Psychologia rozwoju człowieka

Psychologia rozwoju człowieka – wykłady

Maria Jankowska

FORMA ZALICZENIA: test jednokrotnego wyboru – 30pyt

LITERATURA:

  1. Harwas – Napierała, B. Tempała 200r. Warszawa „ Psychologia rozwoju człowieka T2”

  2. Przetacznik – Gierowska, M. Tyszkowa 200r. „Psychologia rozwoju człowieka”

  3. Schaffer H. R. 2005r. warszawa „Psychologia dziecka”

  4. Turner J. S., Helms D.B. 1999r. Warszawa “Rozwój człowieka”

24.02.2012.

DEFINICJA

PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA zajmuje się ontogenezą, czyli badaniem rozwoju psychicznego organizmów jednostkowych, a głównie człowiek od chwili poczęcia do śmierci, a więc rejestruje zmiany, docieka przyczyn, źródeł.

ISTOTA ROZWOJU SĄ ZMIANY.

Psychologia rozwoju bada i postęp i regres.

ROZWÓJ – proces stosunkowo długotrwały w toku którego dokonują się kierunkowe prawidłowo po sobie następujące zmiany prowadzące od stanów czy też form niższych, prostszych, słabiej zorganizowanych do wyższych, bardziej złożonych, bardziej zorganizowanych.

RODZAJE ZMIAN ROZWOJOWYCH:

ZMIANY ROZWOJOWE RODZAJE:

ZMIANY ROZWOJOWE POD WZGLĘDEM POWSZECHNOŚCI

KOHORTA – grupa ludzi żyjących w tym samym czasie i miejscu

CZYNNIKI ROZWOJU:

CZYNNIKI ROZWOJU – TEORIA 4 CZYNNIKÓW:

  1. Genetyczne uwarunkowania rozwoju

  2. Środowiskowe uwarunkowania rozwoju

  3. Nauczanie i wychowanie – wyznaczniki rozwoju (czynniki przyczynowe)

  4. Aktywność własna – wyznaczniki rozwoju (czynniki przyczynowe)

ROLA DOJRZEWANIA I UCZENIA SIĘ

Dojrzewanie – te aspekty rozwoju, które są niezależne od doświadczenia indywidualnego

Cechy filogenetyczne – gatunkowe

Uczenie się – proces prowadzący do zmian w zachowaniu na podłożu indywidualnego doświadczenia

Okres sensytywny – największa podatność na bodźce danego rozwoju

KONCEPCJA SPOŁECZNEGO ŚRODOWISKA ROZWOJU

„Rozwój jest wypadkową funkcjonowania jednostki w kontekście środowiska.” ~Urie Bronfenbrenner, 1979~

DYNAMICZNY INTERAKCJONIZM

Rozwój jest wynikiem aktywnej i dwustronnej interakcji dziecka z otoczeniem społecznym i fizycznym.

DZIECKO ROZWIJA SIĘ DZIĘKI:

PERIODYZACJA – podział życia człowieka na okresy. 2 stanowiska:

  1. Periodyzacja ma znaczenie porządkujące, podkreśla ciągłość rozwoju a dzielimy na okresy, żeby było łatwiej opisywać, granice podziału nie są ustalone przypadkowo, ten pogląd jest bardziej powszechny

  2. Rozwój ma charakter stadialny

OKRESY ROZWOJOWE:

  1. Okres prenatalny (ciąża + poród + okres noworodkowy)

  2. Okres niemowlęcy i poniemowlęcy (od ur do 3 r. ż.)

  3. Wczesne dzieciństwo, okres przedszkolny (3 – 6r.ż)

  4. Średnie i późne dzieciństwo, młodszy wiek szkolny (6 – 12 r.ż.)

  5. Adolestencja – okres dojrzewania (12 – 20 r. ż.)

  6. Wczesna dorosłość (19 – 35 lat)

  7. Średnia dorosłość (35 – 60 lat)

  8. Późna dorosłość (60 lat – do śmierci)

STRATEGIE BADAWCZE:

  1. Strategia badań poprzecznych

    1. Polega na badaniu grup ludzi w różnym wieku i porównywaniu uzyskanych wyników

    2. Każda osoba badana jest raz

    3. Badacz porównuje wyniki uzyskane od osób w różnym wieku i analizuje istniejące między nimi podobieństwa i różnice

    4. Zalety: wymaga niewielkiego rodzaju czasu

    5. Wady:

      1. nie jest kontrolowany wpływ zmiennej tj. przynależność do grupy pokoleniowej kohorty (dzielące podobne doświadczenia życiowe);

      2. badacz nie kontroluje, w jakie interakcje ze sobą wchodziły zmienne w każdej z porównywanych grup do momentu badań oraz w trakcie

  2. Strategia badań podłużnych

    1. Badania tej samej grupy ludzi w kolejnych odstępach czasu

    2. Wady:

      1. Kilkakrotne wykonywanie pomiarów jest czynnikiem zniekształcającym badanie

      2. Trudność w otrzymaniu początkowej liczebności grupy przy badaniu trwającym przez dłuższy czas

      3. Czasochłonne

    3. Zalety: bierze pod uwagę zmienną rozwojową populacji

METODY BADANIA ROZWOJU:

09.03.2012.

ROZWÓJ POZNAWCZY – ROZWÓJ PERCEPCYJNY

DOTYK I BÓL

WĘCH

SMAK

SŁUCH

DŹWIĘKI MOWY

SŁUCH FONEMATYCZNY

DŹWIĘKI MUZYKI

WZROK

WIDZENIE GŁĘBI

WIDZENIE BARW

WIDZENIE RELACJI

PERCEPCJA INTERMODALNA

ZMIANY POJEMNOŚCI PAMIĘCI

STRATEGIA PAMIĘCIOWA

STRATEGIE STOSOWANE PRZEZ DZIECI

ROZWÓJ STRATEGII PAMIĘCIOWYCH

PAMIĘĆ AUTOBIOGRAFICZNA

AMNEZJA DZIECIĘCA

ROLA RODZICÓW W ROZWOJU PAMIĘCI AUTOBIOGRAFICZNEJ

DZIECI JAKO NAOCZNI ŚWIADKOWIE

ROZWÓJ POZNAWCZY W UJĘCIU JEANA PIAGETA

INTELIGENCJA

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA

STRUKTURA INTELEKTU

ZMIENNE STRUKTURY POZNAWCZE

SCHEMATY – wewnętrzne reprezentacje określonych czynności fizycznych lub umysłowych. Wzorce, dzięki którym dziecko działa i nadaje znaczenie światu wyrażają się w jawnym działaniu.

Fundamentalne dla inteligencji są schematy składające się z:

np. schemat patrzenia, schemat chwytania

OPERACJE – struktury umysłowe wyższego rzędu, które nie pojawiają się w myśleniu przed osiągnięciem wieku szkolnego

Są to różne systemy działań umysłowych (wewnętrznych), poprzez które dzieci rozwiązują problemy i rozumieją w sposób logiczny. Ich cechą charakterystyczną jest odwracalność.

16.03.2012.

