Barwienie bakterii ogólnie można podzielić na proste i złożone. W przypadku barwienia prostego wyróżniamy barwienie pozytywne, gdy wybarwiamy komórkę bakterii, np safraniną oraz barwienie negatywne, gdy na przykład przy użyciu nigrozyny wybarwiamy nie samą komórkę ale jej otoczenie. W barwieniu złożonym (w tym przypadku metodą Grama) używamy więcej niż jednego barwnika. Pozwala to wyszczególnić w badanym preparacie bakterie gram dodatnie i gram ujemne (różnią się one budową ściany komórkowej a co za tym idzie-zdolnością do przepuszczania barwnika). bakterie o kształcie pałeczkowatym pałeczki bacteria, laseczki bacilli, maczugowce corynebacteria, prątki mycobacteria, bakterie o kształcie kulistym ziarniak micrococcus, gronkowce staphylococci, paciorkowce streptococci, dwoinki diplococcus, sześcianka sarcina, czwórniak tetragenes bakterie o kształcie spiralnym śrubowce spirylla, przecinkowce vibrio ,krętki spirocheta. W budowie komórki bakterii G−, w przeciwieństwie do Gram-dodatnich, wyróżnia się zewnętrzną błonę komórkową. Ściana komórkowa bakterii G− jest cieńsza, zawiera mniej warstw peptydoglikanu. Bakterie G+ zatrzymują fiolet krystaliczny i nawet po odbarwianiu acetonem lub etanolem pozostają ciemno zabarwione. Tymczasem G− wiążą niewiele fioletu i łatwo się odbarwiają. Później dobarwiane są zwykle na czerwono. Rozróżnianie bakterii G+ i G− sprowadza się więc do rozróżnienia czy po barwieniu, odbarwianiu i dobarwianiu są różowe lub czerwone (Gram-ujemne), czy też fioletowe do brązowych (Gram-dodatnie). SYSTEMATYKA GRZYBÓW klasa: archimycetes pragrzyby (grzyby o plechach okresowo lub stale nagich np. rak ziemniaczany) klasa: phycomycetes pleśniaki glonowce (grzybnia o strzępkach jednokomórkowych przeważnie niepodzielona przegrodami poprzecznymi zarodnie z zarodnikami) klasa: ascomycetes workowce (zarodnia w postaci worka asscus z zarodnikami ascosporami zwykle po 8 w worku w workach zachodzi proces koniugacji) klasa: basidiomycetes podstawczaki klasa: deuteromycetes fungi grzyby niedoskonałe wielokomórkowe nie sa znane stadia płciowe rozmnażaja się przez konidia DROŻDZE to jednokomórkowe grzyby niezawierające chlorofilu rozmnażaja się przez podział pączkowania PRÓBA NA ŻYWOTNOŚĆ DROŻDŻY wykonujemy preparat przyżyciowy drożdży w 0,5% roztworze błękitu metylowego komórki żywe pozostaja bezbarwne komórki martwe zabarwiaja się na kolor niebieski KLASA DEUTEROMYCETES RZĄD moniliales rodzina moniliacea RODZAJ: oospora, aspergillus, penicillium, trichothecium rodzina dematiaceae RODZAJ: alternaria, cladosporium rodzina tuberculariaceae RODZAJ fuzarium PĘDZLAKI Pędzlak (Penicillium) – rodzaj grzybów występujący np. na owocach. Tworzą zwykle zielony nalot (pleśń). Z grzybni pędzlaka wyrastają pionowo wzniesione strzępki grzybni, które na szczycie rozwidlają się wielokrotnie. Na końcach strzępek powstają zarodniki (konidia) - tworzące łańcuszki. Nadaje to strzępkom kształt pędzelków - stąd nazwa grzyba. Konidia służą do rozmnażania bezpłciowego. Z pewnych gatunków pędzlaka (np. P. notatum) otrzymano pierwszy produkowany na skalę przemysłową antybiotyk - penicylinę - stosowany przy zwalczaniu bakteryjnych chorób zakaźnych. KROPIDLAKI Kropidlak (Aspergillus) - rodzaj grzybów z klasy workowców, saprofitycznych, rzadko pasożytniczych. Występuje w wilgotnych miejscach. Kropidlaki rozmnażają się za pomocą zarodników tworzących się na trzoneczkach, nadając im kształt kropidła. Choroby Niektóre gatunki kropidlaka (np. A. fumigatus) powodują choroby (aspergilozy) u ludzi np. grzybice skóry, grzybice płuc lub astmę oskrzelową, a także produkują aflatoksyny (np. A. flavus). Zastosowania Niektóre gatunki Aspergillus są wykorzystywane w przemyśle. W Azji Aspergillus oryzae (jap. kōji) jest wykorzystywany w procesach fermentacji podczas produkcji