PEDAGOGIKA R1Z 2008

Kryteria nauk według Jana Sucha:

- przedmiot badań

- stosowana metoda badań

- rodzaj stosowanych problemów

- zadania i cele jakie te nauki dla siebie formułują

- stopień ogólności, abstrakcji, prostoty

Przedmiot badań- człowiek, proces wychowania

Stosowna metoda badań:

- eksperyment

- metoda indywidualnych przypadków

- monografia instytucji wychowawczych

- sondaż diagnostyczny

oraz techniki:

- wywiad

- obserwacja

- ankieta

- analiza dokumentów

Rodzaj stawianych problemów:

- np. czy zachowania rodziców mają wpływ na zachowanie dziecka, a nie czy kolor włosów wpływa na zachowanie dziecka

Poznanie potoczne:

- wymiar subiektywny, służy celom praktycznym, jest zespoleniem pojęć, punktów widzenia, dostępne każdemu człowiekowi ( inaczej praktyczne )

Poznanie naukowe:

- wymiar obiektywny, służy celom teoretycznym, dotyczy określonego przedmiotu i w określonym aspekcie go bada, zmierza do wyeliminowania elementów subiektywnych

Funkcje nauki:

- opisowa ( jak jest? ), nie wnioskujemy

- wyjaśniająca ( dlaczego? )

- praktyczna ( w jaki sposób ? )

- prognostyczna ( jak będzie ? )

Nauką sterują reguły:

- wewnętrzne

- zewnętrzne

Wewnętrzne:

- ustalone są wewnątrz nauki profesjonalistów, to twórcy nauki ustalają zasady i normy postępowania naukowego oraz ustalają kryteria naukowości. Nauka budowana jest zgodnie z racjonalnością logiczno-metodologiczną

Zewnętrzne:

- tworzone na zewnątrz przez historyków, przez układy poza naukowe ( pogląd militarny, ekonomiczny ), narzucone są nauce tzw. układy poza naukowe pod adresem nauki. Wysuwają pewne życzenia, roszczenia, oceniają wytwory nauki

Rodzaje wiedzy o wychowaniu wg Joanny Rutkowiak:

- wiedza naukowa

- wiedza filozoficzna

- wiedza potoczna

- wiedza mistyczna

- wiedza religijna

- wiedza pochodząca z kręgów sztuki

- wiedza publicystyczna

Wiedza naukowa:

- reprezentacja en aktywna

- reprezentacja ikoniczna

- reprezentacja symboliczna

Wychowanie w różnych kulturach i różnych organizacjach życia społecznego.

W większości religii człowiek jest pojmowany jako istota cielesno-duchowa, mogąca wybierać między dobrem a złem.

Katolicyzm:

- podstawowe wartości to prawda

- pogłębienie nadziei, kształtowanie życzliwości wobec innych ludzi i siebie

- samokształcenie

- przygotowanie do pełnienia ról społecznych w rodzinie, narodzie, państwie

Prawosławie- ideał wychowania:

- zwraca się uwagę bardziej na cz czystość duszy, a nie na czystość formalną ( celibat nie obowiązuje )

- podkreśla się rolę modlitwy, pomocy Bożej, przeżyć mistycznych niż intelektu i nauczania

Protestantyzm- ideał wychowania:

- nacisk na pracę ludzką, jej rolę, osobisty wysiłek

- codzienna lektura Pisma Św. w rodzinie

Judaizm- ideał wychowania:

- przygotowanie człowieka do wejścia do Królestwa Bożego

- nagroda dla tych którzy przestrzegają prawa, kara dla tych którzy prawo naruszają

- prawo do należytego zarobku ( uczciwy jest bogaty )

- prawo do wolności, równości, sprawiedliwości

Islam- ideał wychowania:

- wielka wspólnota muzułmanów

- celem jest osiągnięcie Raju po śmierci

- jedność wewnętrzna ( inteligencja, wola, mowa )

- udział w życiu społecznym jest dozwolony tylko mężczyznom

Hinduizm- ideał wychowania:

- szacunek dla wszelkiego życia

- wyzwolenie po wielu reinkarnacjach

- pełnienie służby dla innych ( podział na kasty )

Buddyzm- ideał wychowania:

- zwyciężanie samego siebie, dążenie do oświecenia

- uznanie wszystkich za równych

- postawa powszechnej życzliwości

- koncentracja, życie świadome

Pedagogika - współczesna myśl pedagogiczna

Pedagogia- typy działań edukacyjnych

Pedagogika:

- nauka o wychowaniu , dyscyplina naukowa formułująca teoretyczne i metodyczne

( praktyczne ) podstawy planowej działalności wychowawczej. Współczesna pedagogika obejmuje swym zakresem wszystkie fazy rozwoju człowieka, tworzy podstawy działalności wychowawczej mającej na celu wyposażenie jednostki ( społeczeństwa ) w wiedzę ogólną, zawodową, w system wartości i przekonań niezbędnych dla jej funkcjonowania.

