SZAŁWIA LEKARSKA
Właściwości lecznicze szałwi są bardzo szerokie. Szałwia ma działanie przeciwzapalne i to zarówno zewnętrznie stosowana jak i do wewnątrz. Wyciągi z liści szałwi działają również przeciwpotnie: ich efekt pojawia się bardzo szybko, już po 2-3 godzinach od spożycia i trwa od 1 do 3 dni. Dlatego szałwia może być wykorzystana w leczeniu stanów wzmożonej ogólnej potliwości, potliwości w chorobach gorączkowych, w nadczynności tarczycy, a także nadmiernej potliwości na tle zaburzeń nerwicowych i okresu przekwitania.
Ponadto szałwia hamuje rozmnażanie się wielu rodzajów bakterii Gram dodatnich i Gram ujemnych, a także odpornych na antybiotyki oraz unieczynnia toksyny bakteryjne. Szałwia powstrzymuje również krwawienia z przewodu pokarmowego i zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych oraz pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Jest korzystna w leczeniu chorób wątroby przebiegających z upośledzonym wytwarzaniem żółci lub po toksycznym uszkodzeniu wątroby. Szałwia znosi skurcze jelit i przywraca ich prawidłową czynność skurczową, ułatwia trawienie i przyswajanie pokarmów, działa wiatropędnie. Posiada również właściwości obniżania poziomu cukru we krwi, co może być korzystne w leczeniu cukrzycy. Jest to jednak działanie stosunkowo słabe i może uzupełniać jedynie działanie innych leków przeciwcukrzycowych. Wszelkie zmiany w leczeniu cukrzycy należy zawsze uzgodnić z lekarzem.
Wyciągów z szałwii można używać do przemywania i kompresów w przypadku zapaleń skóry, przy trudno gojących się ranach oraz czyrakach.
Szałwia znana jest również jako ziele do płukania jamy ustnej (w przypadkach kłopotów z dziąsłami czy w anginach).
Przepisy stosowania
NAPAR Z ZIELA. 1 łyżkę suszonego ziela zalewamy szklanką wrzątku. Odstawić ją na ok. 15 minut w naczyniu pod przykryciem. Po przecedzeniu pijemy po 1-3 łyżek 2-4 razy dziennie w nieżytach żołądka i jelit, biegunkach, nadmiernej laktacji, wzdęciach brzucha. Dla pobudzenia łaknienia należy pić pół godziny przed jedzeniem. Napar ten można stosować do okładów, przemywań, płukania i kompresów.
NALEWKA. Przepis na nalewkę: 100 g liści szałwii zalewamy 1/2 litra 70-procentowego alkoholu, a następnie odstawiamy w szczelnie zamkniętym naczyniu na 10-14 dni. Po przecedzeniu pijemy po 20-40 kropli w przypadkach nadmiernej potliwości, w nadmiernie obfitym miesiączkowaniu i nadmiernej laktacji w czasie karmienia.
KĄPIELE Z SZAŁWI. Tego typu kąpiele działają łagodząco na skórę oraz mogą być stosowane w przypadkach mięśniowych dolegliwości bólowych, bólach kostnych, stawowych oraz w nerwobólach. Kąpiel taką przygotowujemy w następujący sposób: w litrze wody zaparzamy 100 g liści szałwii, następnie przecedzamy i wlewamy do wanny napełnionej do połowy wodą.
KATAPLAZM. We wrzątku zaparzamy ziele szałwii i zawijamy w kawałek płótna lub gazę. Przykładamy na chore i obolałe miejsca.
MIESZANKI. W mieszance regulującej miesiączkowanie łączymy szałwię z kwiatami malwy czarnej, korzeniami lukrecji i szyszkami chmielu.