NIEZMIENNE FUNKCJE POZNAWCZE:

ROZWÓJ INTELIGENCJI:

ROZWÓJ INTELIGENCJI:

ZNACZENIE RÓWNOWAGI I NIERÓWNOWAGI

STUDIA ROZWOJU INTELEKTUALNEGO

OKRES SENSORYCZNO – MOTORYCZNY

SCHEMATY, KTÓRE KSZTAŁTUJĄ SIĘ W TYM OKRESIE TO:

OKRES WYOBRAŻEŃ PRZEDOPERACYJNYCH

ROZUMOWANIE OPARTE NA ZDARZENIACH ZEWNĘTRZNYCH (A NIE NA OPERACJACH LOGICZNYCH), KTÓRE CECHUJĄ:

OKRES OPERACJI KONKRETNYCH

PIERWSZE OPERACJE

POJĘCIA STAŁOŚCI

OKRES OPERACJI FORMALNYCH

POJĘCIE MORALNOŚCI

  1. Stadium anomii moralnej trwające do 3 roku życia dziecka, w którym nie ma ono świadomości istnienia norm i zasad moralnych

  2. Stadium heteronomii moralnej (od 3 do 9 lat) dziecko traktuje normy jako narzucone z zewnątrz, obowiązujące ze względu na nakazy dorosłych, Stadium składa się z dwóch faz:

    1. Egocentryzm – od 3 do 5 lat

    2. Konformizm – od 5 do 9 r. ż.

EGOCENTRYZM

KONFORMIZM

  1. Stadium socjonomii moralnej trwają od 9 do 13 / 14 lat

    1. Dziecko dostosowuje swe zasady postępowania do norm uznawanych w grupie rówieśniczej, jest tzw. Konwencjonalizm moralny uznający normy uznawane przez grupę lub osoby cieszące się autorytetem

    2. W tym stadium dziecko zapytane dlaczego przezywał kolegę odpowie, bo wszyscy go przezywali

  2. Stadium autonomii moralnej (od 13 / 14 lat do 22 r. ż.)

    1. Zachodzi tu proces uwewnętrznienia norm, który jest związany z coraz lepszym rozumieniem ich wartości i społecznego sensu ich stosowania.

    2. Proces uwewnętrznienia norm obejmuje fazy:

      1. Pryncypializm moralny – od 13 do 15 lat

      2. Relatywizm moralny – ok. 16 r. ż.

      3. Idealizm moralny – od 17 do 22 lat

PRYNCYPIALIZM MORALNY – jednotka podejmuje realizację norm sztywno i rygorystycznie, od których nie ma odstępstwa

RELATYWIZM MORALNY – następuje zrozumienie, że w niektórych sytuacjach odstępstwo od jakiejś zasady jest możliwe i konieczne, o ile można się spodziewać, że przyniesie pożądane następstwa

Osoba będąca na poziomie pryncypializmu moralnego uważa, że np. nigdy nie można kłamać, natomiast na etapie relatywizmu moralnego uważa, że są sytuacje, w którym nie należy do końca powiedzieć prawdy np. ciężko choremu że nie udała się operacja, żeby się nie załamał.

IDEALIZM MORALNY – w fazie tej stosunek do norm moralnych staje się bardziej świadomy i refleksyjny. Człowiek w postępowaniu kieruje się osądami sumienia i uznawanymi, uniwersalnymi zasadami moralnymi. Następuje tu najpełniejsze uwewnętrznienie norm i zasad moralnych. Najważniejsza w ocenie moralnej jest tu własna aprobata i dezaprobata oparta na właściwe ukształtowanym sumieniu, a nie nacisk ze strony innych ludzi.

23.03.2012.

ROZWÓJ JĘZYKOWY

JĘZYK

„Umowny system symboli.” Brown, 1965

Słowa są symbolami, które reprezentują przedmioty, wydarzenia, ludzi.

MOWA

Konkretny akt fizyczny formowania i kolejnego wypowiadania dźwięków języka mówionego.

FUNKCJE JĘZYKA

PODEJŚCIE BEHAWIORYSTYCZNE

PODEJŚCIE NATYWISTYCZNE

KATEGORIE REGUŁ GRAMATYCZNYCH

STRUKTURA POWIERZCHNIOWA

STRUKTURA GŁĘBOKA

PODEJŚCIE SPOŁECZNO – INTERAKCYJNE

ROZUMIENIE ZNACZENIA SŁÓW

NADROZCIĄGŁOŚĆ ZNACZEŃ – uogólnienie znaczenia wyrazu na rzeczy inne, niż zakłada jego konwencjonalne użycie

NADMIERNE ZAWĘŻENIE – ograniczenie konwencjonalnego zastosowania wyrazu

GROMADZENIE SŁOWNICTWA – ROZWÓJ WOKALIZACJI

NARASTANIE ZASOBU SŁOWNIKOWEGO

Rok, miesiąc zakres słownictwa

1,0 3

1,6 22

2,0 272

2,6 446

3,0 896

4,0 1540

5,0 2072

6,0 14000

NABYWANIE REGUŁ GRAMATYCZNYCH

HIPERREGULARYZACJA – zjawisko polegające na stosowaniu reguł gramatycznych zbyt szeroko, również do wyjątków gramatycznych np. czasownik bać się, w czasie przeszłym użyte przez dziecko jako boiłem się

KOMPETENCJA KOMUNIKACYJNA – dopasowanie tego, co się mówi do konkretnego kontekstu społecznego. Znajomość reguł komunikacyjnych.

ZASADY KONWERSACJI RZĄDZĄCE DIALOGIEM:

„Słyszałem, że pewien ksiądz poszedł jako kapelan więzienny porozmawiać z mordercą, który zabił ojca, matkę, a dziadka zarżnął. Psycholog poradził mu, żeby porozmawiał z więźniem jak z dzieckiem, bo wtedy będzie zrozumiały i go nie urazi… Ksiądz posłuchał i kiedy zobaczył mordercę powiedział: Cio to? Cio to? Bęc mamusię, bęc tatusia, a dziadula dylu dylu?” z „Niecodziennika” J. Twardowskiego

OSOBOWOŚĆ I JEJ ROZWÓJ

OSOBOWOŚĆ - względnie stały wzorzec zachowań, myśli i emocji odróżniających jedną osobę od innych. Wzorzec ten wyraża charakterystyczny dla jednostki sposób przystosowania się do wymagań stawianych jej przez życie.

PERSPEKTYWA TEORII CECH

Koncepcja osobowości 16 czynników Cattella – zbadanie osobowości człowieka

PERSPEKTYWA PSYCHODYNAMICZNA

Teoria Erika Eriksona – teoria rozwiązywania kryzysów danego okresu rozwojowego, człowieka przechodzi 8 kryzysów, które powodują rozwój jednostki

STADIA ROZWOJU PSYCHOSPOŁECZNEGO

ZAUFANIE VS BRAK ZAUFANIA – 1 rok życia

Dziecko potrzebuje właściwej opieki i więzi z rodzicami, a zwłaszcza z matką, aby mogło wykształcić w sobie poczucie bezpieczeństwa poprzez budowanie zaufania do opiekujących się nim.

AUTONOMIA VS WSTYD I ZWĄTPIENIE – 2 i 3 rok życia

Dziecko poszukuje dróg uniezależnienia się od rodziców, a brak autonomii rodzi wstyd i zwątpienie w swoją wartość.

