Kardiologia 20.X.2008. cz.2
TEMAT:TĘTNIAK ROZWARSTWIAJĄCY AORTY
1. Definicja
Tętniak rozwarstwiający aorty to stan chorobowy charakteryzujący się pęknięciem blony wewnętrznej, przez które krew dostaje się między zewnętrzną a wewnętrzną warstwę błony środkowej wytwarzając fałszywy kanał.
2. Miejsca rozwarstwienia:
aorta wstępująca - 65%
aorta zstępująca - 25%
łuk aorty - 10%
3. Etiologia
a ) występowanie:
5-30 przypadków / 1mln mieszkańców/ rok 2000/rok(USA)
50-70 rok życia, głównie mężczyźni
rokowanie: 50% pacjentów ginie w ciągu pierwszych 48 h, 30% śmiertelność po roku od leczenia
b) patogeneza
powstanie tętniaka na podłożu:
* rozwarstwienie intimy - 95%
* krwiak śródścienny
* wrzód drążący
do powstania rozwarstwienia warstwy wewnętrznej dochodzi najczęściej na skutek procesów miażdżycowych
MIAŻDŻYCA -> POGRUBIENIE INTIMY -> ROZWARSTWIENIE -> FAŁSZYWE ŚWIATŁO -> TĘTNIAK
c) czynniki predysponujące
wiek
płeć męska
NT- u 80% chorych
wrodzone choroby tk. łącznej ( Z.Marfana, Z. Ehlersa-Danlosa)
dwupłatkowa zastawka aortalna, koarktacja aorty
jatrogenne przyczyny ( koronarografia, PTCA, IABP, zabiegi kardiochorurgiczne)
kokaina, amfetamina
ciąża ? - połowa przypadków u kobiet
4. Obraz kliniczny
a) objawy podmiotowe
ból w klatce piersiowej ( rozdzierający, kłujący, rwący), promieniujący do pleców ( typ B): wzdluż przebiegu rozwarstwienia: ostry początek
15% bez bólowo
omdlenie
b) objawy przedmiotowe
wysokie ciśnienie tętnicze, tachykardia, zmiany pulsu
szmer rozkurczowy ( AR)
cechy tamponady
cechy płynu w jamie opłucnowej
asymetryczne tętno na kończynach
hemipareza lub hemmiplegia
c) powiklania
niedokrwienie narządó obwodowych (AMI, udar, TIA, ONN)
tamponada
CHF (AR)
5. Diagnosyka
a) badania laboratoryjne
nie ma dużego znaczenia w rozpoznaniu tętniaka rozwarstwiającego aorty, jednak u każdego pacjenta wykonujemy podstawowy profil badań:
morfologia
elektrolity
cukier
mocznik, kreatynina
troponina, CK-MB
ukł. krzepnięcia
5. RTG klatki piersiowej - zdjęcia 2
6. AORTOGRAFIA - 2 zdjęcia ( obecnie rzadko stosowana z powodu lepszych technik obrazowania)
7. Echokardiografia przezklatkowa:
powszechnie dostępna, prznośna
diagnostyka zab. kurczliwości, tamponady, funkcji zastawek
ocena wielkości aorty
8. Echokardiografia przezprzełykowa
obecne preferowana metoda
szybka, minimalnie inwazyjna, badanie pacjenta niestabilnego
9. Tomografia komputerowa
nieinwazyjna, szybka, dostępna
ocena płata rozwarstwienia, wysiękó, zakresu rozwarstwienia
nie można oceniać pacjentów niestabilnych
10. Rezonans magnetyczny
uzyskanie najlepszych jakościowo obrazów
doskonała do oceny zakresu rozwarstwienia, zajęcia naczyń odchodzących od aorty
droga, mało dostępna, długi czas badania
nie można ocenić pacjentów niestabilnych
11. Leczenia wstępne:
a) kontrola bólu ( opioldy)
b) obniżanie ciśnienia:
chory z nadciśnieniem -> nitrogliceryna lub nitropursydek i.v. + B-bloker ( propranolol, atenolol, metaprolol, esmolol): labetolol i.v.; cel lecznia to ciśnieniw < 120/80
chory bez nadcisnienia -> B-blokery ( propranolol, atenolol, metoprolol, labetolol) i.v. lub p.l.
12. Leczenie chirurgiczne - typ A
metoda z wyboru
usunięcie części aorty i wszycie protezy naczyniowej
usprawnienie aparatu zastawkowego ( podwieszenie spoidła zastawki, wymiana zastawki)
13. Leczenie chirurgiczne -- typ B
preferowane leczenie zachowawcze
wskazania do leczenia operacyjnego:
* utrzymujące się bóle w klatce piersiowej
* krwiak w worku osierdziowym, w śródpiersiu
leczenie małoinwazyjne: stent-grafty
Typ rozwarstwienia |
A |
B |
Występowanie |
Niezależnie od wieku |
Często rośnie z wiekiem |
Czynniki ryzyka |
Z. Marfana, zastawka dwupłatkowa, koarktacja aorty |
NT, miażdżyca |
Lokalizacja bólu |
Przód kl. piersiowa |
Między łopatkami |
Szmery |
AR, tarcie osierdziowe |
Tarcie opłucnowe |
Wysięk |
osierdzie |
Jama opłucna |
EKG |
Możliwość niedokrwienia LK |
Przerost LK |
ECHO |
Rozpoznanie w 100% |
Wymagane TEE. CT. MRI |
Leczenie |
Chirurgicznie |
Zazwyczaj zachowawczo |
|
|
1