Leki stosowane w schorzeniach naczyń obwodowych (stany skurczowe obwodowych naczyń krwionośnych)

Niezależnie od budowy:

-rozszerzają obwodowe naczynia krwionośne

-zwiększają przepływ krwi przez kończyny.

-znoszą objawy chromania przestankowego (stan w którym, podczas chodzenia, zmniejszony przepływ krwi przez naczynia obwodowe powoduje gromadzenie kwaśnych produktów przemiany materii. Pojawia się ból, który ustaje po krótkim odpoczynku.)

Stany klinicznie:

-choroba Raynauda (skurcze naczyń, szczególnie w obrębie palców rąk i nóg prowadzą do epizodów niedokrwienia z zaburzeniami czucia i bólem)

-choroba Buergera (choroba zakrzepowo-zarostowa)

-akrocyjanoza (zwężone tętniczki i rozszerzone żyłki)

-odmrożenia

Uwodornione alkaloidy sporyszu

Dihydroergotamina

Dihydroergotoksyna ( dihydroergokornina + dihydroergokrystyna + dihydroergokryptyna)

-antagoniści receptorów α₁ → działanie tonizujące w obrębie naczyń

-działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego, suchy nos, niepożądany spadek ciśnienia, rzadziej zaburzenia ortostatyczne, bradykardia (działanie cholinomimetyczne)

-nasilają działanie leków przeciwzakrzepowych i inhibitorów agregacji płytek

-dihydroergotamina może być stosowana w profilaktyce przeciwzakrzepowej szczególnie w okresie przed- i pooperacyjnym w skojarzeniu z heparyną

Pochodne metyloksantyn

Pentoksyfilina

Poprawia właściwości reologiczne krwi, dowóz tlenu do tkanek i rozszerza naczynia krwionośne, jest inhibitorem adhezji i agregacji płytek krwi

-zmniejsza lepkość krwi przez

↑ ilość ATP w czerwonych krwinkach i zmianę ich kształtu

↑poziom cAMP w płytkach krwi

↓ syntezy trombosanu

↑ syntezy prostacykliny

-stosowana w chromaniu przestankowym w celu wydłużenia dystansu pokonywanego przez pacjentów, zaburzeniach czynności ucha wewnętrznego

-dobrze tolerowana, możliwe objawy niepożądane ze strony przewodu pokarmowego

Kwas nikotynowy i jego analogi

-porażają bezpośrednio mięśnie gładkie naczyń krwionośnych silnie je rozszerzając

- objawy niepożądane : bóle głowy, zaczerwienienie, suchość skóry, uczucie gorąca, zmiany alergiczne

-stosowane w chorobach naczyń na tle neurogennym , zarostowym i w odmrożeniach

-nie stosować w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, jaskrze, niewydolności wątroby, względnie w ciąży i cukrzycy

Kwas nikotynowy - źle tolerowany, rzadko stosowany

Winian nikotynylu (Nicotol)

Nikametat - ester kwasu nikotynowego

Nikotynian ksantinolu - połączenie kwasu nikotynowego z teofiliną

Inne:

Buflomedil - prawdopodobnie blokuje obwodowe receptory α, poprawia płynność krwi

Flunaryzyna

-antagonista kanałów wapniowych, mechanizm nie do końca poznany

-stosowana w leczeniu zawrotów głowy pochodzenia przedsionkowego i profilaktyce migreny

Prostaglandyna E1 syntetyczna (alprostadil)

-rozszerza naczynia, hamuje agregację płytek, hamuje proliferację komórek mięśni gładkich naczyń

-stosowana w późniejszych stadiach niedrożności tętnic w postaci wlewów dotętniczych

Epoprostenol - syntetyczna prostacyklina

-silnie rozszerza obwodowe naczynia krwionośne i hamuje agregację płytek

-stosowana w silnym zwężeniu tętnic obwodowych grążącym martwicą kończyn

Choroby naczyń mózgowych

Poprawiają przepływ krwi przez naczynia mózgowe. Stosowane w zaburzeniach ukrwienia mózgowego spowodowanych:

-zmianami miażdżycowymi

-udarem

-urazem mózgu

-stanach skurczowych naczyń mózgowych

-zmianach naczyń oka lub błędnika

Bencyklan

- działa rozkurczająco na mięśnie gładkie naczyń

- dodatkowe działanie uspokajające

- dobrze tolerowany, ewentualne działania niepożądane : bóle i zawroty głowy, nudności, bezsenność

