ROZWARSTWIENIE AORTY

Definicja

Rozwarstwienie aorty

Przerwanie ciągłości błony wewnętrznej tętnicy i rozwarstwienie błony środkowej na różnej długości przez wnikający prąd krwi.

Stan ten dotyczy najczęściej aorty wstępującej, bezpośrednio nad płatkami zastawki półksiężycowatej aorty.

Przyczyny :

1. nadciśnienie tętnicze, współistniejące z uszkodzeniem błony wewnętrznej aorty

2. choroby wrodzone,

• np. zespół Marfana,

• zespół Turnera,

ciąża,

urazy,

miażdżyca tętnic,

zapalenie aorty,

Obraz kliniczny :

1. różnorodny, zależy głównie od punktu wyjścia i rozległości procesu rozwarstwiającego w obrębie aorty i jej rozgałęzień,

2. Ból:

• silny,

• nagły

• w klatce piersiowej - za mostkiem

• lub w okolicy międzyłopatkowej,

• promieniujący do:

• brzucha,

• szyi

• okolicy lędźwiowej (w przypadku szerzenia się procesu chorobowego wzdłuż aorty),

• charakter: (może imitować zawał serca),

• rozdzierający,

• piekący

bólowi towarzyszy:

• silny niepokój,

• zlewne poty,

• zawroty głowy,

• niekiedy omdlenie,

• ból połączony jest z:

• niewydolnością hemodynamiczną,

• głównie w postaci wstrząsu,

• przy jednocześnie podwyższonym ciśnieniu tętniczym,

• mogą wystąpić objawy świadczące o zajęciu procesem chorobowym różnych, mniejszych odgałęzień aorty, np.

• cechy niedokrwienia mózgu

• monoplegia,

• hemiplegia,

• zaburzenia świadomości,

• zaburzenia widzenia i mowy

• przewodu pokarmowego

• ból brzucha,

• krwotok,

• zaburzenia perystaltyki),

• nerek

• bóle w okolicy lędźwiowej,

• krwiomocz,

• bezmocz),

• kończyn dolnych

• chromanie przestankowe,

• bóle spoczynkowe,

• kurcze mięśni),

• towarzyszącym objawem jest często duszność,

• różnica ciśnienia skurczowego na kończynach górnych powyżej 15 mmHg,

• asymetria lub brak tętna na tętnicach obwodowych,

• niedomykalność zastawki aorty (szmer rozkurczowy),

• cechy tamponady serca lub lewokomorowej niewydolności krążenia,

• obecność płynu w jamie opłucnowej lewej,

Badania diagnostyczne :

1. ciśnienie tętnicze na obydwóch kończynach górnych,

2. osłuchiwanie serca,

3. EKG i badania enzymatyczne (wykluczenie zawału),

4. RTG klatki piersiowej

• poszerzenie górnej części śródpiersia

• obecność płynu w lewej jamie opłucnowej

• echokardiografia (uwidocznienie tętniaka),

• tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny (umożliwiają określenie wielkości tętniaka),

• aortografia - badanie RTG po podaniu kontrastu,

Leczenie :

1. zwalczanie bólu - podawanie silnych, narkotycznych leków przeciwbólowych : Morfina, Fentanyl,

2. tlenoterapia,

3. zapewnienie stałego dostępu do żyły,

4. szybki transport chorego do specjalistycznego ośrodka medycznego na OIOM lub OIOK,

5. zabezpieczenie krwi dla chorego,

6. leczenie obniżające ciśnienie tętnicze do wartości poniżej 120 mmHg :

• nitroprusydek sodu,

• leki beta - adrenolityczne,

• rozpatrzenie wskazań do leczenia operacyjnego.

1

---