DYDAKTYKA OGÓLNA jest zatem zbiorem aktualnej wiedzy o nauczaniu, która może być zastosowana w różnych sytuacjach pedagogicznych, do zjawisk i procesów odnoszących się do zmian zachowania człowieka.
Dydaktyka jest „jedną z podstawowych nauk pedagogicznych, a jej przedmiot stanowi nauczanie innych i uczenie się, niezależnie od tego, czy odbywa się ono w szkole, poza szkołą, czy w codziennych sytuacjach życiowych”. (Okoń 1987, s.58)
Dydaktyka wychowania fizycznego „jest to dział pedagogiki wychowania fizycznego i sportu, skoncentrowany na problemach uczenia się i nauczania w sporcie i poprzez sport, zajmujący się teoretycznymi podstawami, uwarunkowaniami, strukturami, czynnikami, efektami oraz wybranymi aspektami działań człowieka (...), włącza ona w sferę zainteresowań także aspekty i intencje pedagogiczne, przez co poszerza zagadnienia podejmowane przez dydaktykę wychowania fizycznego również o problematykę wychowawczą” (Rothig 1987, s. 392).
UCZENIE SIĘ to proces prowadzący do względnie trwałych modyfikacji zachowania motorycznego jednostki w wyniku jej uprzednich doświadczeń. (S.Baley 1965).
Wyróżnia się trzy poziomy działania, które możemy uznać za trzy poziomy uczenia się:
a) uczenie się nawykowe - wykonanie może być zbliżone do tego, co już znamy lub może być zupełnie nowe i brak jest w nim jakiejkolwiek zasady działania, ściśle określonej metody.
b) uczenie się stereotypowe - działanie może być już znane lub nowe posługujemy się jednak znaną nam metodą, zasadami, które poznaliśmy już wcześniej, w czasie uczenia się innych czynności.
c) uczenie się twórcze - charakteryzuje je zupełnie nowa metoda, nowe zasady działania.
NAUCZANIE - proces, którego celem jest zmiana zachowania się ucznia w rezultacie współdziałania z nauczycielem.
Środowisko fizyczne
i społeczne
NAUCZYCIEL UCZEŃ
KSZTAŁCENIE - zaplanowany, świadomy proces uczenia się i nauczania.
NAUCZANIE
Nie prowadzące do Prowadzące do
rozwoju jednostki rozwoju jednostki,
czyli KSZTAŁCENIE
W terminologii psychologicznej dojrzewanie utożsamiane jest z pojęciem rozwoju, rozumianego jako proces osiągania dojrzałości, zarówno fizycznej, jak i psychicznej; mówi się o dojrzewaniu czy dojrzałości społecznej, intelektualnej, emocjonalnej, społecznej, albo o dojrzałych poglądach, postawach.
doświadczenie indywidualne to - uczenie się
doświadczenie gatunkowe to - dojrzewanie
ZASADY DYDAKTYCZNEJ PRACY NAUCZYCIELA
patrzeć właściwie na dziecko jako istotę odrębną i posiadającą bogate życie wewnętrzne,
mobilizować aktywność dziecka,
pobudzać i rozwijać je, a nie nauczać,
uwzględniać głębsze zainteresowania dziecka,
angażować je do pełnego życia,
stwarzać z klasy społeczność dziecięcą,
łączyć aktywność ruchową z pracą umysłową,
rozwijać zdolności twórcze,
indywidualizować wg. właściwej każdemu dziecku miary,
10) zastępować karność zewnętrzną wolnością wewnętrzną (S. Kunowski 1981).
TAKSONOMIA - jest hierarchicznym schematem kwalifikacyjnym tych rodzajów zachowań, które naszym zdaniem uczniowie powinni sobie przyswoić w środowisku wychowawczym.
CECHY TAKSONOMII:
wielostronne podejście do procesu kształcenia
jakościowa modyfikacja osiągnięć uczniów (np. zmiany zasobu wiedzy, procesów umysłowych i zachowania oraz wzajemnych związków między nimi)
pomiar osiągnięć uczniów i warunków w jakich te osiągnięcia nastąpiły (czas realizacji zadań, całość osiągnięć i dopuszczalnych błędów, zgodność z przyjętymi wzorcami lub odstępstwa od nich)
formułowanie celów operacyjnych (dotyczących całego przebiegu procesu kształcenia, a nie tylko produktu ostatecznego).
Autorzy taksonomii wyodrębniają 3 dziedziny celów:
poznawczą
emocjonalną
psychomotoryczną