INICJATYWA VS POCZUCIE WINY – 4 i 5 rok życia

Dziecko poznaje swoje otoczenie i planuje nowe działania w nim, brak możliwości działania i nie zabezpieczone potrzeby wywołują w nim poczucie winy

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ VS. POCZUCIE NIŻSZOŚCI – 6 – 11 roku życia

Dziecko opanowuje wiedzę i umiejętności właściwe jego kulturze oraz podejmuje samodzielne działania, brak wiedzy i podejmowania działań rodzi poczucie bezwartościowości.

TOŻSAMOŚĆ VS ROZPROSZENIE RÓL – 12 – 18 rok życia

Młody człowiek poszukuje spójnej tożsamości osobowej i zawodowej, czyli poszukuje wypełnienia roli społecznej np. roli ucznia, dziecka, kolegi, przyjaciela. Brak tego wiąże się z utratą poczucia tożsamości, nie wie kim jest. Uświadomienie sobie że wypełniamy wiele ról społecznych. Pytanie kim jestem? Budowanie tożsamości; nie rozwiązanie tego kryzysu nie zna poczucia własnej wartości.

INTYMNOŚĆ VS SAMOTNOŚĆ – 20 – 35 rok życia

Człowiek poszukuje bliskich i trwałych związków z innymi, zwłaszcza z drugim człowiekiem i podjęcia zobowiązania i odpowiedzialności za relację – źle rozwiązany kryzys prowadzi do poczucie osamotnienia i jest objawem pewnej niedojrzałości osobowej. Potrzeba wejścia w intymną relacje z innym człowiekiem, związki potrzebują wysiłku. Budowanie związku – oznaka dojrzałości.

PRODUKTYWNOŚĆ VS STAGNACJA – 35 – 64 rok życia

Jednostka poszukuje adekwatnych dla siebie form produktywności i twórczości, możliwości własnego wkładu w społeczeństwo. Człowiek pracując zawodowo, czy zajmując się rodziną ma poczucie sensu życia i spełnienia siebie. W przeciwnym razie ma poczucie nie produktywnego życia, stagnacji, bezwartościowości.

INTEGRACJA VS ROZPACZ – powyżej 65 roku życia

Jednostka dokonuje bilansu i oceny swoich życiowych osiągnięć. Bilans pozytywny prowadzi do integracji osobowości i nabywanie dystansu do sytuacji i pogodzenia się ze zmianami wyglądu i mniejszymi możliwościami – w przeciwnym razie zmiany budzą rozpacz i prowadzą do depresji.

30.03.2012.

ROZWÓJ TOŻSAMOŚCI W ADOLESCENCJI - KONCEPCJA JAMESA MARCII, 1986

ETAPY ROŻSAMOŚCI MARCII:

PERSPEKTYWA POZNAWCZA ROZWOJU OSOBOWOŚCI

STRUKTURA JA:

SAMOŚWIADOMOŚĆ – uświadomienie sobie, że jest się odrębną jednostką, oddzielną od wszystkich innych i posiadającą własną tożsamość, własne myśli, uczucia, pragnienia

PRZEJAWY SAMOŚWIADOMOŚCI:

POJĘCIE JA – obraz własnej osoby, przekonania na własny temat

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA BUDOWANIE OBRAZU SIEBIE

JA ODZWIERCIEDLONE – koncepcja zawierająca treści przejęte od osób znaczących. Z czasem część z nich się zmienia, ale niektóre zostają na zawsze.

ZMIANY ROZWOJOWE W SAMOOPISACH

SAMOOCENA – dotyczy wartości przypisywanej własnym cechom i kompetencjom

ZMIANY ROZWOJOWE W SAMOOCENIE:

SAMOREGULACJA – odpowiada za korygowanie i dopasowanie zachowania do standardów wewnętrznych i wymagań zewnętrznych

PRZEJAWY SAMOREGULACJI:

Zmiany rozwojowe w zakesie samoregulacji

W dzieciństwie regulacja większości zachowań dziecka odbywa się za pośrednictwem polaceń i wzmocnień za strony dorosłych. Sopniowo coraz więcej występuje pod wpływem własnychwskazówek.

DEFINICJA EMOCJI

EMOCJE – subiektywne reakcje na istotne wydarzenia, charakteryzowane poprzez zmiany fizjologiczne oraz zmiany na poziomie myśli, doświadczenia i widocznego dla innych zachowania.

EMOCJE W CIĄGU ŻYCIA

CECHY EMOCJO DORASTAJĄCYCH

W okresie późnej dorosłości nastrój jest bardziej stabilny; przeżycia są mniej intensywne. Osoby starsze doświadczają mniej emocji o znaku ujemnym, niż młodsze.

LĘKI

SOCJALIZACJA EMOCJI – środowisko dostarcza dziecku określonych wzorców reagowania emocjonalnego i skłania do ich przejmowania.

KOMPETENCJA EMOCJONALNA – zdolność jednostki do radzenia sobie z własnymi emocjami praz do rozpoznawania i reagowania na emocje innych.

ZDOLNOŚĆ DOSTRZEGANIA CUDZYCH EMOCJI:

ZDOLNOŚĆ UŻYWANIA SŁOWNICTWA ZWIĄZANEGO Z EMOCJAMI

ZDOLNOŚĆ ADAPTACYJNEGO RADZENIA SOIE Z PRZYKRYMI EMOCJAMI - STRATEGIE REGULACJI EMOCJI

13.04.2012.

ROZWÓJ SPOŁECZNY

RELACJE Z RODZICAMI

Teoria przywiązania – John Bowlby, 1969

PRZYWIĄZANIE – długotrwały, emocjonalny związek z konkretną osobą. Cechy tej więzi:

FAZY ROZWOJU PRZYWIĄZANIA:

TYPY PRZYWIĄZANIA – Ainsworth, 1978

RELACJE DZIECI – RODZICE W OKRESIE ADOLESCENCJI

ZMIANY ROZWOJOWE W STOSUNKACH Z RÓWIEŚNIKAMI

ROZWÓJ PRZYJAŹNI – Grunebaum i Solomon, 1982

MIŁOŚĆ W OKRESIE DORASTANIA – Hurlock, 1965

STADIA ROZWOJU EGO LOEVINGER:

  1. Wczesne stadium rozwoju ego

    • Prespołeczne - okres niemowlęcy, w którym dziecko różnicuje „ja” od „nie-ja”;

    • Symbiotyczne - następuje różnicowanie siebie od matki, kształtuje się poczucie własnej odrębności;

    • Impulsywne - dziecko poprzez celowe uwalnianie impulsów uzyskuje potwierdzenie swego niezależnego istnienia

  2. Pośrednie stadia rozwoju ego

    • Samoochrona - dziecko rozumie, że istnieją pewne zasady postępowania, których łamanie pociąga za sobą kary i z obawą przed nią podporządkowuje się tym zasadom;

    • Konformizm - dziecko zaczyna łączyć własny interes i poczucie bezpieczeństwa z grupą społeczną, do której przynależy, np. rodzina, rówieśnicy. Jednostka przyjmuje określone formy zachowania ze względu na oczekiwania grupy, której podporządkowuje się, ponieważ głównym motywatorem działania jest właśnie aprobata członków grupy.

    • Świadomość - konformizm - rozwój samoświadomości wpływa na umiejętności dokonywania ocen własnych zachowań. Większość ludzi pod koniec okresu dorastania osiąga to stadium.

