Irena Lepalczyk, Ewa Murynowicz - Hetka Wzmacnianie sił społecznych środowiska lokalnego.
Środowisko lokalne - teren przestrzennie wydzielony, w skład którego wchodzą oprócz mieszkań wszelkie urządzenia usługowe, socjalne i kulturalne, uzależnione od potrzeb, struktury społeczno - demograficznej mieszkańców.
Siły ludzkie - składają się na nie siły jednostkowe (przywódcy opinii publicznej w środowisku, przewodnicy
w aktywności zbiorowej)i zbiorowe (dynamiczne grupy społeczne, instytucje, ruchy społęczne).
Zajmują się wychowawcami środowiskowymi, czyli siłami jednostkowymi funkcjonującymi w siłach zbiorowych.
Cele wychowania, które wskazywali wychowawcy
kształtowanie postaw społecznych (ukierunkowanych na potrzeby grupy, )
kształtowanie postaw interpersonalnych (chronią przed rozbijaniem więzi społecznych)
kształtowanie postaw ideowych
kształtowanie postaw intrapersonalnych
Sfery oddziaływań wychowawczych
Człowiek jest istotą biosocjokulturalną.
W środowisku wiejskim nie dostrzega się jednak konieczności wszechstronnego rozwoju wychowanka, natomiast niezależnie od miejsca wychowawcy skupiają się na sferze społecznej. Należy podnosić wiedzę pedagogiczną, która pozwoli na traktowanie człowieka jako tej niepodzielnej jednostki. Oddziaływanie na sferę biologiczną dotyczą higieny, zdrowia, ochrony środowiska. Należy również poszerzyć wiedzę wychowawców dotyczącą kultury czasu wolnego.
Teren aktywności społeczno - wychowawczej.
Wychowawca, który według koncepcji pedagogiki społecznej, powinien zmieniać środowisko, musi umieć obiektywnie ocenić to środowisko, dostrzegać jego walory, dostrzegać utajone siły społeczne, ale jego negatywne cechy także bo móc we właściwy sposób je przemieniać. Musi dostrzegać potrzeby indywidualne i społeczne, warunkujące rozwój.
Metody pracy społeczno - wychowawczej
Najczęściej używane metody to metoda pracy z grupą (Etapy: 1. tworzenie grupy, 2. stabilizacja jej struktury
i norm, 3. realizacja jej celów, 4. ocena efektów działania i decyzja o dalszym istnieniu lub rozwiązaniu grupy)
i metoda indywidualnego przypadku (poprzez analizę sytuacji jednostki borykającej się z jakimś problemem, prowadzi się do opracowania diagnozy oraz planu postępowania i podjęcia działań profilaktycznych, kompensacyjnych, angażując jednostkę w cały proces pomocy dla jej dobra oraz dobra społecznego).
Metoda organizacji społeczności stosowana jest rzadko - lecz posiada liczne walory, jest najtańsza i najszybsza, aktywność grup ma znaczenie w przekształcaniu środowiska.
Rola wychowawcy środowiskowego
Wychowawca często przyjmuje rolę wykonawcy, czyli osoby wykonującej proste czynności np. przeprowadzająca wywiady, zjawisko takie częściej występuje w mniejszych miejscowościach, natomiast w większych pojawia się postawa „doradcy i instruktora”.
Współpraca wychowawców z instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi
Udzielanie świadczeń rzeczowych
wzajemne informowanie o potrzebach
Inicjowanie i koordynowanie zadań
Bardzo często rzekoma współpraca polega na wzajemnym informowaniu się o ludziach potrzebujących pomocy. Należy czynić wysiłki, by współpraca była dwustronną aktywnością polegającą na koncentracji wysiłków prowadzących do dokonania oczekiwanych zmian.
Kierunki aktywności społeczno - wychowawczej
Kierunkiem działania wychowawców profesjonalnych jest wzmacnianie jednostki w rozwoju osobniczym.
Wychowawcy nieprofesjonalni stosują głównie opiekę i ratownictwo. W dużych miastach więcej wychowawców realizuje zadania społeczno - wychowawcze ukierunkowane na profilaktykę wychowawczą. O profilaktyce wychowawczej mówimy, gdy celem pomocy wspierającej wychowanka jest zapobieganie odchyleniom od normy, wykolejeniom, lub zahamowaniem rozwoju.
Zakończenie
Wychowawcy środowiskowi są podstawowym elementem społeczności wychowującej, lecz nie zawsze idealnym. Powinni mieć oni wiedzę z zakresu tworzenia małych grup. kształtowaniu postaw i motywacji, Proces wzmacniania sił społecznych powinien być zagadnieniem edukacji permanentnej.