Vivien Lowndes
INSYTUCJONALIZM (8a)
Do lat 50. instytucjonalizm był tożsamy z politologią. Ten TRADYCYJNY INSTYTUCJONALIZM wykorzystuje metodę historyczno-porównawczą oraz metodę opisowo-indukcyjną, skupia się na analizie konstytucji, systemów prawnych i struktur rządowych oraz ich porównywaniem w perspektywie czasowej i międzynarodowej.
5 cech tradycyjnego instytucjonalizmu (Peters):
Normatywny: zajmuje się „dobrym rządem”
Strukturalistyczny: struktury determinują zachowania polityczne
Historycystyczny: centralny wpływ historii
Legalistyczny: istotna rola prawa w procesie rządzenia
Holistyczny: opisuje i porównuje całe systemy rządowe
Stary instytucjonalizm był krytycznie oceniany ze względu na to, że miał wąski przedmiot badań. Zajmował się formalnymi strukturami pomijając nieformalne konwencję, formalną strukturą rządu pomijając inne uwarunkowania rządzenia.
Po fali krytyki instytucjonalizm ukształtował się on ponownie w latach 80. jako NOWY INSTYTUCJONALIZM (pojęcie: March i Olsen). W jego ramach funkcjonuje kilka odmian (7) m.in.:
normatywny:
Instytucje polityczne wpływają na zachowania aktorów społecznych, kształtują ich wartości, tożsamości i przekonania. Pozornie neutralne struktury ucieleśniają pewne wartości i determinują zachowania. Instytucje są zależne od danego kontekstu kulturalnego i czasowego.
racjonalnego wyboru:
Zaprzecza tezie instytucjonalizmu normatywnego i twierdzi, że to nie instytucje tworzą preferencje. Preferencje są zdeterminowane wewnętrznie i stabilne. Instytucje jedynie tworzą otoczenie, w którym jednostki dokonują wyborów i dostarczają informacji o ich konsekwencjach.
Inne: socjologiczny, historyczny, empiryczny, międzynarodowy, sieci.
6 (nowych) cech nowego instytucjonalizmu:
Od koncentracji na organizacjach do koncentracji na regułach:
Nowy instytucjonalizm odchodzi od podstawowego, tradycyjnego założenia i nie utożsamia instytucji politycznych z organizacjami politycznymi. Instytucje to zespoły reguł, które funkcjonują wewnątrz organizacji. Wg instytucjonalizmu normatywnego reguły determinują właściwe zachowania, wg racjonalnego wyboru reguły określają podstawę wymiany między aktorami maksymalizującymi użyteczność.
Od formalnego do nieformalnego pojęcia instytucji:
Nowy instytucjonalizm skupia się na nieformalnych konwencjach i formalnych regułach. Konwencje mogą zyskiwać przewagę nad regułami lub na nie wpływać.
Od statycznego do dynamicznego pojęcia instytucji:
Instytucje nie są „rzeczami” a procesami. Instytucjonalizm racjonalnego wyboru zakłada, że dane instytucje istnieją tylko do chwili, gdy służą racjonalnym aktorom w ich dążeniu do użyteczności. Normatywny dodaje, że nie wykluczone są takie celowe zmiany, ale instytucje są trudne do kontroli ze względu na złożony szerszy kontekst instytucjonalny.
Od ukrytych wartościowaniach do stanowiska krytycznego wobec wartości:
Tradycyjny instytucjonalizm zajmował się „dobrym rządem” angażując się w pewnego rodzaju zespół wartości i model rządu. Nowi instytucjonaliści zajmują się identyfikacją jak instytucje ucieleśniają i kształtują często sprzeczne wartości w społeczeństwie. Normatywni uważają, że nawet te pozornie neutralne instytucje kształtują pewne wartości. Instytucjonaliści racjonalnego wyboru twierdzą, że nie instytucje nie kształtują wartości, ale muszą się w pewnym stopniu odzwierciedlać wspólny zespół wartości.
Od holistycznego do zdezagregowanego pojęcia instytucji:
Tradycyjny instytucjonalizm porównywał i opisywał całe systemy rządowe. Nowy skupia się na częściach składowych życia politycznego. Takie instytucje przejawiają się w postaci formalnych struktur i oficjalnych procedur, porozumień i konwencji. Nie muszą być ze sobą zharmonizowane, nie są w pełni kompletne, ewoluują.
Od niezależności do zakorzenienia:
Nowy instytucjonalizm zaprzecza temu, że instytucje polityczne są niezależnymi bytami istniejącymi poza czasem i przestrzenią. Są one raczej zakorzenione w różnych kontekstach.
1