    • Świadomość - interioryzacja zasad moralnych, kształtowanie się poczucia winy oraz świadomości niejednoznaczności sytuacji.

  3. Zaawansowane stadia rozwoju ego

    • Indywidualistyczne – tolerancja i akceptacja różnic między ludźmi i poczucie własnej niepowtarzalności (indywidualności).

    • Autonomiczne – wzrost świadomości i poszukiwanie samospełnienia. Posiadanie umiejętności rozwiązywania konfliktów wewnętrznych, między różnymi potrzebami, pragnieniami, obowiązkami i rolami społecznymi. Wzrost tolerancji na zachowania innych ludzi i dokonywane przez nich wybory i sposoby funkcjonowania. Wzrost świadomości, iż inni ludzie również posiadają potrzebę autonomii.

    • Zintegrowane - osiągnięcie wewnętrznego ładu i harmonii dzięki umiejętności pełnej akceptacji samego siebie, sposobów rozwiązywania konfliktów, dokonywanych wyborów oraz spełniania własnych pragnień i możliwości. Istnienie tolerancji i szacunku wobec punktów widzenia innych ludzi. Stadium to osiąga niestety około 1% populacji.

CECHY DOJRZAŁEJ OSOBOWOŚCI G. ALLPORTA:

KIERUNEK ZMIAN ROZWOJOWYCH EGO:

  1. W sferze samokontroli – od podporządkowania się impulsom i zewnętrznym czynnikom ku wewnętrznym zinternalizowanym standardom działania

  2. W sferze relacji interpersonalnych od egocentryzmu i zależności, poprzez konformizm, aż do autonomii i poczucia głębokiej więzi z ludzmi bliskimi i dalszymi

  3. W sferze świadomości od zainteresowania własnym ciałem i wyglądem do koncentracji na psychice i życiu wewnętrznym

  4. W sferze myślenia i rozumowania od myślenia konkretnego oraz dokonywania „czarno – białych” osądów po bardzo przemyślane analizy zjawisk i sytuacji, w których jest miejsce dla właściwie pojętej tolerancji wobec przeciwstawnych postaw i punktów widzenia.

ZASADY POSTĘPOWANIA RODZICÓW Z MŁODZIEŻĄ:

PYTANIA Z UBIEGŁYCH LAT:

  1. Rozwój związku miłosnego zaczyna się od:

zakochania

  1. Rozwojem człowieka od jego urodzenia do końca okresu adolescencji zajmuje się:

psychologia rozwojowa

  1. Uświadomienie sobie, że jest się odrębną jednostką, oddzielną od wszystkich innych i posiadającą własna tożsamość, własne myśli, uczucia, pragnienia to:

samoświadomość

  1. Cechy charakterystyczne myślenie postformalnego to:

relatywizm i dialektyczność

  1. Adolescencja to:

wiek dorastania i wiek młodzieńczy

  1. Powszechne, wspólne dla każdego człowieka i związane z wiekiem zmiany, to zmiany:

uniwersalne

  1. Zgodnie z koncepcją Marcii, młody człowiek wybiera taki zawód jakiego życzą sobie jego rodzice, mamy do czynienia z tożsamością:

przejętą

  1. Zdaniem Wygotskyego różnica pomiędzy tym, co dziecko umie, a tym, czego może się nauczyć pod kierunkiem to:

strefa najbliższego rozwoju

  1. Typowymi lękami dzieci w wieku niemowlęcym są:

lęk przed rozłąką, hałasami, upadkiem, nieznanymi przedmiotami, obcymi ludźmi

  1. Zdaniem Piageta oczekiwania dziecka, że kara musi nastąpić po każdym naruszeniu reguł, nawet wówczas gdy nie zostało ono wykryte to:

sprawiedliwość immanentna

  1. 3 latek może zachować w pamięci

3 elementy informacji

  1. Rozwój pamięci autobiograficznej wspomagają rodzice:

wysoce- elaboratywni

  1. Modyfikowanie pojęć i czynności tak, by pasowały do nowych czynności, sytuacji, przedmiotów, informacji dostosowanie własnych struktur do świata zewnątrz to proces:

akomodacji

  1. Według Piageta stadium przedoperacyjne obejmuje przedział wiekowy:

2-7 lat

  1. W koncepcji Piageta niezdolność do przyjmowania cudzej perspektywy to:

egocentryzm

  1. Pierwszym stadium rozwoju intelektualnego według koncepcji Piageta jest stadium:

sensoryczno – motoryczne

  1. Podstawą opanowania umiejętności pisania i czytania stanowi:

słuch fonematyczny

  1. Wczesne dzieciństwo w rozwoju człowieka to: okres niemowlęcy i poniemowlęcy

  2. Dynamiczny interakcjonizm zakłada, że dziecko rozwija się dzięki:

inicjowanej przez siebie katywności, możliwościom stwarzanym przez środowisko, regulowanymi przez dziecko wpływami środowiska

  1. Zmiany rozwojowe charakteryzujące osoby należące do określonej wspólnoty lub grupy to zmiany:

Wspólne

  1. W okresie adolescencji pojawiają się takie emocje jak:

uczucia patriotyczne i religijne

  1. Poczucie przynależności do płci związane jest z tożsamością:

społeczną

  1. Kiedy dziecko w wieku poniemowlęcym woła na każdego napotkanego na ulicy mężczyzną „tata” to mamy do czynienia ze zjawiskiem:

nadrozciągłość zdarzeń

  1. Dzieci, które nie przejawiają emocji negatywnych w czasie rozstania z matką, ale gdy wraca unikają jej, cechuje przywiązanie:

lękowo – unikające

  1. Elementem struktury JA odpowiadającym za korygowanie i dopasowanie zachowania do standardów wewnętrznych i wymagań zewnętrznych jest:

samoregulacja

  1. Zgodnie z teorią Eriksona w okresie dorastania nastolatki rozwiązują kryzys:

tożsamość vs rozproszenie ról

  1. Noworodek widzi ostro na odległość

20 – 30 cm

  1. Wielokrotne badanie tych samych dzieci w pewnych odstępach czasu to strategia badań:

podłużnych

  1. Gdy przy ocenie moralnego postępowania ludzi dziecko bierze pod uwagę zarówno wynik zachowań, jak i ich motywy i intencje, to jest to zdaniem Piageta:

odpowiedzialność subiektywna

  1. W relacjach dzieci – rodzice przejście od więzi opartej na partnerstwie dokonuje się w okresie:

adolescencji

  1. Nastawienie na karę i posłuszeństwo oraz orientację naiwnie egoistyczna instrumentalna charakteryzują według Kolberga rozwój moralny na poziomie:

przedkonwencjonalnym

  1. Gdy dla zakochanego nastolatka najważniejsze jest samo kochanie niż jego obiekt, mamy do czynienia z miłością:

szczenięcą

  1. Samoregulacja przejawia się między innymi w zdolności do:

opierania się pokusom; odraczania gratyfikacji; samodzielnego wykonywania czynności

