1. Dziecięciościan Kwiecińskiego

Ściana edukacji	Neutralny opis	Patologia nadmiaru	Patologia niedomiaru
Globalizacja	Świat: problemy globalne, wojny, zagrożenia środowiska naturalnego, wyczerpywanie się surowców energetycznych, podział na polityczne centrum i peryferie	Kosmopolityzm, globalizm, wyolbrzymienie dramatu ludzkiego w wymiarze światowym przy jednoczesnym niezauważeniu problemów własnego państwa, marginalizacja społeczeństw i problemów lokalnych	Partykularyzm (zwracanie uwagi tylko na własne problemy)
Etatyzacja	To naród, państwo, jego suwerenność, ustrój, konieczność znalezienia miejsca w świecie, wrogowie-sojusznicy, siła i stabilność, racje stanu	Etatyzm, czyli zbyt duże ingerencje państwa za pomocą środków administracyjnych w życie społeczne, kształtowanie irracjonalnego, religijnego kultu państwa, jego instytucji i przywódczych osób, instytucje totalne, wychowanie jako tresura	Anarchizm, delegitymizacja państwa, nieutożsamianie się z państwem, alienacja polityczna
Nacjonalizacja	To naród, tradycja, swoistość kulturowa, istota więzi i odrębność	Nacjonalizm, nazizm, wyższość jednego narodu nad innym, tym samym zamknięcie się	Alienacja społeczna, wykorzenienie z więzi narodowej, aspołeczność, kosmopolityzm
Kolektywizacja socjalizacja wtórna	Klasa społeczna, więzi, interes klasowy, odrębność etosu, solidarność z ludźmi o podobnych pozycjach i położeniu, kształtowanie przekonań o szczególnym miejscu i misji własnej klasy	Skrajny kolektywizm, przewaga i dyktatura klas, wyrzeczenie się obrony własnego państwa na rzecz obrony interesów klasowych	Partyjność, alienacja polityczna
Polityzacja, biurokratyzacja, profesjonalizacja	Organizacje i instytucje, wychowanie do podziału pracy, kształtowanie ideologicznych przekonań o słuszności zastanego podziału i funkcji, jakie za sobą pociąga	Wychowanie do instytucji i organizacji prowadzi do syndromu osobowości autorytarnej, łączącej tendencje do dominacji z tendencjami do uległości	Alienacja pracy (praca nie ma wartości), aspołeczność i egocentryzm
Socjalizacja (uspołecznienie pierwotne)	Oddziaływanie grypy pierwotnej, rodziców, grupy rówieśniczej, środowiska lokalnego, wrastanie w zastane normy	Ograniczenie horyzontów do podwórkowości, to wyłącznie lokalne widzenie siebie i świata	Wykroczenie przeciwko normom
Inkulturacja, personalizacja	To osobowość kulturowa i społeczna, istota ludzka jako rezultat wrastania w kulturę i dokonywanie autonomicznych wyborów wartości, systemów filozoficznych religijnych	Przesada w procesach edukacyjnych, w koncentracji na wielkich ideałach, idealistyczne oderwanie od rzeczywistości, koncentracja na własnych przeżyciach jako lepszych od świata, który jest zły	Analfabetyzm kulturowy i funkcjonalny, rozchwianie i brak zasad, wartości
Wychowanie i jurdyfikacja	Obywatel, wdrożenie do realizowania i akceptowania ról i czynności obywatelskich; jurdyfikacja-kształcenie świadomości prawniczej	Osobowość zewnętrznie sterowana, uwięzienie w ramach mieszczańskich, sztywność osobista	Wykroczenie przeciwko normom, anemia, brak świadomości praw i obowiązków, brak umiejętności prawnego funkcjonowania
Kształcenie i humanizacja	To osoba ludzka, wiedza, światopogląd, umiejętności, nawyki, kompetencje interakcyjne, kształtowanie potrzeb wtórnych	Akademizm, ozdobność, nieprzydatność wiedzy i umiejętności, konserwatyzm poznawczy	Analfabetyzm funkcjonalny i deprawacja
Hominizacja	Organizm, kształcenie cech gatunkowych człowieka, wychowanie zdrowotne, higieniczne i seksualne, to także unikanie kary i maksymalizacja nagrody, to kształtowanie i kanalizowanie potrzeb pierwotnych	To ustawiczne wglądanie w siebie, naturyzm, seksualizm, przesadna odpowiedzialność	To niedomogi organizmu, animalizm, zastąpienie wartości przez potrzeby pierwotne, to także kalectwa i niedorozwój

1. Patologie nadmiaru i niedoboru:

1. Globalizacja:

1. Nadmiar :Amerykanizm- jednostronny, jednokierunkowy przepływ wzorców kulturowych z ameryki do reszty świata ;

Westernizm- jednokulturowy przepływ wzorców kulturowych z europy zachodniej do reszty świata.

