Tkanka mezenchymatyczna tworząca szkielet pochodzi z grzebienia nerwowego(niebieska), mezodermy bocznej (żółta) i mezodermy przyosiowej (czerwona).

OKRES NOWORODKOWY I NIEMOWLĘCY

Donoszony, czyli urodzony miedzy 38 a 42 Hbd noworodek mierzy przeciętnie 50-52 cm i waży 3.0-3.5 kg. Noworodki płci męskiej ważą i mierzą zwykle więcej niz dziewczynk,i (średnio 2 cm i 0.3 kg) dziecko urodzone między 28 a 37 Hbd o masie urodzeniowej 1000-2500 g nazywamy wczesniakami. Urodzenioa masa ciała zwieksza się zazwyczaj wraz z kolejną ciążą. Bliźniaki zazwyczaj rodzą się przedwcześnie i z masą poniżej 2500g. W okresie noworodkowym następuje adatacja narządów do samodzielnego zycia dziecka. Według kryterium pediatrycznego tra to ok 1 miesiąc.Niemowlę rosnie nierównomiernie. w 1 mż przybiera ok 500-600g natomiast w 2mz 800-900g. Później tempo przyrostu powoli maleje. Zdrowy o przeciętnej masie urodzeniowej noworodek podwaja swoja mase urodzeniową ciała w 5 mż, potraja ok. 1 roku. Dzieci z nieznacznie mniejsza masą urodzeniową często wykazuje szybsze tempo przyrostu masy. Ostatecznie w 1 rż przyrost wysokości wynosi 23-25 cm i masy ciała ok 7 kg. Prawidłowo odżywiane niemowlę ma dobrze rozwiniętą tkankę tłuszczową. W 6mż wyrzynaja sie pierwsze zęby mleczne. Jednoroczne dziecko ma ich przeciętnie 6. Są jednak dość duże różnice indywidualne. dziewczynki ząbkuja naogół szybciej niż chłopcy. Obwód głowy noworodka wynosi 34-36 cm i jest 1-2 cm większy od obwodu klatki piersiowej. część mózgowa czaszki jest wieksza od czesci twarzowej. Mózgowie noworodka waży 350-400g, co stanowi 14% masy ciała ( u dorosłych 2%) Kosci czaszki sa tylko częściowo skostniałe i luźno ołączone ze sobą. Głowka może byc jeszcze znieksztalcona po porodzie. Stopniowe zarastanie kosci czaszki odbywa sie przez 18 mż. Na szczycie głowy w miejscu połączenia kości czołowej i kości ciemieniowych, wyczuwa sie miekką romboidalną przestrzeń tzw. ciemiączko przednie. Jego ocena może byc przydatna do rozpoznania niektórych chorób i zaburzeń rozwojowych niemowlęcia (odwodnienie, wzmozenie cisnienia śródczaszkowego, proces krzywiczy). Kończyny noworodka sa krótsze, srodek ciżkości umiejscowiony jest powyżej pępka (u dorosłych w okolicy spojenia łonowego). W miare upływu lat proporcje stopniowo ulegaja zmianie. "Maleje" głowa, wydłuzaja sie kończyny, osioągając połowę wysokosci ciała. W jamiemacicy płó przebywa w typowej pozycji zgięciowej. Dla noworodka prawidłoe jest ułożnia grzbietowe-wyprostowane. Stopniowo na stępuje przezwyciężenie przyciągania ziemskiego. W 3mż niemowle unosi głowę w pozycji na wznak, 5-6mż siada, ok 9 mż wstaje. Dzieki stopniowej stabilizacji pozycji pionowej pod koniec 1 rż uzyskuje zdolnośc poruszania sie i nazwiazywania kontaktu z otoczeniem. Jeżeli to mozliwe dzieki szybkiemu rozwojowi mózgowia i integracji ukladu nerwowego z układem ruchu.

OKRES WCZESNEGO DZIECIŃSTWA (PONIEMOWLĘCY)

Od 2rż nastepuje zwolnienie tempa rozwoju. Roczne przyrosty wysokosci ciała maleją z około 25 cm w 1 rż do 12 cm w 2 rż i 8 cm w 3 rż. Zmienia się ukształtowanie glowy. Kończy sie wyrzynanie zębów mlecznych. Kończyny ulegają wydłużeniu. Zmniejsza sie ilość tkanki tłuszczowej a zwiększa masa mięśni. Sylwetka dziecka zgrabnieje. Pokreslone zostaja fizjologiczne krzywizny kregosłupa. Wypiety brzuch i pozornie płaskie stopy sa w tym okresie u 90% dzieci zjawiskiem przwidłowym, związany z wiotkoscią mięśni. Opanowane zostaja podstawowe czynności lokomocyjne. dziewczęta choć mniejsze szybciej rozwijają sie motorycznie. Kształtuje się równowaga wodno-elektrolitowa. Zwiększa sie odpornośc dziecka. Wystepuja cechy rozwoju emocjonalnego. Szczególnie intensywnie rozwija sie mowa ( zazwyczaj szybciej u dziewcząt). zaczyna sie kształtować osobowość dziecka. Zmienia się jego zachowanie. Wyróżnia ono siebie spośród innych osób. Charakterystyczna jest znaczna pobudliwość ruchowa oraz niemożność dłuzszej koncentracji uwagi.

