Wyniki pomiarów wraz z obliczeniami:
Dane:
Wartość przyśpieszenia ziemskiego:
g = 9,81 $\frac{m}{s^{2}}$
Temperatura wody:
t = 23⁰C T = 296,15 K
Odczytano wartość gęstości wody z tablic1 na podstawie zmierzonej temperatury wody:
$\rho_{H_{2}O_{296\ K}} = 997,\ 53\ \frac{\text{kg}}{m^{3}}$
Różnica między rzędną zwierciadła wody w zbiorniku wyrównawczym a osią poziomą przewodu:
z1 = 0,73 m
Różnica między rzędną osi manometru a osią poziomą przewodu:
z2 = 0,21 m
Dokładności używanego sprzetu:
Rzędna zwierciadła wody:
Δz1 = 0,001 m
Rzędna wzniesienia manometru:
Δz2 = 0,001 m
Wskazanie manometru:
Δp = 0,0005 MPa = 500 Pa
Tempetaura:
Δt = 1⁰C
Czas:
Δt’=0,01 sek
Objętość:
ΔV =0,0001 m3
Watomierz:
ΔNp = 1 W
Przykładowe obliczenia będziemy wykonywać dla pomiaru pierwszego.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 - "Tablice i wykresy do obliczeń z mechaniki płynów" W. Stefański, K. Wyszkowski
Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej 1979
Analiza pompy 1
WARIANT 1, POMPA NR 1, PRĘDKOŚĆ OBROTOWA ω=750 obr/min |
---|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
Tabela 1: Wyniki wykonanych pomiarów.
Czas dla wodomierza mierzony był dla dwóch obrotów najmniejszej tarczy (x0,0001), czyli dla przepływu 0,002 m3.
Aby wyliczyć wartość wydatku Q korzystamy z wzoru:
$$Q = \frac{V}{t}\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$
$$Q = \frac{0,002}{19,12} = 0,0001046\left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$
Aby obliczyć wysokość podnoszenia korzystamy z uproszczonego równania Bernoulliego, które ostatecznie przyjmuje postać:
$$H_{o} = \frac{p}{\gamma} = \frac{p_{p}}{\rho \bullet g} - \frac{p_{s}}{\rho \bullet g}\lbrack m\rbrack$$
Gdzie:
pp – ciśnienie odczytane z manometru znajdującego się za pompą [MPa]
ps - ciśnienie odczytane z manometru znajdującego się przed pompą [MPa]
$$H_{o} = \frac{p}{\gamma} = \frac{0,0015 \bullet 10^{6}}{997,\ 53 \bullet 9,81} = 0,15\lbrack m\rbrack$$
Aby policzyć sprawność pompy η korzystamy z wzoru:
$$\eta = \frac{N_{u}}{N_{p}}\ \lbrack - \rbrack$$
Gdzie:
Nu – moc użyteczna pompy mierzona w [W]
Np – moc pobierana odczytana z watomierza przedstawiana w [W]
Aby policzyć moc użyteczną korzystamy z wzoru:
Nu = γ • Q • Ho [W]
Nu = 997, 53 • 9, 81 • 0, 0001046 • 0, 15 = 0, 1569[W]
$$\eta = \frac{0,1569}{32,5} = 0,005\lbrack - \rbrack$$
Lp. | Q$\left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$ | M1 [MPa] | ŚREDNIA | M4 [MPa] | ŚREDNIA | Δp [MPa] | Ho [m] | Nu [W] | Np [W] | η [-] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 0,0001046 | 0,0125 | 0,0125 | 0,011 | 0,011 | 0,0015 | 0,1533 | 0,1569 | 32,5 | 0,005 |
0,0125 | 0,011 | |||||||||
2 | 0,0001479 | 0,011 | 0,011 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0015 | 0,1533 | 0,2218 | 33,0 | 0,007 |
0,011 | 0,0095 | |||||||||
3 | 0,0001747 | 0,01 | 0,01 | 0,008 | 0,008 | 0,0020 | 0,2044 | 0,3495 | 33,5 | 0,010 |
0,01 | 0,008 | |||||||||
4 | 0,0001869 | 0,009 | 0,009 | 0,007 | 0,007 | 0,0020 | 0,2044 | 0,3738 | 33,5 | 0,011 |
0,009 | 0,007 | |||||||||
5 | 0,0002025 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0065 | 0,0065 | 0,0030 | 0,3066 | 0,6076 | 33,5 | 0,018 |
0,0095 | 0,0065 | |||||||||
6 | 0,0002107 | 0,009 | 0,009 | 0,006 | 0,006 | 0,0030 | 0,3066 | 0,6322 | 33,5 | 0,019 |
0,009 | 0,006 | |||||||||
7 | 0,0002182 | 0,0085 | 0,0085 | 0,0055 | 0,0055 | 0,0030 | 0,3066 | 0,6547 | 33,5 | 0,020 |
0,0085 | 0,0055 | |||||||||
8 | 0,0002242 | 0,0085 | 0,0085 | 0,0055 | 0,0055 | 0,0030 | 0,3066 | 0,6726 | 33,5 | 0,020 |
0,0085 | 0,0055 | |||||||||
9 | 0,0002295 | 0,0085 | 0,0085 | 0,005 | 0,005 | 0,0035 | 0,3577 | 0,8032 | 33,5 | 0,024 |
0,0085 | 0,005 | |||||||||
10 | 0,0002356 | 0,008 | 0,008 | 0,0045 | 0,0045 | 0,0035 | 0,3577 | 0,8245 | 33,5 | 0,025 |
0,008 | 0,0045 |
Tabela 2: Wszystkie wyniki obliczeń zebrane w jednym miejscu.
