Kultura obejmuje wartości powszechnie uznawane przez czł gr; normy określające sposoby zachowań oraz dobra materialne, które ludzie wytwarzają. Rola społ - jest to względnie stały, wewn spójny syst zachowań oraz cech, stanow reakcje na zach innych ludzi oraz przebiegający zgodnie z mniej lub bardziej określonym wzorem. Wyróżnia się 3 podst mechanizmy stanow motywację dla działania a zarazem integrujące osobowość jedn; dążenie do zach poczucia własnej tożs;-- wzrostu poczucia kontroli nad rzeczyw; poczucia własnej wartości. Jaźń sub. (lust) - jest to zespół wyobrażeń jedn o niej samej. Kształ jest min. przez rodzinę czy gr rówieśniczą. Jaźń odzwier (obiektywna)- wyobrażenie swego wizerunku w oczach innych, uczucia wobec siebie samego (np. duma).Def postawy – wg Turowskiego: "to względnie trwała dyspozycja jednostki do określonego zachowania się wobec danego przedmiotu, wynikająca z poglądów, uczuć i dążności danej jednostki odnoszących się do przedmiotu postawy."Postawa – jest pojęciem, które w roku 1918 do socjologii wprowadzili W.I. Thomas i F. Znaniecki. W ich ówczesnym rozumieniu postawa oznaczała stan umysłu jednostki wobec pewnych wartości społecznych. Można powiedzieć, że postawa to gotowość jednostki do reagowania w określony sposób na odpowiednie obiekty, jakimi mogą być zarówno przedmioty materialne jak i idee. Komponenty postawy- na k poznawczy post skład się wiad o jej przedmiocie, przekonania, przypuszczenia lub wątpienia. Najważn z tych skład są przekonania. Przekonanie jest intelektualnym stanem pewności o realności lub słuszności jakiegoś przedmiotu lub zjawiska. Post zwykle składa się z wielu różnych przekonań. k.emocjonalny, zwany też emoc-motywa., skł się z uczuć wyższych, czyli takich jak: radość, miłość, zachwyt, szacunek oraz z odpowiadających tym uczuciom przeciwieństw. Uczuciowy elem post obejmuje uczucia moralne, estetyczne, społeczne, religijne i inne, które zwykłe jednostka przejawia w odpowiednich syt i zachowaniach. Ściśle z nimi zazębiają się motywy, czyli pragnienia, dążenia, aspiracje
i życzenia, odzwierciedlające psychospołeczne potrzeby czł. trzecim k. postawy jest zachowanie, zwane też komponentembehawiorystycznym. Skł się on z reakcji mimicznych, panto-mimicznych, wokalnych, werbalnych i działań, czyli czynności zorganizowanych i ukierunkowanych na cel, jakimi są pomoc, opieka, oddanie czci, unikanie, przeszkadzanie itp. Behaw składnik postawy jest bardzo istotny, bowiem umożliwia diagnozowanie i podział postaw na werbalne i niewerbalne, zwane też motorycznymi. Liczebność grupy i czynniki konstytuujące grupę: Według Floriana Znanieckiego gr społ naz każde zrzeszenie ludzi, które w świadomości ich samych stanowią pewnego rodzaju odrębną całość. Skł się ona z co najmniej trzech lub więcej członków, gdyż zespołowi dwóch osób brak rozmaitych cech, które posiadają zrzeszenia liczniejsze. Psych Stanisław Mika uważa, że grupa społeczna może składać się nawet z 2os. jednak muszą one spełnić warunki konstytuujące grupę: a) między tymi osoi musi istnieć bezpośr interakcja, b) osob te muszą mieć wspólne cele, które wzmacniają poczucie solidarności i więź społ,c) w zbiorze jedn stanowiących gr muszą istnieć normy oraz ośrodki skupienia grupy - wartości, symbole, idee, d) w zbiorze tym musi istnieć struktura, czyli organizacja grupy,e) identyczność wskazująca odrębność od innych gr i zbiorowości. Def socjalizacji- (od łac. socialis- społeczny) szeroko rozumiane pojęcie socjalizacji obejmuje między innymi proc akulturacji, Proces przekazyw innym pokoleniom dorobku kultu. oraz syst. wartości, norm, wzorców, zachowań obowiązujących w danym społ (co przyczynia sie do rozwoju społecznego