  1. Używanie przedmiotów przejściowych jest strategią regulacji emocji pojawiającą się w okresie:

niemowlęcym

  1. Zgodnie z teorią Eriksona pozytywne rozwiązanie kryzysu zaufanie vs brak zaufania zależy od:

spójnej i trwałej opieki rodziców

  1. Pojawienie się w 9 – 10 miesiącu życia dziecka raczkowania jest przykładem zmiany:

uniwersalnej

  1. Heteronomia moralna to według Piageta:

traktowanie reguł moralnych jako niezmiennych narzuconych z góry zasad

  1. Podatność dzieci na sugestie w czasie przesłuchania zalezy od:

sposobu prowadzenia przesłuchania, typu zadawanych pytań, spostrzeganej roli pytającego

  1. Zmienną rozwojową nie jest zmiana:

odwracalna

  1. Dzieci które wykazują silne, negatywne emocje, gdy matka je opuszcza i reagują agresją przy jej powrocie cechują przywiązanie:

lękowo – ambinaletne

  1. Prawie natychmiast po urodzeniu dzieci wyrażają takie emocje jak:

zaciekawienie, radość, wstręt, niepokój

  1. Zdaniem Bronfenbrennera wzór aktywności, ról, stosunków interpersonalnych to:

mikrosystem

  1. JA odzwierciedlone to koncepcja:

siebie zawierająca treści przejęte od osób znaczących

  1. Zdaniem Eriksona w okresie starości ludzi rozwiązują kryzys:

integracja vs rozpacz

  1. Zjawisko polegające na stosowaniu reguł gramatycznych zbyt szeroko, również do wyjątków gramatycznych to:

hiperregularyzacja

  1. Noworodki preferują:

głos matki

  1. Jednoczesne badanie dzieci w różnym wieku w celu określenia jak ich wiek wpływa na dany aspekt zachowania to:

strategia badań poprzecznych

  1. Gdy oceny dziecka opierają się na posłuszeństwie i lęku przed karą, to według Kolberga jego rozwój morlany jest na poziomie:

przedkonwencjonalnym

  1. Przyjaźń wynikająca z wzajemnego porozumienia może pojawić się w relacjach dzieci:

dziewięcioletnich

  1. W okresie poniemowlęcym u dzieci pojawiają się takie nowe emocje jak:

duma, wstyd

  1. Odróżnienie słów „pat” i „bat” umożliwia:

słuch fonematyczny

  1. Źródłem różnie indywidualnych w rozwoju mogą być:

tempo rozwoju, rytm rozwoju

  1. Moment przełomowy w rozwoju dziecięcym teorii umysłu przypada na:

5 rok życia

  1. Odpowiedzialność obiektywna według Piageta to:

ocena postępowania ludzi na podstawie fizycznych konsekwencji ich zachowania

  1. Według Piageta zmienną struktury poznawcza to:

zarówno schematy jak i operacje

  1. Zmiany zdeterminowane działaniem czynników tkwiących w całości lub znacznej części ewoluującego układu, to zmiany:

autonomiczne

  1. Strategią pamięciową stosowaną przez dzieci jest:

powtarzanie, organizowanie, przepracowanie

  1. Noworodki potrafią:

słyszeć dźwięki głośniejsze od szeptu z odległości 135 cm, odróżniać kolor czerwony od zielonego, widzieć ostro na odległość około 20 – 30cm

  1. W okresie niemowlęcym / poniemowlęcym dominują zabawy:

równoległe

  1. W koncepcji Wygotskyego kiedy dorosły modeluje i konstruuje doświadczenie poznawcze to proces ten, to:

budowanie rusztowania

  1. Dziecko w okresie przedszkolnym boi się:

ciemności i wyobrażonych stworów

  1. Relacje uzupełniające (komplementarne) to:

pionowe

  1. Dzieci wykazują negatywne emocje jak matka je opuszcza i entuzjastycznie reaguje po powrocie to jest to przywiązanie:

bezpieczne

  1. Zdaniem Wygotskyego w procesie kształtowania się inteligencji zasadnicze zadanie ma:

kontekst społeczny

  1. Zdaniem Piageta u dziecka, które bierze samolot za dużego ptaka mamy do czynienia z procesem:

asymilacji

  1. Poczucie kompetencji jest składnikiem:

Samooceny

Psychologia rozwoju człowieka

Rozwój i zmiana rozwojowa

Przedmiot psychologii rozwoju człowieka:

Koncentruje się na zmianach w zachowaniu i zdolnościach jednostki pojawiających się między jego poczęciem a śmiercią. Ważne dlatego że wcześniej była tylko psychologia między zmianami od urodzenia do adolescencji – psychologia rozwojowa.

Człowiek rozwija się aż do śmierci – wg wyników badać. Dominuje psychologia rozwoju człowieka.

Rodzaje zmian rozwojowych

Uniwersalne (powszechne, wspólne dla każdego człowieka i związane z wiekiem) najbardziej powszechne wywołane tykaniem dwóch zegarów : biologiczny – wyznacza czas pojawienia się zmian.

Rozwijają się bez względu na to czy chcemy czy nie, nie wymagają one treningu. Jest jeszcze zegar społeczny, np. pójście do szkoły, zawarcie małżeństwa.

Wspólne (charakteryzujące osoby należące do określonej wspólnoty grupy) w zależności od kultury, człowiek rozwija się pod jej wpływem. Pewne wydarzenia dotyczące jednych pokoleń powodują ich rozwój.

Wyż i niż demograficzny wpływa na rozwój: np. wolne miejsca pracy gdy jest niż demograficzny, przedszkola,studia. Podczas wyżu jest odwrotnie.

Indywidualne (wywołane czynnikami unikatowymi, oddziałują wyłącznie na danego człowieka ) – np. zmianą taką jest np. wdowieństwo w młodym wieku, inaczej będzie się rozwijać kobieta, która owdowieje ok. 60 r.ż. Sytuacje, które przydarzają się indywidualnie, osobiście.

Dzieli się też na jakość ze względu na istotę:

Ilościowe są policzalne (np. IQ mierzy się w punktach)

Jakościowe – myślenie indukcyjne, pojawia się w okresie młodszych szkolnych. Po 11/12 – dedukcyjne . Są to rozumowania jakościowo inne. Rozumowanie transdukcyjne (od szczegółu do szczegółu) – dzieci w wieku przedszkolnym.

ROZWÓJ (A.Matczak, 2003)

Proces, stosunkowo długotrwały w toku którego dokonują się kierunkowe prawidłowo po sobie następujące zmiany, prowadzące od form czy stanów, niższych do wyższych, bardziej złożonych, lepiej zorganizowanych.

