Temat na dziś:

Instytucjonalna organizacja kultury jako działalność kulturalna.

1. Jakie znasz podstawowe procesy zachodzące w ramach działalności kulturalnej?

2. Jakie znasz podstawowe funkcje działalności kulturalnej?

Działalność kulturalna

Zespół celowych czynności społeczno-wychowawczych w czasie wolnym.

Planowane tworzenie takich sytuacji czasu wolnego opartych na bezpośrednich interakcjach społecznych, w trakcie których co najmniej jeden z trzech pożądanych procesów głównych:

- refleksyjna recepcja treści kulturalnych

- ekspresja kulturalna

- twórczość kulturalna

Funkcje działalności kulturalnej

- kreatywna – wytwarzanie nowych i oryginalnych obiektów kultury

- upowszechnieniowa – rozpowszechnianie dóbr kultury oraz praca pedagogiczna służącą uprzystępowaniu dóbr kultury

- osobotwórcza – wychowawcza

- ludyczno-wypoczynkowa – zapewnianie rozrywki

- integracyjna i adaptacyjna

- kompensacyjna

Ogólne zasady działalności kulturalnej

- zgodność z zainteresowaniami i potrzebami środowiska

- kształtowanie zainteresowań istniejących w środowisku

- wzniecanie zainteresowań nowych

- zapewnianie pełnej dobrowolności uczestnictwa, uwzględnianie indywidualnych potrzeb i zainteresowań, utrzymanie bezpośredniego kontaktu z uczestnikami placówki

- zespołowość w programowaniu, planowaniu, organizowaniu i podejmowaniu wszelkiego rodzaju działań

- wytwarzanie odpowiedniego klimatu w grupie, pobudzanie do współdziałania jednostek

Najważniejsze pojęcia w ramach działalności kulturalnej:

Animacja (wyzwolenie, postępowość, otwarty sposób komunikacji

Upowszechnianie (alienacja, konserwatyzm, publiczność elitarna, pasywność, manipulacja, podkreślenie indywidualności)

Wielowątkowość upowszechnienia kultury

1. Upowszechnianie kultury jako prozelityzm

2. Upowszechnianie uczestnictwa kulturalnego

3. Upowszechnianie kultury jako upowszechnianie twórczości

Zadanie:

Przeciwstawianie się takiej sytuacji kulturalnej, w której coraz węższe kręgi ludzi wytwarzają coraz więcej komunikatów przeznaczonych dla coraz liczniejszych odbiorców, którzy z coraz większym nasileniem tylko konsumują, a nie przyswajają, przeżywają, współtworzą.

20.10.2011

Temat na dziś:

Społeczno-kulturowe uwarunkowania uczestnictwa kulturalnego

1. Jakie znasz podstawowe czynniki warunkujące kontakty z kulturą?

2. Jakie znasz podstawowe typy odbiorców kultury?

PODSTAWOWE CZYNNIKI WARUNKUJĄCE KONTAKTY Z KULTURĄ

1. Płeć i wiek

(na ile społeczne wzory i stereotypy płci i wieku determinują sposób uczestnictwa w kulturze artystycznej?)

1. Czas wolny

2. Środowisko kulturowe (rodzina, edukacja)

(wraz ze wzrostem wykształcenia wzrosła rozległość zainteresowań kulturalnych)

1. Orientacje światopoglądowe

(Światopogląd konsumpcyjny a światopoglądy niekonsumpcyjne)

„Człowiek jednowymiarowy” (Herbert Marcuse) a „człowiek wielowymiarowy”; „jednowymiarowe uczestnictwo w kulturze” a „wielowymiarowe uczestnictwo w kulturze”

Uczestnictwo w kulturze „człowieka jednowymiarowego”:

1. znaczne ograniczenie czasu wolnego, który mógłby być w jakiejś mierze przeznaczony na udział w publicznym życiu kulturalnym; występuje tu zjawisko tzw. „alokacji czasu”, gdzie czas wolny jest użytkowany na dodatkowe „dorabianie się”

2. spychanie wartości duchowych na niższe piętra społecznej i indywidualnej hierarchii wartości

3. ukierunkowanie uczestnictwa w kulturze artystycznej na uczestnictwo bierne myślowo, nietwórcze, nie wymagające wysiłku intelektualnego; na rozrywkę, rekreację, relaks; ograniczanie kontaktów kulturalnych do sfery kultury popularnej i „domowej” partycypacji w kulturze

Wzór „człowieka kulturalnego”

