontrolne, które są nastawiane w tej samej nastawnicy lub są uzależnione od tej samej nastawnicy.
Wymień etapy procesu sterowania ruchem kolejowym (odniesionego do pojedynczego pojazdu).
1) zebrania informacji i podjęcia decyzji o nastawieniu przebiegu,
2) nastawiania przebiegu,
3) dozorowania jazdy,
4) zwolnienia przebiegu,
5) rejestrowania jazdy.
Etap pierwszy i drugi - przygotowanie drogi przebiegu
Na czym polega dozorowanie i rejestrowanie jazdy w kolejnictwie?
dozorowanie jazdy
Czynności trzeciego etapu procesu sterowania ruchem kolejowym obejmują obserwację przejeżdżającego pociągu, w czasie której należy (m.in.) skontrolować:
- całość składu i stan urządzeń sygnalizacyjnych na pojeździe,
- stan ładunków na pojazdach i stan techniczny pojazdów.
rejestrowanie jazdy
Czynności etapu piątego sprowadzają się do:
a) rejestracji niektórych czasów realizacji poszczególnych czynności w odpowiednich dokumentach, z zaznaczeniem zjawisk odbiegających od normy (wypadki, usterki, zmiany w planowanym przebiegu procesu itp.),
b) przekazania informacji o czasie i prawidłowości zrealizowanych czynności, jeżeli przewidziano takie działania.
Na czym polega nastawianie przebiegu?
a) wybranie zwrotnic i innych urządzeń, które mają być nastawione dla danego przebiegu,
b) nastawienie elementów drogi przebiegu wymagających zmiany stanu,
c) sprawdzenie prawidłowości stanu elementów drogi przebiegu i nieodbywania się przebiegów sprzecznych z przebiegiem rozpatrywanym,
d) wykluczenie przebiegów sprzecznych,
e) zamknięcie (utwierdzenie) przebiegu i skontrolowanie zamknięcia (utwierdzenia) przebiegu,
f) podjęcie decyzji o dopuszczalnej prędkości jazdy i przekazanie jej obsłudze pojazdu lub urządzeniom prowadzącym pojazd.
Co nazywamy przebiegiem w inżynierii ruchu kolejowego?
Przebieg jest zbiorem stanów elementów układu torowego, urządzeń sterujących nimi i kontrolujących ich stan, właściwych dla realizacji jazdy wykorzystującej określoną drogę przebiegu.
Każdy przebieg powinien być jednoznacznie określony, tzn. dla wybranej drogi jazdy musi istnieć jednoznacznie określony zbiór stanów elementów drogi przebiegu.
Przebiegi dla jazd pociągowych ⇒ przebiegi pociągowe,
dla jazd manewrowych ⇒ przebiegi manewrowe.
Wyjaśnij znaczenie określenia droga przebiegu, stosowanego w srk?
Droga przebiegu jest drogą jazdy wraz z drogą ochronną, drogą zbliżania i urządzeniami ochronnymi.
Co nazywamy drogą jazdy w inżynierii ruchu kolejowego?
Droga jazdy jest umownym, elementarnym odcinkiem drogi kolejowej, określonym dla zapewnienia właściwej organizacji i bezpieczeństwa jazdy pojazdów kolejowych oraz dla uzyskania właściwej sprawności ruchu.
Początek i koniec każdej drogi jazdy jest określany przez usytuowanie odpowiedniego oznakowania w terenie (zazwyczaj sygnalizatora).
Wyjaśnij znaczenie określenia droga zbliżania.
Droga zbliżania jest fragmentem układu torowego, zawierającym przynajmniej drogę jazdy kończącą się przy sygnalizatorze będącym początkiem interesującej nas drogi jazdy.
Co nazywamy drogą ochronną w inżynierii ruchu kolejowego?
Droga ochronna jest fragmentem układu torowego o określonej długości, który może być przejechany bez kolizji z innym pojazdem w razie niezatrzymania się pojazdu na drodze jazdy przed sygnalizatorem zabraniającym dalszej jazdy.
Jaką rolę spełniają urządzenia ochronne w srk?.
…
Wymień podstawowe podzespoły urządzeń srk.
urządzenia zewnętrzne UZ - umieszczone w terenie w pobliżu elementów układu komunikacyjnego i pojazdów,
urządzenia wewnętrzne UW - umieszczone w centrum sterowania (w nastawni), w przekaźnikowni lub tp. pomieszczeniach,
sieć łączeniowa - łączy urządzenia wewnętrzne z zewnętrznymi i innymi urządzeniami wewnętrznymi.
