Ćwiczenia stosowane – użytkowo-sportowe
Ta grupa ćwiczeń opiera się na naturalnych ruchach człowieka, jak : bieganie, chodzenie itd. Ćw. Z tej gr. Stanowią podstawowy zasób ćw. Dla dzieci i młodzieży, ponieważ jako ruchy naturalne mają znaczenie zdrowotne. Przyczyniają się do rozwoju budowy ciała. Kształtują prawidłowe cechy motoryczne. Odpowiadają również psychice osób ćwiczących. Mogą być wykonywane w 2 pierwszych częściach lekcji – wstępnej i głównej. W części wstępnej jako rozgrzewka, w części głównej jako materiał właściwy nauczania i służący wzrostowi natężenia wysiłku w czasie lekcji.
Zadania ćw. Stosowanych:
Wyrobienie ogólnej sprawności fizycznej
Doskonalenie cech fizycznych i motorycznych
Powtarzając odp ruchy w ich prawidłowej formie wykonania, wyrabiamy nawyki ruchowe – ruchy często powtarzane zostają zapamiętane przez układ ośrodkowy nerwowy – ruch staje się półautomatyczny-pisanie.
W przypadku os niepełnosprawnych ćw stosowane dają odprężenie psychiczne, zmniejszają uczucie niepełnosprawności, ponieważ zadania ruchowe naturalne zawarte w ćw stosowanych dają się wyuczyć i mogą być wykonane.
Pozwalają się wyżyć ruchowo i uczuciowo
Mogą być prowadzone w formie zabawy lub w formie ścisłj.
Podział ćw. Stosowanych:
Ćw. Równoważne na przyrządach
Zwisy i podpory
Rzuty, chwyty, dźwigania
Chody, biegi
Skoki
Ćw. Zwinnościowo-akrobatyczne
Ad. 1. Ćw. Równoważne na przyrządach
Ćwiczący wykonujący ewolucje na przyrządzie może być ustawiony do przyrządów po bok lub poprzek. W ustawieniu po bok, linia barków jest równoległa do osi długiej przyrządu. W ustawieniu poprzek linia barków jest prostopadła do osi długiej przyrządu. Oba ustawienia mogą być wykonane przodem, tyłem, prawym lub lewym bokiem. Ćw. Równoważne polegają na różnych układach ciała przy albo w warunkach zachwianej równowagi. O stopniu trudności decyduje płaszczyzna podparcia i położenie środka ciężkości. Są to ćwiczenia angażujące układ nerwowo-mięśniowy, zwiększają również pracę układu oddechowego. Rozszerzają zasób koordynacji, rozwijają odwagę i śmiałość ćwiczących. Możemy je podzielić na ćwiczenia:
Równoważne, wolne
Z przyborami
Na przyrządach
Ze współćwiczącym
W formie zabawowej
Ćw. Równoważne możemy utrudnić przez zmniejszenie płaszczyzny podstawy ciała, oddalenie środka ciężkości od podłoża, zwiększenie wysokości i ruchomości przyrządu oraz pochylenie płaszczyzny. Do ćw. Równoważnych należą:
Postawa równoważna
Stanie jednonóż
Wspięcie na palce
Półobroty i obroty
Przysiady
Uniki
Półnagi i wagi
Ćw. Równoważne dają poczucie świadomego wykorzystania ruchów w sytuacji, gdy poczucie równowagi może być zagrożone. Wymaga to prawowidłowego współdziałania czucia mięśniowego, błędnika i wzroku. Wyłączenie któregoś z receptorów powoduje zwiększenie funkcji pozostałych.
Ad. 2. Zwisy i podpory
SA to ćw. Siłowe. W zwisie linia barków znajduje się niżej punktu podparcia dłoni, a ciało utrzymywane jest przez granicę mięśni kończyn górnych. Pracują gł. Grupy mięśni zginaczy. W podporze linia barków znajduje się powyżej punktu podparcia dłoni, pracują gł. Mięsnie prostowniki.
Rodzaje chwytów w zwisach:
Zwis podchwytem – dłonie zwrócone do ćwiczącego, kciuki na zewnątrz
Zwis nadchwytem – dłonie zwrócone na zewnątrz, kciuki do środka
Zwis dwuchwytem – 1 dłoń jak do podchwytu, druga jak do nadchwytu
Dłonie mogą chwytać poręcz chwytem zewnętrznym lub wewnętrznym.
Asekuracja przy zwisach:
Podczas asekuracji możemy przytrzymywać ćwiczącego za przegub nadgarstków, lub za biodra. W zwisie biernym pozycja ciała jest luźna, siła ciężkości biernie wyciąga ciało osiowo. Ciało zwisa bezwładnie. Zwis czynny – pozycja ciała naprężonego o skorygowanym ustawieniu głowy i napięciu wszystkich mięśni.(chcąc skorygować wady postawy stosujemy zwis czynny – korekcja napięcia mięśni)
Wyróżniamy: zwisy wolne(od 12 r. ż) – kiedy ciało nie ma kontaktu z podłożem i zwisy mieszane tzw. pół zwisy – mamy podpór poprzez podparcia nóg, a ciało jest rozciągane poprzez zwis dosiężny – sięgamy jak najwyżej, nie odrywając nóg od podłoża. Zwisy wolne stosujemy od 12 r. ż.
W zwisach mieszanych wyróżniamy:
postawy zwieszone – postawa stojąc z odchyleniem wyprostowanego ciała od linii chwytu – przodem, bokiem, tyłem.
Pozycje zwieszone – ciało znajduje się w tej samej płaszczyźnie co punkt chwytu i podparcia, zmianie ulega wysokość środka ciężkości – stanie zwieszone, obniżamy środek ciężkości do półprzysiadu zwieszonego, obniżamy jeszcze bardziej i mamy przysiad zwieszony i siad zwieszony.
Półzwisy postawne – punkt podparcia nóg znajduje się poza pkt zaczepienia dłoni, bardziej ukośne ustawienie ciała aniżeli w postawie zwieszonej. Na drążku
Półzwisy leżąc – układ ciała bardziej skośny niż w półzwisach postawnych, przez co praca mięśni rąk jest intensywniejsza. W zwisach i półzwisach możemy wykonywać różne ćwiczenia takie jak uginanie, zginanie i wyprosty rąk, wspinania, chody w bok i przeploty na sąsiedniej konstrukcji kratownic.
Ćwiczenia w podporach
Możemy wykonywać uginanie, zginanie i wyprosty ramion. Chody w podporach i pozycjach czworaczych. Stosujemy u dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.
Ad. 3. Rzuty i chwyty, dźwigania
Są ćw. O charakterze szybkościowo-siłowym. W rzutach mamy umiejętność rzucania przedmiotem na odległość i do celu. Można je wykonywać oburącz lub jednorącz. Rzut może być wykonany z zamachem lub pchnięciem. Przykładowo rzut z zamachem zza głowy, lub pchnięciem z przed klatki piersiowej. Chwyt jest umiejętnością wykonania precyzyjnych ruchów całych kończyn górnych w szczególności dłoni. Rozwija się zdecydowanie później aniżeli umiejętność rzutów – ok. 6 r. z.