Psychologiczne i społeczne uwarunkowania
stosowania działań mobbingowych
przez kadrę kierowniczą
jako determinanta kształtowania się postaw pracowników wobec wykonywanej pracy

Tematyka pracy
i
uzasadnienie wyboru tematu

Zjawisko mobbingu to:

• stosowanie przemocy psychicznej w miejscu pracy

• terror psychiczny skierowany przeciwko jednej osobie

• stosowanie działań i praktyk, których celem jest wyeliminowanie ofiary z pozycji, którą zajmuje

• szykana, zwodzenie, podstęp, intrygi, oszczerstwa, a nawet zachowania sadystyczne

• działania pojawiające się przez około pół roku z częstotliwością przynajmniej raz w tygodniu

Wpływ działań mobbingowych na ofiarę:

P o d c z a s z a t r u d n i e n i a - w trakcie stosowania wobec niej działań mobbingowych:

• brak możliwości obrony

• bezradność

D e c y z j a o o d e j ś c i u z miejsca pracy

Po o d e j ś c i u z pracy:

• PTSD - potraumatyczne stany lękowe

• niemożność powrotu do normalnego życia

(utrata pracy, problemy finansowe, zdrowotne, rodzinne, itp.)

Przyczyny występowania mobbingu

• Przyczyny społeczne

• Cechy zarządzającego organizacją

• Szczególna pozycja ofiary mobbingu

Czy mobbing to konflikt?

Konflikt:

• jego przyczyny tkwią w sprzeczności interesów lub dążeń

• wszelkie negocjacje mają na celu znalezienie konsensusu zadowalającego obie strony konfliktu

• zaangażowane strony mają wpływ na rozwój wydarzeń

• niezaleznie od tego, która ze stron wygra, druga nie straci wszystkiego

Czy mobbing to konflikt ? - c.d.

Mobbing:

• jego przyczyn upatruje się w konkretnej osobie

• osoba ta staje się ofiarą prześladowań

• ofiara nie ma możliwości obrony przed prześladowcą

• przestaje istnieć wraz z odejściem ofiary z miejsca pracy

Zarządzanie przez mobbing
a skuteczne zarządzanie
i
ich wpływ na postawy pracowników wobec pracy

Zarządzanie przez mobbing to zarządzanie w sposób nieumiejętny i nieefektywny.

Zarządzanie przez mobbing to zarządzanie traktujące osobę instrumentalnie.

Skuteczne zarządzanie to zarządzanie poprzez delegowanie uprawnień, gdzie pracownicy partycypują w podejmowaniu decyzji.

Skuteczne zarządzanie to zarządzanie przez kulturę organizacyjną.

Skuteczne zarządzanie traktuje pracowników jako podmioty.

Czy na kształtowanie się postaw pracowników wobec wykonywanej pracy mają wpływ:

• styl zarządzania przedsiębiorstwem

• kultura organizacyjna

• klimat organizacyjny

• przebieg komunikacji w organizacji?

Cel pracy

Określić czy i jeśli tak,

to w jaki sposób i w jakim stopniu

stosowanie działań mobbingowych

przez kadrę kierowniczą

wpływa na kształtowanie się postaw pracowników wobec wykonywanej przez nich pracy

Cele szczegółowe

• Ukazanie mobbingu jako zjawiska charakterystycznego dla organizacji XX i XXI wieku (wynik recesji gospodarczej i bezrobocia).

• Prezentacja różnych stylów zarządzania i wykazanie czy istnieją w przypadku każdego z nich warunki sprzyjające występowaniu zjawiska mobbingu.

• Opisanie wpływu kultury organizacyjnej na stosunki interpersonalne w organizacji.

• Opisanie komunikowania się w organizacji (błędy i bariery w komunikacji międzyludzkiej, sposoby ich pokonywania).

• Określenie i opis wymiernych skutków stosowania działań mobbingowych wobec pracowników (demotywacja do pracy, niechęć do współdziałania, absencja chorobowa).

Problematyka badań

Jaki jest wpływ stosowania działań mobbingowych przez kadrę kierowniczą na kształtowanie się postaw pracowników wobec wykonywanej pracy?

Problemy szczegółowe

1. Czy recesja gospodarcza i wzrastające bezrobocie wpływają na występowanie zjawiska mobbingu?

2. Które style zarządzania sprzyjają występowaniu zjawiska mobbingu?

3. W jaki sposób kultura organizacyjna wpływa na stosunki interpersonalne w organizacji?

4. Czy skuteczna komunikacja w organizacji pozwala na uniknięcie występowania zjawiska mobbingu?

5. Jaki wpływ wywiera mobbing na stosunek pracowników do pracy, współdziałania i organizacji jako całości?

Hipotezy główne

• Istnieje zależność między stosowaniem działań mobbingowych przez kadrę kierowniczą a postawami pracowników wobec wykonywanej pracy.

• Style i metody zarządzania przedsiębiorstwem maja wpływ na występowanie / niewystępowanie zjawiska mobbingu.

Hipotezy szczegółowe

• Istnieje związek pomiędzy metodami motywowania pracowników a występowaniem zjawiska mobbingu.

• Istnieje zależność między cechami osobowościowymi kadry kierowniczej a stosowaniem przez nich działań mobbingowych.

• Zła sytuacja społeczno-ekonomiczna sprzyja zarządzaniu przez mobbing.

• Właściwa kultura organizacyjna pozwala uniknąć zaistnieniu zjawiska mobbingu.

• Istnieje związek pomiędzy komunikowaniem się w organizacji a występowaniem zjawiska mobbingu.

Badania

Dobór i wielkość próby

Badaniami objęta zostanie losowo wybrana grupa około 200 osób - pracowników 10 przedsiębiorstw na terenie całego kraju

Zakres czasowy pracy

Badania zostaną przeprowadzone

w II i III kwartale 2004

Planowane metody i narzędzia badawcze

Ankieta bezpośrednia

z wykorzystaniem różnych rodzajów

pytań i skal w celu umożliwienia respondentom udzielenia jak najbardziej wiarygodnych i wyczerpujących odpowiedzi.

---