Mówi się że rozwój to proces i na czym polega specyfika zmian. Mówi się o pewnych cechach zmiany rozwojowej:

Kierunkowość – zbliżanie się do idealnego stanu optymalnego

Progresywność – postęp, doskonalenie równowagi ze światem; zmiany o charakterze regresywnym też mają wpływ na rozwój – np. problemy z pamięcią, powoduje też zmiany progresywne, np. kalendarz, kartki na lodówce

Nieustanność – dokonywanie się zmian w ciągu całego życia (w ciągu większego fragmentu życia trwałe zmiany)

Zdeterminowanie w dużym stopniu czynnikami środowisko – kulturowymi

Rozwój – proces (ciąg) postępujących w określonym kierunki zmian w systemie psychicznym. Rozwój bywa także traktowany jako produkt tego procesu

Proces – śledzenie przemian

Cechy zmiany rozwojowej:

Jednokierunkowość – zmiana w jednym kierunku, nie można zmiany cofnąć

Nieodwracalność - zmiana w jednym kierunku, nie można zmiany cofnąć

Trwałość – zmiany obejmują nawet całe zmiany

Autonomiczność - zdeterminowanie działaniem czynników tkwiących w całości lub znacznej części wewnątrz ewoluującego układu

Modele zmiany rozwojowej (Brzezińska, 2000)

Model liniowy:

Rozwój liniowy jest jako proces nieukierunkowany, ciągły, płynny, o charakterystycznym dla każdej osoby tempie, polegający na zachowaniu zmian ilościowych (wzrost lub spadek różnicowania doświadczenia). Rozwój obejmuje zarówno zmiany progresywne jak i regresywne

Model stadialny:

Proces skokowy, nabywanie doświadczeń, umożliwia przejście do następnego stadium. Przykładem koncepcji – Kolberga. Wyróżnia się stadia rozwoju (Piaget). W każdym ze stadiów człowiek inaczej widzi świat. Badacze akcentują że myślenie charakteryzujące nastolatków nie wystarcza, by radzić sobie w życiu

Rozwój traktowany jako proces skokowy, w którego przebiegu można wyodrębnić poszczególne fazy. W każdym kolejnym stadium najpierw zachodzi proces różnicowania doświadczenia, po którym naste pije jego porządkowanie i integracja, co powoduje powstanie nowej struktury. Przeplatają się zmiany ilościowe i jakościowe

Model cykliczno – fazowy

Rozwój nie jest ujmowany w sensie liniowym, ale w procesie transformacji. Można wyróżnić cykle podzielone na fazy. Nowe doświadczenie, zastój, regres – wszystko się sypie. Nasza wiedza nie jest wystarczająca, popadamy w kryzys. Wiedza zostanie wykorzystana by kształcić nową umiejętność

Rozwój ujmowany jest jako proces nie kumulacji, a transformacji doświadczenia. W procesie rozwoju można wyróżnić cykle, a w nich kolejne fazy: progresu, plateau, regresu i kryzysu. Gdy kryzys zostaje rozwiązany, cykl rozwoju domyka się i jednostka przechodzi do następnego. Nowe struktury doświadczenia powstają z elementów doświadczenia już posiadanego i nowo nabytych.

Kryteria wyodrębnienia okresów rozwojowych:

Sposób i poziom poznawania i uświadamiania sobie otaczającej rzeczywistości (np. bycie niemowlęciem to nie to samo co bycie dwulatkiem. Osoby na różnych etapach inaczej postrzegają rzeczywistość)

Dominujący rodzaj działalności (ludzie mogą się zajmować różnymi zajęciami, np. zabawa, praca, nauka)

Specyficzne formy i metody oddziaływania wychowawczego (okres niemowlęcy, żłobkowy, przedszkolny – specyficzne metody wychowania dziecka za pomocą instytucji)

Perrodyzacja starożytnych uczonych chińskich:

Periadyzacja stosowania w Polsce:

29.04.2010 r.

Cele badań nad rozwojem

  1. Opis zachowania człowieka w poszczególnych momentach rozwoju

  2. Znajdowanie przyczyn i procesów powodujących określone zmiany w zachowaniu

STRATEGIA BADAŃ PODŁUŻNYCH – wielokrotne badanie tych samych osób w pewnych odstepach czasu (zmiany w tej samej osoby –zaleta; wady – metoda bardzo droga, zaangażowanie wielu osób, osoby mogą się wykruszać, efekt rutyny – uczenie się w jaki sposób udzielać odpowiedzi)

STRATEGIA BADAŃ POPRZECZNYCH – jednoczesne badanie osób w różnym wieku w celu okreslenia, jak wiek ten wpływa na dany aspekt zachowania (efekt grupy pokoleniowej)

STRATEGIA BADAŃ SEKWENCYJNYCH – zbieranie danych od co najmniej 2 różnych grup pokoleniowych, badanych w dwu lub więcej odcinkach czasu.

RÓŻNICE INDYWIDUALNE W ROZWOJU

Zależnie od wielu czynników oddziałujących w ciągu życia.

Czynniki rozwoju:

KONCEPCJA SPOŁECZNEGO ŚRODOWISKA ROZWOJU

„Rozwój jest wypadkową funkcjonowania jednostki w kontekście środowiska” – nie można nic powiedzieć o człowieku jeśli się nie zna środowiska w którym się wychował

Subsystemy środowiska:

DYNAMICZNY INTRAKCJONIZM – rozwój jest wynikiem aktywnej i dwustronnej interakcji dziecka z otoczeniem społecznym i fizycznym.

Dziecko rozwija się dzięki:

ROZWÓJ PERCEPCYJNY

DOTYK I BÓL:

WĘCH:

SMAK:

SŁUCH:

Dźwięki mowy:

WZROK:

Wykład 6.05.2010 r.

Widzenie głębi:

Widzenie barw:

Widzenie relacji

Między 1-3 mcem niemowlęta dokonują percepcyjnego grupowania elementów, Widzą organizację a nie tylko szczegółu obrazu; dzieci stają się bardziej zainteresowane oglądaniem zorganizowanych układów przestrzennych i twarzy niż prostych układów wzrokowych i kontrastów (rozpoznawanie twarzy lemurów – pierwsze 6 mcy)

- kolejność zwracania uwagi przez dziecko na drugiego człowieka

Percepcja niemowlęcia

Zmiany pojemności pamięci:

Strategia pamięciowa

Każdy sposób stosowany przez ludzi w celu zapamiętania czegoś.

Strategie stosowane przez dzieci:

Z wiekiem (od 7rż) wzrasta częstotliwość, elastyczność i złożoność działań strategicznych

Pamięć autobiograficzna

Zbiór wspomnień odnoszących się do przeszłości jednostki. Jego funkcja polega na dawaniu osobie poczucia ciągłości życia i ma zasadnicze znaczenie dla powstania w dziecku pojęcia samego siebie.

Amnezja dziecięca

Niezdolność przypominania sobie wydarzeń jakie zaszły w początkowych latach życia. Na ogół nie pamiętamy tego, co wydarzyło się przed 2 r.ż, bardzo słabo zaś to co miało miejsce w okresie od 2 do 3 lat.

Rola rodziców w rozwoju pamięci autobiograficznej :

Dzieci jako naoczni świadkowie:

Samodzielnie dzieci małe na ogół przypominają sobie niewiele; zmienia się to po ukończeniu 5 rż

Trafność samodzielnych wspomnień dzieci w wieku szkolnym jest tak samo wysoka. Jak osób dorosłych

Jeśli przerwa między zaistnieniem sytuacji a momentem przypominanie jej sobie jest dłuższe niż miesiąc, to pojawiają się związane z wiekiem róznica w trafności przekazu. Małe dzieci zapominają więcej niż starsze.

Małe dzieci są bardziej podatne na sugestie podczas przesłuchania

Podatność na sugestie zalezy również od sposobu prowadzenia przesłuchania, typu zadawanych pytań i spostrzeganej roli pytającego.

