Zasady formatowania zawartości plików aplikacji Writer pakietu OpenOffice.org

1. Pakiet OpenOffice.org.

2. Formatowanie w Writer.

3. Style w Writer.

1. Pakiet OpenOffice.org.

OpenOffice.org (potocznie: OpenOffice, OOo, OO) jest pakietem oprogramowania biurowego Open Source konkurencyjny dla pakietów Sun StarOffice, IBM Lotus Symphony, Apple iWork, Corel WordPerfect Office i Microsoft Office.

Jego kod bazuje na starszym pakiecie StarOffice, napisanym przez niemiecką firmę Star Division.

13 października 2000 Sun opublikował kod źródłowy pakietu (okrojony jedynie o części nie należące do firmy) powołując jednocześnie do życia projekt OpenOffice.org. OOo stanowi bezpłatną alternatywę dla Microsoft Office, ale można go też kupić: zwykle w cenę wersji pudełkowej jest wliczony koszt usługi wsparcia technicznego, uaktualnień oraz różne dodatki, np. profesjonalne szablony dokumentów, certyfikat czy program do graficznej obsługi baz danych Kexi.

Najważniejszą nowością wersji 2.0 pakietu jest własny system obsługi relacyjnych baz danych (OpenOffice.org Base), unowocześniony został interfejs wywodzący się jeszcze z pakietu StarOffice. Arkusz kalkulacyjny został rozszerzony do 65536 wierszy (tyle, ile ma Microsoft Excel), znacznie udoskonalono też program prezentacyjny Impress. Administratorzy otrzymają narzędzia do sieciowej instalacji pakietu. Nowością jest otwarty format plików OpenDocument - zgodny z normą (ISO/IEC 26300).

Składniki pakietu

* Procesor tekstu - Writer

* Arkusz kalkulacyjny - Calc

* Edytor grafiki - Draw

* Edytor prezentacji - Impress

* Program do tworzenia baz danych - Base

* Edytor wzorów matematycznych - Math

* Wizualny edytor HTML

* Rejestrator i edytor makr w języku StarOffice Basic

Formaty dokumentów

Macierzysty format dokumentów OOo jest określony w otwartej specyfikacji OASIS, są to pliki oparte na XML i skompresowane zipem, o rozszerzeniach:

* OpenOffice.org Writer - ODT (dawniej SXW)

* OpenOffice.org Calc - ODS (dawniej SXC)

* OpenOffice.org Impress - ODP (dawniej SXI)

* OpenOffice.org Draw - ODG (dawniej SXD)

* OpenOffice.org Math - ODF (dawniej SXM)

* OpenOffice.org Base - ODB

Od serii 2.x rozszerzenia są zgodne z nazewnictwem OASIS.

Pakiet obsługuje też (eksport lub import) między innymi dokumenty Microsoft Office (DOC, XLS, PPT, RTF), formaty graficzne (BMP, GIF, JPG, PNG, EMF, WMF), pliki tekstowe, bazy danych w formacie dBASE (DBF), pliki AutoCADa (DXF), wzory matematyczne w formacie MathML (MML) oraz format PDF.

Nie radzi sobie jednak z dokumentami Microsoft Office 2007 (DOCX).

Platformy i języki

Program jest dostępny na wiele różnych platform sprzętowych i systemów operacyjnych. OpenOffice.org przygotowuje gotowe pakiety binarne dla:

* Microsoft Windows

* Linux x86

* Solaris

* Mac OS X

* Linux PPC

* FreeBSD

Ponadto trwają prace nad przeportowaniem pakietu dla systemu Zeta (a w konsekwencji również Haiku).

OOo przetłumaczono na ponad 60 języków - w tym także na polski.

Język polski i wersja 2.0

Ministerstwo Nauki i Informatyzacji podpisało 13 lipca 2005 z firmą Ux Systems umowę dotyczącą przetłumaczenia pełnej dokumentacji użytkownika pakietu OpenOffice.org 2.0 na język polski w szczególności systemu pomocy, czyli dokumentacji zawartej w programie.