1. Niedobór: brak świadomości globalnej, (zanieczyszczenie świata)

1. Etatyzacja:

1. Nadmiar: manipulacja, ograniczenie społeczeństwa przez rząd.

2. Niedobór : zachwianie w systemie wartości, alienacja-wyobcowanie (wymiar obiektywny nie musi się nakładać z wymiarem subiektywnym.)

1. Nacjonalizacja:

1. Nadmiar: rasizm, nacjonalizm

2. Niedobór: kosmopolityzm

1. Kolektywizacja:

1. Nadmiar: partia polityczna (każdy z każdym rywalizuje)

2. Niedobór: apartyjność, atomizm

1. Polityzacja:

1. Nadmiar: prowadzi do autokratycznego funkcjonowania, człowiek zniewolony przez instytucje np. fabryczne, mundurowe

2. Niedobór: przełożenie życia zawodowego na życie rodzinne, alienacja pracy, indywidualizm.

1. Socjalizacja:

1. Nadmiar: koledzy, szkoła maja na nas wpływ, przesocjalizowan wersja młodego człowieka

2. Niedobór: aspołeczność brak akceptacji przez społeczeństwo

1. Inkulturacja:

1. Nadmiar: wywyższanie własnej kultury, idealista

2. Niedobór: analfabetyzm kulturowy, brak ambicji, nie jest realistą

1. Wychowanie i jurydyfikacja:

1. Nadmiar: brak indywidualności, wykorzystywanie wiedzy prawnej

2. Niedobór: skłonność łamania praw, brak świadomości i akceptacji prawnej

1. Kształcenie:

1. Nadmiar: wywyższanie się, przejawianie braku chęci do rozwoju

2. Niedobór: analfabetyzm funkcjonalny (jednostka potrafi pisać i czytać lecz nie rozumie tego co napisał i przeczytał)

1. Hominizacja:

1. Nadmiar: jednostka skupia uwagę na samym sobie

2. Niedobór: homoseksualizm, prostytucja, niedomogi organizmu

1. Pojęcie roli społecznej

rola społeczna - stanowi zespół praw, a także obowiązków, które powstają na skutek zajmowania określonej pozycji społecznej. W związku z tym w stosunku do pewnej jednostki czy grupy osób stawiane są wymagania. Swoboda osób, które posiadają określony status społeczny jest ograniczona przez zakazy i nakazy. Zakres swobody, w zależności od pełnionej roli, może być wąski lub szeroki, jednak przekroczenie wyznaczonych granic wiąże się z negatywnymi sankcjami społecznymi.

Rola społeczna to inaczej funkcja, jaką powinna pełnić dana osoba. Wszystkie role, które występują w społeczeństwie, są zależne od innych. Jeżeli ktoś sprawuje rolę ucznia, to konieczne jest pełnienie przez inną osobę roli nauczyciela.

Rola społeczna może być przypisana, a także osiągana. Istotną kwestią jest, że osoby które pozostają w kontakcie z osobą pełniącą określoną rolę społeczną, oczekują, że będzie ona się zachowywać według ustalonego wzoru.

Jeżeli rola społeczna jest pełniona przez jednostkę przez stosunkowo długi okres czasu, wpływa na jej cechy osobowościowe.Istnieje również zjawisko negacji roli, które polega na jej świadomym odrzuceniu tj. postępowaniu przeciwnym do jej wymagań.

1. Edukacja wg. Kwiecińskiego

To ogół działań, procesów i warunków sprzyjających rozwojowi człowieka. Rozwój natomiast określany jest poprzez lepsze rozumienie siebie i relacji ze światem, skuteczną kontrolę własnych zachowań i większe sprawstwo wobec procesów zewnętrznych

1. Socjologia wych. a inne nauki

1. Podobieństwa pomiędzy pedagogiką społeczną i socjologią wychowania.

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA:

zajmuje się budowaniem teorii sprawnego działania,

interesuje się problemami wpływów środowiska na procedury wychowawcze oraz elementami ułatwiającymi zaspokojenie potrzeb rozwojowych ludzi w kolejnych stadiach ich egzystencji i przeróżnych okolicznościach (w miejscu pracy, w szkole, podczas zabawy, na wycieczce, w domu, środowisku rodzinnym, gronie kolegów, itp.),

można nazwać ją pedagogiką środowiska,

bierze pod uwagę metodologię oraz cały system wiedzy pedagogicznej, próbuje rozwikłać trudności natury prakseologicznej,

korzysta z zasobu wiedzy innych dyscyplin, np. biologii, psychologii czy socjologii,

próbuje reformować i zmieniać środowiska wychowawcze, dążąc do optymalizacji procedur wychowawczych.

