Rodzina i jej funkcje

Rodzina jest tym środowiskiem, w którym powstaje nowe życie. Rodzi się w nim i wzrasta istota ludzka podlegająca prawom biologicznym i społecznym, kształtowana przez „oddziaływania wychowawcze rodziców”.

Rodzina stanowi dla dziecka najlepsze naturalne środowisko, w którym otoczone indywidualną opieką ma możliwość zaspakajania swoich potrzeb, dzięki czemu może się prawidłowo rozwijać. W prawidłowo funkcjonującej rodzinie „dziecko czuje się dobrze, bezpiecznie, jest pewne siebie, ufne wobec rodziców, a także otwarte i ufne wobec innych ludzi, zachowuje się przy tym swobodnie i jest aktywne i wytrwałe w działaniu” ..

Rodzina pełni następujące funkcje wobec swoich członków:

- prokreacyjną,

- ekonomiczną,

- opiekuńczą,

- socjalizacyjną,

- wychowawczą,

- kulturową,

- religijną.

Funkcja prokreacyjna rodziny wskazuje na fakt, że to właśnie rodzina jest miejscem narodzin nowych członków społeczeństwa. Oczekuje się, że osoby wchodzące w związek małżeński podejmą trud urodzenia i wychowania nowych ludzi. Funkcja prokreacyjna rodziny zapewnia ciągłość trwania narodu, społeczeństwa i rodu. Daje także gwarancję, że nowonarodzeni będą otoczeni opieką, troską , miłością i zostaną wprowadzeni w życie społeczne tak, by w przyszłości samodzielnie decydować o sobie i innych..

Funkcja Ekonomiczna rodziny oznacza tyle, że osoby tworzące wspólnotę rodzinną zabiegają o stworzenie materialnych podstaw życia rodzinnego.

Funkcja Socjalizacyjna obejmuje kultywowanie i przekazywanie systemu wartości, norm postępowania i wzorów zachowania swoim członkom. i społeczeństwa. – i w ten sposób kształtuje się system wartości.

Funkcja opiekuńcza rodziny obejmuje nie tylko opiekę nad dziećmi od ich poczęcia do usamodzielnienia, ale także dotyczy opieki nad tymi członkami rodziny, którzy z racji swojego stanu zdrowia lub wieku nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb.

Funkcja wychowawcza określa oczekiwania i wymagania wobec rodziny, które dotyczą stymulowania osobowego rozwoju jej członków. Oznacza to, że w rodzinie dokonuje się najważniejsza część ogólnego procesu wychowawczego, któremu podlegają ludzie.

Funkcja kulturowa oznacza, że w rodzinie dokonuje się przekazywanie tradycji kulturowej, a także tworzenie nowych jakości. Dziecko w rodzinie poznaje tradycje i zwyczaje regionalne związane z różnymi świętami, ważnymi wydarzeniami.

Funkcja Religijna rodziny obejmuje wszystkie czynności i przekazy werbalne i niewerbalne, które dotyczą religijnego rozwoju człowieka. Na rozwój ten składa się poznanie rzeczywistości religijnej, a więc pojęć religijnych, wymogów moralnych, wzorów zachowania religijnego i małżeństwo uważa się za zawarte w chwili złożenia oświadczenia woli w obecności duchownego.

Autorytet rodziców jest nieodzownym czynnikiem prawidłowego wychowania w każdej rodzinie. Można wyróżnić kilka rodzajów autorytetów rodzicielskich zarówno tych pozytywnych jak i negatywnych. Do negatywnych, niepożądanych należą:

-autorytet przemocy,Występuje ona w postaci nadużywania siły fizycznej w stosunku do dzieci i stosowania kar cielesnych. Te kary wymuszają ślepe posłuszeństwo i bezwzględne podporządkowanie się, paraliżują wolę dziecka, budząc w jego świadomości ciągły lęk i obawę. Nie mogą więc być stosowane zbyt często, bo tracą walory wychowawcze. Częste karanie wpływa na powolny zanik wrażliwości dziecka, a wtedy cel jest chybiony, bowiem kary nie skutkują, albo wywołują skutek przeciwny. Dziecko zamiast się poprawić, staje się nieczułe i obojętne lub zacina się i buntuje.

-. autorytet megalomanii przejawiający się niekiedy u ojców w formie samochwalstwa niezgodnego ze stanem faktycznym, np. ojciec mówi dzieciom, że jest kierownikiem jakiegoś zakładu pracy, a jest w nim tylko urzędnikiem. Rodzic, aby kształtować osobowość dziecka, powinien systematycznie pracować nad sobą. Nikt bowiem nie zwalczy kłamstwa, jeśli będzie sam kłamał i nie potrafi przyznać się do popełnionych błędów

-autorytet dobroci występuje u rodziców ponad miarę tolerujących u dzieci niewłaściwe zachowania i samowolę. Często spotykamy takich rodziców, którzy swe uczucia nadmiernie koncentrują na dziecku i ulegają mu. O takim ojcu, matce mówimy, że charakteryzuje ich brak konsekwencji w postępowaniu z dzieckiem, że nadmiernie starają się chronić dziecko przed jakimikolwiek niebezpieczeństwami.