OKRES PRZEDSZKOLNY

Granice wieku przedszkolnego okreslono na podstawie kryterium społeczno-wychowawczego, czy nawet administracyjnego, jakim jest wiek przyjęty dla zinstytucjonalizowanej formy wychowania przedszkolnego. Nie ma natomiast wyraźnyxh granic biologicznych między poprzednim a nastepnym okresem rozwoju. W okresie przedszkolnym utrzymuje się zwolnienie tempa rozwoju. Między 3 a 7 rż przyrost wysokosci ciała wynosi 26-27 cm, z nieznaczna 1 cm przewagą dziewcząt. Intensywniej rosna chłopcy miedzy 3 a 6 rż a dziewczynki miedzy 3 a 4 rż. Masa ciała w tym okresie powieksza się o 10 kg. Najmniejszy przyrost wysokości i masy ciała chłopcóa i dziewcząt wystepuje między 6 a 7 rż. W wieku przedszkolnym zmiany proporcki ciała nastepują w kieunku wydlużania się kończyn. Od 3rz stopniowo zaznacza sie dymorfizm płciowy w zakresie wymiarów klatki piersiowej, szerokości barków i bioder w kierunku sylwetki męskiej u chłopców. Różnice te dotyczą również ilości tkanki tłuszczowej, ktora obficiej gromadzi sie u dziewcząt, stąd większa krągłość kształtów. Miedzy 4 a 6 rż nastepuje nasilenia procesów mineralizacji kości. Pojawiaja się nowe pkt kostnienia. około 6 rż rozpoczyna się wymiana zębów mlecznych na stałe. Od 5 rż natsępuje wzmocnien ie aparatu więzadłowo-sciegnistego stopy i silny jej rozrost.Na przełomie 6 i 7 rż powinny być już wykształcone wydrążenia stopy. W zakresie ukształtowania krzywizn fizjologicznych kręgosłupa nie zachodza istotne zmiany. dziecko 5 letnie swobodnie biega, chwyta i zachowuje równowagę, co umozliwia płynność i harmonię ruchów. Nadal trudne pozostaja precyzyjne ruchy manualne ( nie ukończony proces mielinizacji). Zwiększa sie dominacja prawej ręki. W zakresie motoryki zaznacza sie dymorfizm płciowy. Rozwija sie pamięć i doświadczenie ruchowe.

OKRES SZKOLNY

Młodszy wiek szolny cechuja wzgldna biologiczna stabilność i ogólna harmonia rozwoju. Zwolnieniu ulega tempo rozwoju, powieksza się masa ciała. intensyfikacji ulega różnicowanie i dojrzewanie wielu układów(integracja miedzynarządowa). Wzrasta ogólna odporność ustroju. Rozpoczyna sie wyrzynanie zębów stalych. Wrazliwośc większości zmysłów osiaga swoj pułap. Dziecko 7 letnie osiaga dojrzałośc prostych czynności ruchowych. Około 3 lata później dostrzec można ekonomię ruchu i umiejętnosci koncentracji. Warunkiem podjęcia nauki szkolnej jest osiągnięcie tzw. wieku dojrzałości szkolnej. Należy ją rozumieć jako możliwość sprostania wymaganiom szkoły, bez uszczerbku dla zdrowia i dalszego rozwoju dziecka. Stopniowo zmienia sie sylwetka dziecka. Klatka piersiowa ulega spłaszczeniu. Może pogłębiac sie kifoza piersiowa ( nadmierne grzbietowe wygięcie kręgosłupa) szczególnie szybko wydłuża się stopa. Nastepuje szybki dlaszy rzwój kończy dolnych. Jest to okres gromadzenia się rezerw ustrojowych do przejścia w burzliwy, dynamiczny okres dojrzewania płciowego. Stopniowp zaznacza się dymorfizm płciowy.

UWAGA UWAGA!!!!

W sali wykładowej imienia Leśniowskiego zdaja studenci od nazwiska Anasik Dominika do nazwiska Markiewicz Joanna.

W sali wykładowej im. Grzywo- Dąbrowskiego Zakładu Medycyny Sądowej zdaja osoby od nazwiska Markowska Sylwia do nazwiska Żychowska Anna.

Przynosimy ołówki H2 i dobrą gumkę oraz długopis i legitymacją. Bardzo prosze Starostów poszczegolnych grup o przyniesienie ankiet. Ci co pisza w sali Lesniowskiego oddaja je mnie a Ci co piszą w sali im. Grzywo-Dąbrowskiego oddaja te prace Natalii Mazurkiewicz.