Pedagogia:

- pochodzi z języka greckiego ( pais- chłopiec, dziecko; ago- prowadzę ). Oznacza czynność wychowania dzieci. Pierwotnie pedagogika nie miała charakteru naukowego i była nauką o wychowaniu , czyli kierowaniu dzieckiem ( sens teoretyczny )

Paideia:

- wyższe formy działalności wychowawczej. Treścią było kształcenie osobowości na dobrach kultury. Pedagogika oznacza koncepcję wychowania, ideał, ale też równocześnie odpowiednią działalność.

Przedmiot badań pedagogiki:

- praktyka edukacyjna, zajmuje się rzeczywistością , która ma w sobie elementy wiedzy o niej samej, zajmuje się samą sobą, tyle że w postaci wcielonej w działalność praktyczną

- działanie instytucji, edukacyjnych oraz stosunki między ludzkie w nich panujące

- zmiany zachodzące w ludziach poddanych działaniom edukacyjnym

Czym zajmuje się pedagogika?:

- warunkami uczenia się, funkcjonowania w różnych środowiskach wychowawczych

- prawidłowościami rozwoju człowieka, poszerzeniem jego możliwości życiowych

- poznaniem i wyjaśnieniem działań pedagogów, ich warsztatu zawodowego, sytuacji życiowej

- politycznymi, społeczno-kulturowymi uwarunkowaniami praktyki edukacyjnej

- diagnozowaniem patologicznych zjawisk towarzyszących praktyce edukacyjnej

Od czego zależy wychowanie?:

- od czynników społecznych w szerokim tego słowa znaczeniu

- od utrzymujących się tradycji wychowawczych

- od wpływu bezpośrednich instytucji wychowawczych

Subdyscypliny pedagogiki wg PAN

Pedagogika:

- historia wychowania

- teorie wychowania

- dydaktyka

- pedagogika społeczna

Związek pedagogiki z innymi naukami:

- nauki biologiczne, procesy rozwoju dzieci i młodzieży, badania nad rozwojem osobniczym

- nauki psychologiczne

- nauki społeczne

Dwa myślenia o wychowaniu:

1). Didaskalocentryzm

- urabianie dzieci według stałych wzorów moralnych, obywatelskich, pracowniczych, prowadzących przez nauczyciela i wychowawcę, odgórnie program ( szkoła tradycyjna, Heubart, socjologizm pedagogiczny )

2). Pajdocentryzm

- swobodny wzrost dzieci według ich indywidualnych predyspozycji, zainteresowań, potrzeb

( nowe wychowanie, indywidualizm, psychologizm, antypedagogika )

Trzy orientacje pedagogiki:

1). Orientacja naturalistyczna

- uzasadnione preferowanego modelu edukacji poszukuje w naukach biologicznych, w psychologii eksperymentalnej akcentuje swoiste potrzeby dziecka, specyfika faz rozwojowych, podkreśla że cały proces wychowawczy musi być dostosowany do faz rozwoju dziecka. Tak zorientowana pedagogika nazwana jest pedagogika naturalistyczną lub swobodnego rozwoju.

2).Orientacja kulturowa

- jest próbą przezwyciężenia autonomii swobodnego rozwoju i pedagogiki do wychowania w społeczeństwie. Przedstawiciele tej orientacji akcentują zależność wychowania od dorobku społeczno-kulturowego, dostępu jednostki do dóbr kultury materialnej i niematerialnej, prawo jednostki do wyboru wartości kultury

3). Orientacja socjologiczna

- uzasadnień dla preferowanego modelu edukacji poszukuje w socjologii. Podkreśla że jednostki należy przygotować do życia w grupie do życia społecznego. Cały proces przystosowywania nazwany jest uspołecznieniem, wychowanie do życia społecznego.

Tożsamość pedagogiów:

- nauka humanistyczno-społeczna

- nauka „czujna” na wieloznaczność kulturową

- wieloparadygmatyczność

- gromadzi i restrukturyzuje wiedzę

---