R. Jacobson, Poetyka w świetle językoznawstwa

1. Poetyka

- zajuje się zagadnieniem, co przekształca komunikat językowy w dzieło sztuki

- rozpatruje problem struktury językowej

- jest częścią lingwistyki

- zajmuje się funkcją poetycką

2. Problemy poetyki

a). synchronia (część tradycji, która jest dla epoki żywotna lub została w niej przywrócona do życia)

b). diachronia

3. Komunikacja słowna

KONTEKST(otoczenie, to, co sprawi, że komunikat jest czytelny)

KOMUNIKAT (zanurzony w kontekście, musi coś oznaczać)

NADAWCA ODBIORCA

KONTAKT(fizyczny i psychiczny, między nadawcą i odbiorcą, podtrzymywany przez używanie tego samego kodu)

KOD (w pełni lub w częśći) wspólny dla nadawcy i odbiorcy

4. Funkcje języka

a). poznawcza (referencyjna, oznaczająca, denonatywna). Zasadniczy cel licznych komunikatów. Nakierowanie na kontekst. Epika- cel: jest wyjaśnienie czegoś np.opisy przyrody

b). emotywna (ekspresywna) dominuje nadawcy ("dziś wieczorem" na 40 sposobów), emocje, nastroje nadawcy, wykrzyknienia

c). konatywna- najważniejszy jest odbiorca- wołacz, rozkaźnik. Liryka apelu.

d). metajęzykowa- Czy odbiorca rozumie kod nadawcy? Czy prawidłowo odbiera komunikat? Objaśnianie i wprowadzanie pojęć

e). fatyczna- nakierowanie na kontakt, przedłużanie rozmowy (pierwsza którą opanowują dzieci) np. Uhm!, No tak!, Co uważasz?

5. Funkcja poetycka (estetyczna)

a). definicja: zasada ekwiwalencji z osi wyboru na oś kombinacji. Dominacja formy nad treścią, efektem jest gra słów. Wskazuje sam w sobie komunikat. Wybór z worka możliwości związanych ze sobą, a nie spośród wszystkich i kombinacja. Ikty, morfemy, rymy, sylabotoniczność, rytmiczność. Ważne, jak się mówi, a nie co się mówi.

b). efekty:

-wieloznaczność- drugie dno poprzez wyszukaną konstrukcję

-powtarzalność- powrót do sekwencji składowych np. rymy, refreny (słowa brzmiące podobnie również podobnie znaczą)

-przyległość i zbliżenie obrazów- metafory

6. Płaszczyzna języka:

a). język przedmiotowy, mówiący o samych przedmiotach

b). metajęzyk, mówiący o samym języku

7. Wersyfikacja

a). definicja: badania dotyczące struktury wiersza:

-metryka- o budowie rytmicznej

-strofika- o budowie kompozycyjnej