- potrzeby kulturalne

- zamiłowanie kulturalne

- pamięć

ODBIORCA KULTURY – ODBIORCA SZTUKI

Trzy podstawowe sfery uczestnictwa w kulturze:

- życie w grupach naturalnych, takich jak: rodzina, sąsiedztwo, społeczność lokalna

- uczestniczenie bezpośrednie w działalności kulturalnej instytucji formalnych, takich jak: stowarzyszenia, towarzystwa, kółka zainteresowań, zespoły, pracownie

- działalność środków masowego przekazu

Podstawowe typy odbiorców kultury (sztuki):

- odbiorca „naiwny”, najczęściej bierny,

- odbiorca „nieautentyczny”, czyli wtórny (rola snobizmu, „bycia na poziomie”), najczęściej bierny

- odbiorca krytyczny, czynny – znaczenie własnej aktywności przy kontaktach z dziełami sztuki

- miłośnik sztuki, bardzo aktywny, czynny

- teoretyk i krytyk sztuki, czyli odbiorca prefesjonalny

27.10.2011

[e-mail]

[e-mail], [e-mail], [e-mail] qwerty

Temat na dziś:

Muzeum jako przykład instytucji kultury

1. Jakie znasz historyczne głosy pro oraz anty muzeum jako instytucji kultury i sztuki?

2. Jak brzmi „definicja” instytucjonalnej teorii sztuki Georga Dickie’go?

1. Sonda Voyager jako przykład potrzeby odtworzenia, podtrzymania i świadectwa kultury materialnej ludzkości

W 1977 roku zrealizowany został niezwykły, obmyślony na ogromną skalę projekt. Dwa międzyplanetarne statki Voyager zostały wysłane w przestrzeń kosmiczną. Do każdego z nich przymocowano gramofonową płtę, na której zarejestrowano 118 fotografii naszej planety (a także naszych cywilizacyjnych wytworów, w tym dzieł sztuki wizualnej), 27 utworów muzycznych, dźwiękowy esej ewolucyjny oraz pozdrowienia wypowiedziane w 55-ciu językach.

2.Historyczne głosy pro muzeum jako instytucji upowszechniającej kulturę

1. Muzeum jako instytucja edukacyjna

Fryderyk Wilhelm II ufundował to muzeum dla studiów antycznych przedmiotu wszelkiego rodzaju i sztuk pięknych

/ napis widniejący na jednym z pierwszych europejskich muzeów w Berlinie, 1832r.

1. Muzeum jako instytucja konsolidująca, wzmacniająca poczucie wartości kultury

Muzeum: pomnik pokoju dla dzieł sztuk pięknych /Ludwig Tieck/

Skarbnica dzieł rzeźbiarskich i malarskich wyróżniających się wiekiem i mistrzostwem /Fryderyk Schleiermacher/

Główną funkcją muzeum jest umożliwienie danej kulturze lub ruchowi historycznemu poczucia nieustannej wyjątkowości /Joseph Margolis/

1. Muzeum jako instytucja podtrzymująca pamięć upamiętniająca; muzeum zachowuje przeszłość

1. Historyczne głosy anty muzeum jako instytucji upowszechniającej kulturę

1. Włoski ruch futurystyczny jako przykład postawy estetycznej krytykującej muzeum

Chcemy zburzyć muzea, biblioteki, akademie wszystkich rodzajów, chcemy zwalczać moralizm, feminizm i wszelką oportunistyczną lub utylitarystyczną podłość

/F. T. Marinetti, 1909/

1. Muzeum jako instytucja podtrzymująca hegemonię oka

Żadne ucho nie zniosłoby dźwięków dziesięciu orkiestr grających na raz. Oko jednakże, w swoim rozwarciu i momencie postrzegania, zmusza się do przyjęcia portretu i pejzażu morskiego… musi przyjąć ono niemożliwe do porównania typy harmonii i style malarskie

/Paul Valery, 1960/

1. Muzeum jako instytucja wyrywająca dzieło z jego pierwotnego kontekstu

Problem z muzeum przypomina w dużym stopniu ten z ogrodem zoologicznym: nawet najbardziej humanitarne zoo ogranicza przestrzeń życiową swoich „eksponatów” zaprzeczając tym samym swoim własnym interesom, zaś pokazywanie ich publiczności fałszuje ich naturalny sposób życia.

/Joseph Margolis/

Ani pro ani anty:

Muzeum jako instytucja określająca co jest, a co nie jest sztuką. Muzeum nie jest neutralnym medium dla sztuki o czysto estetycznej naturze, ale nadaje dziełu własne, poza estetyczne konteksty.

