WYKŁAD 9 / 18,04,13
I. Immanuel Kant - 1724-1804
- Punkt wyjścia - 3 pytania:
*
co moge wiedziec?
* co powinienem uczynic?
* czego moge sie
spodziewac?
- punkt wyjscia - filizofia krytyczna Kanta:
* przewrót
kopernikanski
* krytyka metafizyki
* przyjecie "ludzkiego"
punktu widzenia - etyka bez transcendentalna (...)
- Krytyka:
* formalizm - imperatyw jets pusty, trywialny czysto
formalny i nie zawiera żadnych zasad obowiązku.
*rygoryzm -
etyka Kanta podaje zimne bez emocjonalne prawidła
*
abstrakcyjność - Dilthey
* sprzeczne podstawy powinności -
istnieją relacje moralne niesymetryczne
* brak psychologii
moralności - czyn, który sprawia radość nie może byc dobry
*
brak ujęcia złego postępowania - pytanie o stosunek do zła
II. Utylitaryzm w etyce:
- Termin "utylitarny" =
użyteczny, zdatny, funkcjonalny
- Podział teorii etycznych:
*
teorie słuszności
* teorie dobra
W INNEJ PERSPEKTYWIE:
*
etyka intencji
* etyka wyniku
- Ocena skutków działania:
* dla osobistej korzyści sprawcy
*
pożytku większej grupy ludzi
- 3 ludzkie interesy: przyjemność, szczęście, korzyść
UŻYTECZNE ZNACZY PRZYDATNE W PROMOWANIU PRZYJEMNOŚCI I UNIKANIU CIERPIENIA
- Należy wybierać czyny, których przydatność jest:
*
intensywniejsza
* bardziej długotrwała
* pewniejsza niż
inne
* głębsza
*bliższa w czasie
* czysta,
niezmieszana
* bardziej płodna w dalsze przyjemności
PRAWO JAKO REGULATOR I STRAŻNIK ŻYCIA SPOŁECZNEGO
- cztery
cele prawa cywilnego - trwałośc, dostatek, bezpieczeństwo, równość
JOHN STUART MILL ( 1806-1873)
Próba odpowiedzi na zarzuty wobec Benthama, u którego dominuje
*Nie chodzi o jednostkowe szczęście sprawcy, ale o "największe szczęściu w ogóle"
* poza interesami istnieją niezależne dobra - prawda, piękno, miłość, przyjaźń - są niezalezne od tego, czy ktoś ich pragnie czy nie
*Wydzielenie przyjemności wyższych i niższych
- Kontynuacje
* Peter Singer i utylitaryzm w bioetyce
*
spór utylitaryzmu z personalizmem
- Zarzuty wobec utylitaryzmu:
* Brak skali - brak "liczników"
dobra (jak liczników prądu)
* Brak możliwości weryfikajci
wewnętrznych odczuć
* Problem zaspokojenia potrzeb zmarłego
przyjaciela
*Pewien ratunek - bezosobowość