Jaką rolę w urządzeniach srk spełniają układy sterująco-meldunkowe?
Urządzenia sterująco-meldunkowe USM - umożliwiają przekazanie właściwych informacji do ośrodka decyzyjnego OD i do urządzeń sterująco-meldunkowych sąsiednich okręgów oraz rejestrują przebieg procesu sterowanego .
Jaką rolę w urządzeniach srk spełniają układy zależnościowe?
urządzenia zależnościowe UZL - realizują podstawowe funkcje systemu w zakresie zgodności przekazywanych poleceń nastawczych P, informacjami kontrolnymi K, innymi poleceniami nastawczymi i informacjami zależnościowymi Z przekazywanymi pomiędzy sąsiadującymi okręgami,
Jaką rolę w urządzeniach srk spełniają urządzenia zewnętrzne?
Urządzenia zewnętrzne:
efektory E - oddziałują bezpośrednio na przebieg procesu transportowego ST (zwrotnice, sygnalizatory itp.),
receptory R - umożliwiają tworzenie informacji kontrolnych K o stanie urządzeń zewnętrznych oraz o stanie procesu transportowego ST
Przedstaw rolę urządzeń sterowania ruchem.
Urządzenia sterowania ruchem kolejowym zapewniają:
- prowadzenie pojazdów po właściwej trasie,
- prowadzenie pojazdów we właściwej kolejności,
- prowadzenie pojazdów z właściwą częstotliwością,
- zmniejszenie do minimum prawdopodobieństwa zagrożenia bezpieczeństwa.
Czym różni się utwierdzenie przebiegu od zamknięcia przebiegu?
Zamknięcie przebiegu - unieruchomienie nastawianych elementów drogi przebiegu, warunkujące możliwość przekazania na pojazd sygnału zezwalającego na jazdę. Uchylenie zamknięcia przebiegu jest możliwe po podaniu sygnału zabraniającego jazdy i wykonane może być przez personel sterujący ruchem w dowolnym momencie lub samoczynnie w wyniku przejazdu pojazdu przez określone miejsce w układzie torowym.
Utwierdzenie przebiegu - zamknięcie przebiegu, które może być uchylone (zwolnione) normalnie tylko przy współpracy urządzeń srk z przejeżdżającym pojazdem. Zwolnienie ręczne (awaryjne, doraźne) utwierdzenia przebiegu jest możliwe pod dodatkowym warunkiem rejestracji tej czynności lub wprowadzenia znacznego opóźnienia czasowego.
Co nazywamy zamknięciem przebiegu w inżynierii ruchu kolejowego?
Zamknięcie przebiegu - unieruchomienie nastawianych elementów drogi przebiegu, warunkujące możliwość przekazania na pojazd sygnału zezwalającego na jazdę. Uchylenie zamknięcia przebiegu jest możliwe po podaniu sygnału zabraniającego jazdy i wykonane może być przez personel sterujący ruchem w dowolnym momencie lub samoczynnie w wyniku przejazdu pojazdu przez określone miejsce w układzie torowym.
Co nazywamy utwierdzeniem przebiegu w inżynierii ruchu kolejowego?
Utwierdzenie przebiegu - zamknięcie przebiegu, które może być uchylone (zwolnione) normalnie tylko przy współpracy urządzeń srk z przejeżdżającym pojazdem. Zwolnienie ręczne (awaryjne, doraźne) utwierdzenia przebiegu jest możliwe pod dodatkowym warunkiem rejestracji tej czynności lub wprowadzenia znacznego opóźnienia czasowego.
Wymień rodzaje urządzeń srk (według ich przeznaczenia).
Urządzenia sterowania ruchem kolejowym, ze względu na przeznaczenia urządzeń, można dzielić na:
stacyjne usrk - pociągowe - kolei szybkiej
- kolei konwencjonalnej
- kolei aglomeracyjnej (metra)
- manewrowe
- rozrządowe
liniowe usrk - blokada liniowa
- kontroli jazdy pociągu
- detekcji stanów awaryjnych taboru
- ochrony zwierząt
rejonowe usrk - zdalnego sterowania
- kontroli dyspozytorskiej
specjalne usrk - na stacjach przemysłowych
- radiostop
usr na przejazdach kolejowo-drogowych
- niestrzeżonych
- strzeżonych - niesamoczynnie (z obsługą)
- samoczynnie
Jakie zadania realizują urządzenia samoczynnego hamowania?
Urządzenia samoczynnego hamowania SHP - umożliwiają kontrolę czuwania maszynisty i samoczynne uruchomienie hamowania przy braku tej kontroli.
