Fosfatazy to gr enzym należ do kl hydrolaz,podkl enzym hydroli wiąz estro, podpod hydrol monoest fosforan. Enz te katali odszczep resz fosforan od cukrow,biał,tłuszcz,nukleot i natura estr kw fosfor wedł poniższej reak: R-O-PO3H¯ + H2O--> R-OH + H2PO4¯ .Rozszczepiają hydrolazy monoestró fosforanowych, estry fosforan fenoli, np.p-nitrofenylofosforan. Dział w pH alkalicznym, z optym pH w zakresie 9–11, w pH kwaś i oboj, w zakr 4,5–7.Te ostat są typ dla kom roślin.Lizos zaw specyf zestaw hydrolaz,aktyw w śr kwaś,uczestni w rozkł organ kom . Wiod enzym jest tu kwaś fosfat uznaw za tzw.„enz znacznik” lizos.Kwaś śr świat lizos jest utrzym dzięki dział błon H+-ATPazy ,pomp H+ z cytozolu do wnętrzaW obojęt pH cytopl hydrolity enzymy lizosom wykaz niską aktyw. Kwaś odczyn wnętrza wakuoli,istot dla aktyw występ tam enzym hydrolit, jest utrzym dzięki dział2pomp proto (H+-ATPazy i H+-PPazy) zlokaliz w bł otacz wakuolę, tzw. tonoplaście.Kin enzym stan dział enzym zajm się zagad związ z szybk reak kataliz enzym. Szybk reakcji enzymat, kt jest miarą aktyw czyli katality działa enzy mierzy się podob jak szybk reak chem. Miarą szybk reak w danym momen jest wzrost stęż prod, jaki następ w jednost czasu. Aktywność enzymatyczną wyraż w2stand jednos.Są to: jedn enzym (U) oraz katal (kat). Jednostka enzymat(U) jest to taka il enzy,kt katal przekszt 1 mmola substr w ciągu 1 min,w war optym dla danego enzymu. Katal (kat) jest jedn aktyw enzymat obowiąz w ukł SI i jest def jako aktyw katalit, kt zwięk szybk reak o 1 mol na sek, w war optym. Przy stał stęż enz i subst szybkość powst prod reak powin być wprost proporcj do czasu reakcji.W rzeczywis tylko w początk fazie reakc ta jest reakcją pierwsz rzędu, co znaczy,że szybk dział enzy jest liniową funk czasu– szybkość początkowa reakcji enzym (V0).	Wartość V0 uzysk się przez wykreś linii prost stycz do początk odc krzyw, poczyn od czasu zerow. Nachyl tej prost ma wartość V0.Dla bad kin enzym in vitro waż jest okreś czasu reak,w kt przyr produ reak enzym jest wprost proporcj do czasu. Szybkość reakcji enzymat zal od czynn fiz i chem: stęż enzymu,stęż subst, temp, pH, stęż aktyw i inhib.Większ enzymów wykazuje maksym aktyw w środ o określ stęż jon wodor(w okreś pH). Wynika to stąd, że w katali enzym biorą udział, między innymi, zjonizowane gr funkc cent aktyw. Odsetek cząst enzymu,w kt gr kw lub zasad znajd się w form jon, zale od pK tych grup i stężenia jonów wodorowych w roztworze. Zale aktyw enzym od pH przyjm postać krzywej w kszt dzwonu.Rozpiętość optimum pH, czyli takiej wartość pH, przy kt aktyw jest maksym, jest bardzo duża.Dla wielu enzym optim pH znajd się w pobliżu pH komórki,ale np. pepsyna występ w kwaś środ żoł wyk najwyż aktywn w pH około 2,0.Optymalną wartość pH, która jest 1 z wartości liczbowych charakteryzujących dany enzym, wyzn się z wykresu zależności aktyw od pH. Zas metody w ćw do wyzn optimum pH, podob jak w wyzn szybkości począt reak stos się met w kt natur subst kwaś fosfat zost zastą sztucz subst–p-nitrofenylofosfor. Enzym hydrol p-nitrofenylofosforan, uwal p-nitrofenol, kt w środ zasa tw żółto zabarw anion p-nitrofenolanowy. Uniwer śro wym energ swob w ukł biolog jest ATP. Adenozynosf jest cząst bog w ener,ponieważ jego jedn tri fosfor zaw2 bezwodni wiąz fosfor. Stos duża il energii swobod uwaln jest podcz jego hydroli do ADP i fosforanu, a jesz więk zmiana energswobod towarz hydroli ATP do AMP i difosfor W kom energia swob tych reak jest jeszcze wyż, gdyż przebi w nieco odmien warunk siły jon i stęż jo Mg2+ w śr.Inne nukleot trifosfora(GTP, CTP, UTP) równi mają2bezwod wiąz fosfora i wyk wł podob do ATP.
