LEKI STOSOWANE W NIEWYDOLNOŚCI KRĄŻENIA
GLIKOZYDY NASERCOWE
LEKI ROZSZERZAJĄCE NACZYNIA – WAZODYLATORY
Żylne – azotany np. NTG
Tętnicze – blokery kanałów wapniowych
Mieszane – ACE blokery
LEKI MOCZOPĘDNE
ADRENENOMIMETYKI – dopamina, dobutamina
BETA ADRENELITYKI – metoprolol, bisiprolol
Układ nerwowy autonomiczny
Współczulny (adrenergiczny) (sympatyczny) -> sympatykomimetyki, adrenomimetyki // adrenolityki, sympatykolityki – hamują
Np. adrenalina, noradrenalina
Przywspółczulny (cholinergiczny) (parasympatyczny) -> cholinolityki np. ACH
Układ adrenergiczny:
Alfa i beta ADRENOMIMETYKI:
Adrenalina
Nor adrenalina
Dopamina
Dobutamina
Salbutamol
Alfa i beta adrenolityki:
Ergotamina
Beta blokery : metoprolol
Układ cholinergiczny:
Cholinomimetyki
Fizostygmina
Cholinolityki
Atropina
Hioscyna
Ipratropium
Sympatykomimetyki – leki pobudzające układ współczulny:
Wpływające na receptory alfa – adrenergiczne (alfamimetyki), na receptory beta adrenergiczne (betamimetyki) lub obydwa rodzaje receptorów jednocześnie (katecholaminy)
Podział leków adrenomimetycznych
Aminy katecholowe – ADRENALINA, NORADRENALINA, DOPAMINA, IZOPRENALINA -> KATECHOLAMINY
Leki alfa adrenomimetyczne – VISIN, THERAFLU, COLDREX – skurcz naczyń i zwiększenie oporu obwodowego. Preparaty – coldrex, febrisan, otrivin, theraflu, visine, xylogel, klonidyna (iporel)
Beta adreno mimetyczne - zaburzenia przewodnictwa przewodnictwa przedsionkowo komorowego (IZOPRENALINA, ORCYPRENALINA), stany spastyczne oskrzeli (SALBUTAMOL)
Sympatyko mimetyki pośrednio pobudzające receptory adrenergiczne – EFEDRYNA – stany astmatyczne, TUSIPECT
Sympatykomimetyki = adrenomimetyki leki pobudzające układ współczulny
Objawy pobudzenia układu współczulnego: efekt intropowododatni
Pobudzenie ośrodkowe – splątanie, euforia
Przyśpieszenie rytmu serca
Kołatanie serca
Wzrost RR
Rozszerzenie oskrzeli
Bladość, ochłodzenie i potliwość
Bóle
Zaparcia i kolkowe bóle przewodu pokarmowego
AMINY KATECHOLOWE
ADRENALINA (EPINEFRYNA) – jest hormonem wydzielanym przez rdzeń nadnercza. Wydzielana jest do krwioobiegu pod wpływem silnych emocji. Działa bardzo silnie, gwałtownie, choć krótkotrwale. Jako amina presyjna wykazuje działanie zależne od bezpośredniego, pośredniego pobudzenia receptorów L i B. Działanie adrenaliny zależy od dawki. Nie wielkie dawki (1-2 ug/ min) pobudzają receptory B2 co powoduje rozkurcz oskrzeli oraz skurcz naczyń tętniczych i żylnych skóry i błon śluzowych. Prowadzi to do nie wielkiego zmniejszenia oporu obwodowego i obniżenia rozkurczowego ciśnienia tętniczego. Pobudza układ bodźco- przewodzący serca. Dawki większe (4ug / min ) pobudzają receptory beta 1 w sercu zwiększając siłę skurczu mięśnia sercowego i przyśpieszając czynność serca. UWAGA!! RYZYKO WYSTĄPIENIA ZABURZEŃ RYTMU SERCA!! Dalsze zwiększenie dawki powoduje skurcz wszystkich naczyń krwionośnych oraz wzrost SBP i RBP.