Rozwój poznawczy w ujęciu Jeana Piageta:

INTELIGENCJA:

Szczególny przypadek biologicznej adaptacji (przystosowanie)

Procesy umysłowe, dzięki którym dochodzi do adaptacji

Rozwój intelektualny można zrozumieć jedynie dzięki analizie dynamicznego i ciągłego wzajemnego oddziaływania dziecka i otoczenia

Wiedza dziecka jest konstruowana w wyniku aktywnego interesowania się otoczeniem (wytworzona indywidualnie)

Wykład 13.05.2010r.

STRUKTURA INTELEKTU:

Zmienne struktury poznawcze:

SCHEMATY – wewnętrzne reprezentacje określonych czynności fizycznych lub umysłowych. Wzorce, dzięki którym dziecko działa i nadaje znaczenie światu. Wyrażają się w jawnym działaniu. Fundamentalne znaczenie dla inteligencji są schematy składające się z wiedzy o rzeczach i zdarzeniach oraz z wiedzy jak robić rózne rzeczy (np. schemat patrzenia, schemat chwytania)

OPERACJE – struktury umysłowe wyższego rzędu, które nie pojawiają się w mysleniu przed osiągnięciem wieku szkolnego. Są to rózne systemy działań umysłowych (wewnętrznych), poprzez które dzieci rozwiązują problemy i rozumują w sposób logiczny. Ich cechą charakterystyczną jest odwracalność.

Niezmienne funkcje poznawcze:

ASYMILACJA – proces umysłowych, dzięki któremu jednostka włącza nowe doświadczenia do już istniejącej struktury umysłowej

AKOMODACJA – proces umysłowy, dzięki któremu jednostka modyfikuje istniejące struktury umysłowe tak aby pasowały do nowych doświadczeń.

Rozwój inteligencji jest procesem percepcyjnej i złożonej adaptacji struktur poznawczych do wymagań środowiska. Dostosowanie do środowiska możliwe jest dzięki dwóm procesom : asymilacji i akomodacji.

Znaczenie równowagi i nierównowagi:

Zanim dziecko nabędzie nową wiedzę, jego struktury umysłowe pozostają w równowadze ze środowiskiem. Gdy jednostka napotyka coś nowego lub wymagającego innego podejścia równowaga zostaje zachwiana. Procesy asymilacji i akomodacji rozpoczynają działanie w celu jej przywrócenia. (proces równoważenia)

RÓWNOWAŻENIE – proces, dzięki któremu osiągana jest równowaga między strukturami umysłowymi i środowiskiem.

Schemat procesu równoważenia:

  1. Schemat ptaka ->asymilacja ->dziecko asymiluje samolot do schematu ptaka -.akomodacja ->rozwinięcie nowego schematu (schemat samolotu)

  2. Ssanie smoczka – asymilacja – dziecko ssie grzechotkę (asymilacja schematu ssania do grzechotki_ - akomodacja – rozwinięcie nowego schematu (schemat potrząsania)

W wyniku procesu równoważenia zmieniają się struktury umysłowe i rozwijają zdolności poznawcze.

Stadia rozwoju intelektualnego:

Dzieci przechodzą przez stadia kolejno, w słabym porządku i w podobnym wieku

Tempo przechodzenia przez poszczególne stadia jest zdeterminowanie przez biologiczne procesy dojrzewania, ale w pewnym stopniu zależy też od indywidualnego doświadczenia.

Każde stadium charakteryzuje się sposobem myślenia, które różni się pod względem jakościowym zarówno od stadium poprzedniego, jak i stadium następnego.

  1. Stadium sensoryczno – motoryczne (0-2 lata) – dziecko poznaje świat głównie za pomocą bezpośredniego spostrzegania i aktywności motorycznej (bez udziału myślenia w formie znanej dorosłym) Dopiero pod koniec 2 rż działania ulegają internalizacji i tworzą się pierwsze struktury umysłowe

Zrozumienie że przedmioty są cały czas bez względu na to czy zdajemy sobie z tego sprawę czy nie (ok. 2mc)

Zdolność do tworzenia reprezentacji, zastosowanie jednej rzeczy jako symbolu innych. Symbolami mogą być ruchy obrazy umysłowe, przedmioty fizyczne, słowa.

  1. Stadium przedoperacyjne (2-7 lat) wraz z rozwojem mowy dziecko staje się zdolne do myślenia symbolicznego. Mozliwości intelektualne są jednak w dalszym ciągu bardziej zdeterminowane przez spostrzeżenia niż przez pojęciowe uchwycenie sytuacji i zdarzeń.

  1. Stadium operacji konkretnych (7-11lat) – pojawia się myślenie logiczne, choć rozwiązywanie problemów nadal ogranicza się do przedmiotów konkretnych. (nie obejmuje pojęć abstrakcyjnych). Pojawia się myślenie odwracalne i zdolność do decentracji.

Pojęcia stałości:

Rozumienie że podst. Cechy przedmiotu, takie jak np. waga i objętość pozostają niezmienne, mimo że pozornie zmienia się ich wygląd

Na początku stadium pojawia się liczby, pod koniec objętości.

  1. Stadium operacji formalnych (od 11,12 lat) – pojawia się zdolność operacji umysłowych na pojęciach abstrakcyjnych i do myślenia logicznego. Myślenie częściej dotyczy pojęć niż konkretnych przedmiotów. Dzieci potrafią rozważać rózne rozwiązania problem bez ich wykonania i radzą sobie z sytuacjami hipotetycznymi

Stosowanie logiki:

Rozumowanie dedukcyjne – przyjmowanie jakiegoś ogólnego założenia i wyobrażanie sobie jego skutków.

Zaawansowany poziom rozwiązywania problemów – tworzenie hipotez, opracowanie w umyśle różnych wyników, systematyczne sprawdzanie rozwiązań.

20.05.2010 r.

MODELE MYŚLENIA POSTFORMALNEGO

Gizela Labalvie – Vicef

Michael Bosseches

Patrica Alvin

Kierunki rozwoju myślenia w okresie dorosłości:

SPOŁECZNO – POZNAWCZA TEORIA ROZWOJU – Lew Wygotski

W procesie kształtowania się inteligencji zasadnicze znaczenie ma kontekst społeczny.

Kierunek rozwoju umysłowego dziecka zależy od kultury w której dziecko jest zakorzenione oraz interakcji z ludzkimi posiadającymi znaczenie większą od niego wiedzę.

Dorosły modeluje i konstruuje doświadczenie poznawcze. Proces ten to budowanie rusztowanie.

-przykład : Matka z dzieckiem układa puzle. Kieruje jego uwagę tak, że sam znajduje odpowiednie miejsce – podpowiadanie a nie wyręczanie.

Strategie pomagania

Nową wiedzę najlepiej zdobywa się w strefie najbliższego rozwoju – obejmującej zadania, które nie mogą być wykonane przez dziecko samodzielnie, ale jest ono w stanie je spełnić, gdy zostanie wsparte radą dorosłego

W miarę zdobywania nowych umiejętności strefa najbliższego rozwoju stale się rozszerza, obejmuje coraz trudniejsze zadania.

ROZWÓJ JĘZYKOWY

Język – umowny system symboli

Słowa są symbolami które reprezentują przedmioty, wydarzenia. Ludzi.

Mowa – konkretny akt fizyczny formowania i kolejnego wypowiadania dźwięków języka mówionego.

Funkcje języka:

Proces przyswajania sobie języka:

- Podejście społeczno interakcyjne

<<produktywność językowa – umiejętność tworzenia zdań.

