Procesy globalizacji są procesami obiektywnymi, wprowadzającymi radykalne zmiany w funkcjonowanie społeczności międzynarodowej. Globalizacja jako pojęcie, jest nadużywana jeśli chodzi o tłumaczenie procesów zachodzących po zimnej wojnie.

Globalizacja jest dwojako postrzegana:

pozytywnie jako katalizator awansu cywilizacyjnego, motor postępu

negatywnie jako smok pożerający miejsca pracy, siła podmywająca suwerenność

Skala zmian w środowisku międzynarodowym jak i emocjonalność jaką budzi globalizacja sprawiają wrażenie ze jest ona ważnym i intrygującym obszarem analizy MSP. Procesy te są czynnikiem zmian zachodzących w społeczności międzynarodowej, a następnie przedmiotem decyzji.

1. istota procesów globalizacji.

Pojęcie globalizacji pojawiło się w 1961r.. w XIX wieku popularny był przymiotnik globalny określający cały świat. W II połowie XX wieku pojęcie to zyskało zwolenników wśród polityków i trafiło do języka retoryki politycznej, mediów, do badań naukowych.

J. Scholte – pojęcie globalizacji jest tak popularne ponieważ określa ogromną zmianę w środowisku międzynarodowym, to słowo wytrych. Zmiana prowadzi do konkretyzacji złożoności. jest to obiektywny złożony i dynamiczny proces.

R Robertson – G. to proces kompleksowej interpenetracji ( fajne słowo:D) wszystkich aspektów życia społecznego na poziomie globalnym, lokalnym, narodowym czy regionalnym.

W. Anioł – G to proces zagęszczania więzi i oddziaływań w skali światowej który polega na intensyfikacji przepływów kapitału ludzi, informacji i towarów.

A. McGrew – wielość powiązań i oddziaływań państw i społeczeństw tworzących obecny system światowy.

Globalizacja powinna być ujmowana nowej jakości tworzonej przez środowisko międzynarodowe, w której to jakości pojawiają się zachowania i procesy społeczne a o ich jakości nie stanowi tylko zasięg.

Zmienność geometrii – zróżnicowana intensyfikacja zjawisk w różnych częściach globu.

Kompresja czasoprzestrzeni – zjawiska funkcjonują w sferze globalnej bez umiejscowienia w konkretnej przestrzeni globu.

Odterytorialnienie – zjawisko oderwane od konkretnej lokalizacji. Dotyczy przepływów kapitału, informacji finansów,problemów ekologicznych na skalę transgraniczną, typu warstwa ozonowa

w terytorialnym świecie dystans warunkuje możliwości kontaktowania się, o tyle pojawiają się procesy które są oderwane od tych ograniczeń.

transnarodowa przestrzeń społeczna – negacja istnienia jednostek w zamkniętej przestrzeni

narodowej i właściwych im społeczeństw. Procesy globalizacji przecinają granice jakby one nie istniały.

Efekty odterytorialnienia

wzajemne warunkowanie tego co globalne i lokalne

efekt motyla – niewielkie zmiany mogą nieść globalne konsekwencje

mechanizm świata jako jednego miejsca – M. Schachter intensyfikacja świadomości świata jako całości. Idea świata jako pojedynczej wspólnoty, ludzie, nie muszą się poznawać, a mimo to mają poczucie więzi, pogłębiane przez zmiany w komunikowaniu

terytorium nie jest jednak bez znaczenia. Globalizacja daje jednak dodatkową przestrzeń. Rozdwojenie i współistnienie dwóch przestrzeni terytorialnej i ponad terytorialnej.

Globalizacja a globalizm.

Keohane i Nye – globalizacja to stan świata o globalnym zasięgu. globalizacja to dynamiczne zmiany prowadzące do powiększenia poziomu globalizmu.

Problemy globalne – problemy powodujące zagrożenia dla społeczności międzynarodowej, np. zagrożenia demograficzne, ekologiczne, różnice tempa rozwoju. Wymagają współpracy środowiska międzynarodowego.

Procesów globalizacji nie utożsamia się z uniwersalizacją, która oznacza rozprzestrzenianie się idei, zjawisk i wartości na cały glob. Oznacza więc proces terytorialny.

