Wentylacja płuc - wdech i wydech 

do mięśni oddechowych zaliczamy przeponę i mięśnie międzyżebrowe

 

1) WDYCHANIE - jest to akt czynny skurcz mięsni oddechowych, potem przepona kurczy sie i opada, zwiększa się objętość klatki piersiowej i ciśnienie maleje. Powstaje lekkie ciścnienie płuca zasysają powietrze nastepuje wdech. Powietrze wdychane ma : 78% Azotu, 21% Tlenu, 0,03% dwutlenku wengla, 1% innych gazów.

 

2) WYDYCHANIE - Jest to akt bierny rozkurczają się mieśnie oddechowe , przepona unosi się ku góże a klatka piersiowa opada. Objętość klatki maleje a ciśnienie wzrasta potem wyrzuca powietrze z płuc nastepuje wydech. Powietrze wydychane ma : 78% Azotu , 17% Tlenu, 4% dwutlenku węgla , 1% inne gazy.Pwietrze wydychane nasączone jest parą wodną.

 

ODDYCHANIE -  to czynność życiowa, w wyniku oddychania powstaje energia.Energia potrzebna jest do transportu aktywnego, ruchu cytoplazmy, do procesów fizycznych np. skurcz mięśni

Surfaktant i jego rola fizjologiczna w pęcherzykach płucnych

W czasie wdechu napięcie powierzchniowe w pęcherzykach wzmaga sie, a w czasie wdechu maleje. Zapobiega to zlepianiu sie ścian pęcherzyków na szczycie wydechu. Napięcie powierzchniowe w pęcherzykach zmniejsza czynnik powierzchniowy, czyli surfaktant (surfaktant). Czynnik ten stanowią cząsteczki lipo protein (wśród których najwięcej jest dipalmitoilofosfatydylocholiny) wydzielane przez ziarniste pneumocyty, czyli komórki pęcherzyka oddechowego duże.

W czasie wdechu powierzchnia pęcherzyków zwiększa sie, cząsteczki czynnika powierzchniowego ulęgają rozsunięciu i napięcie powierzchniowe sie wzmaga. Zjawiska przeciwne zachodzą w czasie wydechu

Pojemność płuc (właściwie pojemność całkowita płuc, ang. total lungs capacity – TLC) – objętość powietrza zawartego w płucach. Objętość płuc mierzy się za pomocą aparatu zwanego spirometrem w badaniu zwanym spirometrią, a zapis spirometrii nazywany jest spirogramem. Do pomiaru wszystkich składowych objętości płuc służy spirometr wyposażony w analizator gazowy, wypełniony 10% mieszanką helu. U dorosłego człowieka TLC wynosi ok. 5-6 l powietrza.

W skład pojemności całkowitej płuc wchodzą różne składowe, nazywane potocznie pojemnością płuc. Wśród nich należy rozróżnić:

• TLC – total lungs capacity – pojemność całkowita płuc. Na nią składają się:

  • VC – vital capacity – pojemność życiowa. W badaniu spirometrycznym możemy ją podzielić na:

    • TV – tidal volume – pojemność oddechowa – około 0,5 l wydychane podczas normalnego wdechu

    • IRV – inspiratory reserve volume – pojemność dopełniająca (uzupełniająca) – około 2,5 l powietrza, które dodatkowo można wciągnąć do płuc (pogłębiony wdech)

    • ERV – expiratory reserve volume – pojemność zapasowa – około 1,5 l powietrza, które dodatkowo można usunąć z płuc (pogłębiony wydech)

  • RV – pojemność zalegająca – jest to pojemność około 1,2 l powietrza, które pozostaje w płucach nawet przy najgłębszym wydechu i nie jest wymieniana podczas standardowego oddechu. Pojemność ta nie jest dostępna do zmierzenia podczas standardowego badania spirometrycznego.

Warto zaznaczyć, że nie oddychamy przez cały czas całym spektrum VC – pojemności życiowej. Musielibyśmy wykonać pełny, aż bolesny wydech.

Przeciętna pojemność życiowa płuc u dorosłego mężczyzny wynosi około 4,5 l, a u dorosłej kobiety 3,2 l. Wszystkie składowe pojemności całkowitej płuc są zależne od płci, wieku i wzrostu osoby, u której wykonywany jest pomiar, co ma istotne znaczenie przy interpretacji wyników badań. Regularnie uprawiane ćwiczenia fizyczne wpływają na zwiększenie pojemności życiowej płuc. U sportowców może się znacznie wahać i osiągnąć 6-8 l.

Czynniki wpływające na pojemność życiową płuc: wiek, płeć, wysokość i ciężar ciała, ruchomość klatki piersiowej, sprężystość i elastyczność tkanki płucnej, objętość klatki piersiowej.  Ponadto przez trening można osiągnąć zwiększenie ruchomości klatki piersiowej i siły mięśni oddechowych, co zwiększa życiową pojemność płuc. U sportowców może się znacznie wahać i osiągnąć 6-8l.

Objętość oddechowa (ang. tidal volume, TV) - ilość powietrza wchodząca i wychodząca z płuc podczas normalnego, swobodnego oddychania. Dla dorosłego człowieka wynosi około 500 ml tj. 5-10ml/kg masy ciała w spoczynku.

Całkowita pojemność płuc obejmuje pojemność życiową (4200 cm³) i objętość zalegającą (1200 cm³). Objętość zalegająca to ilość powietrza, jaka pozostaje w płucach nawet po najgłębszym wydechu.

Na pojemność życiową (ok. 4200 cm³) składa się:
– objętość oddechowa (500 cm³) – ilość powietrza wymieniana podczas spokojnego wdechu i wydechu;
– objętość uzupełniająca (2500 cm³) – ilość powietrza pobierana podczas pogłębionego wdechu;
– objętość zapasowa (ok. 1200 cm³) – ilość powietrza usuwana z płuc podczas pogłębionego wydechu.

Wymiana gazowa, transport gazów, regulacja oddychania, wentylacja płuc, dyfuzja gazów w płucach.

Wymiana gazowa, transport gazów, regulacja oddychania, wentylacja płuc, dyfuzja gazów w płucach.