Instytucjonalna definicja sztuki:

Dziełem sztuki w klasyfikacyjnym sensie tego słowa jest 1) artefakt, 2) któremu ze względu na pewne cechy jakaś osoba lub osoby działające w imieniu świata sztuki nadały status kandydata do oceny

/George Dickie/

3.11.2011

Temat na dziś:

Polityka kulturalna w świecie

1. Jakie znasz podstawowe modele polityki kulturalnej?

1. UNESCO

United Nations educational Scientific and Culturaln Organisation; Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki I Kultury

/16 listopada 1945/

I Konferencja poświęcona sprawom kultury, Wenecja 1970

W krajach rozwiniętych polityka kulturalna stoi przed dwoma podstawowymi zadaniami:

- zadaniem konstruktywnego, twórczego wykorzystania nowych możliwości technicznych

- walki z negatywnymi skutkami postępu technicznego i nadmiernej komercjalizacji

Kultura jest nie tylko ozdobą, ale stanowi integralną część życia społecznego, a polityka kulturalna winna być rozważana w szerokim kontekście polityki państwowej i społecznej w ogóle, niezależnie od przyjętych ran administracyjnych.

II Konferencja światowa UNESCO na temat polityki kulturalnej

Meksyk 1982

/dokument końcowy „Deklaracja Meksykańska”/

Deklaracja tożsamości kulturalnej

1. Każda kultura stanowi całokształt niepowtarzalnych i nie dających się zastąpić wartości, ponieważ tradycje i formy ekspresji narodu są najskuteczniejszym środkiem, przy pomocy którego naród może zamanifestować swą obecność w świecie.

2. Afirmacja tożsamości kulturalnej sprzyja wyzwoleniu narodów i na odwrót, każda forma dominacji jest zaprzeczeniem lub osłabieniem tej tożsamości.

3. Tożsamość kulturalna jest stymulującym bogactwem, które rozszerza możliwości rozwoju rodzaju ludzkiego, skłaniając każdy naród, każda grupę, aby żywiła się swą przeszłością i aby przyswajała elementy z zewnątrz, możliwe do pogodzenia ze swoim charakterem i w ten sposób kontynuowała proces swojej własnej kreacji.

4. Wszystkie kultury są częścią wspólnego dziedzictwa ludzkości. Tożsamość kulturalna narodów odradza się i wzbogaca w wyniku kontaktów z tradycjami i wartościami innych narodów. Kultura to dialog, wymiana idei i doświadczeń oraz uznanie dla innych wartości i tradycji: w izolacji kultura więdnie i ginie.

II. RADA EUROPY

Międzynarodowa organizacja utworzona w 1949r. w Londynie przez 21 państw zachodnioeuropejskich

/główny dokument: Europejska Konwencja Kulturalna z 1954r./

Scentralizowany model upowszechniania kultury /na przykładzie Francji/

Ministerstwo Kultury i Komunikacji administruje poważną część publicznych funduszy, odgrywa wiodącą rolę
w planowaniu a także nadaje ogólny kierunek globalnej polityce kulturalnej.

Główne funkcje polityki kulturalnej Francji:

1. Mecenat wobec kultury elitarnej

- mecenat roztaczany nad indywidualnymi twórcami,

- preferowanie profesjonalnych instytucji artystycznych,

- nacisk na nowe inwestycje typu prestiżowego, unikatowego w skali międzynarodowej, np.: Centrum Pompidou, Park de la Vilette, Opera Bastylii,

- wielkie inwestycje kulturalne, np.: rozbudowa Luwru, budowa Miasta Muzyki

1. Demokratyzacja kultury

- doprowadzenie do kontaktu publiczności z dziełami sztuki poprzez ułatwienie materialnych warunków dostępu do oferty artystycznej typu elitarnego

- niskie ceny biletów

- nasycenie instytucjami artystycznymi

Cztery typy wielofunkcyjnych placówek kulturalnych we Francji:

- dom kultury

- ośrodek akcji kulturalnej

- ośrodek kulturalny

- zintegrowana instytucja społeczno-kulturalna

Model względnej równowagi miedzy elementami centralizacji i decentralizacji systemu

/na przykładzie Hiszpanii/

- poszczególne krainy posiadają własne ministerstwa lub rady kultury

- obok tego: delegatury centralnego Ministerstwa Kultury

- zachowane dwa piony zarządzania, pomiędzy którymi panuje równowaga i podział kompetencji

- kultura jest finansowana ze źródeł centralnych, wspólnotowych, lokalnych oraz przez mecenat prywatny – komplementarny a nie alternatywny wobec działań mecenatu publicznego

Zdecentralizowane systemy polityki kulturalnej

/na przykładzie Wielkiej Brytanii i Niemiec/

Wielka Brytania:

W celu uniknięcia jakiegokolwiek uzależnienia politycznego bądź preferowania określonych kierunków artystycznych stosuje się zasadę arm’s length, „na odległość ramienia”.