Wzrost ciśnienia spowodowany przez adrenalinę jest efektem zwiększonej pracy serca. Adrenalina zmniejsza przepływ nerkowy. Wpływa na skurczową czynność macicy. Adrenalina szybko rozkłada się w PP dlatego musi być podawana parenteralnie: i.v, i.m, s.c , e.t
Wskazania:
Wstrząs anafilaktyczny – 0,3 – 0,5 mg
Anemizacja błon śluzowych (zamknięcie)
Hamowanie powierzchownych krwotoków
Dodatek to środków miejscowo znieczulających
NZK – 10ug / kg mc – DZIECI ; 100ug/ kg mc
Dawkowanie adrenaliny:
Dorośli NZK
Iv, io, 3-5 min 1mg
Dotchawiczo 3-10mg
Dorośli anafilaksja
0,3 – 0,5 mg im, s.c
Dzieci NZK
Iv, io 10ug/ kg mc
E.t 100ug/ kg mc
Anafilaksja dzieci
Im, Sc do 3 m-ca 0,05 – 0,1 mg
Powyżej 14 roku życia – 0,3 – 0.5
Noradrenalina (nor epinefryna) – stosowana do dużych naczyń, wejście centralne, pompa infuzyjna. Działa głównie na receptor alfa. Powoduje bardzo znaczny skurcz naczyń krwionośnych z wyjątkiem naczyń wieńcowych w skutek czego wzrasta ciśnienie krwi, spada przepływ obwodowy, zmniejsza się rytm serca. Wzrost ciśnienia jest spowodowanym działaniem obwodowym na naczynia.
Działanie nie pożądane:
Wylew krwi do mózgu
Wskazania:
Wstrząs kardiogenny (pochodzenia sercowego) ze znaczną hipotensją (niskie ciśnienie tętnicze) – pod kontrolą stanu wypełnienia łożyska naczyniowego (pomiar RR, diureza godzinowa, OCŻ – ośrodkowe ciśnienie żylne)
Preparaty:
Lewonor – 1mg w 1ml, 4mg w 4ml
Dopamina – syntetyczny odpowiednik naturalnej aminy katecholowej prekursora adrenaliny.
Dawki dopaminy:
Do 5ug/ kg/min – rozszerzenie naczyń, zwiększenie przepływu przez naczynia nerkowe – dawka diuretyczna
5-10 ug/ kg/ min – powoduje wzrost siły skurczów i częstości rytmu serca, wzrost RR szczególnie skurczowego, zwiększa amplitudę RR, poprawia przepływ wieńcowy – dawka nasercowy
Powyżej 10ug/kg/ min – działanie obkurczające na naczynia krwionośne – podwyższenie RR, zmniejszenie przepływu nerkowego – dawka presyjna. W dużych dawkach dochodzi przyśpieszenia czynności serca oraz wzrasta ryzyko groźnych zaburzeń rytmu.
Dopamina stosowana jest we wstrząsie septycznym, kardiogennym, pourazowym, po operacjach kardiochirurgicznych oraz w zaostrzeniu przewlekłej niewydolności krążenia i przy znacznej hipotensji.
Drogi podania:
Wlew kroplowy – 200mg w 500ml NaCl 0,9%
Pompa infuzyjna – 3 podane dawki w/w
Podajemy do dużych naczyń żylnych lub do żyły centralnej (szyjna wewnętrzna, podobojczykowa)
Przeciwwskazania :
Zaburzenia rytmu z szybką częstością komór
Choroby naczyń obwodowych
DOBUTAMINA – pochodna dopaminy, silniej działającą na receptor alfa. Stosowana w lecznictwie zamkniętym. Słabiej pobudza serce oraz w mniejszym stopniu wpływa na opór obwodowy.
Działanie:
Poprawia kurczliwość mięśnia sercowego
Zwiększa wyrzut serca
Nieznacznie przyśpiesza czynność serca
Nieznacznie podnosi RR
Wskazania:
W sytuacjach gdy korzystne jest zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego bez zwyżki ciśnienia
Ostra niewydolność serca
Stosuje się w stanach wymagających zwiększenia siły skurczu mięśnia sercowego przy ciśnieniu skurczowym powyżej 80mmHg
Przeciwwskazania
Tachykardia
Niedokrwienie mięśnia sercowego
Migotanie komór
Ból w klatce piersiowej
Reakcje alergiczne
Preparat
DOBUTREX