Dotychczasowe starania Ux Systems, współpracujących firm (m.in. OpenOffice Polska Sp. z o.o.) oraz ogromnej pracy licznych wolontariuszy pozwoliły na przetłumaczenie ponad 2/3 materiałów.

System pomocy został upowszechniony zgodnie z zasadami licencji GNU GPL.

Poprawa szybkości

Aby zwiększyć prędkość z jaką komputer uruchamia programy wchodzące w skład OpenOffice, należy w zakładce "pamięć" opcji (narzędzia->opcje) dokonać zmian:

* Number of Steps (ilość kroków możliwych do cofnięcia) - należy znaleźć rozwiązanie optymalne pomiędzy możliwością cofania zmian a możliwościami komputera

* Use for Open Office - standardowa wartość jest zbyt mała dla przeciętnego PC i może być ustawiona na więcej niż 128 M

* Memory per Object: około 20

* Number of Objects: około 20

Z menu opcje większość użytkowników powinna wybrać nie wykorzystywanie Java.

OpenOffice.org Writer - zaawansowany procesor tekstu wchodzący w skład bezpłatnego pakietu biurowego OpenOffice.org, dostępnego na platformach Microsoft Windows, Linux, Solaris oraz innych (w tym Mac OS X).

OpenOffice.org Writer jest produktem pochodzącym z pakietu StarOffice, dystrybuowanego przez firmę Sun Microsystems, udostępnionym 19 lipca 2000 do dalszego rozwoju społeczności Open Source. Jest dostępny w kilkudziesięciu wersjach językowych, także w języku polskim, łącznie z niezbędnymi narzędziami językowymi - słownikiem ortograficznym i słownikiem synonimów.

Writer jest programem odpowiadającym funkcjonalnie komercyjnym edytorom, jak Microsoft Word czy WordPerfect, a więc zawierającym komplet narzędzi edycyjnych, w tym rozbudowane instrumenty biurowe i akademickie oraz wbudowane narzędzie do eksportu dokumentów w międzyplatformowym formacie PDF. Obsługa macierzystych formatów programów Microsoft Word oraz WordPerfect (od wersji 2.0) ułatwia migrację z komercyjnego oprogramowania i zapewnia wymianę dokumentów ze środowiskami posługującymi się Microsoft Office oraz WordPerfect Office. Zaletą OpenOffice.org Writera (wersja 2.0) jest jego macierzysty format pliku - OpenDocument Text, który jest standardem OASIS

Writer umożliwia redagowanie i formatowanie dokumentów tekstowych, dodawanie tabel, wykresów, nagłówków oraz spisów treści. Jest zgodny z dokumentami zapisanymi przez Microsoft Word oraz Star Writer. Obsługuje format RTF oraz posiada moduł exportu do pliku PDF.

2. Formatowanie.

Formatowanie strony.

Od czego zacząć?

Aby nie popełnić błędu przy formatowaniu strony, należy użyć styli strony. Zamiast zmieniać styl domyślny lepiej utworzyć nowy styl dla serii stron i inny styl dla kolejnej serii stron. W tym celu klikamy ikonę "Style i formatowanie"

Image:OpenOffice.org-Style-strona.jpg Formatowanie strony - zakładka "Strona" w "Stylach strony" oraz okienko "Style i formatowanie", OpenOffice.org 2.0

Dzięki użyciu styli do formatowania strony i akapitów dokument będzie łatwo odczytywany pod różnymi systemami operacyjnymi i na różnych konfiguracjach sprzętowych.

Dodawanie nowego stylu.

Po wciśnięciu ikony pojawi się nam okno "Style i formatowanie". Wciskamy w nim czwartą ikonkę od lewej, na samej górze, pod którą kryją się style strony. Gdy już się wyświetlą, wciskamy pierwszą ikonkę od prawej aby dodać nowy styl z zaznaczenia.

Dwukrotnie klikamy styl, aby zastosować go na stronie.

Modyfikowanie stylu strony.

W oknie "Styl strony: nazwa stylu" mamy następujące zakładki:

Organizator.