To nie rząd dokonuje podziału funduszy ale czyni to za pośrednictwem specjalnych niezależnych organizacji
z własnymi programami pracy.

Zasada ta uniemożliwia przekształcenie publicznego mecenasa sztuki w realizatora polityki paternalistycznej, ale też wymaga istnienia dużej liczby instytucji wykonujących funkcje pośredniczące.

Niemcy:

Polityka kulturalna jest programowana i finansowana przez państwo ale jej wykonanie spoczywa na organizacjach pośredniczących, które zachowały swój prywatny bądź społeczny charakter.

Nie ma oddzielnych ministerstw i ministrów, istnieje jedynie Konferencja Ministerstw Spraw Kulturalnych poszczególnych krajów związkowych (landów).

Władze lokalne są całkowicie niezależne w podejmowaniu decyzji, a ich kompetencje umożliwiają zajmowanie się wszelkimi sprawami kultury. Nie ma żadnych instytucji kulturalnych oraz sposoby ich realizacji.

Temat na dziś:

Polska polityka kulturalna po roku 1989

1. Jakie znasz główne działy polskiej polityki kulturalnej?

Najważniejsze zmiany kulturowe w okresie transformacji:

1. Załamanie się dotychczasowego porządku normatywnego i zastępowanie go porządkami tworzonymi przez różne środowiska społeczne

2. Aktywizacja kulturowa różnego rodzaju mniejszości, w tym mniejszości narodowych

3. Przebudowa układu instytucjonalnego, będącego podstawą obiegu wartości i treści kulturowych

4. Gwałtowna ekspansja mediów elektronicznych, połączona ze spadkiem tradycyjnych audytoriów kultury

„Polityka kulturalna”

Termin polityka kulturalna budzi nie najlepsze skojarzenia. Po pierwsze, zdaje się wiązać sferę kultury ze sferą polityki, są to zaś obszary, w których powinny obowiązywać odmienne kryteria i wartości. Po wtóre, zawiera w sobie sugestię, iż życie kulturalne może – lub zgoła powinno – być centralnie administrowanie. Po trzeci wreszcie, kojarze się nowomową rozmaitych dokumentów i wystąpień oficjalnych z czasów komunistycznych.

„Polityka kulturalna państwa – założenia” 1992

(…) nie należy rezygnować z posługiwania się tym terminem. Zachowuje on użyteczności i aktualność dopóty, dopóki państwo nie wyrzeka się wpływu na życie kulturalne i uczestnictwo społeczeństwa w kulturze, a także dopóki kultura uznawana jest za niezbywalny składnik tożsamości narodowej

„Polityka kulturalna państwa – założenia” 1992

Polityka kulturalna powinna:

- ożywiać sztukę racjonalnego sprzyjania kulturze, różnych jej postaciom, tak żeby korzyść odnosiły i poszczególne muzy, i całe społeczeństwo

- stanowić element stabilizujący i łagodzący szok przejścia ustrojowego

- inicjować i wprowadzać nowe mechanizmy prawne i instytucjonalne, odpowiadające zarówno przemianom w innych sferach życia społecznego, jak i wybiegające w przyszłość

Polityka kulturalna nie może stronić od wyboru pewnych wartości. Powinna być jednak izolowana od doraźnych sporów ideologicznych. Powinna być też poddawana ocenie nie tylko przez krytykę artystyczną, ale także przez opinię publiczną – sędzią kompetentnym może być i krytyk, i podatnik. Źródłem i zapleczem tak pojętej polityki kulturalnej musża być instytucje państwa, a jej instrumentem – decyzje umocowane w prawach.

„Polityka kulturalna państwa – założenia” 1992

Polityka kulturalna stanowi działalność polegającą na społecznym organizowaniu spraw kultury, nastawionym na ochronę i pomnażanie wartości oraz tworzenie wartości nowych.

