Media w edukacji dnia: 28 marzec 2009

Wykład : 4

W erze elektroniki (TV, Internet) młode pokolenie coraz mniej czyta książki naukowe lub literaturę piękną. Najbardziej oczytane jest pokolenie starsze ( dziadkowie, rodzice). Wśród nowego pokolenia czytanie poważnych książek jest rzadkością. Książka obowiązkowa jest często nielubiana i ciężka do strawienia. Wśród piśmiennictwa najchętniej czytane są czasopisma i poradniki o różnej tematyce oraz ewentualnie gazety. Podobnie jest w nauce języka obcego. Niepiśmienni , nieoczytani ludzie nie nauczą się języka bez zaglądania do słowników, podręczników nauki języka obcego. Chyba ,że będzie przebywać w danym kraju. Bez czytania encyklopedii , książek nasza wiedza jest uboga. Bez używania słowników poprawność wysławiania oraz piśmiennictwa nie jest zbyt bogata.

Walter Ong „ Oralność i piśmiennictwo” - ksiądz . Pisał poezje , artykuły. Powstał również przedmiot o nazwie Ong w uniwersytetach. Zajmował się humanistyką.

Oralność - stan kultury w którym pismo jest obce. Trudno jest sobie wyobrazić ludzi podobnych do nas. Wśród Sumerów w Mezopotamii powstało pismo.

Tezy: Są społeczności niepiśmienne i piśmienne. Oralność pierwotna i wtórna. Skok cywilizacji był niewyobrażalnie impulsywny . Według Onga pismo jest techniką przetwarzania słów. Pismo jest technicznym instrumentem wyrażania myśli. Technologia przetwarzania świadomości , odrębnie kształtowana przez człowieka.

Wyróżniamy pisma:

• ryte na kamieniach, tabliczkach glinianych , woskowych, z drewna,

• papiryzm

• na skórze zwierzęcej

• na pergaminie

• na korze drzewnej

• na papierze.

Można również wyróżnić kute pismo na skale lub odręczne i w ostateczności drukowane.

Druk był fundamentalnym przełomem . U zbiegu lat nawet druk przebierał różne formy np. Zmiana czcionki, wielkość liter i różnorodności znaków. Druk to najlepsza forma w powielaniu tych samych książek w wielu egzemplarzach w krótkim czasie. W dzisiejszych czasach powszechne jest elektroniczne pismo. Można nabyć książki elektroniczne. Popularne są czytelnie, biblioteki online, z których można korzystać w domu. Wystarczy posiadać komputer i internet.

Oralność pierwotna - ludzie podporządkowani byli zasadzie „przez zapamiętywanie opowiadań, potrzebnych informacji przekazywanych ustnie przez innych”. Pismo było im obce. Komunikowali się przez żywe słowo przez jakiś czas. Dźwięk jest usłyszany lecz nie trwały. Dźwięki słyszane są wszędzie i w każdym czasie. Nie można zbadać kultury oralnej. Człowiek niepiśmienny nie potrafi ocenić siebie i innych.

(Mirrian Perry?) analizował Illiadę i Odyseję. Człowiek niepiśmienny musi mieć wiedzę na dany temat, duży zbiór formuł, musi znać fabułę oraz rytm. W okolicach I wojny światowej był on wśród Serbów , którzy śpiewali o czynach swoich bohaterów. Doszedł do wniosku , że te teksty były poetycką encyklopedią.

(Eryk Hovelloh?) - Platon zmienił kulturę antyczną , myślenie „ Przemowa Platona” - informacje jak żyć były prowadzone poetycko. Miało formę paidei- wychowania.

Poezja (wiersz) ma nadawać estetykę treści przekazywanych z pokolenia na pokolenie.

(Grecja starożytna i współczesność): Ludzie chodzą do teatru aby odczuwać litość, katharsis, wyładowują swoje emocje aby po wyjściu z teatru czuć się lepiej. Człowiek z rozbudowanym EGO, poczuciem wartości ma świadomość sensu życia.

Cechy fundamentalne :

1. kultura addytywna - np.„ Księga Genesis” - kultura głęboko oralna - występuje tam 12 razy „i” a w nowej wersji biblii 2 razy . Z biegiem czasu pismo się bardzo uwewnętrzniło. Przez żywe słowo wyobrazić sobie można kontekst treści. W piśmiennictwie kontekst ten jest niewidoczny.

2. kultura gromadzenia - kultura oralna totalizuje.