SOCJOLOGIA WYCHOWANIA:

opisuje i analizuje,

bada tematykę zarówno celowych działań pedagogicznych, jak i spontanicznych oddziaływań wychowawczych na jednostkę w celu jej uspołecznienia,

zajmuje się oddziaływaniami wychowawczymi w różnorodnych przestrzeniach wychowawczych, grupach społecznych oraz organizacjach,

opisuje rezultat tych oddziaływań w całym procesie socjalizacji jednostki,

korzysta z metodologii badań socjologicznych i systemu wiedzy socjologicznej przy badaniu reguł procedur wychowawczych.

1. Podobieństwo pomiędzy filozofią a socjologią wychowania

1. Pojęcie roli społecznej

1. Co to jest?

rola społeczna - stanowi zespół praw, a także obowiązków, które powstają na skutek zajmowania określonej pozycji społecznej. W związku z tym w stosunku do pewnej jednostki czy grupy osób stawiane są wymagania. Swoboda osób, które posiadają określony status społeczny jest ograniczona przez zakazy i nakazy. Zakres swobody, w zależności od pełnionej roli, może być wąski lub szeroki, jednak przekroczenie wyznaczonych granic wiąże się z negatywnymi sankcjami społecznymi.

1. Co się na nią składa

Na każdą rolę społeczną składają się odpowiednie prawa i obowiązki, przywileje i powinności. Realizacja ich jest właśnie pełnieniem roli, wynikającej z dobrowolnej lub wymuszonej przynależności jednostki do grup i innego typu zbiorowości społecznych.

1. Uwarunkowania pełnienia roli

Uwarunkowaniami nazywamy to, co może na nas wpływac w trakcie pełnienia rol, charakter osobowośc, uwarunkowania genetyczne.

1. Konflikt ról

Konflikt ról - to sytuacja, w której cechy i pragnienia osoby są niedostosowane do wymagań roli. Konflikt ról może wynikać m.in. ze sprzeczności między oczekiwaniami różnych osób.

Przykładowo: pracownik, który został poproszony o dokończenie projektu poza godzinami pracy, w dniu, w którym umówił się z synem do kina doświadcza konfliktu roli pracownika i ojca.

1. Konflikt roli

Do konfliktu roli (ról) dochodzi wówczas, gdy sposoby postępowania wynikającej z pełnienia jednej roli są sprzeczne ze sposobami wynikającymi z innej. Konfliktowi roli ulega np. kobieta posiadająca małe dziecko, będąca szefem dużego działu prężnie rozwijającej się organizacji, która chce połączyć swe zawodowe i domowe obowiązki - być profesjonalistą w swojej dziedzinie oraz wzorową matką. Konflikt roli pojawia się również wtedy, kiedy osoba stoi przez zadaniem, które nie jest w zgodzie z uznawanym przez nią systemem wartości (np. handlowiec zachwalający towar niskiej jakości).

1. Porównanie ideologi edukacji

Teoria	Ideologia przekazywania	Ideologia interpretowania	Ideologia podmiotowości
WIEDZA	Przedmioty rozwinięte w przeszło­ści i obecnie są poszerzane	Istnieje w świado­mości znawców i w ich zdol­ności do organizowania my­śli i działania; przedmioty są jednymi z wielu dostępnych zasobów	Wiedza przedmiotowa uważana jest za ograniczoną w zestawie­niu ze współczesnymi złożo­nymi problemami
UCZENIE SIĘ	Odpowiednio do standardów i kryteriów przedmiotów.	Interpretacja rzeczywistości. Kryteria oceny pochodzą od ucznia i nauczyciela	Techniki ucze­nia się i rozwijania nowej wiedzy oraz rozumienia
NAUCZANIE ZADANIE NAUCZYCIELA	Po­prawianie osiągnięć ucz­niów wg znanych nauczy­cielowi kryteriów przedmio­towych	Organizacja dialogu, w którym uczniowie mogą zmodyfi­kować swoją wiedzę przez interakcje z innymi ludźmi i z przedmiotami rozumia­nymi jako zasoby	organizacja doświadczeń ucze­nia się, tak aby ucznio­wie stopniowo nauczyli się, jak samodzielnie podejmo­wać wszystkie decyzje o uczeniu się
OCENIANIE	Formie egzami­nu, prawdopodobnie pisem­nego, nadzorowanego przez nauczyciela lub egzamina­tora, a jeśli konieczne bę­dzie limitowanie, przyjęty będzie system odwołujący się do norm.	Monitorowanie stopniowego modyfikowania wiedzy, faza po fazie; w miarę możliwości będzie to ocenianie odnoszące się do kryteriów	Stopniowo przechodzi spod kontroli nauczyciela pod kontrolę uczniów, w miarę jak uczą się oni efektywnie oceniać swoje uczenie się; ocenianie oparte na kryteriach