W organizatorze znajdują się informacje o następujących parametrach. Niektóre można zmienić.

* Nazwa aktualnego stylu strony

* Nazwa kolejnego stylu, który będzie używany, jeśli taka opcja jest dostępna

* Połączenie z innym stylem

* Kategoria

* Informacje o stronie

Strona.

Parametry strony takie jak:

* Format papieru

- Format (A4, A3, letter, itp...)

- Szerokość, wysokość

- Orientacja tekstu na papierze (pionowa, pozioma)

- Rodzaj zasobnika papieru w drukarce

* Marginesy

Uwaga: należy pamiętać, że nie każda drukarka jest w stanie zaakceptować nasze marginesy i dostosować do nich wydruk.

* Ustawienia układu

Których stron dotyczy styl. Mamy do wyboru:

- Układ strony (z prawej i z lewej, odbicie lustrzane, tylko z prawej, tylko z lewej)

- Format numeracji stron dla danego stylu (arabskie, rzymskie, litery, itp.)

- Justunek wierszowy

Tło.

Tutaj można ustawić kolor tła bądź rysunek w tle.

Nagłówek i stopka.

Konfigurowalne są:

* Wyświetlanie tej samej zawartości na stronie parzystej/nieparzystej

* Marginesy (lewy, prawy)

* Odstęp od reszty tekstu

* Wysokość lub jej regulacja do zawartości

* W opcjach "Więcej.." definiujemy linie otaczające nagłówek oraz odstęp linii od zawartości

Krawędzie.

W opcjach tych można ustawić obramowanie stron

Kolumny.

Manipulowanie trybem gazetowym. Dostępne opcje:

* Ustawienia

- Kolumny (ilość kolumn)

* Szerokość i odstęp. Szerokość automatyczna - po wyłączeniu opcji mamy do dyspozycji elementy interaktywne:

- Kolumna - wybór kolumny do manipulacji

- Szerokość danej kolumny

- Odstęp pomiędzy danymi kolumnami

* Separator

Rodzaj linii, jaka będzie dzieliła między sobą kolumny

Przypis dolny.

Opcje przypisu dolnego jakie można regulować:

* Obszar przypisów dolnych. Do wyboru mamy opcje:

- Automatyczna wysokość przypisu dolnego, nie wyższa niż na obszarze strony

- Ręcznie regulowaną wysokość przypisów

* Odstęp przypisów od tekstu

* Separator

Konfigurowalne są:

- Długość i grubość linii

- Pozycja (z lewej, z prawej, wyśrodkowana)

- Odstęp od przypisów dolnych

Wstawianie podziałów stron.

Ustawiamy kursor na pierwszej stronie nowego, żądanego stylu.

Mając skonfigurowany styl można zabrać się za wstawianie go do tekstu. Wybieramy z menu "Wstaw -> Podział ręczny...". Okno dialogowe przedstawia rysunek.

Wybieramy opcję "Podział strony" oraz wybieramy, jaki styl ma obowiązywać.

Wraz z nowym podziałem można również zmienić numer strony. W ten sposób mając odpowiednio zdefiniowaną numerację możemy przeplatać numerację stron cyframi arabskimi i rzymskimi, np. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 i ii iii iv 10 11 12 13 14 15 v vi vii, pisać raz w orientacji pionowej, raz w poziomej, itp.

3. Style.

Praca z OpenOffice Writer bez korzystania ze styli przez dłuższy okres jest uciążliwa i nieefektywna. Narzędzie zwane stylistą przyczynia się do tego, że nie musimy za każdym razem zmieniać szczegółowych opcji związanych ze stroną, akapitem, znakami itp.

Stylistę uruchamiamy, korzystając z przycisku funkcyjnego F11 bądź wybierając z górnego menu Format opcję Style i formatowanie.

Stylista jest bardzo prostym w obsłudze narzędziem

Na górze zaznaczone zostały style akapitu. Na dole zaś znajduje się menu, w którym wybieramy, które ze styli akapitu będą widoczne w styliście. Możemy, tak jak na rysunku, zażądać, żeby stylista pokazywał wszystkie style. Opcja OK, tylko styli jest bardzo duże i może się okazać nieczytelna.

