Zastępca dyrektora/prezesa ds. techniczno-produkcyjnych

Kod klasyfikacji: 121205

Rozdział klasyfikacji: Administracja, zarządzanie, business, praca urzędnicza

Klasa klasyfikacji: Dyrektorzy i kierownicy

Zadania i czynności

Zadaniem dyrektora ds. techniczno - produkcyjnych jest planowanie i nadzorowanie całego procesu produkcji odbywającego się w danym przedsiębiorstwie. W zależności od profilu przedsiębiorstwa może to być np. przetwórstwo (owoców, warzyw, mleka itp.), produkcja przemysłowa (np. wytwarzania maszyn, produkcja elektroniczna), czy nawet działalność budowlana.

Osoba pracująca w tym zawodzie jest odpowiedzialna za całość produkcji. Planuje wszystkie działania firmy w tym zakresie. Opracowuje plany finansowe, harmonogram działań, strategie rozwoju, plany inwestycyjne. Na bieżąco kontroluje ich realizację i wprowadza korekty. Przyjmuje nowe zamówienia i zlecenia. Za swoje decyzje odpowiada przed zarządem, natomiast sam nadzoruje kierowników działów. Jest odpowiedzialna za wdrożenia nowych technologii produkcyjnych i materiałowych. Poprzez ich zastosowanie utrzymuje odpowiedni standard produkcji, aby produkty były konkurencyjne na rynku pod względem jakości i ceny. Odpowiada również za ilość produkcji.

Kompetencje dyrektora do spraw ds. techniczno - produkcyjnych zależą od kilku czynników. Inne są w dużych firmach, a inne w małych. W bardzo małych firmach produkcyjnych najczęściej jedna osoba łączy kilka funkcji, w tym dyrektora generalnego, dyrektora ds. produkcji i handlu jednocześnie. Nie bez znaczenia jest także profil przedsiębiorstwa.

Dla przykładu praca dyrektora ds. techniczno - produkcyjnych w przedsiębiorstwie budowlanym to przede wszystkim nadzór nad zgodną z harmonogramem realizacją zleceń z zakresu budownictwa. Na początku roku sporządza projekt rocznego planu pracy, który przedstawia zarządowi. Plan ten to nie tylko ogólny harmonogram prac, ale także kosztorysy poszczególnych przedsięwzięć. Po zatwierdzeniu ogólnego planu, dyrektor sporządza harmonogram szczegółowy, podzielony na półrocza i kwartały. Następnie nadzoruje realizację tego harmonogramu. Zazwyczaj pewnej części planu, z różnych przyczyn, nie można zrealizować. Wtedy zadaniem dyrektora technicznego jest modyfikacja planu, tak, aby zachować ciągłość pracy przedsiębiorstwa. Celem tego przyjmuje nowe zlecenia, składa oferty, staje do przetargów. Jednym słowem odpowiada za portfel zleceń. Do jego kompetencji należy również nadzorowanie pracy podlegających mu bezpośrednio kierowników budów.

Inny przykład to obowiązki dyrektora ds. techniczno - produkcyjnych w przedsiębiorstwie przetwórczym. Zarządza on i organizuje całą produkcję danego zakładu. Jest odpowiedzialny za inwestycje, materiały i czynniki energetyczne produkcji. Decyduje o organizacji pracy działu produkcyjnego, a także o utrzymaniu produkcji - jej ciągłości, bądź wstrzymaniu. Do niego należy podejmowanie decyzji i ich realizacja w kwestii nowych wdrożeń technologicznych i wprowadzania nowych produktów, czyli rozwoju asortymentowego. Kontroluje realizację zamówień pod względem jakościowym i ilościowym. Nadzoruje współpracę z działem handlu, który dystrybuuje wyprodukowane towary. Podlegają mu kierownicy działów: produkcji, technicznego, główny energetyk, specjalista ds. inwestycji oraz główny technolog. Wydaje im polecenia, ale także konsultuje się z nimi w kluczowych decyzjach. ¦ledzi trendy w produkcji przetwórczej, obserwuje nowe technologie i nowe produkty wprowadzane przez zakłady o podobnym profilu produkcji. Celem jest utrzymanie pozycji na rynku.

Mimo różnic w sposobach i strategiach realizacji zadań, wszyscy dyrektorowie ds. techniczno - produkcyjnych, niezależnie od tego w jakiego typu przedsiębiorstwie pracują, mają taki sam cel: organizowanie, planowanie i kontrola produkcji. Ich działania muszą być przy tym zgodne z polityką finansową i marketingową firmy.

Środowisko pracy

Materialne środowisko pracy

Dyrektor ds. techniczno - produkcyjnych część pracy spędza w swoim biurze, gdzie opracowuje plany, sporządza i kontroluje bilanse. Wszystkie czynności o charakterze analitycznym realizuje "za biurkiem", często korzysta z komputera. Jednak w związku z tym, że odpowiada bezpośrednio za jakość produkcji, część czasu spędza w miejscu wytwarzania produktu, lub innych miejscach związanych z procesem produkcji. Może to być zatem hala produkcyjna, dział badawczy, laboratorium głównego analityka, czy też plac budowy lub magazyny.

