DOROSŁOŚĆ WCZESNA 20-23 do 35-40

1.     Wskaźnik dorosłości – osiągnięcie niezależności ekonomicznej, branie odpowiedzialności za swoje działania, podejmowanie decyzji w oparciu o własne wartości, także małżeństwo, rodzicielstwo, zakończenie edukacji, praca zawodowa. Nowe role społeczne – rodzic, małżonek, pracownik.

2.     Zadania rozwojowe wg Havighursta:

·        Wybór małżonka

·        Uczenie się współżycia z nim

·        Założenie własnej rodziny

·        Wychowanie dzieci

·        Prowadzenie domu

·        Rozpoczęcie pracy zawodowej

·        Podjęcie obowiązków obywatelskich

·        Znalezienie pokrewnej grupy społecznej

3.     Struktura życia wg Levinsona 1978, 1990: obszary aktywności, relacje ze światem, odniesienie do samej siebie: nowe role społeczne podejmowane – czasem sprzeczne, równoważenie oczekiwań grupy społecznej z własnymi dążeniami, uniezależnienie się od otoczenia.

4.     Dojrzałość psychiczna – człowiek rozwija ją całe życie: autonomia, wgląd we własne motywy, stosunek do innych.

5.     Rozwój fizyczny – dojrzałość rozrodcza i optymalny czas zrodzenia potomstwa (25-30 u kobiet, 30-35 u mężczyzn)

6.     Narządy zmysłów – najlepsza ostrość słuchu i wzroku

7.     Na ten czas przypada najwięcej zdarzeń stresowych, 50-80 % wszystkich chorób ma podłoże emocjonalne związane ze stresem. Holme i Rahe 1967 tzw zdarzenia stresowe.

8.     Rozwój poznawczy – nowe własności myślenia: czysta logika ustępuje relatywistycznemu i dialektycznemu charakterowi myślenia, odkrywanie problemów. operacje autonomiczne struktury Ja dotyczące myślenia, emocji, działania.

9.     Rozwój społeczny; rodzina, macierzyństwo i ojcostwo, dzieci, miłość (namiętność, intymność, zaangażowanie Wojcieszke 1993), współżycie seksualne; praca zawodowa (stadium eksploracji; stadium stabilizacji, stadium zachowania status quo

10. Wartości – relatywizm, rola wartości

11. Zmiany osobowości – w strukturze JA, poczucie tożsamości (indywiduacja, autonomia, sens życia).