Edukacja przedszkolna jest w Polsce pierwszym etapem systemu kształcenia. Ma ona na celu stymulowanie wszechstronnego rozwoju dziecka, a także przygotowanie go do szkoły. Obok wiedzy, umiejętności oraz postaw nauczyciela przedszkola ważnym elementem wspomagającym rozwój i gotowość szkolną dziecka stanowi również podręcznik.
Mimo bogatej oferty podręczników na rynku pozwolę sobie opisać publikację wydawnictwa WSiP „Wesoła szkoła sześciolatka”, gdyż sporo dzieci rozpoczyna edukację właśnie z tym cyklem.
„Wesoła szkoła sześciolatka” jest zbiorem pięciu podręczników przeznaczonych dla dzieci sześcioletnich uczących się w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych. Autorami książek są Stanisław Łukasik, Helena Petkowicz oraz Stanisław Kraszewski. Każda część podręcznika przeznaczona jest na dwa kolejne miesiące nauki sześciolatka.
Pierwsza
część „Wesołej szkoły sześciolatka” przeznaczona jest na
edukację
w
miesiącach wrześniu i październiku. Główne tematy podejmowane w
tej części podręcznika to:
poznanie środowiska przedszkolnego - kolegów i koleżanek z grupy, nauczyciela, sali, przedszkola;
nauka pojęć określających stosunki przestrzenne;
kształtowanie zasad bezpiecznego zachowania się na drodze;
poznanie kształtów i znaczeń podstawowych znaków drogowych;
nauka nazw figur geometrycznych, owoców, warzyw, drzew i zwierząt;
poznanie cyfr: „1”, „2”, „3” oraz liter: „o” i „a”;
nauka dzielenia wyrazów na głoski i sylaby.
Edukacji w listopadzie i grudniu służy kolejny podręcznik, podejmujący takie zagadnienia, jak:
mama, tata, mój dom, nasze wspólne działania;
zabawki i troska o nie;
dbanie o higienę osobistą i o własne zdrowie;
przygotowania do świąt Bożego Narodzenia – tradycje i obyczaje.
Ponadto dziecko poznaje kolejne literki „m”, „t”, „i”, „l”, „k”, „y”, „e”, „d” i cyfry „4”, „5”, co pozwala mu na naukę czytania prostych tekstów, wzorując się na obrazkach, a także rozwiązywania podstawowych działań matematycznych, zawartych w podręczniku.
Część trzecia pakietu przeznaczona jest do realizacji w miesiącach: styczniu i lutym. Tematyka proponowanych zajęć wiąże się z typową porą roku owych miesięcy i związanych z nimi tradycjami:
dzień babci, dziadka;
zabawy i sporty zimowe - zachowanie ostrożności podczas ich uprawiania;
zwierzęta podczas zimy - dokarmianie;
bal karnawałowy.
Poza tym dzieci poznają pory roku oraz dni tygodnia. Uczą się nowych literek („r”, „u”, „p”, „n”, „s”) i cyferek („6”, „7”). Podręcznik zawiera o wiele więcej niż w poprzednich częściach zadań matematycznych i czytanek.
Czwarta, marcowo-kwietniowa, część podręcznika swoje treści skupia wokół zmian zachodzących w przyrodzie związanych z pożegnaniem zimy i powitaniem wiosny. Dzieci kształtują postawy ekologiczne poprzez oszczędzanie wody i segregację śmieci. Oprócz tego poruszany jest temat świąt wielkanocnych oraz związanych z nimi tradycji, a także zwierząt hodowanych na wsi oraz przebywających w zoo. Sześciolatki poznają litery: „b”, „w”, „c”, „j”, „ł”, „g” oraz cyfry: „8”, „0”, „9”, czytają i liczą.
Ostatni - piąty element cyklu „Wesołej szkoły sześciolatka” podejmuje tematykę związana z:
zwierzętami żyjącymi w zoo;
obrazem własnej osoby – wyglądem, różnicami związanymi z dorastaniem;
wyrażaniem własnych uczuć i emocji;
kształtowaniem zachowań prospołecznych – rozróżnianiem dobrego i złego zachowania, używaniem form grzecznościowych;
zdrowym stylem życia;
roślinami i zwierzętami żyjącymi na łące;
dniem matki;
poznaniem różnych narodowości;
znanymi bajkami i baśniami;
poznaniem kraju ojczystego;
zasadami bezpiecznego zachowywania odnoszącymi się do sytuacji na wakacjach.
Z
przedstawionego przeze mnie opisu poszczególnych części
podręcznika „Wesoła szkoła sześciolatka” wynika, iż cykl ten
jest bogaty pod względem tematycznym. Zawiera on różnorodne treści
- społeczne, patriotyczne, przyrodnicze, historyczne, ekologiczne,
prozdrowotne, itd. Układ treści podręcznika odnosi się do cyklu
rocznej pracy z dzieckiem przedszkolnym, uwzględniając zmiany
zachodzące w środowisku przyrodniczym
i
społecznym.
Pozwala
to na łączenie teorii przekazanej w podręczniku z praktyką. Tym
samym odwołuje się do sytuacji znanych dziecku z życia. Zadania,
które są do wykonania, rozwijają wielokierunkowo aktywność
dzieci. Oprócz poznawania liter i cyfr, nauki czytania
i
pisania, podręcznik skłania dziecko do działań twórczych -
plastycznych, muzycznych, ruchowych. Można zatem stwierdzić, że
jest on bardziej inspiracją niż ograniczeniem działań dziecka,
jak i zarówno nauczyciela. Kolejną cechą książek może być ich
bogata szata graficzna - zawiera ona różnorodne ilustracje,
komiksy, krzyżówki, szlaczki, dodatkowe naklejki, szablony.
Przedstawione
przeze mnie zalety cyklu „Wesoła szkoła sześciolatka” mogą
mieć również negatywne znaczenie. Otóż różnorodność
ilustracji i przeładowanie treści spowodują u wielu dzieci
trudności z wykonaniem danego zadania, tym bardziej, że polecenia
są niewyraźnie napisane - małą, niebieską czcionką. Podręcznik
nie umożliwia przygotowania do samoewaluacji, nie ułatwia również
strukturalizowania wiedzy poznanej na zajęciach
w
przedszkolu. Myślę, że wadą pakietu może być także brak
możliwości wykonania różnorodnych ćwiczeń kontrolujących i
poszerzających opanowaną wiedzę
i
umiejętności.
Podsumowując
myślę, że podręcznik można zastosować w pracy z sześciolatkiem.
Należy przy tym pamięta, że podręcznik to tylko narzędzie, za
pomocą którego nauczamy. To, czy spełni on swoje założenia
będzie zależeć od tego, jak sam nauczyciel wykorzysta go
w
swojej pracy z dzieckiem.