16.04.2009 r.

Seminarium 8

1. Mutageneza: mutageny, rodzaje mutacji mechanizmy napraw uszkodzeń DNA w komórkach ssaków, mutacje dynamiczne.

2. Aberracje strukturalne i liczbowe chromosomów.

3. Zasady zapisu kariotypów z aberracjami i cechami polimorficznymi chromosomów.

4. Wskazania do badania kariotypu.

5. Cytogenetyka nowotworów.

6. Terapia genowa.

7. Aspekty etyczne i prawne w genetyce.

Mutacje dynamiczne - w obrębie genu występuje zwiększone liczby odpowiednich trójek zasad.

1. Choroba Huntigtona (św. Wita) - dziedziczona autosomalnie dominująco. Wywołana przez obecność niestabilnej liczby sekwencji (CAG)_n na końcu 5' genu kodującego białko Huntingtona (locus 4p).

osoby zdrowe - 10-29 powtórzeń CAG

osoby chore - 36-120 powtórzeń CAG

Mutacja przekazywana prze matkę - liczba CAG nie zwiększa się. Mutacja przekazana przez ojca - liczba CAG zwiększa się!

2. Dystrofia miotoniczna - dziedziczona autosomalnie dominująco. Niestabilna długość sekwencji CTG w końcu 3' genu DM (locus 19q13.3).

osoby zdrowe - 5-37 powtórzeń CTG

osoby chore - 50-2000 powtórzeń CTG

postać lekka - 50-99 powtórzeń CTG

postać klasyczna - 100-1000 powtórzeń CTG

postać wrodzona - 1000-2000 powtórzeń CTG

Zjawisko antycypacji - im więcej powtórzeń tym wcześniejsze i silniejsze objawy.

3. Zespół łamliwego chromosomu X (Martina-Bella, fragile X-syndrome). Przyczyna: uszkodzenie funkcji genu FMR1 (locus Xq27.3), powtórzenia CGG, produkt białko FMRP.

osoby zdrowe - 6-52(60) powtórzeń CGG

nosiciele - 52(60)-200 powtórzeń CGG

osoby chore - 230-1500 powtórzeń CGG

Oznaczanie kariotypów przy nowotworach

- prawie haploidalny <34

• hipohaploidalny (n-) <23

• hiperhaploidalny (n+) 24 - 34

- prawie diploidalny 34 - 57

• hipodiploidalny (2n-) 35 - 45

• hiperdiploidalny (2n+) 47 - 57

- prawie triploidalny 58 - 80

• hipotriploidalny 58 - 68

• hipertriplodialny 70 - 80

- prawie tetraploidalny 81 - 103

• hipotetraploidalny 81 - 91

• hipertetraploidalny 93 - 103

---