UKŁAD ODDECHOWY
Rodzaje klatki piersiowej: -Klatka beczkowata-krótka, szeroka, żebra przebiegają poziomo, kąt między łukami żebrowymi jest większy od prostego.
-Klatka piersiowa płaska asteniczna- długa i wąska, costae X jest ruchome i nie połączone z żebrem IX.( costa decima fluctuans)
-Klatka piersiowa gruszkowata (thorax pyriformis)- rozszerzenie górnej części i jednoczesne zwężenie dolnej.
Klatka piersiowa szewska (lejkowata)- zmiana krzywicza wykształcona w okresie płodowym lub nabyta za życia poprzez np. ucisk na mostek.
Klatka piersiowa kurza (krzywicza)- z grzebieniowaty, uwypukleniem mostka pochodzenia krzywiczego, często razem z różańcem krzywiczym oraz z bruzdą Harrisona- wciągnięcie klatki piersiowej w miejscu przyczepu części żebrowych przepony, powstaje w skutek miękkości żeber .
Inne zmiany krzywicze klatki piersiowej to: scoliosis / kyphosis / lordosis / kyphoscoliosis /
Asymetryczność i zaciągnięcia klatki piersiowej powstawać mogą na skutek zapaleń płuc i opłucnej, zrostów w niej, w wysiękach , w odmie, w zmianach budowy serca.
Rodzaje oddychania: Norma oddechów na min. To 16-22 (u noworodka 44).Wyróżniamy:
-Apnoe- bezdech
-Tachypnoe
-Bradypnoe
-Oddech Cheyne-Stokesa- po 15 sekundowym apnoe oddech o narastającej amplitudzie , następnie amplituda opada i znów następuje apnoe. (oddech ten to wyraz zaburzeń ośrodka oddechowego w mózgu, jest to objaw z reguły poważny w rokowaniu)
-Oddech Biota - zupełnie niemiarowe oddychanie z momentalnym apnoe, występuje w niemiarowości zupełnej.
-Oddech Kussmaula- częstsze niż normalne i głębokie oddechy, występuje w: śpiączce cukrzycowej , mocznicy, kwasi.
Objaw Littena- przesuwanie się okrężnego cienia w okolicy dolnych żeber ku górze przy skurczu wdechowym przepony (światło od strony badającego)
Brak objawu przy powietrzu lub płynie w jamie opłucnej.
Objaw ten ma małe znaczenie.
Opukiwanie- Miejsca orientacyjne na klatce piersiowej:-
Kąt Ludwiga (angulus Ludovici) miejsce przyczepu chrząstki drugiego żebra do mostka
wyrostek kolczysty C7
kąt łopatki odpowiadający w rzucie na kręgosłup Th7.
Opukiwanie porównawcze płuc- porównywanie odgłosu opukowego w symetrycznych punktach klatki piersiowej. Kolejność: 1.tył, nad grzebieniem łopatki/ 2.pod kątem łopatki/ 3.przód- okolice nad- i podobojczykowe/ 4. 2 przestrzeń międzyżebrowa po obu stronach./ 5. w linii Ś-O w 4 przestrzeni międzyżebrowej/ 6. w linii pachowej środkowej w 6 przestrzeni międzyżebrowej.
Opukiwanie topograficzne- wyznaczanie granic płuc
|
L .mostkowa |
L. Ś-O |
L. pachowa śr. |
L. łopatkowa |
L .przykręgosł. |
Płuco prawe |
6 ż. |
6 ż. |
8 ż. |
10 ż. |
Th10 |
Płuco lewe |
- |
4 ż. |
8 ż. |
10 ż. |
Th11 |
Granice dolne:
Granice te podczas wdechu obniżają się około 4 cm.
Granice górne (nieruchome): ant.: 3-4 cm. Powyżej obojczyka; post.: C7
Granice poszczególnych płatów płucnych:
Płuco prawe: z przodu - górny płat powyżej 4 żebra, środkowy płat pomiędzy 4-6 żebrem.
Z boku - (między l.pachową przednią a tylną) jest płat dolny
Z tyłu - górny płat powyżej Th4 , a dolny płat poniżej Th4
Płuco lewe: granica biegnie sośnie od chrząstki 6 żebra do Th4. Z przodu jest przedni płat z boku tylny , a z tyłu granica płatów biegnie na wysokości Th4.
Obniżenie dolnej granicy płuc stwierdza się w:
rozedmie płuc (w prowadzącej do niej dychawicy oskrzelowej)
w obrzęku płuc
u asteników
Podwyższona granica może być w:
w przypadku bębnicy, płynu w jamie brzusznej, guza wątroby
zmiany opłucnej; wysięki, zrosty, nowotwory
w porażeniu n. Phrenicus
w zmianach włóknistych płuc.
Zmiany odgłosu opukowego:
ODGŁOS OPUKOWY STŁUMIONY- gdy płuco stało się bezpowietrzne z powodu: a) nacieku poprzez zapalenie płuc, grużlicą, zawałem płuca, ropniem, nowotworem. b) niedodmy(atelectasis), czyli zapadania się pęcherzyków płucnych bezpowietrznych pod wpływem ucisku np. płynu wysiękowego.
-jeśli między płucami a kl. Piersiową nagromadzi się przynajmniej 100ml jakiejś wydzieliny.
ODGŁOS OPUKOWY BĘBENKOWY-w warunkach patologicznych wysłuchujemy nad:
jamami płuc, odmą opłucnową(musi być otwarta bo inaczej będzie odgłos jawny i niski)
w zagęszczeniu tk. Płucnej umożliwiających opukiwanie oskrzeli zawierających powietrze, czyli w: ZP, niedodmie, obrzęku płuc.
W rozedmie płuc
ODGŁOS METALICZNY-powstaje nad dużymi jamami, których ściany są gładkie.
Objawy opukowe przy wysiękach opłucnych: - wysięk wywołuje stłumienie dopiero gdy osiągnie 2 cm wysokości. Wysięk lewostronny znosi tzw. Przestrzeń półksiężycowatą Traubego
Która jest zawarta między obszarem stłumienia wątroby i śledziony a łukiem żebrowym.(normalnie nad tą przestrzenią jest odgłos opukowy bębękowy)
Trójkąt Garlanda -odgłos opukowy mniej stłumiony
Trójkąt Groco-Rauchfussa
Stłumienie
Linia Damoiseau
Odcinek bębenkowy