Rachunek błędów:
Wyliczono niepewność pomiarową wydatku korzystając z wzoru:
$$Q = \left| - \frac{V}{t^{2}} \right| \bullet t + \left| \frac{1}{t} \right| \bullet \Delta V$$
$$Q = \left| - \frac{0,002}{{19,12}^{2}} \right| \bullet 0,01 + \left| \frac{1}{19,12} \right| \bullet 0,0001 = \ 0,000005285\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$
Wyliczono niepewność pomiarową ciśnienia korzystając ze wzoru:
p = |ρ•g| • z2
p = |997, 53•9,81| • 0, 001 = 9, 786 [Pa]
Wyliczono niepewność pomiarową wyskości tłoczenia korzystając ze wzoru:
$$Ho = \left| \frac{1}{\rho \bullet g} \right| \bullet p$$
$$Ho = \left| \frac{1}{997,\ 53 \bullet 9,81} \right| \bullet 9,786 = 0,001\ \lbrack m\rbrack$$
Wyliczono niepewność pomiarową mocy użytecznej korzystając ze wzoru:
Nu = |ρ•g•Q| • Ho + |ρ•g•Ho| • Q
Nu = |997, 53•9,81•0,0001046| • 0, 001 + |997, 53•9,81•0,1533| • 0, 000005285 = 0, 008951 [W]
Wyliczono niepewność pomiarową sprawności pompy korzystając ze wzoru:
$$\eta = \left| \frac{1}{N_{p}} \right| \bullet \Delta N_{u} + \left| - \frac{N_{u}}{{N_{p}}^{2}} \right| \bullet \Delta N_{p}$$
$$\eta = \left| \frac{1}{32,5} \right| \bullet 0,008951 + \left| - \frac{0,1569}{{32,5}^{2}} \right| \bullet 1 = 0,00042\ \lbrack - \rbrack$$
Lp. | $$Q\left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$ |
p [Pa] | Ho[m] |
Nu [W] |
η [−] |
---|---|---|---|---|---|
1 | 0,000005285 | 9,786 | 0,001 | 0,008951 | 0,00042 |
2 | 0,000007503 | 9,786 | 0,001 | 0,01270 | 0,00059 |
3 | 0,000008890 | 9,786 | 0,001 | 0,01949 | 0,00089 |
4 | 0,000009520 | 9,786 | 0,001 | 0,02087 | 0,00096 |
5 | 0,000010332 | 9,786 | 0,001 | 0,03298 | 0,00153 |
6 | 0,000010759 | 9,786 | 0,001 | 0,03434 | 0,00159 |
7 | 0,000011149 | 9,786 | 0,001 | 0,03558 | 0,00165 |
8 | 0,000011462 | 9,786 | 0,001 | 0,03658 | 0,00169 |
9 | 0,000011738 | 9,786 | 0,001 | 0,04333 | 0,00201 |
10 | 0,000012056 | 9,786 | 0,001 | 0,04450 | 0,00206 |
Tabela 3: Wszystkie niepewności zebrane w jednym miejscu.
Układ równoległy rzeczywisty
WARIANT 2 UKŁĄD RÓWNOLEGŁY |
---|
Lp. |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
Tabela 4: Wyniki wykonanych pomiarów.
Wszystkie wzory z analizy pompy 1 obowiązują również tutaj.
Aby wyliczyć wydatek całego układu stosujemy wzór:
$$Q = Q_{1} + Q_{2}\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$
$$Q = 0,0002211 + 0,0002049 = \ 0,0004259\left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$
Lp. | Q1$\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$ | Q2$\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$ | Q$\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$ |
---|---|---|---|
1 | 0,0002211 | 0,0002049 | 0,0004259 |
2 | 0,0002996 | 0,0002908 | 0,00059 |
3 | 0,0003606 | 0,0003572 | 0,000718 |
4 | 0,0003606 | 0,0004326 | 0,000871 |
5 | 0,0004672 | 0,0004720 | 0,0009392 |
6 | 0,0004384 | 0,0004895 | 0,000977 |
7 | 0,0005029 | 0,0005023 | 0,001005 |
8 | 0,0004672 | 0,0005072 | 0,001013 |
9 | 0,0005052 | 0,0005118 | 0,001017 |
10 | 0,0004871 | 0,0005144 | 0,001028 |
Tabela 5: Wyniki wszystkich wyliczonych wydatków.