-autorytet przekupstwa Schlebianie dzieciom, „polowanie” na ich uczucia za pomocą nagród wywiera wpływ destruktywny. Tego rodzaju „metody” mogą zniszczyć całkowicie autorytet rodziców

Do pozytywnych autorytetów rodzicielskich zalicza się:

- autorytet kultury i taktu. Na co dzień w życiu każdego człowieka ważna jest kultura. Przejawiać się ona powinna w każdej dziedzinie rodzinnego życia.Wychowanie powinno być aktem kultury społecznej, ta zaś wymaga przede wszystkim szacunku dla osobistych spraw dzieci i nienaruszania im własnej indywidualności

-autorytet moralny, a więc głoszone zasady moralne i postępowanie zgodne z tymi zasadami. Negatywny wpływ na autorytet w rodzinie mają wszelkie objawy niewłaściwego zachowania się rodziców w obecności dzieci – kłótnie i sceny małżeńskie, okłamywanie się wzajemne, zaniedbywanie obowiązków względem rodziny, karanie w stanie nietrzeźwym dzieci, nałóg pijaństwa. Podrywają one nie tylko autorytet, ale powodują powolny rozkład moralny rodziny. Tego typu przeżycia niszczą system nerwowy dziecka i stają się przyczyną ciężkich urazów psychicznych. Tłumią wszelką energię i radość życia, są źródłem nieuleczalnego pesymizmu życiowego.

- autorytet wiedzy, wyrażający się w życzliwym stosunku do dziecka i zrozumieniu jego pragnień i dążeń, a wszystko to jest możliwe właśnie dzięki głębokiej wiedzy i znajomości spraw dzieci i młodzieży. Kompetencje wychowawcze, umiejętności fachowe oraz indywidualne zdolności wykorzystywania własnej wiedzy w praktyce wychowawczej stanowią ważny oręż na drodze sukcesu tak indywidualnego jak i wychowawczego. Posiadanie wiedzy bez umiejętności jej zastosowania czy jedynie jej demonstrowanie jako własnej zalety intelektualnej może być źródłem negatywnych wpływów na dziecko. Dowodzenie w praktyce skuteczności własnej wiedzy, a jeszcze do tego zdolność do jasnego i przekonywającego jej prezentowania jest właściwością psychologiczną

Model rodziny zmienia się z pokolenia na pokolenie. Zupełnie inne poglądy mieli nasi dziadkowie, rodzice a inne mamy my.

Rodziny pokolenia naszych dziadków wyglądały następująco. Osobą , która miała najwięcej do powiedzenia była matka lub ojciec. Autorytetem nie zawsze był mężczyzna. Kobiety podejmowały decyzje dotyczące dzieci . Mężczyźni w wielu przypadkach decydowali o sprawach dotyczących innych dziedzin życia. Pracowała i matka i ojciec. Rodziny były wielodzietne. Zdarzały się nawet przypadki kiedy w domu mieszkało dziesięcioro dzieci. Najpierw chodziły one do przedszkola , potem do szkoły. Wykształcenie było dosyć ważne. Najczęściej ludzie mieli wykształcenie średnie. Bardzo trudno było dostać się na studia. Dzieci pochodzenia robotniczego oraz chłopskiego miały ułatwione zadanie, gdyż aby wyrównać różnice w społeczeństwie dostawali oni dodatkowe punkty ,które ułatwiały dostanie się na studia. Niewiele osób miało wykształcenie wyższe. Zazwyczaj kiedy zdobyli średnie szli do pracy aby w ten sposób pomóc rodzinie. Często oddawali jej wszystkie swoje dochody, gdyż ciężko było się utrzymać. Rodzice współpracowali ze szkołą. Jeżeli nauczyciel zgłosił złe zachowanie dziecka rodzice karali je. Mieli bardzo duży autorytet. Dzieci darzyły osoby starsze ogromnym szacunkiem. Nie sprzeciwiały się im. Jeżeli zdarzyło się że były nieposłuszne rodzice dawali im kary. W rodzinach panowała duża dyscyplina . Każde dziecko miało obowiązki. Dziewczyny zajmowały się domem chłopcy natomiast pracowali w polu itp. Starsze rodzeństwo pomagało wychowywać młodsze. Na wakacje dzieci jeździły na kolonie organizowane przez szkoły, czy zakłady pracy. Rodzice rzadko wyjeżdżali na wczasy.

Ostatnim pokoleniem jakie opiszę jest to ,które w tym momencie uczęszcza do gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. W rodzinach najczęściej jest jedno lub dwoje dzieci. Dużo osób decyduje się na pójście na studia po to, aby potem zdobyć dobrze płatną pracę. Myślę , że większość dzieci nadal ma szacunek do starszych jednak częściej sprzeciwiają się rodzicom. Kary które są stosowane w tym momencie to brak dostępu do komputera, zabranie telefonu komórkowego, zakaz wychodzenia z domu itp. Młodzi ludzie mają mniej obowiązków. Rodzice bardziej skupiają się na wykształceniu dzieci. Często, są bardzo zapracowani, dlatego też nie mają dla nich czasu. Młodzi ludzie później się ze sobą wiążą. Chcą najpierw ukończyć edukację i znaleźć dobrą pracę. Mają innego rodzaju rozrywki niż ich rodzice i dziadkowie. Chodzą na imprezy ,dyskoteki. Dużo czasu spędzają przy komputerze. W wakacje rzadziej jeżdżą na kolonie. Częściej niż kiedyś wyjeżdżają całymi rodzinami za granicę.

Jak widać rodziny zmieniały się z każdym pokoleniem. Zdaniem starszych pokoleń ich czasy były lepsze. Młodsze mają inne zdanie. W tej chwili młodzi ludzie są bardziej otwarci na świat. Widzą rzeczywistość z szerszej perspektywy. Mają lepszy dostęp do edukacji, Jednak nie zawsze mają czas dla siebie, rodziny oraz znajomych. Każdy model ma plusy i minusy. Na pewno z biegiem lat zmieni się jeszcze więcej niż w przeciągu tych ostatnich lat.