5 głównych działów polityki kulturalnej:

1. Dziedzictwo narodowe

2. Kultura wyższa

3. Kultura ludowa, kultura mniejszości i regionów, sztuka nieprofesjonalna

4. Szkolnictwo artystyczne i edukacja kulturalna

5. Międzynarodowa współpraca kulturalna, czyli obecność polskiej kultury w Europie i w świecie

1. Dziedzictwo narodowe

- zadania związane z ochroną tradycji kulturowej, zabytków

- zabezpieczenie przed dewastacją obiektów zabytkowych o nieustalonym dotychczas statusie własnościowym, obiektów bez gospodarza i użytkownika

- prowadzenie dokumentacji i inwentaryzacji zbiorów

- przekazywanie niektórych muzeów w gestię władz samorządowych

- ustanowienie samorządowych służb ochrony zabytków

- opracowanie zagospodarowania obiektów zabytkowych

1. Kultura wyższa

OCHRONA KSIĄŻKI

- zadania związane z regulowaniem praw dotyczących produkcji książki

- upowszechnianie książki: ustawa o bibliotekach, podtrzymywanie sieci bibliotek i ich stała modernizacja

- propagowanie czytelnictwa

KULTURA ARTYSTYCZNA

- określenie zasad finansowania

- przejście z dotacji podmiotowych na celowe

- zrównanie w dostępie do środków finansowych instytucji prywatnych z państwowymi

- walka o odbiorcę przy jednoczesnym dążeniu do utrzymania wysokiego poziomu artystycznego

1. Kultura ludowa, kultura mniejszości i regionów, sztuka nieprofesjonalna

- opieka państwa nad organizacjami animującymi działalność kulturalną różnych grup mniejszościowych

- ochrona czasopiśmiennictwa, wydawnictw i innych działań podejmowanych na rzecz podtrzymywania języka ojczystego

- opieka nad tradycyjnymi imprezami kulturalnymi mniejszości narodowych

1. Szkolnictwo artystyczne i edukacja kulturalna

- dobrowolność uczestnictwa

- różnorodność środków wyrazu

- wyzwalanie dialogu, interakcji, motywacji i dynamiki

- uznawanie przeżycia jako podstawowej wartości w całym procesie edukacyjnym

- uwzględnianie wielu poziomów komunikowania

1. Międzynarodowa współpraca kulturalna, czyli obecność polskiej kultury w Europie i w świecie

- promocja kultury polskiej

- podtrzymywanie kultury polskiej

Od 1990 roku do systemu instytucjonalnego kultury w Polsce wprowadzono podział na trzy poziomy kompetencji władz (centralne, wojewódzkie, samorządowe):

- poziom 1 – instytucje kultury o wyróżniającym się znaczeniu dla kultury narodowej – pod bezpośrednią

opieką MKiDN (wcześniej MKiS)

- poziom 2 – instytucje znajdujące się pod opieką państwa ale nadzorowane i finansowane przez wojewodów,

przy wsparciu szczebla centralnego

- poziom 3 – instytucje podporządkowane samorządom terytorialnym – działalność wspomagana przez

szczebel wojewódzki

Temat na dziś:

Partycypacja kulturowa w perspektywie organizacji pozarządowych:

Stowarzyszenie

1. Jakie znasz podstawowe cechy stowarzyszenia?

2. Co to jest „stowarzyszenie”?

3. Czym różni się stowarzyszenie zwykłe od zarejestrowanego?

Podstawowe cechy stowarzyszenia:

• Dobrowolność – oznacza swobodę tworzenia stowarzyszeń, dobrowolność przystępowania i występowania członków

• Samorządność - niezależność wobec podmiotów zewnętrznych i swoboda ustalania norm oraz reguł wewnętrznych

• Niezarobkowy cel – celem stowarzyszenia nie może być przysparzanie członkom korzyści majątkowych

Rodzaje stowarzyszeń:

- stowarzyszenia zwykłe

- stowarzyszenia zarejestrowane w krajowym rejestrze sądowym (KRS)

- związki stowarzyszeń (federacja)

- kluby sportowe, tzw. stowarzyszenia kultury fizycznej, które działają na podstawie odrębnej ustawy

STOWARZYSZENIE ZWYKŁE STANOWI UPROSZCZONĄ FORMUŁĘ STOWARZYSZENIA. NIE MA OSOBOWOŚCI PRAWNEJ, REALIZUJE CEL SPOŁECZNY W OPARCIU O UCHWALONY REGULAMIN.

Stowarzyszenie zwykłe mogą utworzyć co najmniej 3 osoby, które:

• uchwalają nazwę, cel, regulamin działalności, teren działania i siedzibę oraz wybierają swojego przedstawiciela, które będzie reprezentował stowarzyszenie

• następnie zgłaszają (pisemnie) utworzenie stowarzyszenia do organu nadzorującego (wydział spraw obywatelskich w starostwie powiatowym)

Stowarzyszenie zwykłe nie może:

- powoływać swoich oddziałów terenowych

- łączyć się w związki stowarzyszeń

- prowadzić działalności gospodarczej

- przyjmować darowizn, spadków, zapisów, otrzymywać dotacji, korzystać z ofiarności publicznej

Jedynymi dozwolonymi przez prawo przychodami stowarzyszeń zwykłych są składki członkowskie.

Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS

Stowarzyszenie to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie, tworzone w celach niezarobkowych. Swoją pracę opiera na działalności społecznej swoich członków – z tym, że do pracy w stowarzyszeniu może zatrudnić pracowników.

Podstawowe różnice, pomiędzy stowarzyszeniami zarejestrowanymi, a zwykłymi:

- do założenia stowarzyszenia zarejestrowanego potrzebnych jest co najmniej 15 osób (w stowarzyszeniu zwykłym 3 osoby)

- działalność w oparciu o statut,

- bardziej złożona struktura organizacyjna,

- bardziej zawiłe (i płatne) formalności rejestracyjne,

- osobowość prawna,

- możliwość korzystania z różnych źródeł finansowania (dotacje), możliwość prowadzenia działalności gospodarczej

Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS może:

- przyjmować darowizny, spadki, zapisy, otrzymywać dotacje, korzystać z ofiarności publicznej

- podejmować finansową współpracę z administracją publiczną i biznesem

- zawierać umowy na realizację zadań publicznych

- prowadzić działalność gospodarczą

- łączyć się w związki

- zrzeszać osoby prawne

- powoływać oddziały pożytku publicznego

24.11.2011

Temat na dziś:

Animacja społeczno-kulturalna

1. Co to jest animacja kulturalna?

2. Jaki znasz podstawowe zadania stojące przed animatorem?

Podstawowa zasada animacji kulturalnej:

Powiedz mi, a zapomnę,

Pokaż, a zapamiętam

Pozwól mi brać udział, a zrozumiem

Ważną cechą charakterystyczną animacji jest brak wyraźnego podziału na „animatorów” i „animowanych” – animuje się wspólnie.

Animacja to pomoc w artykułowaniu własnych potrzeb i preferencji, znalezienia własnych form ekspresji i aktywności kulturalnej.

Podstawowe typy barier stojących na przeszkodzie czynnego uczestnictwa kulturalnego:

- przestrzenne – odległość i transport

- ekonomiczne

- czasowe

- fizjologiczne – ułomność, choroba, zmęczenie

- socjologiczne – brak kontaktów, anonimowość, izolacja, przynależność do „niewłaściwej” sieci społecznej

- psychologiczne – alienacja, brak pewności siebie w środowisku publicznym, brak wiary w siebie, trudność w przełamywaniu rutyny codziennych zajęć…

Animator kultury to zawód młody, dynamiczny, przyciągający przede wszystkim ludzi młodych: zawód, w którym osobowość animatora i sposób jego bycia liczą się bardziej, niż dyplom.

Cechy osobowościowe animatora:

Odpowiedzialność, duża odporność fizyczna, zrównoważenie psychiczne, serdeczny i przyjacielski stosunek do ludzi, szczerość i uczciwość, poczucie humoru, życzliwość, subtelność, wyrozumiałość, cierpliwość, zdolność do refleksji

Podstawowe umiejętności animatora:

- dobry organizator

- dynamika w działaniu,

- rzetelność i sumienność w wywiązywaniu się z podjętych zobowiązań,

- umiejętność przekazywania wiedzy w sposób przystępny i ciekawy,

- kreatywność i innowacyjność,

- szybkie i zdecydowane podejmowanie decyzji

- łatwość w nawiązywaniu kontaktów

- umiejętność stawiania zadań i organizowania pracy

Podstawowe zadania stojące przed animatorem:

- rozbudzanie zainteresowań, ukazywanie ideałów i wzorów osobowych, upowszechnianie wartości, norm, wzorów zachowań i wytworów materialnych;

- rozwijanie więzi osobistych, tworzenie różnorodnych grup, integrowanie

- kształtowanie poczucia wartości i ważności, świadomości odrębności i umiłowania własnego środowiska;

- uczenie lepszych sposobów wykonywania prac codziennych i rozbudzanie chęci do prac artystycznych;

- łączenie przeszłości z przyszłością;

- kształtowanie umiejętności korzystania z kultury ogólnej, z nowoczesnych środków społecznego komunikowania;

- rozwijanie infrastruktury społeczno-kulturalnej

Temat na dziś:

Czas wolny i jego organizacja

1. Jaką definicję czasu wolnego posługuje się UNESCO

2. Jakie znasz podstawowe funkcje czasu wolnego?

1866r.: Kongres Związków Zawodowych w Baltimore oraz I Międzynarodówka Socjalistyczna proklamują walkę o ośmiogodzinny dzień pracy.