Jakie zadania realizują urządzenia kontroli prędkości?
Urządzenia kontroli prędkości (KP), automatycznego ograniczania prędkości (aop), automatycznej kontroli pociągu (Automatic Train Protection – ATP) - umożliwiają
2, kontrolę mniejszania prędkości i samoczynne uruchomienie hamowania przy przekroczeniu prędkości wynikającej z charakterystyki hamowania.
Jakie zadania realizują urządzenia regulacji prędkości?
Urządzenia regulacji prędkości (RP), automatycznego sterowania pociągiem (Automatic Train Control – ATC) - umożliwiają
2, kontrolę zmniejszania prędkości i samoczynną regulację prędkości przy hamowaniu.
Wyjaśnij co oznacza określenie urządzeń srk jako urządzenia pociągowe.
pociągowe urządzenia srk - mogą obsługiwać ruchy wszelkich rodzajów pojazdów (jazdy pociągowe, manewrowe),
Wyjaśnij co oznacza określenie urządzeń srk jako urządzenia manewrowe.
manewrowe urządzenia srk - mogą obsługiwać wyłącznie jazdy manewrowe,
Wyjaśnij co oznacza określenie urządzeń srk jako urządzenia rozrządowe.
rozrządowe urządzenia srk - mogą obsługiwać wyłącznie działania (jazdy manewrowe i inne działania) podczas rozrządu.
Wyjaśnij w jakim celu stosowane są urządzenia stacyjne.
Urządzenia stacyjne – służą do obsługi ruchu i działań wszelkich rodzajów pojazdów, zapewniając sprawność i bezpieczeństwo ruchu.
Wyjaśnij w jakim celu stosowane są urządzenia blokady liniowej.
urządzenia blokady liniowej - umożliwiają regulację ruchu tak, aby dwa kolejne pociągi nie zagrażały wzajemnie swojemu bezpieczeństwu, w przypadku torów szlakowych o ruchu dwukierunkowym umożliwiają ustalanie kierunku ruchu.
Wyjaśnij w jakim celu stosowane są urządzenia kontroli jazdy pociągu (oddziaływania w relacji tor-pojazd).
urządzenia kontroli jazdy pociągu - kontrolują zgodność działania drużyny trakcyjnej z sygnałami urządzeń stacyjnych i blokady liniowej i zastępują (przynajmniej częściowo) działania człowieka działaniami zautomatyzowanymi.
Jakie zadania realizują urządzenia automatycznego prowadzenia pojazdu?
Urządzenia regulacji prędkości (RP), automatycznego sterowania pociągiem (Automatic Train Control – ATC) - umożliwiają
2, kontrolę zmniejszania prędkości i samoczynną regulację prędkości przy hamowaniu.
5 Urządzenia automatycznego prowadzenia pojazdu (app), automatycznego prowadzenia pociągu (“automaszynista”, Automatic Train Operation – ATO) - umożliwiają
1, kontrolę prędkości i jej samoczynną regulację zgodnie z wymaganiami, a więc zwiększanie w sposób właściwy i zmniejszanie wówczas gdy wymaga tego sytuacja ruchowa.
Z punktu widzenia sposobu przekazywania informacji urządzenia kontroli jazdy pociągu (automatycznego przekazywania informacji na pojazd) nazywane są urządzeniami o oddziaływaniu:
punktowym - gdy wiadomość może być odebrana w zasadzie jednorazowo, w czasie pobytu pojazdu na określonym miejscu układu torowego, a zmiana treści tej informacji może nastąpić tylko przy przejeździe nad następnym miejscem oddziaływania, występują więc przerwy w odbiorze informacji,
ciągłym - gdy wiadomość może być odebrana wielokrotnie w czasie przejazdu pojazdu przez układ torowy, a zmiana treści tej informacji może nastąpić w dowolnym momencie, nie występują więc przerwy w odbiorze informacji,
odcinkowym - gdy wiadomość może być odebrana wielokrotnie w czasie przejazdu przez miejsce oddziaływania, ale zmiana treści tej informacji może nastąpić tylko przy przejeździe nad następnym miejscem oddziaływania, występują więc przerwy w odbiorze informacji.
Wymień najczęściej stosowane środki organizacyjne w transporcie.
Najczęściej używane środki organizacyjne to:
- ujęcie procesu transportowego w cykl czasowy, dla którego opracowywany jest program sterowania procesem,
- podział obiektów poruszających się na wyodrębnione grupy,
- podział układu komunikacyjnego na rejony współpracujące ze sobą, wyposażone w zespoły urządzeń kierowania przewozami i ruchem,
- podział układu komunikacyjnego na elementarne odcinki wyposażone w zespoły urządzeń sterowania ruchem,
- określenie zadań i możliwości ich realizacji przez poszczególne fragmenty układu komunikacyjnego.