2. zakres przedmiotowy procesów globalizacji

procesy globalizacji są zjawiskiem złożonym, wielowymiarowym, obejmującym wiele zróżnicowanych treści, których wyróżnikiem są wspólne cechy składające się na analizowaną wcześniej nową jakość życia społecznego właściwa tym procesom.

U. Beck – 7 wymiarów globalizacji : technologiczny,komunikacyjny, ekologiczny, gospodarczy, organizacyjny dla pracy, kulturowy i społeczeństwa obywatelskiego.

Bernardi – jedna przestrzeń : gospodarka

Kellner – pł. Gospodarcza, polityczna i kulturowa

skupienie na: gospodarczej, informacyjnej, kulturowej, politycznej, ekologicznej.

Gospodarcza ścieżka procesów globalizacji. Uważana za genetycznie pierwotną.

Przedmiotem tej ścieżki to obieg kapitału w tym inwestycje bezpośrednie, towary usługi i siła robocza. Globalizacja korporacyjna – funkcjonowanie i istnienie potęznych korporacji transnarodowych stymulujących rozwój mechanizmów rynkowych i obieg kapitału w skali całego globu. Skutek to większa współzależność produkcji i rynków na terytorium konkretnych państw. I także integrację światowych rynków. Prowadzą do istnienia gospodarki transnarodowej, tzn turbokapitalizmu.

Ścieżka informacyjna – globalna infostrada, informacja nie ma ograniczenia dystansem,, co ułatwiają elektroniczne środki komunikacji takie jak tv satelitarna czy internet.. kształtują się współzależności informacyjne.. przekaz umożliwia śledzenie wydarzeń jednocześnie w różnych częściach świata.

Ścieżka kulturowa – nie ma jednej homogennej kultury.

Procesy globalne wobec kultury są dwuwarstwowe:

1) homogenizacja konsumpcji McDonald, coca cola.

2) eksponowanie wielokulturowości, wieloetniczności.

Kulturę o wiele trudniej zglobalizować. Coca cola jest wszędzie, etniczna kultura nie, co czyni ją szczególnie wyjątkową.

Ścieżka polityczna - 1) globalizacja zachowań państw mających globalne interesy. Takie możliwości ma tylko USA jako ogólnoświatowe mocarstwo wg Brzezińskiego.

2)kształtowanie struktur kształtujących

życie społeczne na współzależnym globie. np. projekt global governance

ścieżka ekologiczna - dwa rodzaje zjawisk i procesów.

1) globalne zagr. ekologiczne – zanik warstwy ozonowej, efekt cieplarniany

problem wynikający z efektu ubocznego działalności ludzkiej, ch. transgraniczny, pozbawione lokalizacji.

2) Działania organizacji ekologicznych – organizacje tworzą lokalne rozwiązania dla globalnych problemów ekologicznych

3. siły sprawcze

globalizacja jest napędzana przez synergię sił politycznych, gospodarczych, technologicznych, ekologicznych,psychologicznych i innych. G. jest więc skutkiem rozwoju kumulatywnego społeczności międzynarodowej. Są więc złożone przez szeroki zespół czynników.

Polityka – U podstaw procesów globalizacji lezą decyzje polityczne określonych państw i tworzone przez nie warunki. Stąd wniosek ze globalizacja jest sterowana przez świadome działania.

Giplin uważa że globalizacja rozwija się w warunkach przyzwalającego ładu politycznego, a więc w stanie umożliwiającym więzi.

Znaczenie zimnej wojny, a w zasadzie jej końca. Koniec blokowej konfrontacji, przejście na otwartość ułatwiło globalizację.

Rozwój liberalnej myśli politycznej – liberalizm stymuluje rozwój rynku globalnego. Globalizacja liberalizuje wizję organizacji życia społecznego.

Washington consensus- zasady neoliberalnej polityki państw przechodzących transformację gospodarczą.

Technologia – globalizacja staje się nieodwracalna, niezależna od decyzji przywódców państw,

techno kapitalizm- okres znaczącej ewolucji technologii. Jego skutki to zmiany gospodarcze i reorganizacja gosp. światowej, nowe możliwości komunikowania etc.

technologia umożliwia ścieśnienie przestrzeni.