Dzieci przyswajają sobie język dzięki systemowi wsparcia przyswajania języka.

-oferowanym przez dorosłych różnym formom wsparcia i pomocy .

Formy wsparcia o szczególnym znaczeniu

Mowa prostsza, krótsza, bardziej kompletna. Pełna powtórzeń i bardziej przyciągająca uwagę niż mowa kierowana do dorosłych.

Mowy dorosłych do zachowania dziecka

Sytuacje w których dorośli i dzieci równocześnie się skupiają na pewnym obiekcie i jednoczesnie się nim zajmują.

Przebieg rozwoju językowego

W toku rozwoju dziecko:

  1. Rozpoznaje związek pomiędzy symbolem (słowem) a tym do czego się to odnosi

  2. Gromadzi słownictwo, którym będzie się posługiwało

  3. Przyswajanie reguły gramatyczne rządzące łączeniem słów

  1. Rozumienie znaczenia słów

  1. Gromadzenie słownictwa

Rozwój wokalizacji :

Narastanie zasobu słów :

Aż to 6 rż opanowuje średnio 9-10 słów dziennie

Tworzą również wiele słów (neologizmów), wykorzystując reguły gramatyczne języka ojczystego (3-5 rż)

1. Największa podatność organizmu na uczenie się bodźca danego rodzaju to:

Okres sensytywny

2. W wieku 8-10 lat:

dzieci wolą bawić się z osobami tej samej płci

3. Stadium przedoperacyjne w koncepcji rozwoju inteligencji Piageta występuje w wieku:

2-7 lat

4. Serce dziecka w łonie matki zaczyna bić w:

3 tygodniu

5. Unoszenie dużego palca przy podrażnieniu stopy to odruch:

Babińskiego

6. Typ przywiązania, w którym dzieci wykazują negatywne emocje, gdy matka je opuszcza i reagują entuzjastycznie na jej powrót można określić typem przywiązania:

bezpiecznym

7. Amnezja dziecięca występuje

przed ukończeniem 2 r.ż

8. Strategia badań polegająca na badaniu grupy ludzi w różnym wieku i porównywaniu uzyskanych wyników to:

badania poprzeczne

9. Etapy rozwoju inteligencji i rozwoju moralnego podał:

Piaget

10. Pogląd Piageta, iż dziecko dostosowuje swe zasady postępowania do norm uznawanych w grupie rówieśniczej to:

Konwencjonalizm moralny

11. Dziecko odróżnia twarze bliskich od obcych w:

5 miesiącu

12. Jeśli przy silnym świetle w oko dziecka, jego główka się cofa, to jest to odruch:

oczno-karkowy

13. W wieku niemowlęcym typowe zabawy to:

manipulacyjne

14. Najważniejszym źródłem wiedzy małego dziecka o sobie samym i świecie są:

rodzice i rodzina dziecka

15. Świadomość własnej tożsamości płciowej człowiek osiąga w okresie:

przedszkolnym

16. Tłumaczenie dziecka, że niebo jest niebieskie ponieważ zostało pomalowane przez człowieka to:

artyficjalizm

17. Dziecko roczne zwykle wypowiada:

3-5 słów

18. Wśród czynników rozwoju psychicznego oprócz czynników dziedzicznych i środowiskowych wyróżnia się:

aktywność własną dziecka

19. Rozumienie konkretnych słów rozpoczyna się ok.:

9 m.ż

20. Uczenie patriotyczne i religijne pojawiają się na ogół w okresie

adolescencji

21. Stadia rozwoju psychospołecznego podał:

Erikson

22. Dominacja funkcjonalna jednej strony ciała nad drugą to:

lateralizacja

23. Sposób myślenia polegający na skupieniu się przez dziecko na jednym aspekcie rzeczywistości, powodując jej subiektywne wyolbrzymienie nazywa się:

centracja

24. Badania wykazały iż zdrowy noworodek odróżnia kolory:

czerwony od zielonego

25. Przechodzenie od bezkrytycznej wiary w świadectwo zmysłów i autorytety do liczenia się z względnością wiedzy i znaczeniem kontekstu dla oceny faktów to:

Racjonalizm

26. Przeciętny przyrost ciała dziecka w 2 miesiącu życia wynosi:

800-900 g

27. Rozpoznawanie siebie w lustrze pojawia się między:

18 a 24 m. ż

28. Naśladowanie przez dziecko sposobów postępowania innych ludzi to:

małpowania

29. Grupa ludzi żyjąca w tym samym czasie i miejscu to:

Kohorta

30. Najważniejszą zasadą postępowania rodziców z dorastającą młodzieżą jest:

miłość i akceptacja

31. Dziecko leżące na plecach zgina głowę w kierunku tułowia w:

5 miesiącu

32. W młodszym wieku szkolnym rozwija się przede wszystkim pamięć:

pojęciowa

33. myślenie polegające na umiejętności przewidywania to:

mechaniczne

34. Wewnętrzne reprezentacje określonych czynności fizycznych lub umysłowych to:

schematy

35. Dziecko, które rozumie że istnieją pewne zasady postępowania, których łamanie pociąga za sobą kary i z obawy przed nią podporządkowuje się tym zasadom znajduje się w stadium rozwojowym:

Samoochrona

36. Wrażliwość słuchowa w zakresie słuchu fonematycznego wzrasta:

przedszkolnym

37. Dziecko najczęściej potrafi samodzielnie siedzieć w wieku:

6-7 miesięcy

38. Człowiek dorosły może zachować w pamięci:

7 (+/-2)

39. Neologizmy najczęściej dzieci tworzą w wieku:

średnim dzieciństwie

40. Zintegrowane najwyższe stadium rozwoju ego osiąga następujący procent ludzkości:

1%

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Diagnoza ilościowa małej Poli, Szkoła - studia UAM, Psychologia rozwoju człowieka, Psychologia rozwo
Rozwojówka-skrót od Małgosi, Psychologia, II rok, Psychologia rozwoju człowieka - Stanisławiak
wykład psychologia rozwoju człowieka
Psychologia rozwoju człowieka pytania
stereotyp kobiecości, studia pedagogiczne, Psychologia rozwoju człowieka
Psychologia rozwoju czlowieka 2, Psychologia
ROZWÓJ UMYSŁOWY, APS, Psychologia rozwoju człowieka
Psychologia rozwojowa - Brzezińska - wykład 8 - Szanse i zagrożenia, Psychologia rozwoju człowieka
Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci, Studia rok I, Psychologia rozwoju człowieka
24.02.2011, Psychologia rozwoju człowieka
pytania rozwojowa 2006-2007, PEDAGOGIKA i PSYCHOLOGIA, PSYCHOLOGIA - materiały, Psychologia Rozwoju
2 Prenatalny, psychologia, II rok, psychologia rozwoju czlowieka w cyklu zycia
6 Emocje, psychologia, II rok, psychologia rozwoju czlowieka w cyklu zycia
Śniegulska, IV semestr, Psychologia rozwoju człowieka
ODRUCHY BEZWARUNKOWE, Studia rok I, Psychologia rozwoju człowieka
materiały na egzamin, Studia z psychologii, Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia
test 1. wyboru, WSFiZ - Psychologia, III semestr, Psychologia rozwoju człowieka, testy

więcej podobnych podstron