Błędy językowe:
Bibliografia do egzaminu:
J. Miodek „ kultura języka w teorii i praktyce, Wrocław 1983
H. Zgółkowa , T. Gółka „ językowy savoir- vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich” warszawa, 2004
Błąd językowy:
Uchybienie zwyczajowi powszechnej mowy, zwanej kulturalna, nie mające oparcia i usprawiedliwienia ani w panujący współcześnie ładzie, ani w systemie językowym, ani w jakiejś starszej lub nowszej dążności ewolucyjnej języka.
-odstępstwo od współczesnej normy językowej i zwyczaju językowego
Błąd a innowacja językowa
-Innowacja językowa- czyli neologizm- nowy element języka ( wyraz, wyrażenie, forma gramatyczna, znaczenie lub konstrukcja składniowa) który może być albo uzasadniony i potrzebny, albo nieuzasadniony i niepożądany
-najczęściej powstają neologizmy leksykalne, czyli nowe wyrazy utworzone dla nazwania nowych przedmiotów i pojęć lub dla wyrażenia zróżnicowanego stosunku mówiących do tego, z czym się stykają, np.:
-kamera – kamerowanie
-zmywać- zmywarka
-program- programista
-gada- gadaczka
Klasyfikacja błędów:
1.Błędy w słowie mówionym:
Wyróżnia się:
-błędy w artykulacji, które podlegają na wymowie głosek niezgodnie z normą, np. ę jako em ( kopię jako kopie)
-błędy w akcentowaniu, które podlegają na niewłaściwym stawianiu akcentu wyrazowego w wyrazach np. ( w wyrazach obcych na -ika, -yka : gramaty’ka zamiast gram’atyka, fiz’yka zamiast fizyka
-błędy w intonacji, które podlegają przede wszystkim na niewłaściwym umieszczaniu akcentu zdaniowego za pomocą którego zaznaczony element zdania ( wyrazy) ważne dla wypowiedzi
Np. Jaś wypił szklankę mleka w zależności od intonacji może być odczytywane jako pytanie bądź stwierdzenia
2.Błędy w słowie pisanym:
-błędy ortograficzne: naruszające normę ortograficzną
-błędy interpunkcyjne naruszające normę interpunkcyjną
3.Błędy językowe:
Błędy gramatyczne dzielą się m.in. na:
-błędy fleksyjne, składniowe, słownikowe, stylistyczna, logiczne, frazeologiczne, błedy w zakresie kompozycji
Błędy fleksyjne: to takie któ®e naruszają normę w zakresie odmiany wyrazów. Wynikają z:
-złego doboru rodzaju gramatycznego:
Pomarańcz zamiast pomarańcza, kontrol zamiast kontrola, wstrętny potwarz zamiast wstrętna potwarz
-niewłaściwej odmiany nieregularnych wyrazów np. odmiana rzeczowników : ksiądz- księża, oko- oczy, i odmiana czasowników: mleć- mielił, mieliła zamiast mełł, mełła
-niewłaściwego doboru końcówek deklinacyjnych lub koniugacyjnych
-profesorzy zamiast profesorowie
-o synu zamiast o synie
-umią, rozumią zamiast umieją, rozumieją
-feniksu czy feniksa
Błędy składniowe cz.1
1.Błędy w zakresie związku zgody, które podlegają na nieuzgodnieniu formy wyrazu określającego z formą wyrazu określanego
Np.
Dzieci poszli do szkoły
Przestraszeni dziewczęta
Nie należy wierzyć osobom, którzy zajmują wysokie stanowiska
2.błędy w zakresie związku rządu,które podlegają na niedostosowaniu formy wyrazu określającego do „wymagań „ wyrazu określanego
Np. słowo jego było niejako świętym zamiast święte
Kilku moich przyjaciół zjadło tych owocy zamiast te owoce
Miłość dla ojczyzny zamiast do ojczyzny
3.
4.błędy polegające na :
-nadużywaniu konstrukcji biernych
Jednak mam dużo książek przeze mnie przeczytanych zamiast któ®e przeczytałem
-usterki w szyku wyrazów:
Dzięki angielskiemu też mi jest o wiele łatwiej uczyć się ( źle umiejscowienie zaimka „ się” )
-błędy w użyciu spójników i zaimków względnych:
Jak wiemy, stosunki społeczne za Ludwika XIV a ( zamiast i ) dzisiejsze różnią się między sobą bardzo
-nie szedł, a biegł zamiast nie szedł, ale biegł
-błędne użycie imiesłowowych równoważników zdań np.
