MODELE PROKURATURY
Klasyczny
Wywodzi się z francuskiego systemu prawnego i jest przyjęty obecnie w Austrii, Francji, Czechach, Niemczech (+ Hiszpania, Belgia - ale tu jest podwójna regulacja). Charakterystyczne jest powiązanie Prokuratora Generalnego z Ministrem Sprawiedliwości. W efekcie w ramach tego modelu prokurator jest organem władzy wykonawczej. Temu rozwiązaniu odpowiada najczęściej struktura wewnętrzna prokuratury, dostosowana do szczebli sądownictwa. W Niemczech takie związanie Prokuratora z Ministrem ma miejsce zarówno na poziomie federalnym, jak i poszczególnych krajów związkowych.
Parlamentarny
Obowiązuje w Słowenii, Słowacji, na Białorusi, Węgrzech. Charakterystyczne dla tego modelu jest podporządkowanie prokuratury władzy ustawodawczej. Wyraża się ono najczęściej w obowiązku składania sprawozdań przez Prokuratora Generalnego i ich ocenie przez władzę ustawodawczą. Wada: trudności z realizowaniu stałego nadzoru i polityki karnej państwa przez organ, który tworzy pewne gremium osób.
Prezydencki
Przyjmuje się, że Prokurator Generalny jest powoływany przez głowę państwa. Np. prezydent Bułgarii i Grecji, król Hiszpanii czy Norwegii. Często wskazane podmioty wyboru dokonują na wniosek Prezesa Rady Ministrów, a także po zaopiniowaniu przez właściwy organ skupiający przedstawicieli danego zawodu. Zaletą modelu jest pewne uniezależnienie wyboru Prokuratora Generalnego od głównego ośrodka władzy wykonawczej (Prezesa Rady Ministrów), uwalniające od jego wpływu na działalność prokuratury. To samo poczytuje się za wadę tego rozwiązania, bo pozbawia się władzę wykonawczą i jej główny ośrodek wpływu na personalny skład prokuratury i realizację przez nią polityki karnej państwa
.
Włoski
We Włoszech (mafia -> konieczność wzmocnienia prokuratury). Konstytucja przewiduje, że prokuratura korzysta z przymiotu niezawisłości. To, co znamienne dla tego systemu, to ograniczenie tego atrybutu niezawisłości do całości prokuratury oraz szefów poszczególnych prokuratur. Ma ona tutaj zatem aspekt zewnętrzny, nie jest natomiast atrybutem poszczególnych prokuratorów. W analizowanym modelu prokuratura podlega Wyższej Radzie Magistratury, nie zaś Ministrowi Sprawiedliwości.
Angielski
W Anglii i Walii. System common law (prawo zwyczajowe w głównej mierze), długo nie było prokuratury. Strony występowały z pozwem - każdy obywatel może wnieść skargę (nawiązanie do prawa rzymskiego, niezależnie od tego, kim dla powoda był pozwany). Prokurator - gdy dowie się o sprawie - ma obowiązek prowadzenia tej sprawy, co w praktyce wyklucza osobę wnoszącą skargę. Początkowo nie było tu prokuratury, lecz funkcjonariusze policji (barrister, solicitor - rodzaj adwokatów w roli prokuratora). W 1985 stworzono na gruncie angielskim Crown Prosecution Service (Królewską Służbę Oskarżycielską), która zajmuje się ściganiem karnym we wskazanych częściach Wielkiej Brytanii. Na jej czele stoi Director of Public Prosecution (Dyrektor Oskarżenia Publicznego). Wspólne z Attorney General (Minister Obrony Publicznej) przygotowują oskarżenie, popiera przed sądami przez wynajętych pracowników służby cywilnej, o wykształceniu odpowiadającym wykształceniu adwokatów. Ten system długo oznaczał obywanie się bez postępowania przygotowawczego.
W Polsce znajdujemy elementy rozwiązania klasycznego, parlamentarnego oraz prezydenckiego. Bazując na konstytucji prokuratura wciąż należy do władzy wykonawczej, choć funkcje Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego zostały rozdzielone. Z drugiej strony, istnieje możliwość odwołania Prokuratora Generalnego za zgodą Sejmu, więc to pewne powiązania prokuratury z władzą ustawodawczą. Wreszcie, mamy powiązanie z modelem prezydenckim w tym zakresie, w jakim ustawodawca przewiduje powołanie i w pewnych wypadkach odwołanie Prokuratora Generalnego przez Prezydenta RP.