Nicergolina ( syntetyczny analog alkaloidów sporyszu)

- antagonista receptorów α₁

- hamuje zlepność płytek krwi

- może hamować złogi β-amyloidu, białka odpowiedzialnego za chorobę Alzheimera

Alkaloidy barwinka (winkamina, winpocetyna)

- działanie bezpośrednio rozkurczające na mięśnie gładkie naczyń

- hamują wychwyt zwrotny adenozyny i stymulują jej hamujące działanie na neurony, pobudza ona receptory A₂ powodując wzrost stężenia cAMP

- hamują aktywność α-adrenergiczną

- blokują fosfodiesterazę rozkładającą aktywny 3'5'cAMP do nieaktywnego 5'cAMP

Naftidrofuryl

- blokuje receptor 5-HT2A - hamuje naczynioskurczowe i nasilające agregację płytek działanie serotoniny, poprawia płynność krwi

- stosowany w przewlekłej niedrożności tętnic obwodowych, leczeniu zaburzeń funkcji mózgu i uszkodzeń neurologicznych i ubytków czynnościowych po udarach (łącznie z ASA)

Cinnarizyna

- blokuje kanały dla jonów Ca²⁺zależne od potencjału typu L oraz kanały dla jonów Na⁺ klasy B

- hamuje silnie i długotrwale indukowany przez jony Ca²⁺ skurcz naczyń, rozszerza naczynia krwionośne mózgowe i obwodowe

- hamuje działanie kalmoduliny, niektórych neuroprzekaźników i neuromodulatorów (NA, histaminy,angiotensyny, bradykininy)

- blokuje kanały wapniowe płytek krwi, zapobiega ich agregacji i rozwojowi miażdżycy

- wykazuje działanie przeciwhistaminowe

- może zaostrzyć przebieg porfirii i choroby Parkinsona

Nimodypina

- broker kanałów Ca²⁺ w mięśniach gładkich naczyń mózgowych → rozszerza małe naczynia i zwiększa w nich przepych krwi

-↓ niedotlenienie i ↓ uszkodzenie neuronów spowodowanych urazami lub krwotokami podpajęczynówkowymi

-zapobiega napadom migreny i towarzyszącym jej bólom klasterowym

Leki stosowane w chorobach naczyń żylnych

Choroby naczyń żylnych :

• ostre zapalenie żył powierzchniowych (thromboplebitis)

• zakrzepica żył głębokich (phlebothrombosis)

• żylaki

• przewlekła niewydolność żylna

W farmakologicznym leczeniu zaburzeń krążenia żylnego stosuje się:

Środki zwiększające napięcie żył

Dihydroergitamina

-↑ napięcie żył, przez co poprawia powrót krwi żylnej oraz prędkość przepływu w żyłach mimo istniejących zmian zakrzepowych

- praktycznie niemożliwa jest wybiórcza poprawa napięcia żył, bez w pływu na tętnice

-w dużych dawkach może powodować zaburzenia ukrwienia obwodowego

Leki moczopędne

- doraźnie, w początkowym leczeniu obrzęków pochodzenia żylnego można zastosować diuretyki tiazydowe w małych dawkach - silny i długi ↑ diurezy

- nie należy stosować diuretyków pętlowych ze względu na niebezpieczeństwo wzrostu hematokrytu

Leki przeciwobrzękowe

→↓ przepuszczalność naczyń żylnych włosowatych przez działanie antagonistyczne w stosunku do :

-histaminy

-bradykininy

-5-HT

-hialuronidazy

→ograniczają przesączanie osocza i powstawanie miejscowych obrzęków , poprawiaja powrotny prąd żylny

Wyciągi z nasienia Aesculus hippocastanum - escyna

Tribenozyd

- związek cukrowy

-dodatkowo wykazuje antagonizm do acetylocholiny i działanie p/zapalne

- pomocniczo w stanach zapalnych żył, owrzodzeniach podudzi, stanach pozakrzepowych

Dobesylan wapnia

- działanie i wskazania jak Tribenozyd

Bioflawonoidy i ich pochodne (Diosmina, Troxerutyna)

-zwiększaą przepływ limfatyczny, działa p/obrzękowo i p/krwotocznie

- stosowane w przewlekłej niewydolności krążenia żylnego, żylakach, stanach pozakrzepowych

---