Warunki społeczne

Praca wiąże się z dużą częstotliwością kontaktów z ludźmi. Dyrektor ds. techniczno - produkcyjnych współpracuje z zarządem i dyrektorem naczelnym. Zdaje przed nimi relacje z realizacji założeń polityki produkcyjnej firmy. Kontaktuje się z szefami podległych sobie działów produkcyjnych i technicznych. Koordynuje także współpracę pionu produkcji z innymi pionami firmy (np. z finansami, działem dystrybucji). Podejmowane przez niego decyzje mogą narażać go na konflikty z otoczeniem.

Warunki organizacyjne

Praca odbywa się zasadniczo w stałych godzinach pracy. Jednak w związku z rolą, jaką odgrywa w firmie osoba pracująca w tym zawodzie, pracodawcy często oczekują dużego zaangażowania i pracy poza ustalonymi w umowie godzinami pracy. Dyrektor rozliczany jest zazwyczaj nie z czasu pracy, a z jej efektów.

Nierzadko pełnieni obowiązków zawodowych wiąże się z wyjazdami na szkolenia krajowe lub zagraniczne.

Wymagania psychologiczne

Wskazana jest duża odporność na stres. Praca w tym zawodzie wiąże się bowiem z dużą odpowiedzialnością, a co za tym idzie niemal permanentnym stresem..

Konieczna jest rozległa wiedza nie tylko z dziedziny, w której specjalizuje się przedsiębiorstwo (np. przetwórstwo mleka, budownictwo mieszkaniowe, produkcja samochodów osobowych), ale również ekonomii, zarządzania, marketingu, organizacji przedsiębiorstw, prawa. Obok tego bardzo istotna jest chęć dalszego rozwoju zawodowego i motywacja do odnoszenia sukcesów.

Cenne są również cechy, które ułatwią kierowanie zespołem ludzi, czyli zdolności organizatorskie i przywódcze, umiejętność współpracy i konsekwencja w działaniu. Przydatna jest także umiejętność rozwiązywania konfliktów.

Waga podejmowanych decyzji niesie ryzyko poważnych konsekwencji w przypadku błędu. Tu ważna jest zdolność do brania odpowiedzialności za swoje czyny i decyzje. W wielu sytuacjach bardzo potrzebna jest umiejętność kreatywnego myślenia i poszukiwania nowych rozwiązań.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Kandydatom do pracy nie stawia się szczególnych wymagań zdrowotnych. Przydatna jednak jest dobra ogólna wydolność fizyczna. W praktyce nie zdarza się, aby funkcję tę pełniła osoba niepełnosprawna. Mimo braku formalnych przeciwwskazań pamiętać należy, że największym zagrożeniem zdrowotnym wynikającym z piastowania tego stanowiska jest stres. Stąd częste przypadki choroby wieńcowej wśród dyrektorów.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Podstawą do podjęcia pracy w zawodzie jest posiadanie wykształcenia wyższego techniczne lub kierunkowego (związane z profilem produkcji) Chociaż doświadczenie nie jest warunkiem formalnym, rzadko zdarza się by osoba z krótkim stażem pracy awansowała na stanowisko dyrektorskie. Pozycję tę zajmuje się zazwyczaj drogą stopniowego awansu. W związku z nowymi możliwościami, jakie otwierają się na europejskich rynkach niezbędna jest znajomość języków obcych. Jest to ważne nie tylko ze względu na klientów, ale także import surowców, możliwości szkoleń za granicą i wymianę doświadczeń z zagranicznymi firmami.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

W związku z tym, że jest to jedno z wyższych stanowisk w hierarchii awansu, możliwości dalszego pięcia się po szczeblach kariery nie są wielkie. Można zostać członkiem zarządu, lub dyrektorem generalnym. Sukcesu zawodowe mogą mieć także odzwierciedlenie w wyższych zarobkach lub pracy w renomowanej firmie.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych nie są formalnie ograniczone. Zazwyczaj stanowisko to obejmują osoby, które posiadają znaczne doświadczenie w danej branży. Objęcie stanowiska odbywa się drogą awansu lub poprzez uczestnictwo w rekrutacji.

Polecana literatura

Kidyba A., Dyrektor jako organ przedsiębiorstwa państwowego. Fundacja im. Friedricha Eberta, Warszawa, 1993 Żukowski P., Kierowanie przedsiębiorstwem przemysłowym przy produkcji seryjnej na przykładzie przemysłu meblarskiego. PWN, Wrocław, 1989 Zastawa B., Potrzeby dyrektorów naczelnych przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w zakresie doskonalenia zawodowego. Centralny Ośrodek Oświaty i Postępu Rolniczego, Brwinów, 1990 Borkowska-Kalwas T., Wzór dyrektora organizacji gospodarczej w przemyśle: postulaty, a rzeczywistość. Instytut Organizacji, Zarządzania i Doskonalenia Kadr, Warszawa, 1981 Prażewska M., Tuszyński L., Niezawodność wyrobów: zarządzanie i prognozowanie w zastosowaniach przemysłowych, Politechnika ¦ląska, 1994 Kałużny S., Skuteczne kierowanie przedsiębiorstwem, techniki osiągania sukcesu. Centrum Szkoleniowo- Wydawnicze "Kwentum", 1996

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---