KIEROWANIE PROCESEM INWESTYCYJNYM
Pojęcia:
Inwestycja
Inwestować
Robić inwestycje
Organizacja
Organizować
Inwestycje – jest to efekt inwestowania, gromadzenie np. kapitału, nakładów gospodarczych, papierów wartościowych, nieruchomości itd., itp.
Można inwestować lub można robić inwestycję.
Proces inwestycyjny jest to zbiór czynników i działań zmierzających do osiągnięcia planowanych efektów użytkowych poprzez tworzenie nowych środków trwałych lub pomnażanie środków już istniejących.
Inwestor – inicjator procesu inwestycyjnego.
Efekt użytkowy (rzeczowy) – w postaci zakończonych inwestycji, to cel działalności inwestycyjnej, czy inaczej współcześnie funkcjonującego pojęcia efekt projektu inwestycyjnego, który to projekt obejmuje cały cykl przedsięwzięcia inwestycyjnego, począwszy od wizji – projektu, a kończąc na etapie zarządzania już zrealizowanym przedsięwzięciem.
To właśnie inwestycje są jednym z podstawowych czynników rozwoju – zarówno w skali kraju, jak i poszczególnych organizacji.
Organizacja (rzeczownik) - (gr. - uporządkowanie) to celowa grupa społeczna, która funkcjonuje według pewnych reguł i zasad, współpracująca ze sobą - by osiągnąć określony cel. Istotą organizacji jest świadomość zasad, reguł, misji, celów oraz synergia (dopasowanie, wspomaganie działań innych). Wg WIKIPEDII
Organizacja (jako czasownik –ORGANIZOWAĆ) – podstawowa funkcja zarządzania
Wielkość i wielorakość inwestycji jakie chce się zrealizować zależna jest praktycznie od dwóch wzajemnie powiązanych ze sobą elementów.
Zdolności akumulacji środków
Sprawności i efektywności procesu inwestycyjnego
Wysoka akumulacja środków, które mogą być przeznaczone na kolejne inwestycje zazwyczaj jest czynnikiem efektywności wcześniej zrealizowanych inwestycji, a efekty te uzależnione są z kolei od nowoczesności rozwiązań projektowych szybkiego tempa realizacji inwestycji, jak i najszybszego uzyskiwania projektowanych zdolności produkcyjnych lub usługowych.
Nowoczesność i efektywność rozwiązań projektowych wymaga wcześniejszego opracowania właściwych programów inwestycyjnych, przy czym jak najczęściej właściwych wyborów powinno się dokonywać na podstawie analizy optymalizacyjnej, a także programując inwestycje opierać się na tzw. zasadach racjonalnego gospodarowania, które propaguje Oskar Lange (jedna z czołowych postaci ekonomii i zarządzania).
Mając określone środki dążyć do maksymalizacji efektu
Mając określony cel dążyć do minimalizacji środków
Należy pamiętać, że programowanie budownictwa inwestycyjnego jest syntetyzowaniem wiedzy i umiejętności jej wykorzystania w zakresie techniki (technologii), organizacji i ekonomiki.
W Polsce możemy wyróżnić w ramach budowlanej działalności inwestycyjnej 3 grupy inwestycji:
Inwestycje centralne decydowane na szczeblach rządowych i finansowane z reguły ze środków budżetowych oraz inwestycje władz terenowych i jednostek budżetowych,
Inwestycje przedsiębiorstw i instytucji uspołecznionych samofinansujących swoją działalność (z ewentualnym wsparciem kredytem bankowym),
Inwestycje prywatne oraz zagraniczne z udziałem kapitału zagranicznego (są to najlepiej przygotowane inwestycje).
Możemy stwierdzić, że inwestycje 3 grupy zaliczyć można do rynkowych, najlepiej „trafiających w popyt”. Z reguły są one właściwie zaprogramowane, sprawnie realizowane i najszybciej osiągają zakładane efekty z punktu widzenia interesów inwestorów. Są one jak gdyby najbliżej inwestora w związku z czym poprzedzają je zazwyczaj staranne analizy przed inwestycyjne (przed realizacyjne) -> dom jednorodzinny.
Podstawową sprawą odnośnie sterowania inwestycjami dwóch pierwszych wspomnianych grup jest doprowadzenie do efektywności rozwiązań:
Przestrzennych,
Technicznych,
Organizacyjnych,
a także do sprawnej realizacji i szybkiego osiągania projektowych efektów. Zawsze należy przy tym dążyć do sięgania po rozwiązania optymalne, czyli wskazane jest jak najczęstsze posługiwanie się metodami optymalizacji.
Rodzaje gospodarki.
W naszym kraju w ostatnich latach zaszły głębokie zmiany odnośnie rodzajów gospodarki. Przeszliśmy od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej.
Definicja gospodarki rynkowej.