3. kultura redundancji - ( powtórzenie) - sposób używany w radiu. W kulturze oralnej powtórzenie jest potrzebne dla dobrego zapamiętania. W niektórych sytuacjach powtórzenie jest sposobem dania sobie czasu na przypomnienie czegoś co ma powiedzieć człowiek po danym stwierdzeniu. W piśmie nie lubi się powtórzeń , gdyż można wrócić do danego tekstu i sprawdzić.

4. Obfitość - rozszerzenie.

5. kultura konserwatywna - uwielbienie przyszłości nie teraźniejszości.” Zwierzęta to zdegenerowani ludzie”. Każdy kto chciał coś zmienić był napiętnowany, zakazywano z powodu utrzymania stałości kultury. Wytwarza kulturę oralną i opisuje czyny bohaterów. Pokazuje działania i czynności ludzkie.

6. Agonizm - walka zawodników ( w starożytnej Grecji - popularne były zapasy siłowe i na słowa). Sztuka rozmowy z elementami walki słownej ( zaczepki słowne), odpowiadanie pytaniem na pytanie. Bezustannie opisuje się walkę bohaterów w kulturze oralnej np. „Pieśń o Rolandzie”. Opowieści te są przesadne.

7. Empatia - zaangażowanie i wczuwanie się w daną postać np. Słuchacze opery wczuwają się w danego bohatera. Człowiek dosłownie wciela się w daną postać, wchodzi w jego skórę, myśli tak jak on i próbuje czynić tak jak dana postać. Pismo takiego odczucia nie daje.

8. Homeostaza - równowaga ( ekonomia pamięci) - świadomość się zmienia. Musi być równowaga między starymi i nowymi informacjami - zatem usuwa się z pamięci niepotrzebne informacje na rzecz nowych. W kulturze oralnej nie ma wersji wypowiedzi. Wypowiedź zawsze jest taka sama.

9. sytuacja zamiast abstrakcji - kultura oralna myśli przez przykłady. Przez mity się przyświeca zasadę postępowania, zachowania. Pozbawiona jest myślenia abstrakcyjnego. Ludzie niepiśmienni nie myślą logicznie i abstrakcyjnie. Nie potrafią dedukować.

W średniowieczu swoje emocje wyrażane były śpiewem np. Liturgie śpiewane przez mnichów. Ludzie kształtowali się przez wydawanie dźwięków. Nie było indywidualizmu. Czas był określany przez bicie dzwonów . Dźwięki dzwonów były różne. Dominacja dźwięku z czasem została wyparta przez dominację obrazu.

Pismo alfabetyczne i niealfabetyczne. Pismo ryte ma charakter odwieczny i trwały. Odręczne pismo jest wygodą piszącego. Pismo drukowane nastawione jest na czytającego. Pismo elektryczne jest nastawione i na piszącego i czytającego. Dla niepiśmiennych pismo jest czarną magią i niezrozumiałe. Człowiek piśmienny zauważa więcej szczegółów niż niepiśmienny. Aby podmioty mogły się porozumieć potrzebny jest nośnik ( medium) komunikacji.

Podmiot klin podmiot

pismo

Nauka jest narzędziem.

Pismo usamodzielnione przekaz. Wiele elementów się wyodrębnia , czeka na uruchomienie, uaktualnienie. Jest oderwaniem od kontekstu. Każdy czytelnik jest interpretatorem i samodzielnie w wieloraki sposób przetwarza ten przekaz. Przekaz ten był przedmiotem ataku. Na przykład palono książki by zniszczyć niewygodną wiedzę. Książka jest niezmienna, nie można z nią dyskutować. Jest fizycznym przedmiotem poznawczym. Wzrok wyłapuje szereg szczegółów ( kolor, kształt, wielkość). Rozwija myślenie perspektywiczne , przestrzenne widzenie. Przestrzeń postrzegana jest jako puszka mieszcząca ogrom pojęć. Książka promuje ład przestrzeni. Przekształca pismo pojęcie czasu. Czas nabiera charakter przestrzenny. Pismo stabilizuje wzrok , harmonizuje go. Wzrok potrafi spostrzec niewielkie obiekty. Obiekty te nabrały dużego znaczenia. Pismo odciąża pamięć absolutną. Pozwala wracać do źródła wiedzy. Pismo elektroniczne pozwala postrzegać obrazki , kolory.

Pismo oddziałuje na sferę prywatności. Izoluje piszącego i czytającego. Czytający czyta sam , cicho. Człowiek osamotniony nie integruje się z otoczeniem. Wytwarza indywidualność. Obniża u czytającego stężenie emocji. Koncentruje się nad strumieniem przeżyć.

---