Reakcje biosyntezy zależ od alternatyw drogi hydrolizy ATP,w kt uwalni jest difosforan i AMP. Powst w tym wypad difosforan jest hydroliz przez difosfatazę do dwóch cząst ortofosforanu. Cały proces wyzw całkow energ swob o wart około–108 kJ/mol dzięki czemu reak biosyn st się nieodwr. Difosfataza cech się wys specyfi wzglę difosf jako substr i wym jonów mag jako aktyw. Aktywn difosfatazy można oznaczać na podst il enzym uwaln ortofosforanu, kt można ozna metFiske-Subbar. P2O7^4- + H2O- 2PO4^3- + 2H+ .Oksydoredukt,transfer, hydrolazy liazy, izomer, ligazy. Lipstanowią dużą, niejednor gr związ org,kt z reguł nie rozp się w wodzie,ale są dobrze rozpusz w rozpuszcz org.Słaba rozpuszcz lip w wodzie jest wyn braku w ich cząst at o wys elektro odp za polar wiązań.Wyróż dwie kl lip:uleg hydroli: kl ta obejm tłusz, kt podcz ogrzew z roztworami zasad ulegają hydrolizie z wytworzeniem soli kw tł (mydeł). Do kl tej należą: estry proste kw tł, fosfolip, glikolipnie uleg hydrolizie: kw tłusz, steroidy, poch izoprenu.Lip nie uleg hydrolizie: kw tłusz: zw te są łań węglowodor zakoń gr karboks. Nazwę system kw tłusz tw się od naz wyjś węglowod,np. kw tłusz zaw osiemnastowęglowy łań (C18) nosi nazwę: kw oktadekanowy, gdyż wyjś węglowod jest oktadekan. Kw tłusz mogą być nasyc, lub zaw co najmniej jedno wiąz podwójne (kw nienasyc, np. kw oktadekenowy (18:1) zaw jedno wiąz podwójne. W fizjolog wart pH kw tłusz mają zjonizowaną gr karboks i są okreś jako formy anionowe, np. palmitynian, oleinian, itd.At węgla w cząs kw tłusz num zaczyn od gr karboksj (C-1). At węgli pierw (C-2) i 2 (C-3) gr metylenowej(-CH2) okr się jako α i β. At węgla znajd się na końcu cząst, w gr metylowej (-CH3) jest nazywany atem ω (omega).	Poł wiąz podw w nienas kwach tł oznacza się Δ z numerem atu węgla przy kt ono występuje, np. cis- Δ^9 oznacza, że w łańu jest wiąz podwójne w konf cis między atami węgla 9 i 10.Innym sposobem oznaczania wiąz podw jest numer at węgla od końca cząst (od atu ω), np. kw ω-3 (omega 3) mają wiąz podwójne miedzy 3 i 4 atem węgla licząc od gr metylowej.Kw arachidonowy jest substr do biosyn eikozanoidów – ważn związ syg i regulat.Z kwu arachidonowego, w 2 różn szlak biosyntezy, mogą być syntetyz: prostaglandyny, prostacykliny i tromboksany bądź gr związ nazy leukotrienami. steroidy: są pochodn ukł czteropierścieniowego, kt zaw trzy skondens pierśc cykloheksan w ukł fenantren oraz pierś cyklopentanowy. Część steroid ma doł do pierś D przy at węgla C-17, łań węglowodorowy zaw co najmniej 8 at węgla.Obec tetraedrycznych at węgla w cząs steroidu pow, że pierś A,B,C,D nie są płaskie, lecz pofałd i przyjmują różne konform „krzesełkową” lub „łódkową”. Pierś względem siebie mogą być umieszcz w konf cis lub trans. Podstaw są umiesz w płaszcze pierś lub pionowo względ niej.Wiąz utrzym podst nad płasz pierś przedst się linią ciągłą i oznacza jako β, nat wiąz łączące podst pod płasz pierś są rys linią przerywaną i oznacz jako α.Do najważ steroidów należą:sterole (alkohol steroidowy: cholesterol, kt przy at C-3 ma doł gr hydro –OH w pozycji β, sterole roślinne: stigmasterol, β-sitosterol, ergosterol),hormony steroido: hormony płciowe (estrogeny: estron, estriol, estradiol), progest,testost,glikokortyk, mineralokortyko, linienia stawonogów (ekdyzon),fitohormony,,sole kw żółci,witD. DSteroidy, z wyjątkiem kw żółciowych są niepolarne. Sterole ze względu na obec hydroks wykaz charak amfipatyczny..
