J.G. March, J.P. Olsen
INSTYTUCJONALIZM cz. 1
W latach 80., po 30 latach pozostawania w cieniu, instytucjonalizm znów zyskał na znaczeniu ze względu na przekształcenia instytucji politycznych, które stały się bardziej złożone i aktywne, a przez to istotniejsze dla życia zbiorowego.
Nowy instytucjonalizm różnił się jednak od tradycyjnego - łączył jego założenia z innymi nieinstytucjonalnymi stylami innych teorii polityki, które rozwijały się po ok. 1950 roku. Miały one cechy:
kontekstualne: polityka nieodłączną częścią społeczeństwa, nieodróżnianie systemu politycznego od społecznego.
Tradycyjny instytucjonalizm: traktowanie instytucji politycznych, a szczególnie państwa, jako niezależnych czynników istotnych dla zrozumienia życia zbiorowego.
Inne style: zdarzenia polityczne wtórne wobec społeczeństwa, polityka stanowi wyraz swojego kontekstu. Czynnikiem kontekstualnym jest np. struktura klasowa, ale także demografia, technika, ideologia, religia, które oddziaływają na politykę, lecz ona nie wywiera na nie znaczącego wpływu.
redukcjonistyczne: zjawiska polityczne skutkiem zachowania jednostek, nie mają na nie wpływu struktury i reguły zachowania.
Tradycyjny instytucjonalizm: instytucje polityczne porządkują lub modyfikują motywy jednostek.
Inne style: zjawiska polityczne są łącznymi skutkami zachowania zrozumiałego na poziomie jednostki i grupy. Działania indywidualnych osób decydują o przepływie zdarzeń w systemie społecznym. A ten na wpływa na system polityczny.
utylitarystyczne: źródłem działań kierowanie się korzyścią własną, a nie odpowiadanie na zobowiązania i powinności.
Tradycyjny instytucjonalizm: środowiskiem zachowania politycznego jest instytucjonalna struktura reguł, norm, oczekiwań i tradycji ograniczająca indywidulaną wolę i kalkulację.
Inne style: zdarzenia polityczne skutkiem przemyślanych decyzji, koncepcja wyboru.
instrumentalistyczne: w życiu politycznym istotna jest alokacja zasobów i podejmowanie decyzji, a nie rytuały i symbole.
Tradycyjny instytucjonalizm: podejmowanie decyzji politycznych jest procesem rozwoju poczucia celu, kierunku działań, tożsamości i przynależności. Polityka narzędziem kształcenia obywateli i umacniania wartości.
Inne style: Pierwszeństwo wyników nad działaniami symbolicznymi, symbole narzędziem - kontrola nad nimi podstawą władzy.
funkcjonalistyczne: historia jest efektywna i prowadzi do równowagi, nie uznawano możliwości niedostosowania i niejasności w rozwoju historycznym.
Tradycyjny instytucjonalizm: historia procesem nieuchronnych zmian w kierunku postępu - terminologia postępu.
Inne style: Terminologia przetrwania, jednak wciąż uznaje się, że instytucje i zachowania ewoluują w jakiejś formie efektywnego procesu historycznego.
Jeżeli niejasne - str. 17 :P pierwszy i drugi akapit.
2