Gospodarka rynkowa jest to taki system gospodarczy, w którym plany działalności sporządzane są przez podmioty gospodarcze w warunkach decentralizacji i autonomii, a koordynacja tych planów następuje poprzez zdarzenia zachodzące na rynku. Wyroby przemysłowe i usługi są zatem produkowane i oferowane odbiorcom na skutek decentralizacji decyzji i ich własnej odpowiedzialności finansowej.
Gospodarka planowa - gospodarka, opierająca się na założeniach planów kilkuletnich, określających najważniejsze cele rozwoju państwa.
Ten typ organizacji gospodarki jest stosowany w okresie wojny, stosowany był też w większości państwa o ustrojach socjalistycznych, a ich tworzenie i realizowanie jest jednym z najważniejszych zadań kierownictwa partii. Uchwalane są często na określony czas podczas zjazdów partyjnych lub plenum. W historii PRL powszechnie znany jest Plan Trzyletni i Plan Sześcioletni.
W gospodarce centralnie planowanej to władze ustalają, co, jak i dla kogo ma być produkowane. Ustalane są także ceny poszczególnych produktów. System planowania gospodarczego we wszystkich krajach okazuje się nieefektywny i prowadzi do obniżenia stopy życiowej obywateli. <wg WIKIPEDII>
Ideą, na której opierają się zasady gospodarki wolnorynkowej jest wyodrębnienie się wielkiej liczby samodzielnych podmiotów gospodarczych, które poprzez działalność marketingową, badania rynku, samodzielnie planują rozwój techniczny wyrobów, rozwój zdolności produkcji, a także podaż wyrobów i usług na rynku. Powstaje zatem tyle autonomicznych planów, ile funkcjonuje podmiotów gospodarczych. Także popyt kształtowany jest poprzez samodzielnie podejmowane decyzje o zakupach (przez indywidualnych bądź zbiorowych konsumentów, przez gospodarstwa domowe czy innych użytkowników dóbr inwestycyjnych), gdzie zasadniczą rolę odgrywa logika kapitałowa, czyli zarówno po stronie popytu jak i podaży zarówno producenci jak i klienci, a więc przedsiębiorstwa, instytucje, inwestycje stają pod koniecznością podejmowania działalności produkcyjnej i konsumpcyjnej w warunkach własnego ryzyka finansowego równocześnie możliwością osiągnięcia wymiernego sukcesu (w pieniądzu).
Budownictwo jest jednym z działów gospodarki materiałowej, obok przemysłu, rolnictwa i leśnictwa, transportu i łączności itp. W sensie technicznym jest to działalność, której celem jest wznoszenie, przebudowa, rekonstrukcja, rewaloryzacja lub remont obiektów budowlanych. Dział ten charakteryzuje pewna specyfika wyrażająca się w pewnych jego cechach.
Cechy budownictwa:
koszt,
uzależnienie innych gałęzi od budownictwa,
wymaga dużych nakładów,
czeka się długo, aby je odzyskać,
uzależnienie od warunków atmosferycznych,
długotrwałość realizacji i wysoka kapitałochłonność obiektów budowlanych,
konserwatyzm techniczno – technologiczny, organizacyjny, ekonomiczny,
różnorodność realizowanych obiektów oraz ich rozproszenie, przy czym różne warunki lokalne realizacji,
okresowość pracy załóg na poszczególnych placach budów,
środki produkcji ->> materiały budowlane, maszyny, pracownicy, pieniądze, energia,
długie cykle produkcji, a przy tym specjalne długie rozliczenia z inwestorem,
różnorodność kwalifikacji robotników, maszyn, używanych urządzeń, stosowanych materiałów i częste trudności z dostępnością w odpowiednim czasie wszystkich niezbędnych ………….?
nieruchomość realizowanych obiektów, przy tym zmienność frontów w pracy oraz zmienność zasobów produkcji.
Wszystkie powyższe cechy powodują, że organizacja i zarządzanie w budownictwie są obiektywne trudniejsze niż w innych gałęziach gospodarki, a przy tym są ogromnie istotne. Sprawność zarządzania ma wpływ na efektywność działania przedsiębiorstw także budowlanych. Od jakości zarządzania zależy w ogromnym stopniu przebieg robót każdego przedsięwzięcia budowlanego.
Kierowanie
Mówiąc o zarządzaniu należy mieć świadomość i jego 4 podstawowych funkcjach. Są to:
planowanie,
organizowanie,
motywowanie,
kontrolowanie
Możemy spotkać kilka terminów stosowanych zamiennie:
zarządzanie = sterowanie = administrowanie = kierowanie ?
Def. zarządzania:
Zarządzanie jest to proces ustalania celów i zadań oraz powodzenia ich realizacji.
Pojęciu temu możemy nadać także sens rozkazodawczy wobec tych, którzy należą do sfery wykonawczej i w tym rozumieniu można traktować zarządzanie jako proces sterowania.