Aby obliczyć wysokość podnoszenia korzystamy z wzoru:
$$H_{o} = \frac{p}{\gamma} - z_{1}\ \lbrack m\rbrack$$
Gdzie:
p – ciśnienie odczytane z manometru M4 mierzone w [MPa]
$$H_{o} = \frac{0,031}{997,\ 53 \bullet 9,81} - 0,73 = \ 2,44\ \lbrack m\rbrack$$
Aby wyliczyć moc pobieraną całego układu stosujemy wzór:
Np = N1 + N2 [W]
Np = 148, 0 [W]
Lp. | Q$\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$ | Ho [m] | Np [W] | Nu [W] | η [-] |
---|---|---|---|---|---|
1 | 0,0004259 | 2,44 | 148,0 | 10,16 | 0,07 |
2 | 0,0005904 | 1,93 | 151,5 | 11,13 | 0,07 |
3 | 0,0007178 | 1,42 | 154,0 | 9,95 | 0,06 |
4 | 0,0008710 | 0,70 | 157,5 | 5,97 | 0,04 |
5 | 0,0009392 | 0,45 | 159,0 | 4,09 | 0,03 |
6 | 0,0009766 | 0,19 | 159,0 | 1,81 | 0,01 |
7 | 0,001005 | 0,09 | 159,5 | 0,86 | 0,01 |
8 | 0,001013 | 0,09 | 160,0 | 0,87 | 0,01 |
9 | 0,001017 | 0,04 | 160,5 | 0,36 | 0,002 |
10 | 0,001028 | 0,04 | 161,0 | 0,37 | 0,002 |
Tabela 6: Wszystkie wyniki obliczeń zebrane w jednym miejscu.
Rachunek błędów:
Wyliczono niepewność pomiarową wydatku korzystając z wzoru:
$$Q = \left| - \frac{V}{{t_{sr1}}^{2}} \right| \bullet t + \left| \frac{1}{t_{sr}} \right| \bullet \Delta V + \left| - \frac{V}{{t_{sr2}}^{2}} \right| \bullet t + \left| \frac{1}{t_{sr}} \right| \bullet \Delta V$$
$$Q = \left| - \frac{0,001}{{45,24}^{2}} \right| \bullet 0,01 + \left| \frac{1}{45,24} \right| \bullet 0,0001 + \left| - \frac{0,001}{{48,81}^{2}} \right| \bullet 0,01 + \left| \frac{1}{48,81} \right| \bullet 0,0001 = 0,000004519\ \left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack\text{\ \ }$$
Wyliczono niepewność pomiarową ciśnienia korzystając ze wzoru:
p = |ρ•g| • z2
p = |997, 53•9,81| • 0, 001 = 9, 786 [Pa]
Wyliczono niepewność pomiarową wyskości tłoczenia korzystając ze wzoru:
$$Ho = \left| \frac{1}{\rho \bullet g} \right| \bullet p + z_{1}$$
$$Ho = \left| \frac{1}{997,\ 53 \bullet 9,81} \right| \bullet 9,786 + 0,001 = 0,002\ \lbrack m\rbrack$$
Wyliczono niepewność pomiarową mocy użytecznej korzystając ze wzoru:
Nu = |ρ•g•Q| • Ho + |ρ•g•Ho| • Q
Nu = |997, 53•9,81•0,0004259| • 0, 002 + |997, 53•9,81•2,44| • 0, 000004519 = 0, 1161 [W]
Wyliczono niepewność pomiarową sprawności pompy korzystając ze wzoru:
$$\eta = \left| \frac{1}{N_{p}} \right| \bullet \Delta N_{u} + \left| - \frac{N_{u}}{{N_{p}}^{2}} \right| \bullet \Delta N_{p}$$
$$\eta = \left| \frac{1}{148,0} \right| \bullet 0,1161 + \left| - \frac{10,16}{{148,0}^{2}} \right| \bullet 1 = 0,0012\ \lbrack - \rbrack$$
Lp. | $$Q\left\lbrack \frac{m^{3}}{s} \right\rbrack$$ |
p [Pa] | Ho[m] |
Nu [W] |
η [−] |
---|---|---|---|---|---|
1 | 0,000004519 | 9,786 | 0,002 | 0,1161 | 0,0012 |
2 | 0,000006172 | 9,786 | 0,002 | 0,1279 | 0,0013 |
3 | 0,000007472 | 9,786 | 0,002 | 0,1176 | 0,0012 |
4 | 0,000009152 | 9,786 | 0,002 | 0,07980 | 0,0007 |
5 | 0,000009780 | 9,786 | 0,002 | 0,06099 | 0,0005 |
6 | 0,00001022 | 9,786 | 0,002 | 0,03808 | 0,0003 |
7 | 0,00001056 | 9,786 | 0,002 | 0,02872 | 0,0002 |
8 | 0,00001063 | 9,786 | 0,002 | 0,02894 | 0,0002 |
9 | 0,00001061 | 9,786 | 0,002 | 0,02369 | 0,0002 |
10 | 0,00001079 | 9,786 | 0,002 | 0,02396 | 0,0002 |
Tabela 7: Wszystkie niepewności zebrane w jednym miejscu.