Hasło: „trzech ósemek” – osiem godzin pracy, osiem godzin snu i osiem godzin odpoczynku – najpopularniejszym hasłem ruchu robotniczego.

W 1919 roku w Waszyngtonie, na założycielskiej sesji Międzynarodowej Organizacji Pracy podjęto uchwałę ograniczającą dzień pracy w przemyśle do ośmiu godzin – czas wolny przestaje być przywilejem wyższych warstw społecznych i staje się wspólną własnością całych społeczeństw.

Problemy czasu wolnego zaznaczane we wczesnych próbach teoretycznego opracowania terminu:

- czas wolny (zwłaszcza w literaturze amerykańskiej) uważany był często jako element kryminogenny

- charakter wykonywanej pracy wyciska na jednostce zbyt silne piętno, by można było oczekiwać, że w czasie wolnym podejmie ona działania zmierzające do przeciwstawiania się monotonii dnia codziennego

- nieuporządkowana struktura czasu wolnego

- narastające zasoby czasu wolnego wywoływać mogą efekty społecznie niepożądane (nieprzygotowanie się do konsumpcji czasu wolnego, brak aspiracji związanej z tą kategorią czasu)

- czas wolny traktowany był często jako sfera w pełni prywatna, stąd wszelka działalności z nim związana uznawana była za próbę ograniczania wolności jednostki i społeczeństwa

Pojecie „czasu wolnego”:

Arystoteles (IV w p.n.e): „Wolny czas nie jest końcem pracy, to praca jest końcem wolnego czasu, który powinien być poświęcony sztuce, nauce a nade wszystko filozofii:

John Locke (XVII w): „W wolnym czasie ujawnia się temperament człowieka i jego skłonności”

Denis Diderot (XVIII w): „Historia wolnego czasu jest najważniejszą częścią naszego życia”

W literaturze anglojęzycznej pojęcie „czasu wolnego” jest zróżnicowane w zależności od określonych funkcji, np.:

- spare-time – wolny czas

- rest – spoczynek, odpoczynek

- play - zabawa

- entertainment – rozrywka

- recreation – wypoczynek

- avocation – zainteresowanie

- hobbies – zamiłowanie

- it your self – „pan sobie”, czyli robię to, na co mam ochotę

Wybrana definicja:

Joffre Dumazendier: „Czas wolny obejmuje wszystkie zajęcia, którym jednostka może oddawać się z własnej chęci dla odpoczynku, rozrywki, rozszerzeniu swych wiadomości, bezinteresownego kształcenia się lub dobrowolnego udziału w życiu społecznych, po uwolnieniu się od obowiązków zawodowych, rodzinnych i społecznych”

Kultura czasu wolnego jako sposób planowania organizowania, przeprowadzania i uczestniczenia w czasie wolnym, w różnorodnych czynnościach odpowiadających naszym pragnieniom, zamiłowaniom i zainteresowaniom.

Podstawowe funkcje czasu wolnego:

1. Funkcja ekonomiczno-produkcyjna – stymulowanie działań różnych gałęzi przemysłowych i branżowych, rozwój usług i infrastruktury przestrzennej; wyodrębnienie zinstytucjonalizowanych form świadczenia i zaspokajanych określonych potrzeb; animacja czasu wolnego, praca socjalna. Z drugiej strony – odpowiednie zaplanowanie czasu wolnego może wpływać na zwiększenie aktywności zawodowej

2. Funkcja społeczno-wychowawcza

- funkcja kulturalna

- wychowawcza

- rozrywkowa

Czas wolny jako ważny rodek adaptacji do zmieniających się treści i form życia w społeczeństwie, jako możliwość przekraczania granic własnych doświadczeń społecznych, poznawczych, poszerzania skali odniesień do społeczeństwa, kultury, przyrody.

1. Funkcja rekreacyjno-zdrowotna

8.12.2011

Temat na dziś: Środki masowego przekazu i odmasowionego przekazu jako instytucje tworzące powielające, przechowujące i upowszechniające dobra kultury – część 1 – RADIO

1. Co to jest „typ” i „styl” kultury?

2. Na czym, Twoim zdaniem, polega kulturotwórcza rola radia?

Typ i styl kultury (wg. Stefana Żółkiewskiego):

TYP kultury wyznaczają sposoby komunikowania się ludzi w przestrzeni społecznej, w ramach której posługiwanie się pewnymi technikami i komunikacyjnymi prowadzi do uksztaltowania określonych praktyk komunikacyjnych, współkształtujących „rzeczową infrastrukturę” kultury.

