Klasyfikacja Kennededy’ego
Klasa I
Braki skrzydłowe obustronne umiejscowione dotylnie w stosunku do zębów naturalnych. Mogą one występować w połączeniu z brakami w odcinku przednim (modyfikacje A, B, C, D).
Klasa II
Braki skrzydłowe jednostronne umiejscowione dotylnie w stosunku do zębów naturalnych. Mogą one występować w połączeniu z brakami w innych odcinkach łuku zębowego (modyfikacje A, B, C, D).
Klasa III
Braki międzyzębowe (oskrzydlone) jednostronne. Modyfikacje dotyczą innych braków międzyzębowych w odcinku tylnym (modyfikacje A, B, C, D).
Klasa IV
Braki zębów przednich (przecinający linię pośrodkową. Ta klasa braków nie ma modyfikacji.
Klasyfikacja Galasińskiej-Landsbergerowej
Klasa I
Braki jakościowe w jednym lub więcej zębach, przy pełnych lukach zębowych.
Klasa II
Braki zawarte między zębami.
Klasa III
Braki skrzydłowe jedno- lub obustronne.
Klasa IV
Braki różnorodne, połączenie braków międzyzębowych i skrzydłowych.
Klasa V
Braki całkowite
Korony metalowe
Wskazania
- Odbudowa zębów bocznych w niewidocznym odcinku łuków zębowych
- Odbudowa zniszczonej części korony
- Element łączący przęsło mostu z filarem
- Poprawa kształtu korony klinicznej
- Odbudowa powierzchni zwarciowych przy podnoszeniu zgryzu
- Odbudowa punktów stycznych
- Zniszczone zęby boczne (niskie ściany osiowe)
Przeciwwskazania
Zęby przednie
Młody wiek pacjenta
Skłonność do próchnicy
Zalety
Wytrzymałość przewyższająca inne uzupełnienia protetyczne
Mniej agresywne szlifowanie
Wysoka precyzja wykonania
Często okres ich użytkowania sięga nawet 20 lat
Wady
Estetyka
Alergie na metal
Brak biokompatybilności
Przygotowanie zęba
- opracowanie powierzchni żującej
- szlifowanie ścian osiowych
- szlifowanie ścian stycznych
-opracowanie końcowe
- nitka retrakcyjna
- wycisk
- odlanie modelu
- ocena styczności korony
- ocena powierzchni stycznych
- dopasowanie powierzchni zgryzowej – kontrola okluzji i artykulacji
Korony pełnoceramiczne
Wskazania
- Odbudowa zniszczonej lub uszkodzonej korony zęba w odcinku przednim, przy wysokich wymaganiach estetycznych pacjenta i braku możliwości leczenia mniej inwazyjnymi metodami (np. zęby przednie, z rozległą próchnicą lub licznymi wypełnieniami, zęby złamane, starte)
- Poprawa estetyki zębów przednich (korekta barwy, kształtu i położenia zębów znacznie przebarwionych, z licznymi defektami szkliwa, w złej pozycji w łuku)
- Odtworzenie koron zębów leczonych endodontycznie odbudowanych wkładami z włókna szklanego w odcinku przednim
- Rekonstrukcja okluzji w odcinku przednim
- Alergia na metal
Przeciwwskazania
Bezwzględne:
- Zęby małe, krótkie (brak retencji korony)
- Zęby wąskie w wymiarze wargowo-językowym (brak miejsca na materiał korony)
- Zgryz głęboki (brak miejsca na materiał korony)
- Pacjenci z parafunkcjami (mała wytrzymałość ceramiki)
- Zęby martwe, ze zmianami okołowierzchołkowymi nie podlegającymi leczeniu
- Zęby z zaawansowaną chorobą przyzębia i rozchwiane
- Młodociani i dzieci (możliwość uszkodzenia miazgi)
Względne
- Wysoki wskaźnik próchnicy
Zalety
Doskonała estetyka – barwa i transparencja zbliżona do odtwarzanych tkanek zęba
