Kształtowanie obszarów przemysłowych na potrzeby turystyki 08.05.2011

Zabytkowe kopalnie i sztolnie w Europie środkowej

Kopalnie wpisane na listę UNESCO

Kopalnie Soli Wieliczka 1978 r.

Kopalnie metali w Rammlesburgu 1992

Kopalnie metali w Branskiej Stiawnicy 1993

Kopalnie srebra Kutna Hora 11995

Kopalnie soli Hallstatt 1997

Kilkanaście zabytkowych kopalń oczekuje w kolejce

Podziemne trasy turystyczne, muzea górnicze w :

- Niemczech 68

- Austrii 13

- Szwajcarii 4

- Czechach 17

- Słowacji 4

- Polska 17

Kopalnia krzemionki istniała 2000 lat. W 1926 r. utworzono tu rezerwat archeologiczny turystom udostępniono w 1985 r. Długość 5 km szerokość od 20-220 m. Powierzchnia 0,785 km2. 5000 szybików główne występowanie krzemienia 2 do 8 m. Charakterystyczne warpie obok szybików. Zakończono eksploatacje w połowie 2 tysiąclecia pne w epoce brązu. Wysokość wyrobisk 55-120 cm. Długość od kilku do kilkunastu metrów. Nad wyrobiskami budowano szopy chroniące przed odpadami. Wyrobiska łączono kanałami co umożliwiało używanie lampek olejowych i pochodni. Pozostawiono filary z litej skały. Roczne wydobycie zapewniało produkcje 40 tys siekier. Ogółem wydobyto surowiec na 10-25 mln siekier(niektóre znajdowano koło 600 km od krzemionek)

Warpie- stare doły z obwałowaniami wokół

Kopalna złota w Złotym stoku

Początek robót datuje się na 10 w. 1273 r. Henryk Probus nadał przywilej eksploatacji złota klasztorowi cystersów w Kamieńcu Ząbkowickim

W 1483 r. złoty stok uzyskuje prawa miasta górniczego.

w. 17 w. bito tu w mennicy złote dukaty. W 1796 r. w Złotym Stoku istniał wyższy urząd górniczy dla Śląska. Najwcześniej eksploatowana złożą na górze Haniak, Krzyżowej i Sołtysiej. W 16 w. roczna produkcja osiągała 140 kg(8% produkcji w Europie)

Od 1701 r. produkcja arszeniku powodowała ponowny wzrost wydobycia(największy producent w świecie)

Kopalnie zamknięto 1961 r. Cała produkcja złota wynosiła 10-15 ton a arszeniku 126 tys tom

Dostępne do zwiedzania sztolnia Książęca , Czarna góra, Czarna Dolna, Emanuel , Gertruda, Barbara. Jeżeli zrealizowane plany połączenia sztolni to łączna długość udostępnionych korytarzy wyniesie 3,5 km.

Kopalnia Złota Aurelia w Złotoryi (sztolnia w Diabazach)

Pisaki złotonośne z trzeciorzędu wypełniające pradoliny Kaczawy. Pogórze Kaczawskie należy do najstarszych regionów górniczych w Polsce. Na bazie złota powstaje miasto Złotoryja(prawa miejskie uzyskuje 1211r.) pokłady złotonośne eksploatowane od 11 w. Pod koniec 12 w. w okolicy Złotoryi panowała prawdziwa ”gorączka złota”. Udostępniona sztolnia 100 m.

Nieczynna kopalnia Uranu w Kletnie

W masywie Śnieżnika koło jaskini w Kletnie w 2002 r. jedna ze sztolni została udostępniona do zwiedzania przez STOWARZYSZENIE TRAS turystycznych Polski. Początki górnictwa sięgają w masywie Śnieżnika 2 połowy 14 w. (rudy żelaza). Dane o kopalniach w Kletnie pochodzą dopiero z 16 w. Ostatnia z uruchomionych w 16 w. sztolni przyniosły górnikom ”wiele nieszczęść”. W 18 w. eksploatowano tu rusy żelaza miedzi, fluorytu i srebra . W 19 w. zaczęto wydobywać słynny marmur Biała Marianna. W 1946 r. rozpoczęto eksploatacje rud uranu. Przyczyną była silna promieniotwórczość hałd przy 16 wiecznych sztolniach. Uruchomiono stare nieczynne wyrobiska. Całkowite wydobycie uranu w okresie 5 lat wyniosło 20 ton(wydrążono 37 km chodników w Kowarach wydobyto w latach 1948-62 około 600 ton uranu-pozostało 24 sztolnie z czego udostępniono 1200 m) Udostępniono dl turystyki 200 m fragmentu sztolni nr 18. Trasa podziemna ma stanowić część geologiczną górniczych ścieżki powierzchniowej.

Kopalnia rud srebrnonośnych w Tarnowskich Górach

W triasowych wapieniach muszlowych i dolomitach występuje srebrnonośny ceryzut i galena. W 12 w. wybierano w Reptach Śląskich koło Bytomia na polach starych tarnowic rozwinęły się do 1490 r. górnictwa ołowiu. 1526 r. Tarnowski góry uzyskują prawa miejskie i ś znaczącym rejonem wydobycia w Europie środkowej. W 16 w. wybierano złoża o zawartości srebra 0,1% do 0,3%. Podobno natrafiano na srebro rodzime. W latach 1528-1627 w okolicach Tarnowskich Gór istniało ponad 7500 szybów. W połowie 18 w. odkryto na południu miasta nowe złoża. Górnictwo tarnogórskie pozostawiło po sobie 20 tys szybów i szybików, około 400 km chodników, 70 km chodników wodnych oraz sztolni odwadniających

Zabytkowa kopalnia Fryderyk

Jest położona w południo0wej części miasta. Do zwiedzania udostępniony jest rejon dawnej kopalni Fryderyk. Obejmuje keżące na głębokości wyrob9ska głownie z okresu od 17 w. do początku 20 w. Łączna długość trasy tus\rtstycznej owynosi około 1700m

Osobną atrakcją jest sztolnia czarnego pstrąga w Tarnowskich góracg

Jest to fragmęt wielkiej Sztolni Fryderyka wydrążonego w latach 1821-35 systemu odwadnia

Ogólnie w rejonie tarnowskich gór wydobywa się od kilu do kilkunastu mln kg skał

---