STYL kultury określany jest przez obecny w danej kulturze repertuar wartości i ich hierarchie.

Typologia kultury wg. Maryli Hopfinger: WERBALNY TYP KULTURY

Do wieku XIX. Warunki cywilizacyjne – preindustrialne i preurbanizacyjne; przewaga pracy związanej z uprawą roli, jej rytm zsynchronizowany z porami roku, dyktowany prawami natury; na ogół stacjonarny tryb życia, przemieszczanie się w przestrzeni raczej nieczęste i powolne; kolosalna zależność od przyrody od środowiska naturalnego; umiejętność pisania i czytania ograniczona do wybranych grup społecznych; czas i przestrzeń doświadczana jako ciągła, stabilna, statyczna; powtarzalność, ograniczona ilość bodźców słuchowych i wizualnych; stosunkowo powolny obieg informacji..

KSZTAŁTOWANIE SIĘ AUDIOWIZUALNEGO TYPU KULTURY

Koniec XIX w., połowa XX. Warunki ogólnocywilizacyjne – industrializacja, mechanizacja pracy, standaryzacja produkcji, wykorzystanie energii paliw kopalnych; urbanizacja, przemieszczanie się licznych grup ludzi do miast, powstanie wielkich skupisk miejskich; zasadnicze przeobrażenie krajobrazu: kominy fabryk, wysokie budynki biurowców i banków, dworce kolejowe, światła wielkiego miasta; rozwój środków transportu: koleje żelazne, samochód samolot; upowszechnienie elektryczności oraz ręcznego zegarka; nowa sfera audialna: syreny fabryczne, gwar ulicy, pisk opon itp. Niezwykła synamizacja życia, wyraźny podział na czas pracy i czas wolny od pracy. Obowiązkowa alfabetyzacja; przyspieszony obieg informacji

AUDIOWIZUALNY TYP KULTURY

Druga połowa XX w. Warunki cywilizacyjne późnoindustrialne i postindustrialne, rozwój elektroniki, miniaturyzacja, destandaryzacja produkcji i konsumpcji; podbój kosmosu – nowa przestrzeń międzyplanetarna, rakiety i statki kosmiczne, obrazy stanu nieważkości, pierwszy człowiek na księżycu; próby nuklearne; elektrownie nuklearne; ruch zielonych i walka o ochronę środowiska; kwestionowanie idei postępu i dobroczynnych konsekwencji rozwoju nauki; powszechna umiejętność czytania i pisania, upowszechnienie się średniego wykształcenia, wzrost roli środków masowego przekazu w obiegu informacji oraz wypełnianiu czasu wolnego

Radio jako „bęben plemienny” (Marschall McLuhan)

Radio przynosi głębokie zaangażowanie plemienne i odnawia pradawne poczucie więzów rodzinnych

Radio cofnęło człowieka w epokę plemienną i zmieniło indywidualizm w kolektywizm

Indywidualne, intymne przeżycie jako efekt słuchania radia

Powołanie do życia organizacji radiowej jako instytucji społecznej determinowały w poszczególnych państwach w znacznych stopniu czynniki kulturowe i polityczne a w szczególności:

1. System polityczno-ekonomiczny (ZSSR- radiofonia jako element systemu społecznego kontrolowanego w całości przez państwo)

2. Tradycja i władza (brytyjski system radiowy wyrosły na gruncie dążeń do dominacji imperialnej)

3. Religia (tendencje oświatowe kościoła katolickiego w krajach latynoskich)

4. Geografia (w młodych krajach wielokulturowych, np. w Kanadzie i Australii, zasadą ogólną było zachowanie spoistości kulturowej i wyrastającej stąd nowej tożsamości narodowej)

5. Etnografia (w Belgii rozwój radia wyznaczyła kolejność zapewnienia równowagi w podzielonym kulturowo, etnicznie i językowo w społeczeństwie)

6. Ekonomia (w USA- dostrzeżenie korzyści komercyjnych)

7. Zależność polityczna niektórych krajów (powojenny ład polityczny i medialny zaprojektowany przez zwycięzców – Amerykanów w Japonii i w Niemczech, Rosjan w krajach Europy Środkowo – Wschodniej)

8. Indywidualna wizja jako inspiracja dla innych (twórca BBC John Reith w Wlk. Brytanii)