PRZYKŁAD EWALUACJI
Przykład ewaluacji
Obszar: Wewnątrzszkolny system oceniania
Kryterium: jawność
Pytania kluczowe:
Jaka jest wśród uczniów znajomość kryteriów oceniania z przedmiotów?
Jaka jest znajomość kryteriów oceniania wśród rodziców?
Jak są przekazywane uczniom i rodzicom informacje o ocenach uzyskanych przez uczniów?
Obszar: Wewntrzszkolny system oceniania
Standard: Wewnątrzszkoly system oceniania jest systemem jawnym
Wskaźniki:
Uczniowie i rodzice znają kryteria oceniania z każdego przedmiotu.
Uczniowie oraz rodzice są na bieżąco informowani o ocenach uzyskanych przez uczniów.
Ad.9
Wyznaczanie przedmiotu ewaluacji w pracy nauczyciela.
Wyposażenie Treści kształcenia Organizacja
dydaktyczne kształcenia
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nauczyciele Uczniowie
Oddziaływanie zwrotne Model sytuacji dydaktycznej(wg. Niemierko)
Ad. 10
Co i jak można poddać ewaluacji w pracy nauczyciela?
1. Obiekt ewaluacji:
- lekcja i jej składniki,
- zajęcia pozalekcyjne
- metody i narzędzia sprawdzania osiągnięć uczniów
- warsztat pracy,
- osiągnięcia uczniów
- kompetencje specjalistyczne nauczyciela (planowanie pracy, precyzowanie celów kształcenia),
- kompetencje psychologiczne (inspirowanie uczniów, rozwiązywanie konfliktów, przełamywanie barier, umiejętność słuchania),
- style nauczania,
- doskonalenie umiejętności zawodowych,
- działania innowacyjne
Nauczyciel wspomaga proces ewaluacji poprzez:
- analizę treści kształcenia,
- konstruowanie wynikowego planu nauczania,
- projektowanie sytuacji dydaktycznych polegających na wywołaniu w uczniach określonych zmian,
- monitorowanie przebiegu kształcenia i szacowanie jego skuteczności,
- przygotowywanie narzędzi pomiaru,
- dokonanie analizy jakościowej i ilościowej wyników pomiaru,
- dokonanie oceny skuteczności własnego systemu dydaktycznego wprowadzając korektę i modyfikację.
Ewaluacja może być podporządkowana różnym celo ogólnym:
Wstępna - informacja o dotychczasowych poczynaniach uczniów
Ewaluacja kształtująca - pokazuje uczniowi jakie są jego braki, nauczycielowi - skuteczność jego metod
Ewaluacja sumująca - informacje o osiągnięciach ucznia po pierwszym cyklu kształcenia.
Procedura ewaluacji.
1. Wybrać konkretny obszar
2. Ustalić jakie wartości będą stanowiły o jakości. Jest to etap formułowania wskaźników pytań kluczowych.
3. Gdy wiadomo jak będzie jakość, wyznaczane są kryteria, standardy. Dobieramy metody i narzędzia.
Ad.11
Metody zbierania informacji zwrotnej IIZ (ankiety)
Zasady przekazywania i otrzymywania IIZ:
Przekazywanie informacji
- zacząć od pozytywnego stwierdzenia,
- być konkretnym,
- eksponować to co można zmienić (proponować zmiany),
- proponować alternatywne rozwiązania,
- zamiast sądów wartościujących podać stwierdzenia opisowe,
- pozostawić wybór rozmowy
Otrzymywanie informacji:
- słuchanie informacji zwrotnej (od uczniów i rodziców),
- nie należy polegać na jednym źródle informacji,
- gdy otrzymamy informację zwrotną trzeba wiedzieć jak ją wykorzystać.
Metody |
Narzędzia |
Badanie ankietowe |
Kwestionariusz ankiety |
Wywiad |
Kwestionariusz wywiadu |
Obserwacja |
Arkusz obserwacji, arkusz hospitacji diagnozującej |
Pomiar dydaktyczny |
Test |
Analiza dokumentacji |
Dyspozycje |
Grupa fokusowa (dyskusja prowadzona według określonego scenariusza, przez określoną osobę, zaplanowana przez moderatora czyli kogoś nie wiązanego z grupą) |
Scenariusz dyskusji |
Ad. 12
Rodzaje pytań w kwestionariuszu:
- otwarte - nie ma wariantów odpowiedzi nie ograniczamy zakresu ani formy
- zamknięte - odpowiedzi do wyboru
- zadani półotwarte - część gotowych odpowiedzi lub miejsce na dopisek, komentarz uwagi.
Zalety pytań zamkniętych:
1. szybka realizacja
Wady:
1. sugerują odpowiedzi
2. nadają się do analizy ilościowej
Zalety pytań otwartych:
1. szerszy obszar rzeczywistości,
2. ośmielają do pełniejszych odpowiedzi
Wady:
1. odpowiedzi są pracochłonne i czasochłonne,
2. odpowiadający czasem udziela informacji nieistotnych,
3. trudności w analizie.
Struktura kwestionariusza
Część I wstępna:
- należy zwrócić uwagę na nagłówek, zapoznać respondentów z celem badań,
- wyjaśnić jakie znaczenie dla nas miało to badanie,
- poprosić o staranne wypełnienie
- jasno redagować instrukcję dotyczącą udzielania odpowiedzi.
Część II pytania do respondentów (należy przechodzić od ogółu do szczegółu)
- kolejność powinna być przemyślna,
- należy zwrócić uwagę na rodzaj druku (prosty)
- odpowiedni ilość miejsca na pytania otwarte.
Część III końcowa
- prośba o dodatkowe sprawdzenie oraz udzielenie uwag.
Uniwersalne kryteria w kwestionariuszu:
- trafność - czy na pytanie tak skonstruowane można uzyskać prawdziwą odpowiedź?
- ważność - określić przydatność pozyskanych informacji czy wzbogacą one moją wiedzę?
Ad. 13
Raport z ewaluacji
powinien dawać odpowiedź na pytania postawione podczas projektowania ewaluacji,
przestrzegamy zasady anonimowości - piszemy o problemach nie o osobach
jeżeli formułujemy wnioski, odbiorca musi mieć możliwość sięgnięcia do dokumentów,
powinniśmy eliminować szczegóły metodyczne (odbiorca nie jest zainteresowany wszystkimi danymi),
należy dostosować terminologię do odbiorcy - raport powinien być łatwy w czytaniu,
układ treści raportu powinien być przejrzysty: (wstęp zawierjący opis ewaluowanego obszaru, opis sposobu w jaki ewaluacja była realizowana; rozwinięcie, w którym, prezentowane są wyniki ewaluacji; zakończenie, w którym znajdują się wnioski z badań)
Raport jest czymś więcej niż formą prezentacji wyników - jest analizą materiału
Wskazówki dla piszących raport
o Używaj czasu teraźniejszego i strony czynnej,
o Stosuj właściwe tytuły
o Wykorzystaj rolę tablic i rysunków gdyż upraszczają przekz wyników analiz
o Wykorzystaj wypowiedzi respondentów (cytaty) na poparcie swoich wywodów. Pamiętaj: odbiorca jest zainteresowany opiniami respondentów nie twoimi.