Najprost glikolip są cerebrozydy,kt zaw związ,za pom wiąz O-glikozydowego,1 resztę cukrowcową (np.: galaktozę.Ceramidy mające cukier dodat zestryfik resztą kwu siark nazyw są sulfatydami.Złoż bud mają gangliozydy,kt zaw kilka reszt cukrowcow(np. gangliozyd). Glikolip występ szczeg obfic w bł kom nerw i mięś i charakt się asymetr rozmieszcz w bł, bowiem występ tylko w zewnęt części dwuwarstwy lipidowej.Funkcje lip:mat energ: tłusz obojętne (triacyloglicer) są głów źród kw tł do β-oksydacji.budulec: lip amfipatyczne(cholesterol)oraz fosfo- i glikolip tw bł kom.izolator: tłusz oboj służą do term i mech izolacji,pow brak przepusz bł dla jonów,cząst sygn:lipofilowe cząst sygn pełn funk horm (progest, estrog,brasionosteroidy, gibereliny, kw jasmonowy, kw abscysynowy), przekaźn 2 rzędu (fosfoinozytole, diacyloglicerol, sfingomielina, ceramid), mediatorów (eikozanoid) ogniwa łańów transp elekt: poch izoprenu: ubichinon, plastochinon uczestniczą w transp elektr, witaminy: A, D, E, K,modyfi kowal biał bł:kotwi bia w błonach: przez gr karboks biał: glikozylofosfatydyloinozl (GPI),przez resztę –SH cystein w białkach: S-palmitylacja, S-farnezylacja.przez gr aminowe w białkach: N-mirystylacja. Buf- nazyw roztw,kt pH nie zmienia się wraz ze zmian stęż jon H lub OH.pK-ujem log ze stał Dys słab kw.pH-ujem log ze stęż jonów H.1.ph 2 miesz: ml/obj rozt x stęż, pH=pK+log wyższ wyn/niższ wyn 2.zmiana pH po dod ml : ml/obj rozt-M dod kw x 0,1M,pH=pK+logch3coo/ch3cooh. 3. Ile nal zmiesz aby uzysk: pH=pK+logCH3COO/CH3COOH, pH-pK=loga, a= ;[CH3COO-]/[CH3COOH]=1,7/1 ; c=a/f ; [CH3COO-]/[CH3COOH]=c/1 ; [CH3COO-]=c/c+1x0,2, [CH3COOH]=1/c+1x0,2 ; w 100ml: [CH3COO-]=…x0,1, [CH3COOH]=…x0,1= mol/ml; mol rozt-1000ml il w 100ml – x ml	pochodne izoprenu: jedn strukturalną tych lip jest izopren (2-metylo-1,3-butadien), związek zaw 5 at węgla (Ryc. 4). Pochodne izoprenu uczestniczą w szlakach biosyntezy steroidów oraz rozpowsz w świecie roślin – terpenoidów. Izoprenoidami są witA, E i K oraz skł olejków eterycz. Pochod izoprenu peł funk sygnali–hor rośli(kw abscysynowy, gibereliny)oraz retinal.Karotenoidy są złoż polienami i uczestn w przenosz elektr do cent reak w fotosynt,funk ochron przed dział wolnych rodni powsta w wyn reakc fotochem.Lip uleg hydrolizie:estry proste kw tł (tłusz oboj):estry kw tł z glicerolem: monoacyloglicerole, 1,2-diacyloglicerole, triacyloglicerole.Środ at węgla (C-2) w cząs glicerolu staje się centr chiraln wtedy, gdy do węgli C-1 i C-2 dołącz są2różne kw tłusz.fosfolip: złoż są z: rdzeń (glicerol lub sfingozyna), kw tłusz, reszta fosforanowa oraz związany z nią alkohol.Najprost fosfoglicerydem jest kw fosfatydowy (1,2-diacyloglicerolo- sn-3-fosforan) Gr fosforanowa kw fosfatydowego jest zestryfi gr hydro jedn z kilku alko lub aminoalkoholi: seryny, choliny,etanoloaminy,glicerolu,inozytolu,tw: fosfatydyloserynę, fosfatydylocholinę, fosfatydyloetan, difisfatydyloglicerol, fosfatydyloinozytol. Fosfolip zawc w rdzeniu zamiast glicerolu aminoalkohol–sfingozynę,noszą nazw sfingolip.Przykł jest sfingomielina w ktj gr aminowa sfingozyny łączy się z kwem tłuszm za pom wiąz amidowego tw ceramid. glikolip: rdzeń glikolip stan sfingozyna do ktj z 1 str doł jest za pom wiąz amidowego reszta kwu tłuszgo (ceramid) a z 2 frag cukrowcowy.W glikolipidach nie wyst reszta fosforanowa. Polarną „głowę” glikolip stan hydrofi reszta cukrow. Hydrof„ogon” jest tw przez reszty węglowod długołań kw tł, np. kwu lignocerynowego.