Dlatego możemy się zdecydować na inne opcje:

· hierarchicznie - widzimy style z podziałem na poszczególne kategorie (np. style związane z indeksami, czyli wszelkiego rodzaju listami i numeracjami; style nagłówków; podpisy; związane z treścią tekstu, zawartością tabeli itd.),

· zastosowane style - style, które znajdują się w bieżącym dokumencie,

· automatycznie - ustawiona domyślnie opcja, która prezentuje najpopularniejsze style,

· style niestandardowe - powinny się tutaj znajdować style, które nie pasują do żadnej innej kategorii. W zasadzie takie nie istnieją, chyba że je sobie sami stworzymy,

· style tekstu - dotyczą modyfikacji związanych ze zmianami w atrybutach tekstu akapitu (np. nagłówki, podpisy, pozdrowienia, marginalia, wcięcia) - modyfikują wielkość i czcionkę, ewentualnie miejsce akapitu na stronie,

· style rozdziału - za ich pomocą ustawiamy tytuł i podtytuł. Pozostałe opcje związane z rozdziałem zostały domyślnie umieszczone m.in. w stylach tekstu,

· style listy - opcje odpowiedzialne za tekst (akapit) znajdujący się w obrębie listy i numeracji. Decydujemy np., czy bieżący akapit jest początkiem, czy końcem listy, czy może kontynuacją określonej numeracji, wybieramy także rodzaj numeracji itp.,

· style indeksu - style związane z indeksami, czyli np. ze spisami treści, tabel itp. Tekst znajdujący się w takim akapicie zachowuje się inaczej niż np. przy zwykłej numeracji czy liście. Najczęściej stosowanym efektem są kropki, które znajdują się w spisie treści pomiędzy nazwą rozdziału a numerem strony.

Aby utworzyć kropki w spisie treści wystarczy po zakończeniu edycji określonej linii tekstu nacisnąć [Tab]. Kropki pojawią się same w odpowiedniej ilości (zależy od stylu). Na końcu wpisujemy numer strony. Dajemy [Enter] i powtarzamy czynność. Spis mamy gotowy. Nie musimy samodzielnie wpisywać "na oko" (lub liczyć) za każdym razem kropek.

· Znaki specjalne - w tej kategorii znajdują się style związane z dodatkowymi elementami w naszym dokumencie. Należą do nich ilustracje, nagłówki wstawianych obiektów, podpisy, przypisy końcowe i dolne. Możemy również ustawić jako styl zwykły tekst.

· Style HTML - związane z możliwością eksportu dokumentu do HTML-a. W przypadku tej opcji mamy do czynienia z kilkunastoma modyfikacjami akapitu, takimi jak np. nagłówki, linie poziome, cytaty itp.

· Style warunkowe - domyślnie znajduje się tutaj tylko jeden styl o nazwie Treść tekstu.

Style akapitu mają wiele zastosowań. Trudno jest w tak krótkiej formule przedstawić wszystkie. Dlatego zapraszam do zapoznania się z zaproponowanym przykładem. Jest nim wykorzystanie styli do tworzenia nagłówków. Po co nam nagłówki? Pomijając walory estetyczne, nagłówki przydają się przy tworzeniu struktury dokumentu, czyli podziału na rozdziały i podrozdziały. Dzięki poprawnej strukturze zaś jesteśmy w stanie tworzyć np. automatyczne spisy treści (patrz: Wstaw/Indeksy i spisy/Indeksy i spisy), w których nagłówki są odzwierciedlone w postaci tytułów rozdziałów i podrozdziałów.

Nagłówki przydają się również do przyspieszonej nawigacji dokumentu. Służy temu narzędzie o nazwie nawigator - wciskamy klawisz [F5] lub klikamy Edycja/Nawigator. Dzięki niemu poruszamy się szybko pomiędzy najważniejszymi elementami dokumentu.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.