Jaką rolę spełniają posterunki ruchu?
…
Co to jest posterunek zapowiadawczy?
Posterunek zapowiadawczy – posterunek ruchu, który ma możność zmiany kolejności jazd pociągów wyprawianych na tor szlakowy przyległy do tego posterunku.
Granicę pomiędzy posterunkiem zapowiadawczym i szlakiem stanowi zasadniczo miejsce ustawienia sygnalizatora wjazdowego lub miejsce odległe o 100m od pierwszej zwrotnicy (skrzyżowania torów) posterunku.
Co to jest posterunek następczy?
Posterunek następczy – posterunek ruchu, który reguluje następstwo pociągów tj. pozwala na przejazd lub odjazd pociągu wówczas gdy tor odstępu (szlaku) przyległego do posterunku jest wolny dla danego pociągu.
Co to jest szlak?
Szlak to część linii kolejowej pomiędzy:
- dwoma sąsiednimi posterunkami zapowiadawczymi,
- końcowym (początkowym) punktem linii bez posterunku zapowiadawczego i najbliższym posterunkiem zapowiadawczym.
Wymień rodzaje posterunków zapowiadawczych.
Posterunki zapowiadawcze
Stacje (wydzielone części stacji)
Posterunki odgałęźne
Co to jest stacja?
Stacja – posterunek zapowiadawczy, który zawiera oprócz toru głównego zasadniczego co najmniej jeszcze jeden tor główny. Na stacji pociągi mogą rozpoczynać i kończyć jazdę, krzyżować się i wyprzedzać, zmieniać skład lub kierunek jazdy. Duże stacje mogą być podzielone na rejony (okręgi sterowania) stanowiące odrębne posterunki zapowiadawcze.
Co to jest posterunek odgałęźny?
Posterunek odgałęźny – posterunek zapowiadawczy urządzony poza stacją:
- w miejscu odgałęzienia linii lub łącznicy,
- przy przejściu ze szlaku jednotorowego w dwutorowy i odwrotnie,
- w miejscu połączenia torów szlakowych.
Co to jest przystanek osobowy?
Przystanek osobowy - miejsce na szlaku, w którym rozkładowo zatrzymują się (wyznaczone) pociągi w celu umożliwienia wsiadania i wysiadania podróżnych. Może być urządzony na posterunku odgałęźnym, bocznicowym, odstępowym, osłonnym lub na stacji zamkniętej dla potrzeb technicznych.
Co to jest bocznica?
Bocznica kolejowa - droga kolejowa połączona z linią kolejową i służąca do wykonywania załadunku i wyładunku wagonów lub wykonywania czynności utrzymaniowych pojazdów kolejowych lub postoju pojazdów kolejowych oraz przemieszczania i włączania pojazdów kolejowych do ruchu po sieci kolejowej.
Czym różni się pojazd trakcyjny od wagonów?
…
Co to jest tabor wagonowy (wagony)?
Tabor wagonowy nie posiada własnych urządzeń napędowych i przeznaczony jest do przewożenia osób (wagony osobowe) lub przesyłek (wagony towarowe).
Co to jest pojazd trakcyjny?
Pojazdy trakcyjne posiadają własne urządzenia napędowe i przeznaczone są wyłącznie do poruszania innego taboru (lokomotywy: parowe, parowe bezpaleniskowe, elektryczne jednoczłonowe, elektryczne dwuczłonowe, elektryczne akumulatorowe i spalinowe) lub do przewożenia osób i ew. poruszania innego taboru (elektryczne zespoły trakcyjne i spalinowe zespoły trakcyjne, elektryczne wagony silnikowe i spalinowe wagony silnikowe - autobusy szynowe).
Co to jest pojazd specjalny?
Tabor specjalny - pojazdy szynowe, których budowa zezwala na jazdę w pociągach pod pewnymi warunkami (miejsce w składzie, prędkość jazdy), a przeznaczone do prac budowlano-montażowych, ratunkowych itp. Taborem specjalnym są np. dźwigi, pługi odśnieżne, samobieżne zestawy do utrzymania i napraw nawierzchni i sieci trakcyjnej, maszyny torowe z własnym napędem, wózki motorowe (mające możliwość sprzęgania z taborem). Maksymalna prędkość taboru specjalnego i miejsce jego umieszczenia w składzie powinny być wskazane na bocznych ścianach taboru.