alkoholu z ryżu (np. sake), a także pasty miso i sosu sojowego. Innym gatunkiem używanym w Azji podczas produkcji napojów alkoholowych jest A. awamori (tzw. czarny kōji) . W biotechnologii A. niger służy do produkcji kwasu cytrynowego i różnych enzymów. A. nidulans jest wykorzystywany w biologii jako organizm modelowy. Poznano cały genom tego organizmu - ma on wielkość około 30 milionów par zasad i zawiera około 9500 genów kodujących białka^[1]. Zsekwencjonowano również genomy innych gatunków kropidlaka, m.in. patogennego A. fumigatus^[2] i stosowanego w biotechnologii A. oryzae ALTERNARIA produkuje miko toksyny niszczy tekstylia szkodnik magazynowy powoduje czarna zgnilizne powoduje psucie się ziaren zbóż łtwo kolonizuje ściany budynków i przewody wentylacyjne CLADOSPORIUM wywołuje czarne plamy na mięsi szkodnik magazynowy niszczy tekstylia zakaża mleko masło i sery wystepuje na wyrobach gumianych skórzanych pasożyt roślin powoduje alergie dróg oddechowych FUSARIUM powszechnie wystepuje w glebie pasożyty owoców roślin motylkowych i pomidorów powoduja kopcową zgniliznę produkuja mikotoksyny działa fitopatogennie MYKOTOKSYNY to toksyczne substancje biologicznie czynne metabolity wtórne grzybów toksynotwórczych należących do klasy deuteromycetes o totalnym działaniu na wszystkie żywe organizmy MIAŁANIE MIKOTOKSYN bakteriobójcze, fitotoksyczne, cytotoksyczne, mutagenne, ko-karcinogenne, neurotoksyczne termorgenne, neurotoksyczne, teratogenne, zatrucia pokarmowe, alergenne. GRZYBY TOKSYNOTWÓRCZE I PRODUKOWANE PRZEZ NIE MYKOTOSYNY aspergillus flavus aflatoksyny B1 B2 G1 G2 asparagillus pchraceus ochratoksyny A B alternaria alnternata alternariol fusarium nivele livanenol fusarium scirpi scirpenol peniciulim citrinum cytrinina penicillium citreoviride citreowirydyna penicylium rubrum rubatoksyna penicilium rugulusum rugulozyna trichothecium roseum trichocetyna FERMENTACJA to enzymatyczny rozkład związków organicznych przebiegający bez udziału tlenu dostarczający energi w postaci czasteczek ATP wśród produktów fermentacji dominuja kwasy organiczne alkohole gazy jak CO2 i H2 HOMOFERMENTACJA MLEKOWA produktem fermentacji jest ok. 90% kwas mlekowy HETEROFERMENTACJA MLEKOWA rózne produkty faz mlekowy od 60 do 90% oraz miedzy innymi kas octowy alkohole CO2 CECHY RODZINY LACTOBACILLACEAE gram + laseczki, nie wytwarzaja przetrwalników, są nieorzęsione, względne beztlenowce, z cukru wytwarzaja wyłącznie kwas mlekowy, nie wytwarzają katalazy, nie redukuja azotanów w podłożu wymagają adeniny tyminy i hipoksantyny, nie rozkladają białka, gina w temp 65-75* , nie fermentują sacharozy mannitolu i gliceryny, fermentuja heksoll, ZJAWISKO METACHROMAZUM polega na wybarwianu z różna intensywnościa a nawet odmiennych kolorach powodowane jest asociacią czasteczek barwnika na różnych substancjach barwionych KWAŚNE MLEKO jest produktem pierwszego etapu zakwaszania wystepują tylko formy kuliste (lactococcus, leucnostoc) JOGURT zachodzi fermentacja wysoko temperaturowa występują bakterie termofilne (lactobacillus streptococcus, bifidobacterium) PRIOBIOTYKI pojedyncze lub mieszane kultury żywych mikroorganizmow i produkty ich metabolizmu które wywierają na ogranizm człowiek korzystny wpływ po przez zapewnianie właściwej równowagi mikroflory zasiedlającej układ pokarmowy (j. grube) SZCZEPY PRIOBIOTYCZNE zdolność kolonizacji w określonych miejscach organizmu, odporność na niskie pH i żółć, stymulacja systemu immunologicznego, wzrost odporności organizmu na szkodliwy wpływ mikroflory chorobotwórczej, zdolność do obniżanie cholesterolu we krwi, hamowanie aktywności kancerogennej mikroflory feralnej, zmiejszanie nietolerancji skutków laktozy SZCZEPY PRIOBIOTYKÓW bifidobacterium bifidum, bifidobacterium infantis, lactobactillus acidophilus, lactobactillus casei