Nienasiąkliwość, brak przebarwień, stabilność koloru w jamie ustnej
Biokompatybilność
Brak reaktywności chemicznej- prócz HF i stężonych zasad- uzupełnienia można cementować adhezyjnie, silne zespolenie z tkankami
Bardzo mała przewodność cieplna – ochrona miazgi przed bodźcami termicznymi
Wady
Duża twardość - większa od szkliwa prowadzi do abrazji zębów przeciwstawnych
Mała wytrzymałość na rozciąganie i zginanie
Duża kruchość
Podczas spiekania skurcz dochodzi do 30%
Porowatość
Wskazania do koron kompozytowych
- Korony kosmetyczne na zęby w odcinku przednim (zęby zniszczone próchnicowo, uszkodzone w wyniku urazu, przebarwione, nieprawidłowo ustawione w łuku, z hipoplazją szkliwa)
- Tymczasowe uzupełnienia protetyczne w odcinku przednim stosowane długookresowo (przy podwyższaniu wysokości zwarcia, w zgryzie konstrukcyjnym)
- Licowanie mostów metalowo-kompozytowych
- Licówki
- Wkłady koronowe i nakłady
Wskazania do koron kompozytowych wzmacnianych włóknem szklanym
- Korony w odcinku bocznym
- Mosty adhezyjne wzmocnione włóknem szklanym
- Tymczasowe uzupełnienia protetyczne stosowane długookresowo (w okresie osteointegracji po implantacji, w zgryzie konstrukcyjnym przy podwyższaniu wysokości zwarcia, u młodocianych pacjentów)
Przeciwwskazania
- Parafunkcje zwarciowe i niezwarciowe
- Zgryz głęboki
- Zęby krótkie, wąskie, ze zmianami okołwierzchołkowymi, z nasiloną próchnicą, z III stopniem rozchwiania wg. Kantorowicza
- U młodocianych i dzieci ze względu na możliwość uszkodzenia miazgi
- Niemożność utrzymania suchości pola zabiegowego
w trakcie cementowania
- Nie należy stosować na powierzchniach żujących narażonych na działanie dużych sił
Korony metalowo-ceramiczne
Zalety
Łączą w pewnym zakresie wytrzymałość koron metalowych i estetykę koron pełnoceramicznych
Duża wytrzymałość mechaniczna i odporność na zniszczenie
Mniejsza redukcja tkanek niż przy koronach pełnoceramicznych
Czas użytkowania ok. 10 lat
Wady
- Brak przezierności typowej dla koron pełnoceramicznych
- Niedoskonałości estetyczne -wyeksponowanie metalowego brzegu uzupełnienia w postaci szarego odcienia w okolicy przydziąsłowej
- Alternatywa: stosowanie stopów Au, koron pełnoceramicznych lub koron metalowo – porcelanowych z pełnoceramicznym brzegiem
- Ścieranie szkliwa zębów przeciwstawnych
- Brak biozgodności (korozja, alergie, reakcje galwaniczne)
Wskazania
Odbudowa zniszczonych koron zębów w odcinku przednim i bocznym
Poprawa kształtu korony klinicznej
Odbudowa punktów stycznych
Rekonstrukcja zwarcia
Zęby leczone endodontycznie z odpowiednią konstrukcja podpierającą (wkład k – k)
Element łączący przęsło mostu z filarem
Przeciwwskazania
Bezwzględne
Niskie korony zębów, mały wymiar przedsionkowo – językowy
Alergia na metal
Nieprawidłowe leczenie enodontyczne
Stan zapalny przyzębia, rozchwianie III °
Młody wiek pacjenta ( możliwość uszkodzenia miazgi )
Względne
Wysoki wskaźnik próchnicy
Materiały, z których wykonywane są korony tymczasowe:
- poliwęglany
- acetyloceluloza
- aluminium i stop cyna-srebro
- stop niklowo-chromowy