Zastanawiając się nad tym, budzi się we mnie nadzieja ( różne podmioty w zadanich składniowych )
-zatopione są wsie i miasteczka, powodując dalsze zniszczenia ( konstrukcja bierna pierwszego ze zdań składowych)
5. brak granicy zdania ( tzw. Potok składniowy) no i po jakimś czasie znalazł i wykopał potem powoli zeszli do jakiegoś ośrodka zdrowia no i gdzieś koło tygodnia tam poleźał i znów wyruszył w górę
6.niewłaściwa granica zdania
Błędy słownikowe: polegaja na niepoprawnym użyciu wyrazu ( jego znaczenia ) bądź też na używaniu wyrazó niepotrzebnych lub xle skonstruowanych
-zaduzywanie zaimków ten, ta, to oraz osobowych w funkcji utożsamiającej:
-omawianie tych autorów jest raczej zbędne- w utworach tych bowiem nie znajdujemy… lub też nagminne stosowanie zaimków osobowych- ja muszę się trochę przyznać ze wstydem, że ja stanowczo za mało poświęcam czasu na naukę
2. błędy oparte na skojarzeniach fonetycznych które podlegaj Ana myleniu podobnie brzmiących wyrazów
5.używanie takich słów które tylko w przybliżeniu odpowiada zamierzonej treści myslowej:
Jan chciał pozostać zamiast zostać marynarzem
Panowało kompletne zaciemnienie (!) ludu
6, błędy w użyciu wyrażeń przyimkowych:
-policja wiedziała z dokładnością ( zamiast dokładnie ) o miejscu przebywania Anny
7.zniekształcenia związków frazeologicznych
Szlachta przywiązywała dużą uwagę ( zamiast wagę) do gospodarki
-wysokie plony zamiast obfite plony
-uwielbiać pizze zamiast bardzo lubić pizzę
8.niewłaściwa analogia do innych związków wyrazowych:
Pokonać stosunkiem głosów na wzór pokonać bronią
9. skrzyżowanie
Błędy stylistyczne:
1.błędy spowodowane stosowaniem nieodpowiednich dla dnaego stylu wyrażeń, na przykład:
Zdrobnień ( pieniążki, imprezka nie nadają się do rozprawy naukowej)
-niedopuszczalne w pracy naukowej są potoczne wyrazy fajnie, fajny, super, ekstra, mega, cool, masakra
-nadmiar słownictwa terminologicznego z kolei razi w mowie potocznej
2.niestosowność użycia środków językowych ze względu na zrozumiałość wypowiedzi- przeładowanie pracy uczonymi wyrazami zapożyczonymi , angielskimi lub łacińskimi wyrażeniami np. notabene ,
3.niestosowność użycia środków językowych ze względu na ich wartość emocjonalną- o kimś, do kogo chcemy wzbudzić sympatię, nie powie się przebiegły, ale sprytny
4. niestosowność użycia środków językowych ze względu na Eforię, polega na tendencji do eliminowania trudnych do wymówienia połączeń fonetycznych poprzez rozbijanie ich za pomocą głosek wstawnych:
-zestarzeć się, we wnętrzu, ze sobą, we wtorek
-rozpoczynanie wyrazu sylabą, którą się kończy wyraz poprzedni
-niwa animacja akceptowana była przez wszystkich chodziarzy
5.nieuzasadnione powtarzanie tego samego wyrazu w bliskim sąsiedztwie
6.nieudane przenośnie i porównania
7.monotonia składniowa- nadmiar wypowiedzeń zbyt rozbudowanych lub zbyt skróconych
-polegają na niedostosowaniu uzytego środka językowego do całości wypowiedzi ze względu na jej treść lub formę:
1.wieloznaczność sformułowań
2.skróty myślowe
3.wielosłowność
4.powtórzenia wyrazów lub konstrukcji
1.naruszenie normy gramatycznej
2.niejednolitość stylistyczna
Tautologia –wypowiedź składająca się z wyrazó jednoznacznych lub bliskoznacznych:
-sporadyczny i odosobniony przypadek
-książka ciekawa i interesująca
Pleonazm- wyrażenie lub zwrot , którego składniki powtarzają tę samą treść: wzajemne współdziałanie
Błędy logiczne:
Czyli językowe odbicie błędów myślenia