ENZOOTYCZNA BIAŁACZKA BYDŁA E B B • Enzootic Bovine Leukaemia (EBL)
EBB • jest systemową chorobą nowotworową układu limfatycznego wywołaną przez egzogenny retrowirus BLV,
którego cechą charakterystyczną jest posiadanie dwuniciowego RNA i enzymu RT
Istotą zakażenia jest uogólniony, niekontrolowany, nieodwracalny I bezładnie postępujący rozplem komórek układu
limfatycznego.
(target cell - LIMFOCYT)
Etiologia
RETROWIRUS
Egzogenny wirus - sekwencja wirusowego DNA jest przedstawiona w komórkach chorych zwierząt, natomiast brak
jej jest u zwierząt zdrowych
Endogenny wirus - przynajmniej jedna kopia genomu wirusa zintegrowana jest z DNA każdej komórki i każdego
zwierzęcia danego gatunku
Egzogenne retrowirusy spełniają postulaty Kocha
Mimo, że wywołana przez nie choroba ma charakter nowotworowy zaliczana jest do chorób zakaźnych
Zakażone zwierzęta reagują m.in. syntezą swoistych przeciwciał
Wirus
Średnica 90 - 110nm
Dwuniciowy RNA
Replikacja in vitro w hodowlach limfocytów
Stałooporne (?) antygeny p10-p24 oraz eteroworażliwe (?) antygeny gp 45 - gp70
Odwrotna transkryptaza (Mg++)
Występowanie EBB
Pierwsze doniesienia nt. białaczki pochodzą sprzed ok. 130 lat. Choroba budziła duże zainteresowanie, Jako jednostka
nieuleczalna.
Pierwsze opisy choroby -1871 rok. Niemcy
Źródła zakażenia
Zakażone lub chore zwierzęta
Zmieszane z krwią płyny ustrojowe
Zanieczyszczone krwią otoczenie, sprzęt, narzędzia
Siara, mleko, nasienie
Grupę ryzyka stanowią zwierzęta > 2 roku życia, wirus zakażając limfocyty hamuje jednocześnie syntezę TNF Ralpha
Transmisja:
Okres prenatalny
zakażenia wertykalne (pionowe):
+transowarialna?,
+transplacentarna - średnio 14-16%
o Brak dowodów na zakażanie zarodków (zona pellucida)
o Zakażenie w 1 trymestrze ciąży - tolerancja immunologiczna
o Immunokompetencja powyżej 4 m-ąca życia - produkcja przeciwciał
Okres postnatalny
zakażenia horyzontalne (poziome):
+siara i mleko - <10% wszystkich zakażeń
+zakażenia jatrogenne
zabiegi z wynaczynieniem krwi, pobieranie krwi, kolczykowanie, dekoronizacja, korekcja racic, iniekcje leków,
szczepienia, tuberkulinizacja, narzędzia chirurgiczne, badania rektalne i ginekologiczne
+zakażenia transmisyjne - owady z rodziny Tabanidae
+zakażenia kontaktowe - stały wzrost odsetka zwierząt zakażonych, chów alkierzowy, chów pastwiskowy, struktura
Patogeneza:
1. Przyleganie wirusa do limfocyta
2. Przenikanie wirusa przez błony - ko faktory
3. Uwalnianie RNA
4. Replikacja RNA w cytoplaźmie i jądrze
5. Odwrotna transkryptaza - transkrypcja wirusowego RNA na cDNA limfocyta
6. Utrata supresorowej funkcji LB
7. Białaczka
Co się dzieje po ekspozycji? (niewidoczny schemat)
Następstwa skutecznego zakażenia:
o Faza subkliniczna - stan preleukemiczny:
Ok. 30 - 40% bydła w wieku 3 - 6 lat manifestuje zakażenie BLV przewlekłą limfocytozą (średnio 20 - 60 tys. L/µl).
ALE: Kiedy wykonuje się badania morfologiczne u bydła? Wskazanie?
o Postać guzowata - stadium kliniczne choroby:
u ok. 1
/3 zwierząt z przewlekłą limfocytozą pojawia się postać guzowata - typowy nowotwór tkanki limfatycznej,
najczęściej między 4-8 rokiem
Obserwowany obraz kliniczny EBB
o Spadek masy ciała (80%)
o Spadek produkcji mleka (77%)
o Limfadenopatia zewnętrzna - widoczna, wyczuwalna 58%
o Spadek apetytu (52%)
o Limfadenopatia wewnętrzna - widoczna dopiero w badaniu sekcyjnym 43%
o Gorączka 23%
o Upośledzenie oddychania 14,3%
o Obustronny wytrzeszcz oczu 13,2%
o Biegunka 12,7%
o Zaburzenia w krążeniu obwodowym 7%
Zwalczanie EBB w Polsce
Od 1979r. obowiązek ZGŁASZANIA I ZWLACZANIA na mocy wydanego Rozporządzenia zwierzę podejrzane o guzowatą postać
podlegało zabiciu
Od 1990 białaczka w każdej postaci została włączona do chorób podlegających urzędowemu , zwalczaniu, przy czym przy
uwalnianiu obór jako metodę uzupełniającą stosowane jest badanie serologiczne.
Diagnostyka EBB
PRZYŻYCIOWA
POŚMIERTNA (sekcja zwłok lub badanie poubojowe)
Rozporządzenie rozróżnia BADANIA DIAGNOSTYCZNE I TESTY
Większość przypadków EBB rozpoznawana jest na etapie przedklinicznym, przy zastosowaniu diagnostyki serologicznej.
Badania diagnostyczne obejmują:
Badanie histopatologiczne lub wykrycie kwasu nukleinowego wirusa występującego w formie prowirusa.
Testy obejmują:
ELISA - przy badaniu mleka lub serwatki
AGID, ELISA - przy badaniu krwi
Do badań diagnostycznych pobiera się:
Wycinki chorobowo zmienionych narządów lub tkanek wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi
Wycinki guzków
Wycinki chorobowo zmienionej skóry
Wycinki lub całe zmienione węzły chłonne
Do testów pobiera się MLEKO/SERWATKĘ LUB KREW
KREW
Pobiera się na 2 tyg przed i 1 tydz po porodzie krowy lub…(owcy??)
Bez antykoagulantu
Nie schładza się! Nie wolno zamrażać!
MLEKO 14
(Z 4 ćwiartek??) w równych proporcjach
Nie pobierać do 5-7dni od chwili porodu jeśli są zmiany (związane lub obejmujące wymię???)
Większość przypadków rozpoznawana jest na etapie przedklinicznym przy pomocy badań serologicznych (tutaj tabelka słabo
widoczna)
Rozpoznawanie i zwalczanie EBB
Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje czynność mające na celu potwierdzenie lub wykluczenie choroby jeśli
1. Otrzyma zawiadomienie o wystąpieniu choroby
-postać kliniczna przyżyciowo, w badaniu poubojowym
2. Otrzyma zawiadomienie o wątpliwym lub dodatnim wyniku badań kontrolnych