Wykład IV

Głównym problemem socjologii jest wyjaśnienie problemów społecznych.

-odpowiada na pytanie: „Dlaczego”?

-po to by coś wyjaśnić należy przeprowadzić badania empiryczne.

Teorie socjologii

Teoria konfliktu- ma określone założenia na temat określonego kręgu środowiska. Zakłada, że atrybutem (niezbywalną cechą) świata, społeczeństwa jest konflikt.

Konflikt- jest cechą immanentną

Teoria konfliktu jest zaprzeczeniem teorii funkcjonalnej.

Środowisko społeczne- jest systemem, który w naturalnym stanie znajduje się w równowadze. Jeżeli któraś z tych części nie spełnia swojej funkcji to system jest zachwiany lecz ma tendencje do powrotu w stan równowagi. Stanem naturalnym jest stan konfliktu (wg Teoretyków konfliktu).

Wg Karola Marksa z XIX w:

a) stosunki społeczne oparte są na sprzeczności i to na nich oparty jest świat (przeciwieństwo np. dobro-zło)

b) sprzeczności interesów- cecha rzeczywistości.

Świat postrzegany subiektywnie i obiektywnie.

Walka toczy się między dominującymi a zdominowanymi.

Ralf Dachrendof XX w-teoretyk konfliktów. System społeczeństwa to taki układ, który pozostaje w nieustannym konflikcie. Jeśli mówimy o jakiejś strukturze, to konflikt jest jej cechą. Poszczególne cechy tego układu mają sprzeczne interesy.

Do dyspozycji mamy 12 jednostek dobra

A=8 B=4

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A=7 B=5

Jeżeli grupa A posiada 8 jedn. dobra, to grupa B posiada 4 jedn. dobra. Jeżeli grupa B posiądzie 5 jedn. dobra, to kosztem odebrania grupie A 1 jedn. dobra. Grupa A będzie miała już tylko 7 jednostek.

Kiedy coś jest sprzeczne w społeczeństwie, konfliktowcy (konfliści) odpowiadają

-JEST ZACHWIANY KONFLIKT.

Georg Simmel -teoria XX w.

Skoro cechą życia społeczeństwa jest konflikt, to czy konflikt jest czymś złym? Często jest tak, że konflikt jest czymś pozytywnym (chodzi o skutki). Zagrożenie zewnętrzne powoduje większą integrację wewnętrzną. Jeśli to np. klasa jest zagrożona z zewnątrz, wszyscy integrują się wewnątrz, by przeciwdziałać problemowi zagrożenia. Integracja wewnętrzna rośnie w sytuacji konfliktu lub zagrożenia, pod warunkiem, że społeczeństwo o którym mowa było już zintegrowane wcześniej (tzn. integracja nie tworzy się na nowo, tylko rośnie.

Teoria (koncepcja) Pierra Bourdieu -wyjaśnia świat, społeczeństwo przy użyciu własnej terminologii, własnego modelu. Świat społeczny (powtarzający się model, układ) jest zbudowany na identycznej zasadzie (cecha POLA-na którym cały czas rozgrywa się konflikt). Ludzie różnią się swym KAPITAŁEM:

-intelektualnym

-społecznym

-politycznym

-ekonomicznym itp.

Każde pole ma swoją dominującą logikę (np. dla jednego pola najważniejszy jest kapitał finansowy, dla inne go społeczny itd. bywają też pola mieszane).

Między typologią a klasyfikacją istnieje różnica.

Typologia-dzielimy coś ze względu na podobieństwo do typu.

Klasyfikacja-przypisanie jednego elementu.

Różnica między celami:

Cel: Debata-dwie strony w konflikcie ze sobą celem jest przekonanie do swych racji jednej ze stron lub jej części

Cel: Gra-jedna ze stron ma wygrać z drugą w danej dziedzinie, z pola gry schodzą drugie strony

Cel: Wojna-jedna ze stron ma za zadanie zniszczyć drugą.

Konflikt nie jest wojną

Teoria wymiany-tłumaczy życie społeczne przez odwołanie się do natury człowieka. Ludzie w sposób naturalny mają tendencję do maksymalizacji korzyści. W sposób naturalny człowiek kalkuluje korzyści i koszty chcąc zmaksymalizować korzyści.

Głośne tezy:

1. Jeżeli jakieś zachowanie jest nagradzane, a inne karane, to jednostka ma tendencje do wykonywania czynności przejawiającej więcej nagród i kar.

2. Jednostki powtarzają zachowania dostarczające nagród.

3. Jednostki powtarzają te zachowania w sytuacjach podobnych, w których zachowania były nagradzane.

4. Bodziec, któremu towarzyszyła nagroda będzie wywoływać podobne zachowanie jeżeli będzie pojawiać się bodziec.

5. Zachowania będą się pojawiać tak długo, jak długo będą nagradzane.

6. Jeżeli do tej pory nagradzane zachowanie nie przynosi nagrody, jednostka reaguje emocjonalnie.

7. Im więcej nagród przynosi dane zachowanie tym mniej nagradzającym się ono staje.

Georg C. Homans-teoretyk wymiany.

działanie -cecha socjologii

Brak nagrody jest karą

Brak kary jest nagrodą

Peter Blau-teoretyk wymiany, książka „Wymiana i władza” nie wydana w języku polskim.

Tezy

1. Jeśli ktoś dysponuje szczególnymi dobrami, może na kimś wymusić pewną uległość- gdy ten ją spełni, władza posiadacza maleje.

2. Gdy ktoś posiada pewne dobra, a chcący ma inne dojścia do tych dóbr - władza posiadacza maleje.

3. Gdy ktoś posiada dobra, a chcący uzbrajają się w środki, to wtedy ci chcą wymusić te dobra na posiadaczach.

4. Jeśli chcący może się obejść bez nagrody, to posiadacz traci władzę.

Nagroda- tendencja do pewnych zachowań

Kara- unikanie pewnych zachowań

Kultura- termin odnosi się do szerokiego kręgu zjawisk.

System wartości - normy - wzory zachowań - zachowania - rezultaty zachowań.

---