Ogrodnictwo zrównoważone wykład 2, dn.

Struktura produkcji owoców jagodowych w Polsce 2005-2006:

• Truskawki 38%

• Porzeczki 38%

• Maliny 12%

• Agrest 3%

• Inne 9%

Produkcja warzyw w Polsce 2005-2009:

• 06-09 5,5mln t

• 01-05 5100tys t

Zbiory warzyw spod osłon 1997-2009:

• 09 2,1tys ha szklarni i 3,4 tys. ha folii zbiory 750tys t

Struktura produkcji warzyw gruntowych w latach 2005-2006 i 2008-2009:

• 2005-2006

  • Kapusta 46

  • Cebula 12

  • Burak ćwikłowy 11

  • Pomidor 7

  • Ogórek 7

  • Marchew 6

• 2008-2009

  • Kapusta 26

  • Marchew 19

  • Cebula 14

  • Ćwikłowe 7

  • Pomidor 6

  • Ogórek 6

  • Kalafior 5

  • Inne 17

Struktura powierzchni pozostałych warzyw 2006:

• Produkcja pieczarek

  • 2007 210tys. t

  • Udział w obrocie międzynarodowym poniżej możliwości

• Produkcja przetworów owocowych 2006

  • Dżemy i marmolady 200tys. t

  • Soki zagęszczone 300tys. t

  • Mrożonki 400tys. t

  • Soki 1200tys. t

• Produkcja przetworów warzywnych 2006

  • Koncentrat pomidorowy 40tys. t

  • Marynaty 75tys. t

  • Konserwy 125tys. t

  • Soki 200tys. t

Produkcja owoców i warzyw w Polsce i niektórych krajach Europy:

• Włochy 34,2 mln t

• Hiszpania 28,6 mln t

• Francja 19 mln t

• Polska 8,7 mln t

• Niemcy 8 mln t

• Grecja 7,8 mln t

• Holandia 4,7 mln t

Produkcja warzyw w Polsce na tle niektórych krajów Europy:

• Federacja rosyjska 14,6mln t

• Włochy 13,7 mln t

• Hiszpania 13,1 mln t

• Ukraina 8,8 mln t

• Polska 5,6 mln t

• Francja 5,3 mln t

• Holandia 4,4 mln t

Eksport i import owoców i warzyw oraz ich przetworów 2005-2006:

Produkt	Eksport (mln euro)	Import (mln euro)	Saldo (mln euro)
Owoce
Ogółem	849	912	-63
Świeże	206	640	-435
Przetwory	643	272	+371
Warzywa
Ogółem	482	424	+58
Świeże	177
Grzyby			Największe saldo dodatnie

Miejsce Polski w Europie w niektórych działach produkcji:

• mrożone owoce i warzywa 1

• koncentrat jabłkowy 1

• grzyby 2

• rośliny zielarskie 2

• marchew 1

• kapusta 1

• buraki ćwikłowe 1

• cebula 2

• pieczarki 2

Powierzchnia uprawy roślin ozdobnych w niektórych krajach Europy:

• Holandia

• Włochy

• Wielka Brytania

Struktura polowej produkcji roślin ozdobnych w Polsce:

• Szkółki 3000 ha 77,9%

  • Krzewy róż 1500 39,0

  • Rośliny w pojemnikach 1100 28,5

  • Byliny 400

Tendencje w produkcji ogrodniczej:

• zmiana skali produkcji i specjalizacja

• wyposażenie techniczne (komputer klimatyczny, nawadnianie/fertygacja)

• mechanizacja uprawy i zbioru (urządzenia do sortowania)

• nowe technologie

• podłoża (hydroponika i aeroponika)

• oszczędność i ułatwianie pracy

• hamowanie wzrostu

• aspekty ekologiczne

  • zdrowotność produktu wytwarzanego w nieskażonym środowisku

  • uprawa mało szkodząca środowisku

  • hodowla odmian odpornych

  • zapewnienie bioróżnorodności (banki genów)

  • fitoremediacja (zwalczanie nicieni przez aksamitkę)

Integrowana i ekologiczna produkcja warzyw:

• gleba i inne czynniki siedliska

  • ściółkowanie (walka z chwastami)- kora, czarna folia, itp.

Rozłożenie podaży na jak największą część roku:

• przyspieszanie

• pędzenie

• uprawa opóźniona i wielokrotna – sterowanie

(Różnica temperatury pod białą i czarna folią wynosi w słoneczny dzień 10°C)

Urozmaicenie asortymentu:

• wprowadzenie nowych gatunków do uprawy:

  • aronia

  • gerbera

  • anturium

  • miłorzęby

  • papryka

  • pekińska

  • brokuł

  • sałata krucha

  • pomidor

Wysoka jakość:

• wygląd

• wielkość

• wyrównanie

• świeżość

• walory smakowe i aromat

• wartość biologiczna

• łatwość z przygotowaniem

Przygotowanie do spożycia:

• warzywa poszatkowane

• do mikrofali

• na patelnie

Wpływ ogrodnictwa na jakość życia:

• zdrowie

• samopoczucie

• wrażenia estetyczne

Wartość odżywcza i biologiczna warzyw:

• mało kaloryczne

  • 2400 kalorii (10 000J)= 1kg chleba, 8kg kapusty, 20kg ogórka

• wysoki stosunek zawartości substancji biologicznie czynnych do zawartości energetycznej

  • Dzienne potrzeby karoteny – 45g, energetyczne 6kg marchwi

• mała zawartość węglowodorów, białka, tłuszczów, a duża wody (do 98%)

Związki pozytywnie oddziaływujące na zdrowie człowieka:

• Wit. C – 60% z warzyw i owoców

• beta-karoten 33% z warzyw

• błonnik 25-33%

• sole mineralne 8-20%

• Wit. B 7-12%

• Wit. E

• substancje aromatyczne i inne

Barwniki roślinne:

• karotenoidy (np. likopen)

• flawonoidy (antocyjany)

• betalainy (betanina)

Olejki eteryczne:

• allilowe – wielosiarczki (allicyna)

• terpeny

• gorczyczne

Kwasy organiczne:

• Saponiny

• Glukozynolany (sulforafan)