Antropologia kulturowa (ca) mgr Bartosz Dąbrowski
Konsultacje:
Środa 13.00-15.00
Czwartek 16.00-18.00
p. 35
antropologia- nauka o człowieku
temat: współczesne procesy i zjawiska kulturowe
2 podejścia do współczesnych zjawisk kulturalnych:
Kryzys kultury:
Tradycje;
Uczestnictwo i forma w kulturze (operetki, kina);
Wartości;
Rodzina i innych wspólnot;
Autorytety (brak autorytetu wobec nauczycieli i rodziców);
Język ( brak finezyjnego, wulgarny);
Naturalny proces ewolucji kultury:
Zamiast filharmonii oglądamy w domu;
Zamiast finezyjnego języka to uproszczenia;
Brak autorytetów dla młodzieży bo ich nie ma;
Zmiana tradycji bo zmienia się sposób życia;
Procesy współczesne:
Juwenalizacja:
Kult młodości;
uznawanie wartości związanych z młodymi;
na okładkach gazet dominują młode osoby;
„+”:
Ludzie dbają bardziej o siebie (aktywność społeczna, kosmetyczka);
Ludzie starsi podejmują różne aktywności (kluby seniora, zajęcia, projekty, Uniwersytet III Wieku);
„-`':
Chorobliwa zazdrość o siebie (liftingi, botoksy, operacje plastyczne);
Osoby starsze spychane są na margines ze względu na to, że wyszli o obiegu;
Globalizacja:
Występowanie jednej, ujednoliconej kultury światowej;
Mieszanie się kultur;
Korzystamy z tego samego zasobu wiedzy, kultury;
„+”:
Nie mamy odczucia, że jesteśmy wyalienowani;
Nie czujemy szoku kulturowego;
Dostęp do dóbr i usług;
„-'':
Kultura regionalna zanika
Zwyczaje zanikają;
Folklor znika;
Liberalizacja:
Kult wolności;
Wolność słowa, wyboru, poglądów, przekonań seksualnych;
„+”:
Rozwój praw;
Powszechnie i pozytywna tolerancja (ludzie stają się bardziej tolerancyjni);
„-":
Wolność rozumiana jako swoboda, samowola;
Tolerancja przyjmuje chorobliwą formę, tolerujemy np. chamstwo;
Indywidualizacja:
Zauważamy, że ważna jest jednostka;
Najważniejsze są potrzeby stawiane na pierwszym miejsce;
„+”:
Ludzie kładą nacisk na własny rozwój (kursy, studia);
Ludzie chodzą częściej do kosmetyczek;
\ludzie często robią zabiegi;
Emancypacja kobiet;
Mam prawa do nietolerowania przemocy;
„-`':
Regres wspólnot na różnym poziomie:
Rodzina- wychowanie dzieci przez nianie lub tygodniowe przedszkola, eurosieroty, oddawanie ludzi starszych do DPS-ów;
Narodowa: wyjazd za granicę dla lepszego dobra;
Sąsiedzka: nie zostawianie kluczy sąsiadom, zamykanie śmietników na kłódki, bloki ogrodzone i monitorowane, place do zabaw dla określonych bloków;
Konsumpcjonizm:
Związany z nadmiernym korzystaniem z dóbr konsumpcyjnych;
„+”:
Większe korzystanie z dóbr;
Jest dostęp do wszystkich dóbr;
„-`':
Nadmiar korzystania;
Wyjazdy zamiast wyjazdów do babci na wakacje;
Kupowanie na jeden sezon obuwia itp.;
Mediatyzacja:
Zwiększenie roli mediów w środowisku społecznym;
Media stają się autorytetem, formą edukacji, formą spędzania wolnego czasu;
„+”:
Większy dostęp do informacji;
Uodpornienie się na informacje;
„-`':
ludzie z telewizji stają się bliżsi niż rodzice itp.;
Wirtualizacja:
rozwój świata Internetu;
„+”:
Możemy się szybciej komunikować (portale społecznościowe);
Większy dostęp do informacji i wiedzy;
Zamówienia przez Internet;
„-`':
Fachowcy nie sa już nam potrzebni;
Biblioteki są bardzo niepotrzebne;
Bliscy znajomi są mniej ważni niż znajomi wirtualni;
Przenoszenie emocji;
Makdonalizacja:
Ujednolicenie dóbr;
„+”:
Potrafimy się zachować w trakcie podróży;
„-`':
Natychmiastowość;
Szybkie zwiedzanie;
2 podejścia pedagogiczne:
Negacja:
Często spotykana w szkołach;
Zwalczanie;
Akceptacja:
Postawa obecna w naszym życiu;
Temat: kultura popularna
Trudności w definiowaniu pojęć kultury popularnej:
Szeroki i wszechogarniający zasięg zjawiska;
Zjawisko stosunkowo małe;
Duża dynamika zjawiska;
Brak silnej odrębności;
Wartościujące (nieobiektywne) postrzeganie;
Dwa bieguny oceny kultury popularnej:
Praktyka uprawomocniania porządku- kultura popularna jest przeciwieństwem kultury elitarnej. Kultura popularna to kultura niższa- kultura ludu:
Kanonizacja dzieł kultury popularnej Np. muzyka jazz, operetka, tango;
Całe społeczeństwo pod wpływem kultury popularnej Np. osoby niewykształcone i wykształcone są pod wpływem kultury popularnej;
Praktyka demaskowania prawdy- kultura popularna to kultura „amerykańska”, skomercjalizowana, masowa, realizowana wyłącznie dla zysku. Tworzona by sprawować władzę nad ludem:
Kultura popularna narodziła się w Europie;
Dzieła kultury popularnej nośnikiem społecznie słusznych idei;
Kultura popularna tworzona przez artystów, amatorów jako forma własnej ekspresji;
Etapy rozwoju kultury popularnej:
Narodziny kultury popularnej i kształtowanie się jej natury Xviii.- koniec XIX w.
umasowienie kultury popularnej koniec XIX w.- 50-60 lata XX w. (TV, radio, fordyzm)
odmasowienie kultury popularnej i popularyzacja rzeczywistości lata 50-60 XX w. do dnia dzisiejszego
kultura tradycyjna:
kultura niepiśmienna, kultura, w której nieznana jest umiejętność czytania i pisania:
klasyczna
chłopska kultura tradycyjna
warunki istnienia kultury tradycyjnej:
tendencje do samowystarczalności gospodarczej;
gospodarka oparta głównie na rolnictwie
niski poziom migracji
patriarchalny ustrój rodziny
współżycie kilku generacji
selekcja dziedzictwa kulturowego:
zaginięcie wytworów
utrzymywanie się wytworów
narzędzia transmisji społecznej w kulturach tradycyjnych:
przekaz ustny
pokaz
spotkania towarzyskie
anonimowość wytworów
autorytet:
tradycji(Wigilia)
wiary
starszych ludzi
tajemnice
tendencja do uniformizmu kulturowego:
zasób kulturowy wspólny i jednorodny dla całej grupy
niewielka liczba modeli kulturowych
silna więź społeczna:
odrębność na zewnątrz
wspólnota dóbr kulturowych
mit grupowej wartości