Przekrwienie (hypreaemia) - polega na przepełnieniu naczyń krwią ponad normę fizjologiczną. Wyróżniamy: * przekrwienie czynne (tętnicze), * przekrwienie bierne (żylne), * przekrwienie mieszane (tętniczo-żylne).

Następstwa przekrwienia biernego (zastoju krwi):

• obrzęki

• przesięki do jam ciała

• nieżyt przekrwienny błony śluzowej ukł oddechowego i pokarmowego

• sinica powłok (zwłaszcza warg, płatków usznych, końców palców)

• zmiany wsteczne w narządach miąższowych (wątrobie, śledzionie, nerkach, płucach)

• krwinkotoki.

Niedokrwienie (ishaemia) polega na niedostatecznym dopływie krwi tętniczej do narządów (poniżej normy fizjologicznej).

Przyczyny:

• działanie nerwów naczynioruchowych,

• zmiany anatomiczne zwężające lub zatykające światło tętnicy,

• wstrząs prowadzący do ogólnego niedokrwienia.

Następstwa niedokrwienia:

• zanik narządu,

• zmiany zwyrodnieniowe np. stłuszczenie, włóknienie, martwica (zawał blady).

Czynniki warunkujące prawidłowy przepływ krwi w naczyniach:

• aktywność osoczowych inhibitorów krzepnięcia (hamujące),

• elementy upostaciowane płyną z prądem krwi w środku, a po obwodzie płynie osocze.

Skrzep jest to stała postać krwi i występuje po śmierci (w naczyniach i jamach serca), zażycia, gdy naczynie się uszkodzi (jako mechanizm obronny).

Skrzep tworzy się jako zakrzepica w warunkach patologicznych w naczyniach, które nie zostały uszkodzone. Ma wygląd ciemnowiśniowy, bez połysku, jest kruchy.

Przyczyny skrzepu (patogeneza):

• gdy jest zwolniony przepływ krwi w ukł żylnym

• żylaki

• marskość wątroby

• przy dłuższym unieruchomieniu

• stany chorobowe powodujące uszkodzenie nabłonka np. miażdżyca

• urazy

• zapalenie zastawek i wsierdzia

• nieprawidłowy skład krwi (nadpłytkowość)

• czerwienica (nadmiar erytrocytów)

• nadmiar fibrynogenu (nadmiar osocza, który przekształca się we włóknik)

• zespół DIC - zespół rozsianego wykrzepienia wewnątrznaczyniowego

Postacie skrzepliny:

• przyścienna

• zatykająca

• w stadium kanalizacji

Skutki:

• niedokrwienie

• przekrwienie

• zator

Zatorowość polega na zatkaniu naczyń czopem (korkiem) zamykającym światło naczynia niesionym z prądem krwi z naczynia szerszego do węższego.

Materiały zatorowe:

• skrzeplina

• bakterie

• pasożyty

• komórki nowotworowe

• patologiczna ciąża

• ciała obce (fragmenty wapniowe)

• subst płynne lub półpłynne (płyn owodniowy, tłuszcze, leki)

• czopy gazowe

---