człowieka, kształtowania jego osobowości, oraz umiejętności niezbędnych dorosłej osobie). Różnice między procesem socjalizacji a procesem wychowania- socjalizacja jest pojęciem szerszym. może mieć negat wpływ, jest to proces niezamierzony, trwa przez całe życie, obejmuje zarówno kształt osob jak i nabywanie społ dojrzałości czy kompetencji społ; wychowanie wchodzi w skład pojęcia socjalizacji, jest pojęciem węższym, jest procesem zamierzonym, w procesie wychowawczym występuje zawsze wychowawca i wychowanek, to wpływanie na zachowanie jed społ. Funkcje rodziny.-reprod,-socjal,- opiek,- emocj,-seks,- eko,- stratyf,- identyf,- integr-kontr,- rekrea-towa. Typy rodzin- Rodzina - w socjologii rozumiana jako gr społ lub instytucja społ. Rodz jako gr społ – zw intymnego, wzajemnego uczucia, współdziałania i wzajemnych odpowiedzialności w którym akcent pada na wzmacnianie wewn relacji i interakcji. W tym ujęciu rodzina pełni funkcje osobowe:- małżeńską lub partnerską - rodzicielską - braterską Rodz jako instytucja społ – gr określona przez stosunki seksualne, odpowiednio unormowane i trwałe, tak by mogła zapewnić odnawianie się sfery reprodukcji. rodz (mała) - rodzina dwupok skład się z rodziców (zwykle małżonków) i ich niepełnol dzieci (także adopt). Jej przeciwieństwo stanowi rodzina wielopokoleniowa. Tego typu rodziny są charakter dla rozwiniętego społ nowoczesnego. Rodz poszerzona - skł się z dwóch lub więcej rodzin nuklearnych. Wys wtedy gdy bliscy krewni nie tylko małż z dziećmi stanowią jedno gosp dom, mieszkają ze sobą lub utrzymują bliski kontakt. rodz zrekonstruowana (utworzona przez parę z jednym lub większą liczba dzieci, z których co najm. jedno nie jest wspólnym dzieckiem tej pary),rodz poligamiczna –skł się ona z dwóch lub więcej rodzin nuklearnych związ węzłem mał. Istnieją dwa typy poligamii : poligynia w której męż może mieć więcej niż jedną małżonkę i poliandria, w której kob może mieć jednocześnie kilku mężów. rodz wielopokoleniowa – rodz skł się z kilku generacji mieszkających w wspólnym domostwie; przeciwieństwo rodziny nuklearnej. Taki model rodz charak społ słabo rozwinięte, a także środ feudalne oraz wiejskie, gdzie zarówno dziadkowie, ich potomstwo oraz wnuki zamieszkują wspólnie i prowadzą gosp. Często rodzina wielopok pojawia się także w środ ubogich, gdzie ze względu na brak finansów kolejni czł rodziny nie wyprowadzają się z domu.2 podtypy rodziny nuklearnej:1. Określające sytuację życiową; rodzina, w której przychodzimy na świat i mamy status dziecka, czł tej rodz mają wpływ na nasze życie, dają nam wskazówki, początkowo nami kierują.2. Zapewniająca prokreację- rodz, jaką zakładamy wstępując w związek małżeński; otrzymujemy status dorosłego. Współczesne alternatywne formy rodziny:.homoseksualna: Rejestrowane związki partnerskie dają podobne skutki prawne do małżeństwa heteroseksualnego. niepełna:- rodz, w której dziecko jest wychowywane tylko przez jednego z rodziców. Taki typ rodz powst na skutek długotrwałej nieobecności jednego z rodziców, która może być spowodowana…. W zależności od charakt nieobecności mówimy wtedy o rodzinie niepełnej czasowo, okresowo lub na stałe. zrekonstruowana- powstaje z części wcześniej utworzonej rodziny, która uległa rozbiciu na skutek śmierci jednego z rodziców lub rozwodu. Socjo elem osob: Osob społ składa się z 3 czynników: czynniki biogenne – dziedziczenie genotypu po naszych przodkach, cechy wyglądu, budowy, skłonności do dziedziczenia chorób; nie mamy na nie wpływu, psychogenne – dziedziczenie wrażliwości, inteligencji, talentu-czynniki socjogenne - wpływ otoczenia na jed, osob czł kszt się przez całe jego życie, wpływ środ celowy i niecelowy.